Φουντώνει ο πόλεμος για τη φοροδιαφυγή: 440.000 υπόπτους «τσίμπησε» ο αλγόριθμος της ΑΑΔΕ

Η επικείμενη αλλαγή του τρόπου φορολογίας των ελεύθερων επαγγελματιών, με ένα νέο αυτοματοποιημένο σύστημα τεκμηρίων, κινητοποιεί το υπουργείο Οικονομικών το οποίο εξαντλεί όλα τα όπλα και επιχειρήματα, προκειμένου να πείσει για την αναγκαιότητα των νέων μέτρων.

Οπως αποκάλυψε, έστω και όψιμα, ο επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) Γιώργος Πιτσιλής τις επόμενες ημέρες 20.000 φορολογούμενοι θα λάβουν από την Εφορία ειδοποίηση και θα καλούνται καλούνται να δώσουν εξηγήσεις ως ύποπτοι φοροδιαφυγής, αφού διαπιστώθηκε από τον αλγόριθμο των ελέγχων δηλωθέντων εισοδημάτων και πραγματικών δαπανών, ότι έχουν μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα στα εισοδήματα που είχαν δηλώσει και τις δαπάνες που πραγματοποίησαν.

Από τους ελέγχους της ΑΑΔΕ προέκυψε ότι τα ποσά που είχαν δαπανήσει οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι δεν προέρχονταν από ανάλωση κεφαλαίου προηγουμένων ετών και επομένως θα πρέπει να αιτιολογήσουν πώς για παράδειγμα είχαν δαπανήσει 100.000 ευρώ ενώ είχαν δηλώσει εισοδήματα 10.000 ευρώ.

Συνολικά, από τις εν λόγω διασταυρώσεις, σήμανε συναγερμός για 440.000 φορολογούμενους, εκ των οποίων όμως οι 420.000 έχουν μικρές αποκλίσεις και πρόκειται να ελεγχθούν σε δεύτερο χρόνο από τις αρχές. Σε κάθε περίπτωση, οι «ύποπτοι» θα πρέπει να αποδείξουν με πειστικά στοιχεία γιατί καταγράφονται μεγάλες αποκλίσεις σε δηλωθέντα εισοδήματα και δαπάνες, καθώς διαφορετικά θα βρεθούν αντιμέτωποι με εξονυχιστικό έλεγχο προκειμένου να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα της διασταύρωσης και εν συνεχεία να επιβληθούν οι φόροι και τα πρόστιμα που προβλέπονται στις περιπτώσεις απόκρυψης φορολογητέας ύλης. Επισημαίνεται μάλιστα ότι ο έλεγχος θα πάει και πέντε χρόνια πίσω για να διαπιστωθεί εάν και τα προηγούμενα χρόνια η φορολογική τους εικόνα ήταν ίδια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι συνολικά, όπως ανέφερε ο διοικητής της ΑΑΔΕ, Γ. Πιτσιλής, διασταυρώθηκαν 80 εκατ. δεδομένα σε 3,8 εκατ. φορολογικές δηλώσεις του 2022 με ετήσια οικογενειακά εισοδήματα έως 10.000 ευρώ. Με την αντιπαραβολή των εισοδημάτων που δηλώνονται με το κόστος διαβίωσης, όπως αυτό καταγράφεται ηλεκτρονικά, η ΑΑΔΕ είχε ως στόχο να εντοπίσει όσους κρύβουν τα πραγματικά τους εισοδήματα.

Στο πλαίσιο αυτό αξιοποιήθηκαν στοιχεία από τις κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών, πληρωμών με κάρτες, λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος, κινητής τηλεφωνίας, αλλά και μια σειρά από πληροφορίες για διάφορες πληρωμές που συγκρίθηκαν με τα εισοδήματα τα οποία δήλωσαν οι φορολογούμενοι.

Ο κ. Πιτσιλής υπογράμμισε ωστόσο ότι «θα μπούμε σε μια διαδικασία να τους φωνάξουμε για να δούμε εάν αυτά που βλέπουμε εμείς από τη διασταύρωση είναι όπως τα βλέπουμε εμείς ή εάν υπάρχει κάτι που μπορεί να δικαιολογήσει τη δική τους εικόνα», επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι οι έλεγχοι «είναι το επόμενο βήμα που θα επαληθεύσει το αποτέλεσμα της διασταύρωσης».

Οσον αφορά δε τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για την αποκάλυψη των κρυφών εισοδημάτων, η ΑΑΔΕ αξιοποιώντας κάθε ηλεκτρονικά διαθέσιμη πληροφορία έβαλαν στο πρόγραμμα των ελέγχων τα κατωτέρω δεδομένα:

§ Πληρωμές με κάρτες

§ Ποσά τόκων καταθέσεων που απέκτησε το φυσικό πρόσωπο § Αγορές σε καταστήματα λιανικής και σούπερ μάρκετ

§ Τραπεζικούς λογαριασμούς που αθροιστικά εντός του έτους εμφάνισαν κινήσεις άνω των 100.000 ευρώ

§ Χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν για τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων (στεγαστικά, καταναλωτικά κ.λπ.)

