Συνέντευξη Δημήτρη Σταθακόπουλου στην ΡΗΡ: Το αντίκτυπο των Αμερικανικών εκλογών- Η επόμενη μέρα για τον κόσμο και την Ελλάδα

ΡΗΡ: Μετά την ξεκάθαρη νίκη του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου Ντόνλαντ Τραμπ στις πρόσφατες εκλογές, κόντρα στα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, μία νέα ημέρα ξημερώνει όχι μόνο για την Αμερική, αλλά και για τον κόσμο ολόκληρο. Αυτή η νέα ημέρα, όμως, θα είναι καλύτερη; θα έχει “ίδια γεύση” ή θα είναι χειρότερη; Με δύο φονικούς πολέμους σε πλήρη εξέλιξη, στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή,  η Παγκόσμια Ειρήνη δείχνει περισσότερο εύθραυστη σήμερα παρά ποτέ στην μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο περίοδο.

Τόσο στον Πόλεμο που κίνησαν οι Ρώσοι εναντίον της Ουκρανίας με εισβολή στα εδάφη της, όσο και σ΄εκείνον που κίνησε -ως αντίποινα-  για τις επιθέσεις της Χαμάς και της Χεζμπολάχ το Ισραήλ με Χερσαία εισβολή στο Λίβανο,  χάνουν τη ζωή τους καθημερινά εκατοντάδες  άνθρωποι, ένθεν κακείθεν,  στρατιώτες και άμαχοι ακόμη και μικρά παιδιά.

Η Panhellenic Post, με την ανεκτίμητη βοήθεια της συνεργάτιδας μας Μαργαρίτας Βαρθολομαίου, θέλοντας να φωτίσει τα πολεμικά συμβαίνοντα στον ευαίσθητο, για την Παγκόσμια Ειρήνη, χώρο της Μέσης Ανατολής,  έθεσε το θέμα των επιπτώσεων των συρράξεων στην  διεθνή σκακιέρα, σε διακεκριμένους καθηγητές Πανεπιστημίων και ζήτησε την άποψη τους, που ήδη έχουν δημοσιευθεί στην Ιστοσελίδα μας.

Το ίδιο θα κάνουμε και τώρα, προσπαθώντας να φωτίσουμε σε κάποιο βαθμό τα μελλούμενα μετά την εκλογή Τραμπ και την αναρρίχησή του για δεύτερη φορά στην Προεδρία των ΗΠΑ τόσο στο εσωτερικό των ΗΠΑ όσο και  στην Ελλάδα, αλλά και στον ευρύτερο Διεθνή περίγυρο. Αλλά και τις επιπτώσεις που θα έχει η Προεδρία Τραμπ στις πολεμικές συρράξεις. Θα θέσουμε συναφή ερωτήματα σε διακεκριμένους καθηγητές Πανεπιστημίων και άλλους σημαίνοντες παράγοντες της πολιτικής ζωής του τόπου και θα ζητήσουμε την άποψη τους. Αρχή έκανε ο  κ. Κώστας Α. Λάβδας,  Καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ακολούθησε ο Δημ. Απόκης, Διεθνολόγος και ο Δρ. Ιωάννης Κουτρουμπής , Μεταδιδακτορικός Ερευνητής, Δημοσιογράφος και ο Χρήστος (Κρις) Σπύρου, π. Πολιτειακός Γερουσιαστής και ο Καθηγητής Παύλος Ελευθεριάδης

Σήμερα στην Μαργαρίτα Βαρθολομαίου  μιλάει ο Δημήτρης Σταθακόπουλος, Δρας Παντείου Πανεπιστημίου, ειδικό σε θέματα Οθωμανών / Τούρκων, Συνεργάτη του Εργαστηρίου Τουρκικών και Ευρασιατικών Μελετών του Τμήματος Διεθνών Σπουδών του Πα.Πει.  και δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω.

Η Συνέντευξη

Μαργαρίτα Βαρθολομαίου

Βαρθολομαίου: Τι αντίκτυπο θεωρείτε ότι θα έχει η εκλογή του Ντόνλαντ Τραμπ στον πόλεμο στην Ουκρανία;

Σταθακόπουλος: Όπως όλοι μας , θα ήθελα αυτός ο Πόλεμος να μην είχε ξεκινήσει καν. Εν τούτοις η μέχρι σήμερα 3ετής πορεία του έχει φέρει χιλιάδες νεκρούς και τρομακτικές οικονομικές συνέπειες στον καθημερινό βίο των ανθρώπων, ακόμα και των Ευρωπαίων. Αναφέρομαι κυρίως στην ακρίβεια που έφερε η ενεργειακή κρίση του Πολέμου. Ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος Ντ. Τράμπ, κατά δήλωσή του, θα ήθελε αυτός ο πόλεμος να λήξει άμεσα. Το θέμα όμως είναι πως εύκολα εμπλέκεσαι σ’ έναν πόλεμο, αλλά δύσκολα απεμπλέκεσαι  , διότι θα χρειαστούν αμοιβαίοι συμβιβασμοί , να μην φανεί επισήμως ηττημένος και να συμφωνηθεί ο τρόπος ανοικοδόμησης και επαναφοράς των θεμάτων ενέργειας σε προπολεμικό καθεστώς, δηλ. κάτι που θα πάρει χρόνο , παρά τις όποιες καλές προθέσεις του τρίτου μέρους , δηλ. του Ντ. Τράμπ.

ΕΡ: Μετά την εκλογή του νέου Προέδρου, ποια είναι η έκβαση που πιθανολογείτε ότι θα έχει ο πόλεμος στην Μέση Ανατολή;

ΑΠ:  Μετά το τρομοκρατικό κτύπημα της Χαμάς , την 7^η Οκτ. 2023 σε αμάχους Ισραηλινούς , είχα πει δημοσίως ( Star, Μάρα Ζαχαρέα ) πως η αντίκρουση του Ισραήλ θα ήταν μέχρι τέλους και επαληθεύτηκα.  Μάλιστα είδαμε πως μέσα στο 2024, τα μέτωπα της περιοχής, αντί να κλείσουν , άνοιξαν έτι περαιτέρω ( Χαμάς, Γάζα, Χεζμπολλάχ, Λίβανος, Ιράν, Υεμένη/Χούθι και μόλις πρόσφατα Συρία ) .  Η περιοχή είναι μία μόνιμα και διαχρονική ιστορική πληγή , που δεν μπορεί να κλείσει εύκολα. Έστω  και εάν υπάρξουν συμφωνίες ( όπως στο παρελθόν ), πολύ εύκολα μπορούν να παραβιαστούν. Τα τοπικά συμφέροντα λαών , αλλά και τα διεθνή , είναι τεράστια και παραδόξως , ενίοτε εχθρικά και ενίοτε συμμαχικά μεταξύ των εμπλεκομένων . Κοινώς η πολιτική διπλωματία και ο πόλεμος ως μέσον επιβολής της, είναι η τέχνη του εφικτού και του συμφέροντος και όχι της ηθικής και της ειρήνης , έστω και εάν υπάρχουν ευχές και «προθέσεις» προς αυτή. Η ιστορία του ανθρώπου είναι κυρίως πόλεμος , με μικρές ανάπαυλες ( ψευδαίσθησης ) ειρήνης . Μακάρι στη θητεία του Προέδρου Ντ. Τράμπ να μπουν οι βάσεις  για ρύθμιση των εμπόλεμων εκκρεμοτήτων της περιοχής.

ΕΡ: Ποιος είναι ο ρόλος που πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να παίξουν στο πλευρό του νέου Πρόεδρου της Αμερικής, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Tesla Έλον Μασκ, (εξέχων δωρητής του Τραμπ), καθώς και ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, (πρώην υποψήφιος για την Προεδρία); Και στους δύο δόθηκε η υπόσχεση ότι θα λάβουν ρόλο στην νέα Κυβέρνηση.

ΑΠ: Στην ερώτηση αυτή , μόνον οι αμερικανοί ψηφοφόροι θα μπορούσαν να απαντήσουν , κι αυτοί μόνο με πιθανολόγηση, όχι με βεβαιότητα. Επομένως εγώ ως Έλληνας, μακριά από την εσωτερική Πολιτική των ΗΠΑ και μη γνωρίζοντας ειδικά τα θέματά της, όπως αντίστοιχα της Τουρκίας , μόνο πιθανολόγηση μπορώ να κάνω, θέτοντας τους εξής προβληματισμούς : Ένας επαναστατικός τεχνολογικός επιχειρηματίας σαν τον Ελον Μάσκ , μπορεί να υπηρετήσει το Δημόσιο Συμφέρον ή μόνο το ατομικό του ;  Κατά την αρχαιοελληνική έννοια της άσκησης της Δημοκρατίας, όχι μόνο θα έπρεπε να μπορεί , αλλά και θα υποχρεούτο. Είναι όμως έτσι στο σύγχρονο κόσμο ;  Θα το δούμε.  Ο Ρ.Κένεντι τζούνιορ, παρά τη Δημοκρατική παράδοση της οικογένειάς του, ως άτομο, έχει διαλέξει τη συντηρητική ρεπουμπλικανική  πορεία . Επομένως οφείλουμε να τον δούμε ατομικά , ως sui generis πολιτική προσωπικότητα. Θα παραμείνει στις προεκλογικές θέσεις του ( πχ αντιεμβολιαστής ) ή θα ακολουθήσει την ρεάλ πολιτίκ  ;  θέμα χρόνου, Πάντως στα πλαίσια της ρεάλ πολιτίκ του κομματικού και ατομικού συμφέροντος, είδαμε τόσο τον Τζ. Μπάιντεν να προτίθεται να δώσει χάρη στο γιό του , ο δε Ντ.Τράμπ , χάρη στους εισβολείς του Καπιτωλίου πριν 4 χρόνια.

ΕΡ: Σε ότι αφορά το εμπόριο ο Τραμπ αναμένεται να αναβιώσει το σύστημα των δασμών και συγκεκριμένα το 10% σ’ όλες τις εισαγωγές των ΗΠΑ. 1. Πιστεύετε ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε τροχιά σύγκρουσης με την Κίνα; 2. Ποιες άλλες ευρύτερες οικονομικές επιπτώσεις στην Ευρώπη θα μπορούσε να έχει αυτή του η απόφαση;

ΑΠ: Απ’ ότι έλεγε και διαβάζαμε προεκλογικά και απ’ ότι διαβάζουμε ακόμα , λίγες μέρες πριν την ορκωμοσία του , όχι μόνο προτίθεται να βάλει δασμούς και αναπόφευκτα να συγκρουστεί οικονομικά με όσους θιγούν από αυτό το μέτρο , αλλά ήδη δήλωσε πως οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αποχωρήσουν και από το ΝΑΤΟ, το οποίο ίδρυσαν και από το 1969 αποτελούν το διαμεσολαβητή μεταξύ συγκρούσεως συμφερόντων μελών του ΝΑΤΟ.  Με δεδομένο πώς ο πληθυσμός της γης είναι αναλογικά 1 δυτικός και 6 μη δυτικοί άνθρωποι ( ή 1 δις δυτικοί και 6 δις μη δυτικοί ), η εξίσωση δεν βγαίνει υπέρ της Δύσης ( ΗΠΑ. Ε.Ε, ΝΑΤΟ ) . Ακόμα και οι παλιές γεωπολιτικές θεωρίες των Spykman ( Rimland )  Mackinder  ( heartland ), πως το μέλλον της ανθρωπότητας είναι η Ευρασία/ Ασία , κάτι που πιθανολογούν και τα κλιματικά μοντέλα του πλανήτη , μας κάνουν να βλέπουμε  ορατά πλέον , μια περιδίνηση και κρίση έως αδράνεια και  πτώση των σταθερών αξιών που γνωρίζαμε . Έστω και εάν οι ΗΠΑ , λόγω της ασφάλειας των Ωκεανών , δεν υποστούν εκ των πρώτων αυτές τις συνέπειες                            ( όπως έγινε στον Α’ και Β’ Π.Π. ) είναι σφόδρα πιθανόν , να μπουν σε αυτό το σαρωτικό που έρχεται , εκούσες άκουσες, όπως έγινε και στο παρελθόν.

ΕΡ: Θεωρείτε ότι η Ελλάδα θα ευνοηθεί από την πολιτική Τραμπ, κι εάν ναι, σε ποιους τομείς και υπό ποίους όρους;

