Δρ. Ιωάννης Κουτρουμπής στην PHP: Το Αντίκτυπο των Αμερικανικών Εκλογών και η επόμενη μέρα για τον Κόσμο και την Ελλάδα

ΡΗΡ: Μετά την ξεκάθαρη νίκη του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου Ντόνλαντ Τραμπ στις πρόσφατες εκλογές, κόντρα στα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, μία νέα ημέρα ξημερώνει όχι μόνο για την Αμερική, αλλά και για τον κόσμο ολόκληρο. Αυτή η νέα ημέρα, όμως, θα είναι καλύτερη; θα έχει “ίδια γεύση” ή θα είναι χειρότερη; Με δύο φονικούς πολέμους σε πλήρη εξέλιξη, στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή,  η Παγκόσμια Ειρήνη δείχνει περισσότερο εύθραυστη σήμερα παρά ποτέ στην μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο περίοδο.

Τόσο στον Πόλεμο που κίνησαν οι Ρώσοι εναντίον της Ουκρανίας με εισβολή στα εδάφη της, όσο και σ΄εκείνον που κίνησε -ως αντίποινα-  για τις επιθέσεις της Χαμάς και της Χεζμπολάχ το Ισραήλ με Χερσαία εισβολή στο Λίβανο,  χάνουν τη ζωή τους καθημερινά εκατοντάδες  άνθρωποι, ένθεν κακείθεν,  στρατιώτες και άμαχοι ακόμη και μικρά παιδιά.

Η Panhellenic Post, με την ανεκτίμητη βοήθεια της συνεργάτιδας μας Μαργαρίτας Βαρθολομαίου, θέλοντας να φωτίσει τα πολεμικά συμβαίνοντα στον ευαίσθητο, για την Παγκόσμια Ειρήνη, χώρο της Μέσης Ανατολής,  έθεσε το θέμα των επιπτώσεων των συρράξεων στην  διεθνή σκακιέρα, σε διακεκριμένους καθηγητές Πανεπιστημίων και ζήτησε την άποψη τους, που ήδη έχουν δημοσιευθεί στην Ιστοσελίδα μας.

Το ίδιο θα κάνουμε και τώρα, προσπαθώντας να φωτίσουμε σε κάποιο βαθμό τα μελλούμενα μετά την εκλογή Τραμπ και την αναρρίχησή του για δεύτερη φορά στην Προεδρία των ΗΠΑ τόσο στο εσωτερικό των ΗΠΑ όσο και  στην Ελλάδα, αλλά και στον ευρύτερο Διεθνή περίγυρο. Αλλά και τις επιπτώσεις που θα έχει η Προεδρία Τραμπ στις πολεμικές συρράξεις. Θα θέσουμε συναφή ερωτήματα σε διακεκριμένους καθηγητές Πανεπιστημίων και θα ζητήσουμε την άποψη τους. Αρχή έκανε ο  κ. Κώστας Α. Λάβδας,  Καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ακολούθησε ο Δημ. Απόκης,  Διεθνολόγος.

Σήμερα στην Μαργαρίτα Βαρθολομαίου  μιλάει ο Δρ. Ιωάννης Κουτρουμπής, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής, Δημοσιογράφος.

Η Συνέντευξη

Μαργαρίτα Βαρθολομαίου

ΕΡ: Τι αντίκτυπο θεωρείτε ότι θα έχει η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στον πόλεμο στην Ουκρανία;

Ι. Κουτρουμπής: Μακροπρόθεσμα θεωρώ πως η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ θα έχει θετικό αντίκτυπο για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Καθόλη την διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Ντόναλντ Τραμπ έχει θέσει τον πόλεμο στην Ουκρανία ως μία από τις κύριες προτεραιότητες του, ενώ ο ίδιος έχει δηλώσει ότι θα ξεκινήσει να δουλεύει για τον τερματισμό του πολέμου μιλώντας και με τις δύο πλευρές, πριν καν ορκιστεί.

