Διαβαλκανικό Συνέδριο εδραιώνει τη Θεσσαλονίκη ως πολιτιστική γέφυρα Παραστατικών Τεχνών στα Βαλκάνια

Η εδραίωση της Θεσσαλονίκης και της Ελλάδας ως πολιτιστικής γέφυρας για τις Παραστατικές Τέχνες στα Βαλκάνια επιδιώκεται από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Παραστατικές Τέχνες» του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου, που συνδιοργανώνουν διήμερο συνέδριο με τη συμμετοχή καλλιτεχνών, δημιουργών και ακαδημαϊκών από τις χώρες της περιοχής.

Το 1ο Διαβαλκανικό Συνέδριο στον τομέα των Παραστατικών Τεχνών με θέμα: «Δημιουργία Διαβαλκανικού Δικτύου Παραστατικών Τεχνών. Όροι κι προϋποθέσεις» που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη, στο Φουαγιέ του Θεάτρου Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, την Κυριακή 16 και τη Δευτέρα 17 Μαρτίου 2025 θα περιλαμβάνει ομιλίες, πάνελ συζητήσεων, παρουσιάσεις στις θεματικές ενότητες αρχαίο θέατρο, νεότερο και σύγχρονο θέατρο, μουσικό θέατρο και χορός καθώς και θεατρικά δρώμενα.

«Ουσιαστικά ο στόχος του συνεδρίου είναι να μπουν τα θεμέλια τα θεωρητικά και τα πρακτικά ενός Διαβαλκανικού Δικτύου Παραστατικών Τεχνών και σε δεύτερο χρόνο να δημιουργηθεί ένα Φεστιβάλ ετήσιο ή διετές, στο οποίο θα υπάρχει η καινοτομία της διπλής προσέγγισης, θα υπάρχει το κομμάτι των συνεδρίων με το θεωρητικό σκέλος των Παραστατικών Τεχνών, το οποίο θα εφορμάται από τη σκηνική πράξη και το αντίθετο: η σκηνική πράξη θα παίρνει στοιχεία από τα συμπεράσματα και τις θεωρητικές μελέτες των συνεδρίων που θα διοργανώνονται και θα τα χρησιμοποιεί» εξήγησε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΚΘΒΕ, Αστέριος Πελτέκης.

Με πρωτοβουλία του, όπως τόνισε, έγινε η πρόσκληση -πρόκληση προς την περιοχή των Βαλκανίων για τη δημιουργία του Δικτύου, το οποίο στήριξαν αμέσως το Ελληνικό Πανεπιστήμιο και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και διευθυντής του ΜΠΣ «Παραστατικές Τέχνες» Ανδρέας Μαρκαντωνάτος και έγιναν συνεργάτες σε αυτή την προσπάθεια.

«Οι συμμετέχοντες στο συνέδριο, πολύ σημαντικοί εκπόσωποι του ακαδημαϊκού και του καλλιτεχνικού χώρου προσκλήθηκαν να δώσουν τη δική τους διάσταση στο ερώτημα αν είναι απαραίτητη η δημιουργία ενός Δικτύου Παραστατικών Τεχνών και μία συνεργασία των χωρών της Βαλκανικής και στην περίπτωση που είναι, με ποιον τρόπο θα δημιουργηθεί και στην περίπτωση που θα δημιουργηθεί, με ποιον τρόπο θα είναι βιώσιμο τα επόμενα αρκετά χρόνια ώστε να έχει και μια αξία» υπογράμισε ο κ. Πελτέκης.

Τονίζοντας ότι μέχρι τώρα υπήρχαν μεμονωμένες διμερείς σχέσεις, οι οποίες όμως δεν συνεχίζονται, δεν εδραιώνονται σε μία συνεχή συνεργασία ο κ. Πελτέκης διευκρίνισε ότι αυτός ήταν ο λόγος που σκέφτηκε να καλέσει ακαδημαϊκούς, προέδρους καλλιτεχνικών οργανισμών και καλλιτέχνες για τη δημιουργία μιας θεσμοθετημένης δράσης, που να έχει συνέχεια και να μην είναι μία ευκαιριακή συνάντηση και ανταλλαγή μεταξύ δύο ή τριών χωρών.