ΑΠ: Οι Η.Π.Α  μας έβλεπαν πάντα ως μία ΝΑΤΟική χώρα που συνορεύει με την έτερη ΝΑΤΟική χώρα, την Τουρκία  και επομένως για τα συμφέροντά τους ( ΗΠΑ – ΝΑΤΟ ) ήμασταν ένας ενιαίος χώρος, ήδη από το 1952. Για να το οπτικοποιήσω , μας έβλεπαν ως μία κλειδαριά , όπου ο «αφαλός» που μπαίνει το κλειδί είναι η Ελλάδα και ο μηχανισμός της κλειδαριάς , που ξεκλειδώνει την Ευρασία , είναι η Τουρκία . Το ένα δεν λειτουργεί χωρίς το άλλο. Όμως από το 2016 -18 και μετά , η Ερντογανική Τουρκία , θεωρείται αναξιόπιστη προς τη Δύση και παρότι υπάρχουν εμπορικές συναλλαγές, τόσο σε επίπεδο ΝΑΤΟ, όσο και σε επίπεδο βάσεων, έχει χάσει τον πρωταγωνιστικό της ρόλο. Έτσι λοιπόν καταφανώς η Ελλάδα γίνεται το σύνορο της Δύσης προς την Ανατολή , με το καλό,  της προστασίας της μεν, της επικινδυνότητας δε , που φέρει η «πρώτη γραμμή»  ,  ενώ η Τουρκία έχει επικεντρωθεί στην Ευρασιατικό της ρόλο και οδεύει προς τα εκεί . Επομένως αν στο μέλλον υπάρξει οποιαδήποτε επίσημη σύγκρουση Δύσης – Ανατολής , η Ελλάδα θα είναι στη Δυτική πλευρά και η Τουρκία στην πλευρά της Ανατολής , αν δεν μπορέσει να είναι ο ιστορικός « επιτήδειος ουδέτερος» όπως την αναφέρει ο Frank weber,

ΕΡ: Πως θα επηρεαστούν οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό;

ΑΠ: Το Κυπριακό είναι ένα χρόνιο άλυτο πρόβλημα και δεν θα λυθεί όσο μία χώρα του ΝΑΤΟ ( Τουρκία ) κατέχει παράνομα έδαφος χώρας της Ε.Ε ( Κύπρου ) , μη σεβόμενη το διεθνές δίκαιο και τα  ψηφίσματα του Ο.Η.Ε. Εξάλλου ποιος θα της τα επιβάλλει  ;  μέχρι σήμερα ουδείς. Μόνο ευχολόγια.  Έστω και εάν η Κύπρος κάνει αίτηση ένταξης στο ΝΑΤΟ, θα ασκήσει veto η Τουρκία. Πέραν τούτου η δημιουργία βάσεων των ΗΠΑ στην Κύπρο , θα βρει την πιθανή αντίσταση των Άγγλων, ενώ μετά τα γεγονότα στη Συρία και τη διαφυγή Άσαντ στη Μόσχα , κινδυνεύει η Ρωσία να μείνει χωρίς βάση στη Μεσόγειο. Μήπως λοιπόν στραφεί προς την Τουρκία και το ψευδοκράτος ζητώντας βάση εκεί ;  δεδομένου ότι Ελλάδα και Κύπρος ήταν/ είναι κατά της Ρωσίας στο Ουκρανικό. Ο Ντ. Τράμπ εν αμφιβολία θα μπορέσει να λύσει το Κυπριακό μέσα στη θητεία, αφού οι συνθήκες αντί να απλοποιούνται , περιπλέκονται.

ΕΡ: Πιστεύετε ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος ανεξέλεγκτων καταστάσεων από την απεριόριστη εξουσία του Τράμπ; (ελέγχει Βουλή των Αντιπροσώπων και Γερουσία).

ΑΠ:  Η απεριόριστη εξουσία, ακόμα και στις δοκιμασμένες παλαιές αστικές αντιπροσωπευτικές Δημοκρατίες, πάντοτε ελλοχεύει τον κίνδυνο της αλαζονείας  και της συγκεκαλυμμένης απολυταρχίας. Πρωτίστως οι πολίτες των ΗΠΑ και στη συνέχεια ο κόσμος που επηρεάζεται από τις ΗΠΑ , ελπίζουν να μην επισυμβεί κάτι τέτοιο και ο Ντ. Τράμπ να θελήσει να αφήσει ένα θετικό αποτύπωμα υστεροφημίας,  ως ο ηγέτης που επιλύει θέματα καθημερινότητας και διεθνή , σταματάει πολέμους, παρά επιτείνει τα ήδη υπάρχοντα , λόγω πυγμής, εξουσίας και απολυτότητας. Και σε αυτή την περίπτωση ο καιρός θα δείξει. Θέλω να πιστεύω και ελπίζω πως,  μέχρι το 2030, όλη η κοινωνικο-οικονομική – πολεμική και υγειονομική καταστροφή των κοινωνιών που ξεκίνησε το 2008, θα έχει λήξει με τον meta – cosmos.

ΕΡ: Τέλος, ποιος είναι ο ρόλος που μπορεί να παίξει η Ομογένεια στο πλευρό του νέου Πρόεδρου; Υπάρχουν άτομα εξαιρετικού διαμετρήματος και εκτοπίσματος, τα οποία θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο σημαντικό και να τον επηρεάσουν προς όφελος της χώρας μας;

ΑΠ: Δυστυχώς, παρότι έχω συγγενείς στις ΗΠΑ και έζησε εκεί ο εκ μητρός παππούς μου, δεν διατηρώ επαφές με την ομογένεια και δεν γνωρίζω ανθρώπους, καταστάσεις και τον παλμό που έχουν. Εν τούτοις, το  ότι υπάρχουν Έλληνες και Κύπριοι ομογενείς , υπήκοοι ΗΠΑ είναι γνωστό και δεδομένο . Ότι προσπαθούν μέσω των lobbies , αλλά και ένας έκαστος ή από κοινού , να βοηθήσουν στα εθνικά θέματα , είναι αδιαμφισβήτητο.

Τόσο με Δημοκρατικούς, όσο και με Ρεπουμπλικάνους Προέδρους. Ας ελπίσουμε  να επηρεάσουν θετικά το Ντ. Τράμπ και κυρίως να μην πει στην ομογένεια πως ήταν παιδιά του « Μπαϊντενόπουλου» και όχι του « Τραμπόπουλου» (sic), αφήνοντάς τους στο «περίμενε».

Σύντομο βιογραφικό

Ο Δημήτρης Σταθακόπουλος  σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθηνών και στο Univerista degli studi di Genova. Μιλάει αγγλικά, ιταλικά, γαλλικά και τούρκικα.

Eργάσθηκε ως δικηγόρος στον Άρειο Πάγο (σήμερα σε αναστολή δικηγορίας λόγω της θέσεώς του στην Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.) , κυρίως ασχολούμενος με εμπορικά – ναυτιλιακά θέματα, καθώς και δημοσίων συμβάσεων.

Υπήρξε για 2 θητείες εκλεγμένο μέλος του Δ.Σ του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά και μέλος της Ελληνικής αντιπροσωπείας στην Ένωση Ευρωπαϊκών Δικηγορικών Συλλόγων (CCBE – Βρυξέλλες) στο διάστημα 2008-2013.

Υπήρξε μέλος νομοπαρασκευαστικών επιτροπών, καθώς και του Πειθαρχικού Συμβουλίου του Δ.Σ.Π.

Είναι Διαμεσολαβητής εκπαιδευθείς στο ΚΕ.ΔΙ.Πειραιά.

Έλαβε διδακτορικό δίπλωμα με άριστα από το Πάντειο Πανεπιστήμιο (τμήμα κοινωνιολογίας της ιστορίας), ασχολούμενος κυρίως με την οθωμανική περίοδο, όπου και δίδαξε για αρκετά χρόνια.

Σήμερα είναι άμισθος συνεργάτης του Εργαστηρίου Τουρκικών και Ευρασιατικών μελετών του Πανεπιστημίου Πειραιά (ΠΑ.ΠΕΙ.).

Σπούδασε Βυζαντινή μουσική και παραδοσιακούς χορούς στον Πειραϊκό Σύνδεσμο και είναι αριστούχος διπλωματούχος μαϊστωρ – μουσικολόγος με έμφαση στην παραδοσιακή μουσική, με πάμπολλες συναυλίες και μουσικές παραγωγές CD – Ήταν υπεύθυνος των Πολιτιστικών του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά, του περιοδικού Δικηγορική Επικαιρότητα και μαέστρος της Χορωδίας των Δικηγόρων Πειραιά με βραβεία και παραγωγή CD.

Υπήρξε αθλητής της υδατοσφαίρισης στον Εθνικό Πειραιά και πρώην αντιπρόεδρος Δ.Σ του ΕΘΝΙΚΟΥ ΟΦΠΦ , καθώς και αθλητής ιστιοπλοΐας στον Π.Ο.Ι.Α.Θ.

Υπηρέτησε εθελοντικά τη στρατιωτική του θητεία στις ειδικές δυνάμεις (1987-1989).

Συγγραφέας 27 βιβλίων (εκδόσεων Seaburn Νέα Υόρκη Η.Π.Α – των εκδόσεων 24grammata , και του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά) πολλών πονημάτων και πλέον των 300 άρθρων ποικίλης θεματολογίας με έντονη κοινωνική παρεμβατική παρουσία στα επιστημονικά και πολιτιστικά δρώμενα.

Υπήρξε και παραμένει σε πολλά σωματεία , μέλος και διοικητικό στέλεχος, βραβευμένος από πάμπολλους φορείς, έχει δημοσιεύσει τις απόψεις του σε εφημερίδες και περιοδικά καθώς και τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα , με ισχυρή θετική ανταπόκριση από το κοινό.