Από ότι φαίνεται όμως ο Μπάιντεν ήθελε πριν τελειώσει την θητεία του να βελτιώσει την διαπραγματευτική θέση της Ουκρανίας. Για να το κάνει αυτό έδωσε την άδεια στους Ουκρανούς να χρησιμοποιήσουν πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς σε ρωσικό έδαφος. Το παράδειγμα δε των ΗΠΑ ακολούθησαν άμεσα και οι Βρετανοί.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η ένταξη μεταξύ Δύσης και Ρωσίας να κλιμακωθεί και δευτερεύοντος οι Ουκρανοί να χτυπήσουν ρωσικό έδαφος με ATACMS προκαλώντας την απάντηση των Ρώσων, με τον νέο διηπειρωτικό πύραυλο Oreshnik.

Στην συνέχεια, ο Πούτιν σε διάγγελμα του τόνισε πως η κίνηση των ΗΠΑ δίνει ένα νέο χαρακτήρα στον πόλεμο που μέχρι εκείνη τη στιγμή είχε περιοριστεί σε περιφερειακό επίπεδο και ανακοίνωσε τη μαζική παραγωγή των νέων πυραύλων.

Αν και ο ίδιος ο Τραμπ δεν απάντησε στην κίνηση του Μπάιντεν, ο επόμενος σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του εκλεγμένου προέδρου, Μάικ Γουόλτς έχει δηλώσει ήδη ότι θα συνεργαστεί με την κυβέρνηση Μπάιντεν προκειμένου να προετοιμάσουν το έδαφος μέχρι τον Ιανουάριο που αναλαμβάνει η νέα κυβέρνηση.

Αυτό θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι το πρώτο δείγμα γραφής από την πλευρά του Τραμπ σε ότι αφορά την λήξη του ουκρανικού πολέμου.

ΕΡ:    Μετά την εκλογή του νέου Προέδρου, ποια είναι η έκβαση που πιθανολογείτε ότι θα έχει ο πόλεμος στην Μέση Ανατολή;

ΑΠ: Με μία πρώτη ανάγνωση, ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να συνεχίσει να στηρίζει το Ισραήλ και τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ενώ πολλοί αναφέρουν πως η βοήθεια θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο.

Μάλιστα πριν από λίγες ημέρες, ο νέος επικεφαλής της πλειοψηφίας της Γερουσίας, ανέφερε πως η νέα κυβέρνηση αναμένεται να στηρίξει το Τελ Αβίβ. Ένα από τα βασικά όπλα του εκλεγμένου προέδρου είναι οι συμφωνίες του Αβραάμ που είχε υπογράψει κατά την πρώτη του θητεία, με το Ισραήλ και τα αραβικά κράτη.

Ας μην ξεχνάμε, βέβαια, πως οι ΗΠΑ, η Αίγυπτος και το Κατάρ έχουν προσπαθήσει να παρέμβουν στην περιοχή προκειμένου να φέρουν την εκεχειρία στη Γάζα και την αποκλιμάκωση στη Μέση Ανατολή.

Δεδομένης της καλής σχέσης που διατηρεί ο Τραμπ με τον Νετανιάχου, τις συμφωνίες του Αβραάμ και έχοντας δεσμευτεί την λήξη του πολέμου και στην Μέση Ανατολή, ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί να διαπραγματευτεί την επόμενη μέρα στην Μέση Ανατολή.

 ΕΡ: Ποιος είναι ο ρόλος που πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να παίξουν στο πλευρό του νέου Πρόεδρου της Αμερικής, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Tesla Έλον Μασκ, (εξέχων δωρητής του Τραμπ), καθώς και ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, (πρώην υποψήφιος για την Προεδρία); Και στους δύο δόθηκε η υπόσχεση ότι θα λάβουν ρόλο στην νέα Κυβέρνηση.

ΑΠ: Έχοντας την γνώση της πρώτης θητείας, ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε να στελεχώνει την κυβέρνηση του. Μέσα σε αυτά είναι και ο Έλον Μασκ, ο οποίος αναμένεται να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο της κυβερνητικής αποτελεσματικότητας, αν και ακόμα δεν έχει ξεκαθαριστεί αν πρόκειται για μία υπηρεσία ή για υπουργείο. Πέραν τούτου, μέσα στις επιλογές του εκλεγμένου προέδρου είναι και ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ που θα αναλάβει το χαρτοφυλάκιο της υγείας.

Γενικά τα πρόσωπα που έχει ανακοινώσει έως τώρα ο Τραμπ καθιστούν ξεκάθαρο ότι αναμένεται να ακολουθήσει ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, πράγμα που θα είναι εφικτό δεδομένης της πλειοψηφίας που έχουν οι Ρεπουμπλικάνοι στη Γερουσία και στην Βουλή.

 ΕΡ: Σε ότι αφορά το εμπόριο ο Τραμπ αναμένεται να αναβιώσει το σύστημα των δασμών και συγκεκριμένα το 10% σ’ όλες τις εισαγωγές των ΗΠΑ. 1. Πιστεύετε ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε τροχιά σύγκρουσης με την Κίνα; 2. Ποιες άλλες ευρύτερες οικονομικές επιπτώσεις στην Ευρώπη θα μπορούσε να έχει αυτή του η απόφαση.

ΑΠ: Αν και οι προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης και ο τρόπος με τον οποίο θα εφαρμοστούν μερικές από τις δεσμεύσεις του, δεν έχουν ακόμα ξεκαθαριστεί, ο Τραμπ θα χρησιμοποιήσει τους δασμούς ως διαπραγματευτικό άσσο στο μανίκι του.

Ως προς την Ευρώπη, η πρόεδρος της Κομισιόν έχει προτείνει στην Σύνοδο Κορυφής το σενάριο της αύξησης των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ προκειμένου να αντισταθμίσει την εφαρμογή των αυξημένων αμερικανικών δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα.

Από την άλλη πλευρά, σε ότι αφορά την Κίνα τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα. Η πολιτική των δασμών είναι ένα από τα στοιχεία που ο Μπάιντεν διατήρησε κατά την διάρκεια της θητείας του. Παρόλα αυτά, ο Τραμπ θα χρησιμοποιήσει τους δασμούς προκειμένου να κάνει μία συμφωνία που θα εξυπηρετεί και τις δύο πλευρές.

Υπάρχει πάντα και το ενδεχόμενο να μην γίνει συμφωνία και να ξεκινήσει πολύ γρήγορα ένας εμπορικός πόλεμος, από τον οποίο οι βάσεις του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος θα πληγούν.

ΕΡ: Θεωρείτε ότι η Ελλάδα θα ευνοηθεί από την πολιτική Τραμπ, κι εάν ναι, σε ποιους τομείς και υπό ποίους όρους;

ΑΠ: Το αν και κατά πόσον η πολιτική Τραμπ θα ευνοήσει την Ελλάδα εξαρτάται από την εθνική στρατηγική. Όπως έπραξε και πριν από τέσσερα χρόνια επί κυβερνήσεως Μπάιντεν, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να καταρτίσει ένα σχέδιο, το οποίο θα πείσει την αμερικανική κυβέρνηση ότι είναι προς το συμφέρον της να στηρίξει τη χώρα. (με βάση το μότο του Τραμπ America First)

Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ Τραμπ και Μπάιντεν είναι ότι η προτεραιότητα του εκλεγμένου προέδρου είναι να διορθώσει τα εσωτερικά προβλήματα, αλλά και ότι σε ότι αφορά την εξωτερική πολιτική ο επόμενος πρόεδρος πιστεύει στην συναλλακτική πολιτική, δηλαδή στις συμφωνίες από τις οποίες η Αμερική έχει να κερδίσει.

Φυσικά η Ελλάδα πέραν της εθνικής της στρατηγική έχει και την δυνατότητα να ζητήσει την βοήθεια της ομογένειας για να περάσει το μήνυμα σε περισσότερους αποδέκτες.

ΕΡ: Πως θα επηρεαστούν οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό;

ΑΠ: Σε ότι αφορά το τρόπο που θα επηρεαστούν τα ελληνοτουρκικά θα πρέπει να δει κανείς, τόσο τις σχέσεις Τραμπ – Ερντογάν, όσο και τις επιλογές που έχει κάνει σε θέσεις – κλειδιά στη νέα κυβέρνηση. Επίσης θα πρέπει να υπολογιστεί το αν ο Τραμπ θα πειστεί από την στρατηγική της  ελληνικής κυβέρνησης.

Κατά την διάρκεια της πρώτης θητείας του εκλεγμένου προέδρου, υπήρξαν πολλές έντονες στιγμές μεταξύ των δύο ηγετών, όπως για παράδειγμα το 2018 σχετικά με  τον πάστορα Μπράνσον και το 2019 στην Συρία, Τα πρόσωπα που ο ίδιος ανακοινώνει σε θέσεις – κλειδιά έχουν ασκήσει κριτική στις στρατηγικές και τις τακτικές του Ερντογάν.

Ο ρόλος της Τουρκίας όμως είναι αμφίσημος. Ως προς το μεσανατολικό, η Άγκυρα βρίσκεται απέναντι από τις ΗΠΑ, στηρίζοντας ανοιχτά τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ.

Ως προς το Ουκρανικό, η Τουρκία επιδιώκει να παίξει τον ρόλο του διαμεσολαβητή μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Θα θεωρήσει επίσης ότι έχει την ευκαιρία να προβάλλει τα συμφέροντα της λόγω του ρόλου που επιδιώκει να λάβει.

 ΕΡ: Πιστεύετε ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος ανεξέλεγκτων καταστάσεων από την απεριόριστη εξουσία του Τράμπ; (ελέγχει Βουλή των Αντιπροσώπων και Γερουσία).

ΑΠ: Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εκλεγεί με μία μεταρρυθμιστική ατζέντα και η πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο αποτελεί για τον εκλεγμένο πρόεδρο ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Δεν πιστεύω πως υπάρχει κανένας κίνδυνος ανεξέλεγκτων καταστάσεων.

Από ότι βλέπω από την προεκλογική του εκστρατεία και τις κινήσεις του μετά την σαρωτική νίκη που κατέγραψε είναι μία αλλαγή, τόσο στις θέσεις του, όσο και στο τρόπο που χειρίζεται κάποιες καταστάσεις.  Όπως για παράδειγμα, η απόφαση του Μπάιντεν να δώσει στην Ουκρανία την άδεια του να κάνει χρήση πυραύλων στη Ρωσία.

Αν και αποτελεί δεσμευτική κίνηση για την επόμενη κυβέρνηση, ο Τραμπ δεν προέβη σε καμία δήλωση και αφού άφησε την κατάσταση να εξελιχθεί, ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του επόμενου προέδρου ανακοίνωσε πως η κυβέρνηση με την ομάδα μετάβασης του Τραμπ θα αρχίσουν να συνεργάζονται στο θέμα αυτό.

ΕΡ: Τέλος, ποιος είναι ο ρόλος που μπορεί να παίξει η Ομογένεια στο πλευρό του νέου Πρόεδρου; Υπάρχουν άτομα εξαιρετικού διαμετρήματος και εκτοπίσματος, τα οποία θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο σημαντικό και να τον επηρεάσουν προς όφελος της χώρας μας;

ΑΠ: Ο ρόλος που θα μπορούσε να παίξει η ομογένεια για ακόμη μία φορά είναι εξαιρετικά σημαντικός. Οι Έλληνες που ζουν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού πάντα βοηθούσαν την χώρα τους επιχειρηματολογώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Σε αυτές τις εκλογές έχουν εκλεγεί άτομα εγνωσμένου κύρους που προέρχονται από την Ελλάδα και που υποστήριξαν τον Τραμπ, καθόλη τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένα από τα στελέχη αυτά αναμένεται να αξιοποιηθούν και σε θέσεις κλειδιά στην νέα κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.

Σύντομο βιογραφικό

Ο Γιάννης Κουτρουμπής σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και στη συνέχεια απέκτησε Μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Σχέσεις από το Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Το 2021 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στο Πάντειο, με θέμα τη ρωσική ενεργειακή διπλωματία και τις σχέσεις αλληλεξάρτησης με την Ευρώπη. Από το 2021 μέχρι και σήμερα είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Από το 2014 εργάζεται ως δημοσιογράφος σε έντυπα και ψηφιακά μέσα, με εξειδίκευση στα διεθνή θέματα, ενώ είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ.