Ένα μοναδικό ντοκιμαντέρ που αναδεικνύει τον ρόλο της Λήμνου στην εκστρατεία της Καλλίπολης

Ένα μοναδικό ντοκιμαντέρ που αναδεικνύει τον ρόλο της Λήμνου στην εκστρατεία της Καλλίπολης

Ο Σύλλογος Λημνίων Νέας Νοτίου Ουαλίας, σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στο Σίδνεϊ οργανώνουν προβολή του, ντοκιμαντέρ «Anzac. Lemnos. 1915». Πολλοί Αυστραλοί γνωρίζουν την Καλλίπολη. Λίγοι όμως γνωρίζουν τη Λήμνο και την κρίσιμη συμβολή του μικρού αυτού νησιού στην εκστρατεία των Δαρδανελίων.

Για πρώτη φορά, μέσα από σπάνια φωτογραφικά αρχεία και συναρπαστικές προσωπικές αφηγήσεις, το μοναδικό αυτό ντοκιμαντέρ εξερευνά ένα ελάχιστα γνωστό θέατρο επιχειρήσεων του πρώτου πολέμου στον οποίο μετείχε η Αυστραλία – μια συμμετοχή ιδιαίτερης σημασίας για τη διαμόρφωση της σύγχρονης ταυτότητας της χώρας.

Το ντοκιμαντέρ, διάρκειας μιας ώρας, θα μεταδοθεί για πρώτη φορά στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης για την Anzac Day 2024, από τη δημόσια ρδαιοτηλεοπτική υπηρεσία της Αυστραλίας, SBS.

Μια πρώτη προβολή του ντοκιμαντέρ θα πραγματοποιηθεί στις εγκαταστάσεις του Lemnos Club (44 Albert Street, Belmore, NSW 2192) την Τρίτη 23 Απριλίου με ώρα έναρξης στις 19:00. Η είσοδος είναι ελεύθερη για όλους.

Αυστραλοί στρατιώτες και νοσοκόμες στη Λήμνο το 1915. Φώτο: Mitchel Library, State LIbrary of New South Wales/ Supplied

Υπενθυμίζεται ότι τον Μάιο του 2023, ο Γενικός Κυβερνήτης της Αυστραλίας, David Hurley, μετέβη στη Λήμνο, συνοδευόμενος από την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, για να εγκαινιάσει την κατασκευή του έργου “Μονοπάτι Μνήμης για τους Anzacs” – ένα έργο ιστορικής σημασίας και για τις δύο χώρες.

Τώρα μέσα από ένα πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό αρχείο και συναρπαστικές προσωπικές αφηγήσεις, το ντοκιμαντέρ «Anzac. Lemnos. 1915» ζωντανεύει για πρώτη φορά ένα όχι και τόσο γνωστό κεφάλαιο της ιστορίας της Αυστραλίας.

Τον Μάρτιο του 1915 καταγράφονται οι πρώτες αφίξεις χιλιάδων συμμαχικών στρατευμάτων στη Λήμνο, καθώς το νησί μετατράπηκε σε βάση για την εκστρατεία των Δαρδανελίων. Ο κόλπος του Μούδρου έγινε το αγκυροβόλιο για έναν από τους μεγαλύτερους στόλους που συγκεντρώθηκαν ποτέ στη σύγχρονη ιστορία. 50.000 Anzacs πέρασαν από τη Λήμνο, καθώς μετακινούνταν προς και από το μέτωπο της Καλλίπολης. Μέχρι το τέλος της μάχης της πρώτης μόλις ημέρας μαχών, στις 25 Απριλίου, περισσότεροι από 2.000 στρατιώτες των συμμαχικών δυνάμεων σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν. Μεταξύ 7 Αυγούστου και 11 Νοεμβρίου, 96.943 στρατιώτες, άρρωστοι και τραυματίες, είχαν φτάσει από το μέτωπο στο λιμάνι του Μούδρου.

Μόλις 136 Αυστραλές νοσοκόμες φρόντισαν χιλιάδες τραυματίες, άρρωστους και ετοιμοθάνατους με τόσο λιγοστές προμήθειες που έσκιζαν τα ρούχα τους για να φτιάξουν επιδέσμους. Εκτελούσαν τα καθήκοντά τους μέσα σε συνθήκες εξάντλησης και ασθενειών, με ακλόνητο και στωικό πνεύμα. Τα αυστραλιανά νοσοκομεία πεδίου στο νησί εφάρμοζαν πρωτοποριακές ιατρικές πρακτικές – οφθαλμολογία, ακτινογραφίες, καθώς και βακτηριολογία.

Στη Λήμνο αναπτύχθηκε μια πραγματική βάση υποστήριξης των στρατευμάτων καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας, με νοσοκομεία, μονάδες ανεφοδιασμού, χώρους ανάπαυσης και αποθεραπείας. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο ιστορικός John Perryman, από το Βασιλικό Ναυτικό της Αυστραλίας, «Χωρίς τη Λήμνο, δεν θα υπήρχε η Καλλίπολη». Εκτιμάται ότι 148 Αυστραλοί και 76 Νεοζηλανδοί παραμένουν στη Λήμνο, στα δύο πολεμικά νεκροταφεία της Κοινοπολιτείας. Το ντοκιμαντέρ «Anzac. Lemnos. 1915.» αφηγείται ένα συναρπαστικό νέο κεφάλαιο της αυστραλιανής ιστορίας της εκστρατείας στην Καλλίπολη – μια ιστορία θάρρους, θυσίας, αντοχής και αιώνιας φιλίας. Είναι επίσης η ιστορία ενός μικρού νησιού στο Αιγαίο Πέλαγος που διαμόρφωσε έναν ακατάλυτο δεσμό μεταξύ της Ελλάδας και της Αυστραλίας