§ Αγορές περιουσιακών στοιχείων (ακινήτων, αυτοκινήτων) § Δαπάνες για ασφαλιστικά συμβόλαια ζωής, θανάτου, προσωπικών ατυχημάτων και ασθένειας

§ Έξοδα νοσηλίων σε ιδιωτικά θεραπευτήρια

§ Δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία § Κόστος της σταθερής και της κινητής τηλεφωνίας, του ηλεκτρικού ρεύματος και της ύδρευσης όταν υπερβαίνει το ποσό των 1.000 ευρώ.

Παράλληλα η ηγεσία του υπουργείο Οικονομικών μετά από ευρεία σύσκεψη που έγινε υπό τον υπουργό Κωστή Χατζηδάκη, κατέληξε σε μια ουσιώδη αλλαγή στο φορολογικό νομοσχέδιο το οποίο έχει ξεσηκώσει πολλές αντιδράσεις στους δικηγόρους οι οποίο απέχουν όλη την εβδομάδα από τα καθήκοντα τους κά ελεύθερους επαγγελματίες.

Η αλλαγή προβλέπει ότι όποιος θέλει μπορεί να υποβάλει ένσταση στην ΑΑΔΕ για το εισόδημα που προκύπτει με βάση τα νέα τεκμήρια, αρκεί να δηλώσει ότι επιθυμεί να ελεγχθεί κατά προτεραιότητα για το πραγματικό του εισόδημα και την περιουσία του.

Τα κύρια σημεία των αλλαγών που θα επέλθουν στο αρχικό νομοσχέδιο το οποίο θα εισαχθεί στην Ολομέλεια της Βουλής για συζήτηση και ψήφιση εντός της εβδομάδας είναι τα εξής:

1. Τα τεκμήρια θα είναι μαχητά. Θα καθιερωθούν αυτοματοποιημένες διαδικασίες για την αμφισβήτηση του τεκμηρίου από τους φορολογούμενους, οι οποίες όμως πρακτικά θα ανοίγουν τον δρόμο του ελέγχου. Πρακτικά οποιοσδήποτε ελεύθερος επαγγελματίας θα μπορεί να ζητήσει άρση του τεκμαρτού προσδιορισμού, κατόπιν ελέγχου ο οποίος εκτός από τα εισοδήματα θα επεκτείνεται σε δαπάνες για αγορά περιουσιακών στοιχείων, τραπεζικές καταθέσεις, πληρωμές με κάρτες και γενικά καταναλωτικές δαπάνες. Παραμένουν βεβαίως οι «εξαιρέσεις» για στρατιωτική θητεία, νοσηλεία σε νοσοκομείο, κράτηση σε φυλακή, εγκυμοσύνη ή λοχεία, αδύνατη άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας λόγω ζημιών από φυσικές καταστροφές, κ.λπ.

2. Θα υπάρξουν αλλαγές στις προσαυξήσεις λόγω τζίρου καθώς παρατηρήθηκαν μεγάλες επιβαρύνσεις ιδίως στην περιοχή εισοδημάτων από 15.000 έως 30.000 ευρώ. Οπως δήλωσε στην ΕΡΤ ο υφυπουργός Οικονομικών Χάρης Θεοχάρης, «τρέχουμε και τα τελευταία σενάρια και βλέπουμε κάποιες αλλαγές οι οποίες δεν αλλάζουν τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου και τη στόχευση, αλλά λίγο τους τρόπους υπολογισμού (της ελάχιστης αμοιβής), ώστε να βελτιώσουμε σε όλες τις κατηγορίες την επιβάρυνση». Η διάταξη, όπως αποτυπώθηκε στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, ορίζει ότι η ελάχιστη αμοιβή προσαυξάνεται με ένα συντελεστή όταν ο ετήσιος τζίρος του αυτοαπασχολούμενου είναι σημαντικά μεγαλύτερος από τον μέσο όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ.

Συγκεκριμένα προβλέπεται προσαύξηση:

· 35% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 100% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων

· 70% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 150% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων

· 100% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 200% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων, με ανώτατο όριο τις 50.000 ευρώ.

3. Ειδική μεταχείριση για συγκεκριμένες κατηγορίες επαγγελματιών και ατομικών επιχειρήσεων όπως κυλικεία σχολείων και εποχικές επιχειρήσεις που είναι δηλωμένες στην ΑΑΔΕ, με υπολογισμό του τεκμαρτού εισοδήματος με δωδεκατημόρια συνδεδεμένα με τον πραγματικό χρόνο άσκησης της επιχειρηματικής ή επαγγελματικής δραστηριότητας.