Οι σύνεδροι, συμπλήρωσε, θα εισηγηθούν τα θετικά και τα αρνητικά σημεία, τις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν και τους τρόπους με τους οποίους θα αντιμετωπιστούν, ώστε να είναι εφικτή, βιώσιμη και λειτουργική και συμπεριληπτική μία τέτοια δράση.

Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Παραστατικές Τέχνες», λειτουργεί στο πλαίσιο του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και στις δράσεις που είχε συμφωνηθεί να υλοποιηθούν περιλαμβάνεται και η δημιουργία «Διαβαλκανικού Δικτύου Παραστατικών Τεχνών», δήλωσε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και διευθυντής του ΜΠΣ «Παραστατικές Τέχνες» του ΕΑΠ, Ανδρέας Μαρκαντωνάτος.

Όπως επισήμανε, το Δίκτυο θα έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη λόγω του ότι επιδιώκεται η διαμόρφωση ενός θετικού κλίματος για τη μελέτη των Παραστατικών Τεχνών όχι μόνο στον ελλαδικό χώρο, αλλά ευρύτερα στον βαλκανικό, μέσα από συνεργασίες με διακεκριμένους καλλιτέχνες δημιουργούς, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στα Βαλκάνια, σε διάφορες χώρες: Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία, Αλβανία. Με αυτόν τον τρόπο αναμένεται να υπάρξει ένα πλέγμα σχέσεων, το οποίο όμως θα πρέπει να έχει και ένα θεσμικό υπόβαθρο.

«Υπήρξαν κάποιες συζητήσεις και προβληματισμοί στο παρελθόν, αλλά τώρα αυτό πλέον γίνεται θεσμικά και επίσημα και μάλιστα έχουμε την τύχη να συνεργαζόμαστε με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, αρκετές παραγωγές του οποίου έχουν παρουσιαστεί στα Βαλκάνια ή και το αντίστροφο, πολλοί διαπρεπείς πανεπιστημιακοί, αλλά και καλλιτέχνες επισκέπτονται πάρα πολύ συχνά τους αντίστοιχους θεατρικούς φορείς των Βαλκανίων και έχουν εκεί συνάψει συνεργασίες τις οποίες εμείς θα αξιοποιήσουμε» επισήμανε ο κ. Μαρκαντωνάτος.

«Το 1ο Διαβαλκανικό Συνέδριο κατατείνει και θέλει να καταλήξει, να αποκορυφωθεί με την δημιουργία και την εκπόνηση, τη σύνταξη ενός προγραμματικού ιδρυτικού κειμένου για αυτό το Διαβαλκανικό Δίκτυο. Θα υπάρχουν συζητήσεις, στρογγυλα τραπέζια, πάνελ, παρεμβάσεις και ανακοινώσεις αναφορικά με το πώς εμείς οραματιζόμαστε τη θέσπιση του Δικτύου και ποιες θα είναι οι μελλοντικές του δράσεις και οι εκδηλώσεις γιατί όλο αυτό θα πρέπει να έχει ένα κομμάτι θεωρητικό, αλλά ταυτόχρονα να πλαισιώνεται και από ένα κομμάτι πρακτικό», πρόσθεσε.

«Νομίζω ότι εμείς μπορούμε να συμβάλλουμε με τη θεωρητική μας κατάρτιση και υποδομή και ταυτόχρονα το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος θα συμβάλλει στο κομμάτι το πρακτικό με τις παραστάσεις, με την Δραματική Σχολή, η οποία είναι από τις καλύτερες που διαθέτουμε στην Ελλάδα» ανέφερε ο κ. Μαρκαντωνάτος υπογραμμίζοντας ότι «είναι μία ωραία συνέργεια, μία σύνθεση δυνάμεων που γίνεται πρώτη φορά».

Παρουσίαση του τόμου «Σύγχρονες Προσεγγίσεις στο Ελληνικό Θέατρο»

Τη δεύτερη μέρα των εργασιών η κατάληξη θα είναι κάπως ιδιάζουσα, είπε ο κ. Μαρκαντωνάτος, δεν θα εκπονηθεί μόνο το προγραμματικό κείμενο, αλλά ταυτόχρονα θα γίνει και η παρουσίαση τόμου για τις Σύγχρονες Προσεγγίσεις στο Ελληνικό Θέατρο, μία συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου το οποίο έχει ένα πάρα πολύ δυνατό Τμήμα Παραστατικών Τεχνών και Κινηματογράφου.

«Θα έχουμε αυτή τη διττή κατακλείδα: από τη μία πλευρά το προγραμματικό ιδρυτικό κείμενο και από την άλλη την παρουσίαση μιας πρώτης απτής υλοποίησης αυτού του οράματος» εξήγησε.

Ο τόμος «Contemporary Perspectives on Greek Theatre» αποτελεί καρπό συνεργασίας του ΠΜΣ «Παραστατικές Τέχνες» του ΕΑΠ με το επιστημονικό περιοδικό «CONCEPT» του Εθνικού Πανεπιστημίου Θεάτρου και Κινηματογράφου του Βουκουρεστίου (I.L. Caragiale UNATC).

«Πολιτιστική γεφύρωση με πολλαπλά οφέλη»

Οι θεωρητικοί ορισμοί «Θεσσαλονίκη, πρωτεύουσα των Βαλκανίων», «Ελλάδα η δυνατή χώρα από τα Βαλκάνια στην Ευρώπη», μπορούν να μετουσιωθούν σε πράξη με τη δημιουργία του Διαβαλκανικού Δικτύου Παραστατικών Τεχνών και η περιοχή της Θεσσαλονίκης και η Ελλάδα να παίξουν έναν καταλυτικό και κομβικό ρόλο σε αυτή τη σημαντική πολιτιστική γεφύρωση, η οποία θα επιφέρει και άλλα οφέλη στον τομέα της οικονομίας, του τουρισμού, της παιδείας, υπογράμμισε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΚΘΒΕ.

«Ειλικρινά δεν περιμέναμε να έχει τόσο μεγάλη ανταπόκριση και με τόσο σημαντικούς ανθρώπους από αμφότερους τους χώρους: τον ακαδημαϊκό και τον καλλιτεχνικό, καλλιτεχνικούς διευθυντές και ακαδημαϊκούς σε σημαντικά ιδρύματα που αφορούν στις Παραστατικές Τέχνες και πάρα πολύ στήριξη από τους φορείς στην Ελλάδα. Υπήρξε μία πάρα πολύ ωραία υποδοχή της ιδέας και πολύ γρήγορα μία σπίθα μετουσιώθηκε σε μία δημιουργική φωτιά. Φαίνεται ότι κάτι ωραίο πάει να συμβεί και θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον και για τη χώρα μας και για τη Θεσσαλονίκη και όλη την περιοχή των Βαλκανίων» τόνισε ο κ. Πελτέκης.

Το 1ο Διαβαλκανικό Συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα των υπουργείων Εσωτερικών- Τομέας Μακεδονίας Θράκης, Παιδείας, Τουρισμού και των δήμων Θεσσαλονίκης και Θέρμης.

Συνεργαζόμενοι Φορείς του Συνεδρίου είναι το «Εργαστήριο Αρχαίας Ρητορικής και Δραματικής Τέχνης (C.A.R.D) του Τμήματος Φιλολογίας Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και ο Σύλλογος «Οι Φίλοι του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών».