Κωνσταντίνος Γρίβας στην ΡΗΡ: “Η ανθρωπότητα βρίσκεται σε μια από τις στιγμές στην Ιστορία όπου όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά”

Σε συνέντευξη του στην Panhellenic Post και την συνεργάτιδά μας Μαργαρίτα Βαρθολομαίου ο καθηγητής Γεωπολιτικής και Σύγχρονων Στρατιωτικών Τεχνολογιών, Κωνσταντίνος Γρίβας μιλάει για την εμπόλεμη κατάσταση στην Μέση Ανατολή,  μετά την δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ,  Χασράν Νασάλα, και την Χερσαία εισβολή του Ισραήλ στο Λίβανο.  Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή έχει αρχίσει να κλιμακώνεται όλο και περισσότερο. Ενώ τις τελευταίες ημέρες υποβόσκει μία αναταραχή σε παγκόσμιο επίπεδο εξουσίας καθώς και έχουν ξεσπάσει συγκρούσεις σε πολλαπλά μέτωπα. Για όλα αυτά ο καθηγητής απαντά στα ερωτήματα της ΡHΡ.

Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως ακολούθως:

ΕΡ: Ποιες προεκτάσεις πιθανολογείτε ότι θα πάρουν αυτές οι συγκρούσεις μέσα στο επόμενο διάστημα;

ΑΠ:Αυτήν τη στιγμή η ανθρωπότητα βρίσκεται σε μια από τις στιγμές στην Ιστορία όπου όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά. Από αυτό της επιστροφής σε μια (εύθραυστη) ομαλότητα μέχρι το πέρασμα σε μια νέα πυρηνική εποχή, με το σπάσιμο του λεγόμενου «πυρηνικού ταμπού». Ενώ θεωρούσαμε ότι η πυρηνική απειλή εντοπίζεται πρωτίστως στη σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας και δευτερευόντως στην Ταϊβάν, τον τελευταίο καιρό φαίνεται πως προκύπτει μια επικίνδυνη κατάσταση στη Μέση Ανατολή, στο μέτωπο Ισραήλ – Ιράν. Εάν όντως το Ισραήλ αντιμετωπίζει το Ιράν ως υπαρξιακή απειλή για αυτό και θεωρεί ότι η Τεχεράνη βρίσκεται σε πορεία ανάπτυξης πυρηνικών όπλων με τα οποία θα επιδιώξει την εξαφάνιση του Ισραήλ, τότε η συντριπτική προσβολή του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος αποτελεί μονόδρομο για το Ισραήλ. Και ο μόνος ορατός τρόπος (τουλάχιστον με αυτά που γνωρίζουμε σήμερα) για να προσβληθούν οι βαθιά θαμμένες στο έδαφος ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Φορντόφ και ιδιαίτερα στη Νατάνζ είναι με πυρηνικά όπλα. Επιπροσθέτως, το Ισραήλ υπέστη σοκ με την πρόσφατή μαζική πυραυλική επίθεση του Ιράν εναντίον του η οποία κατέδειξε ότι το πολυδιαφημισμένο πολυστρωματικό δίκτυο αντιβαλλιστικής άμυνας είναι ουσιαστικά ανίκανο να συγκρατήσει μεγάλης κλίμακας επίθεση βαλλιστικών πυραύλων. Αυτό σημαίνει ότι ένα πυρηνικοποιημένο Ιράν θα έχει τη δυνατότητα να προσβάλει με πυρηνικά το Ισραήλ στο μέλλον. Και το μικροσκοπικό εδαφικά Ισραήλ αναφέρει τον εαυτό του ως « ». Επίσης, στο παρελθόν το Ισραήλ όταν θεώρησε ότι διακυβεύεται η ύπαρξή του, όπως στον Πόλεμο του Γιόμ Κιπούρ, είχε εξετάσει σοβαρά τη χρήση πυρηνικών όπλων. Άρα, αυτό το σενάριο δεν είναι εκτός πραγματικότητας σήμερα. Βέβαια, το Ισραήλ έχει οδηγηθεί από μόνο του εν πολλοίς εδώ εξαιτίας μιας πολιτικής χρήσης στρατιωτικών μέσων χωρίς κανέναν, κατά τα φαινόμενα, στρατηγικό πολιτικό στόχο, κάτι που το έχει εγκλωβίσει σε μια ατέρμονα ανοδική σπείρα πολεμικών ενεργειών, που το οδηγούν από «επιτυχία» σε «επιτυχία» αλλά το εγκλωβίζουν συνεχώς σε στρατηγικά αδιέξοδα.

