Πρόταση για καθιέρωση Ημέρας Κυπριακής Διαλέκτου δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα “Ελευθερία” Λονδίνου

ΩΣ ΑΝΑΠΟΣΠΑΣΤΟ ΚΟΜΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Για να τιμηθεί η ιστορία και η διαχρονική συμβολή της ελληνικής γλώσσας στον παγκόσμιο πολιτισμό, το 2017 η Βουλή των Ελλήνων ανακήρυξε την 9η Φεβρουαρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας. Η ιδέα ήρθε το 2014 από τον καθηγητή Γιάννη Κορινθίου, ο οποίος τότε ήταν πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων και Αδελφοτήτων της Ιταλίας. Η επιλογή της 9ης Φεβρουαρίου έγινε για να τιμηθεί ο Εθνικός Ποιητής της Ελλάδας, Διονύσιος Σολωμός (1798 – 1857), ο οποίος απεβίωσε στις 9 Φεβρουαρίου 1857 στην Κέρκυρα.

Με το ίδιο πνεύμα, προτείνεται να καθιερωθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία Ημέρα Κυπριακής Διαλέκτου. Η κυπριακή διάλεκτος αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι τόσον της ελληνικής γλώσσας όσον και της πολιτιστικής ταυτότητας της Κύπρου, και ως εκ τούτου ενδείκνυται η αναγνώριση και προώθησή της.

Με την άφιξη των πρώτων Ελλήνων στην Κύπρο πριν 35 αιώνες, η κυπριακή διάλεκτος παραμένει μια ζωντανή και δυναμική μορφή της ελληνικής γλώσσας, που έχει εξελιχθεί μέσα από αιώνες επιρροών από διάφορους πολιτισμούς. Αποτελεί φορέα προφορικής παράδοσης και δημοτικών ασμάτων αλλά και γραπτής λογοτεχνίας και λαογραφίας. Παρ’ όλα αυτά, η κυπριακή διάλεκτος συχνά υποτιμάται σε σύγκριση με την κοινή νεοελληνική. Πολλοί γλωσσολόγοι έχουν εγκωμιάσει τη μάλλον πιο στενή σχέση της κυπριακής διαλέκτου με την αρχαία ελληνική γλώσσα, παρά με την κοινή νεοελληνική. Η προτεινόμενη καθιέρωση της Ημέρας Κυπριακής Διαλέκτου θα συμβάλει δυναμικά στην ενίσχυση της κυπριακής διαλέκτου.

Η επιλογή της ημερομηνίας πρέπει να συνδεθεί με μια σημαντική προσωπικότητα της κυπριακής λογοτεχνίας ή ένα ιστορικό γεγονός που σχετίζεται με τη γλωσσική κληρονομιά της Κύπρου. Ο Βασίλης Μιχαηλίδης (1849 – 1917) θεωρείται από πολλούς φίλους της λογοτεχνίας, όχι όμως επίσημα από την Κυπριακή Δημοκρατία, ως ο εθνικός ποιητής της
Κύπρου. Εκτός από την εθνική σημαία και τον εθνικό ύμνο που έχουν όλα τα κράτη, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη ανακηρύξει επίσημα, εδώ και δεκαετίες, εθνικό ζώο (αγρινό), εθνικό δέντρο (λατζιά), και εθνικό λουλούδι (κυκλάμινο). Είναι καιρός να πράξει το ίδιο για το εθνικό προϊόν (χαλλούμι) και για τον εθνικό ποιητή (Βασίλη Μιχαηλίδη).

Το πιο σημαντικό ποίημά του Βασίλη Μιχαηλίδη είναι το ιστορικό και βαθυστόχαστο «Ἡ 9η Ἰουλίου 1821 ἐν Λευκωσίᾳ Κύπρου ἢ Τὸ τραούδιν τοῦ Κυπριανοῦ», γραμμένο στην κυπριακή διάλεκτο και κόντρα στις αντιξοότητες της εποχής. Σε αυτήν την αξιομνημόνευτη ιστορική χρονολογία (9η Ἰουλίου 1821) ο Βασίλης Μιχαηλίδης πρόσθεσε και λογοτεχνική αξία. Γι’ αυτούς τους λόγους η 9η Ἰουλίου πρέπει να είναι η πρώτη επιλογή για την καθιέρωση του θεσμού Ημέρα Κυπριακής Διαλέκτου.

Οι προτεινόμενοι στόχοι του θεσμού Ημέρα Κυπριακής Διαλέκτου είναι:
1) Διατήρηση και Προώθηση: Ενίσχυση της χρήσης και της μελέτης της κυπριακής διαλέκτου σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και τα κοινωνικά σύνολα.
2) Εκπαίδευση: Ενσωμάτωση μαθημάτων που αφορούν την ιστορία, τη δομή και τη λογοτεχνία της κυπριακής γλώσσας στα σχολεία.
3) Πολιτιστική Ευαισθητοποίηση: Διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, διαγωνισμών ποίησης, θεατρικών παραστάσεων και μουσικών δρωμένων.
4) Ακαδημαϊκή Έρευνα: Προώθηση της γλωσσολογικής έρευνας και της τεκμηρίωσης της διαλέκτου.

Η καθιέρωση της Ημέρας Κυπριακής Διαλέκτου δεν είναι απλώς μια συμβολική πράξη, αλλά μια αναγκαία πρωτοβουλία για τη διατήρηση και την αναγνώριση ενός ανεκτίμητου γλωσσικού και πολιτιστικού θησαυρού. Η διάλεκτος δεν είναι μόνο μια γέφυρα με το παρελθόν μας· είναι ένα ζωντανό κομμάτι της ταυτότητάς μας, μια φωνή που συνεχίζει να αντηχεί μέσα στους αιώνες.

Είναι καιρός να δώσουμε στη γλώσσα μας τη θέση που της αξίζει. Ας τιμήσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά, ας εμπνεύσουμε τις νεότερες γενιές να την αγκαλιάσουν και να την εξελίξουν. Γιατί η κυπριακή διάλεκτος δεν είναι απλώς ένα γλωσσικό ιδίωμα, είναι ο πυρήνας της πολιτιστικής ταυτότητας της Κύπρου.

Λύσανδρος Λυσάνδρου

Πηγή: Άρθρο Πρόταση από τον Λύσανδρο Λυσάνδρου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΛΟΝΔΙΝΟΥ στις 20 Φεβρουαρίου 2025 – αριθμός φύλλου 1237 – σελίδα 6

Σύνδεσμος: file:///C:/Users/user/Downloads/220202583245Eleftheria_1237.pdf