ΕΡ: Ποιες είναι οι διαστάσεις που θα έχουν για την χώρα μας τα αιματηρά αυτά γεγονότα;

ΑΠ: Η Ελλάδα βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα αυτής της νέας κατάστασης. Προς όφελός της είναι να μην επεκταθεί η σύγκρουση, γιατί μεταξύ των άλλων, αυτό θα προκαλέσει μεγάλο κύμα μετακίνησης πληθυσμών προς την Ελλάδα και φυσικά δεν τη συμφέρει η πυρηνικοποίηση του Ιράν γιατί αυτό θα δώσει μια τεράστια ώθηση στην Τουρκία να προχωρήσει στις πυρηνικές της φιλοδοξίες και να μετατραπεί σε πυρηνική δύναμη. Γενικότερα, μια ανάφλεξη μεγάλης κλίμακας στην περιοχή θα μετατρέψει την Ελλάδα σε ορμητήριο αμερικανικών δυνάμεων, τοποθετώντας την στον σκληρό πυρήνα της πολεμικής διαδικασίας με ότι κινδύνους αυτό συνεπάγεται.

ΕΡ: Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει προκειμένου να σταματήσουν οι εχθροπραξίες, οι οποίες είναι σίγουρο ότι θα αφήσουν πίσω τους ένα μακρύ κατάλογο από ανθρώπινες απώλειες και κατά πόσο αυτό είναι εφικτό κι όχι ουτοπικό;

ΑΠ: Είναι κρίσιμης σημασίας για την ανθρωπότητα να μην κλιμακωθεί η αντιπαράθεση στην περιοχή και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μπει «πάγος» στις διαθέσεις του Ισραήλ αλλά και το Ιράν να επιστρέψει σε μια βελτιωμένη σχέση με τη Δύση, αναλαμβάνοντας την υποχρέωση να μην προχωρήσει στο πυρηνικό του πρόγραμμα και αυτό να ελέγχεται πειστικά και αποφασιστικά από διεθνείς μηχανισμούς επιτήρησης. Αυτό δεν είναι ένας ουτοπικός στόχος, δεδομένου ότι το Ιράν θέλει να λειτουργήσει ως ένας αποδεκτός διεθνής πόλος ισχύος στο νέο πολυπολικό διεθνές σύστημα και μια απομόνωση από τη Δύση θα εμπόδιζε αυτόν του τον στόχο. Επίσης, το Ιράν δεν δείχνει να θέλει να εμπλακεί σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με το Ισραήλ γιατί γνωρίζει ότι το Ισραηλινό πυρηνικό οπλοστάσιο θα το εξόντωνε, ακόμη και αν το Ιράν μπορούσε επίσης να εξοντώσει το Ισραήλ.

ΕΡ: Ποιος είναι ο ρόλος που πρέπει να διαδραματίσουν οι ΗΠΑ στην έκρυθμη κατάσταση της Μέσης Ανατολής και πιο συγκεκριμένα ο νέος Πρόεδρος;

ΑΠ: Οι ΗΠΑ είναι οι μόνες που μπορούν αυτήν τη στιγμή να παρέμβουν αποφασιστικά και να σταματήσουν τη σύγκρουση, πιέζοντας το Ισραήλ με διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας. Ωστόσο, δεν πρόκειται να κάνουν κάτι τέτοιο, τουλάχιστον πριν τις εκλογές στις ΗΠΑ. Και αυτό όχι μόνο λόγω της επιρροής του εβραϊκού λόμπι, όσο εξαιτίας της μεγάλης στήριξης που απολαμβάνει το Ισραήλ στα θρησκευόμενα στρώματα της αμερικανικής κοινωνίας, στη λεγόμενη Ζώνη της Βίβλου στις μεσοδυτικές και μεσοανατολικές πολιτείες.

ΕΡ: Γιατί η Κίνα και η Ρωσία είναι θεατές σ’ αυτό το αιματοκύλισμα;

ΑΠ: Η Ρωσία λίγες δυνατότητες ουσιαστικής παρέμβασης έχει. Η Κίνα λειτουργεί κατευναστικά αλλά δεν δείχνει να έχει τις δυνατότητες να παρέμβει αποφασιστικά. Ωστόσο, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας πως επέκταση του πολέμου στην περιοχή, ιδιαίτερα αν προσβληθούν οι ιρανικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις και πολύ περισσότερο αν το Ιράν αντιδράσει με κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ θα οδηγήσει σε δραματική αύξηση των τιμών του πετρελαίου και των υδρογονανθράκων γενικότερα. Αυτό σημαίνει ότι η ρωσική οικονομία θα δεχθεί ένα απρόσμενο στρατηγικό δώρο με ότι αυτό συνεπάγεται για την ικανότητα. Η Κίνα, βέβαια, ως καταναλωτής υδρογονανθράκων θα υποστεί πλήγμα. Από την άλλη, χάρη στην προνομιακή σχέση που έχει πλέον με τη Ρωσία αλλά και άλλες χώρες της Κεντρικής Ασίας θα υποστεί μάλλον πολύ μικρότερες συνέπειες από τους μεγάλους βιομηχανικούς ανταγωνιστές της της Δυτικής Ευρώπης αλλά και της Ασίας. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να λάβουμε υπόψη.

ΕΡ: Μπορούν οι Περιφερειακές δυνάμεις (Αίγυπτος, Σαουδική Αραβία, Κατάρ), να παίξουν ενεργό ρόλο, έτσι ώστε να αποσοβηθεί η κρίση;

ΑΠ: Οι χώρες αυτές έχουν σαφώς ανταγωνιστική έως και εχθρική σχέση έναντι του Ιράν. Άρα, ο εγκλωβισμός του Ιράν σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο που θα το προκαλέσει βαριές ζημιές δεν δείχνει να τους απασχολεί. Επιπροσθέτως, αύξηση των τιμών του πετρελαίου είναι και αυτές κάτι καλό, με εξαίρεση φυσικά, για τις χώρες του Περσικού Κόλπου, αν το Ιράν κλείσει τα Στενά του Ορμούζ. Επιπροσθέτως, ένα βαριά

πληγωμένο Ισραήλ που ενδέχεται να προκύψει στο τέλος της σύγκρουσης δεν είναι και κάτι που θα τους στενοχωρούσε ιδιαίτερα.

ΕΡ: Ο Στίβεν Χέιντζ, πρόεδρος του φιλανθρωπικού οργανισμού Rockefeller Brothers Fund, ανέφερε προσφάτως ότι «οι θεσμοί που καθοδήγησαν τις διεθνείς σχέσεις και επέφεραν λύση στα παγκόσμια προβλήματα, κατά τα μέσα του 20ου αιώνα, είναι σαφές πως δεν είναι πλέον ικανοί να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της νέας χιλιετίας». «Είναι αναποτελεσματικοί, ατελέσφοροι, αναχρονιστικοί και σε ορισμένες περιπτώσεις, απλώς παρωχημένοι». Κλείνοντας, εσείς τι πιστεύετε γι’ αυτό και ποια είναι η ευχή σας;

ΑΠ: Η αρχιτεκτονική ασφαλείας που διαμορφώθηκε μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου αντιμετωπίζει σήμερα κρίση. Επίσης, καταρρέουν ηχηρά τα φληναφήματα του « παγκόσμιου χωριού». Αντιθέτως, έχουμε επιστρέψει σε έναν έντονα ανταγωνιστικό εθνοκεντρικό κόσμο σε ένα πολυπολικό διεθνές σύστημα όπου οι χώρες ανταγωνίζονται σκληρά για ισχύ, γόητρο και για την υλοποίηση αυτοκρατορικών οραμάτων.

Σύντομο βιογραφικό

Ο Κωνσταντίνος Γρίβας είναι καθηγητής Γεωπολιτικής και Σύγχρονων Στρατιωτικών Τεχνολογιών, διευθυντής του Τομέα Θεωρίας και Ανάλυσης Πολέμου στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Διδάσκει επίσης Γεωγραφία της Ασφάλειας στην ευρύτερη Μέση Ανατολή στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το βιογραφικό είναι από το slpress

Η φωτογραφία είναι από το λογαριασμό του στο Twitter.