Tι φέρνει ο «γάμος» UBS – Credit Suisse στο χρηματοπιστωτικό σύστημα

Από το βράδυ της Κυριακής όλοι, αναλυτές, χρηματιστές, οικονομολόγοι, πολιτικοί και τραπεζίτες προσπαθούν, διαβάζοντας και τα ψιλά γράμματα του «ελβετικού γάμου» UBS – Credit Suisse, να ψυχανεμισθούν τα αποτελέσματα του, και τις επιπτώσεις που ίσως έχει για το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα.

Ένα από τα πρώτα συμπεράσματα που εξάγεται είναι ότι στη διαδικασία αυτή της εξαγοράς, όλοι οι κανόνες που διαμορφώθηκαν μετά την οικονομική κρίση του 2008 με τόσο κόπο και μετά από ατέλειωτες συζητήσεις επί συζητήσεων, πήγαν περίπατο.  

Αρχικά, μερίδα αναλυτών, θεωρεί πως δεν έπρεπε να καν να συμβεί. Σε απλούς όρους υποστηρίζουν ότι η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΙΙΙ, που θέτει τα διεθνή χρηματοπιστωτικά πρότυπα και είναι παιδί της κρίσης του 2008, δεν προβλέπει εξαγορά μιας τράπεζας που βρίσκεται σε δεινή θέση (bail out) δηλαδή αλλά εκκαθάριση της (bail in).

Δεύτερον, ο γάμος ήταν καταναγκαστικός – η φράση shotgun wedding- δεν λείπει από κανένα διεθνές ΜΜΕ, οι μέτοχοι των 2 τραπεζών δεν ερωτήθηκαν όπως προβλέπεται αλλά τους επιβλήθηκε ένα τετελεσμένο. Οι ζημιές τεράστιες. Οι Σαουδάραβες που μπήκαν με 1,5δις$ στην CreditSuisse – και για πολλούς είναι οι ηθικοί αυτουργοί της όλης κατάστασης- θα γράψουν απώλειες 80%. Στη λίστα των χαμένων και κρατικά κεφάλαια όπως αυτό της Νορβηγίας ή ακόμη και πολύ μικρότερα συνταξιοδοτικά κεφάλαια που έχουν επενδύσει τις οικονομίες μιας ζωής. Θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος ότι επένδυσαν σε μια τράπεζα παράδειγμα προς αποφυγή ως προς τη διοίκηση της τα τελευταία χρόνια κι έχασαν. Οι μέτοχοι της UBS γιατί θα πρέπει να χάσουν χρήματα; Αυτοί είχαν επενδύσει σε μια τράπεζα πρότυπο ή τουλάχιστον που δεν είχε απασχολήσει τα οικονομικά tabloid.

Διόλου τυχαίο ότι ετοιμάζονται δικαστικές προσφυγές.

Εν μία νυκτί οι Ελβετικές αρχές αποφάσισαν ότι οι κάτοχοι των ομολόγων ΑΤ1 που είχε εκδώσει η CreditSuisse, αυτών δηλαδή με τον πιο υψηλό κίνδυνο εξού και τις μεγαλύτερες αποδόσεις, δεν δικαιούνται ούτε 1 σεντ. 17δισ$ εξαϋλώθηκαν.

Μέχρι και η ΕΚΤ αντέδρασε βγάζοντας κίτρινη κάρτα στη Βέρνη καθώς σε ανακοίνωση της αναφέρει ότι πρώτοι στη λίστα αυτών που θα γράψουν ζημιές σε τέτοιες περιπτώσεις είναι οι μέτοχοι στέλνοντας ταυτόχρονα και καθησυχαστικό μήνυμα προς την υπόλοιπη Ευρώπη.

Διόλου τυχαίο ότι και εδώ ετοιμάζονται δικαστικές προσφυγές.  

Στα περί τήρησης ή όχι των κανόνων θα πρέπει να προστεθούν και οι χειρισμοί των Αμερικανικών εποπτικών και κυβερνητικών αρχών που σύμφωνα με δημοσιεύματα έγκυρων εφημερίδων έχουν προκαλέσει εκνευρισμό στην Ευρώπη. Μικρομεσαίες περιφερειακές τράπεζες βαφτίζονται από το πουθενά συστημικές και οι αρχές εγγυώνται το σύνολο των καταθέσεων ανεξαρτήτως ύψους. Όλα αυτά στοιχειοθετούν για πολλούς την ανάγκη μιας νέας αρχιτεκτονικής, την οποία όμως θα σέβονται όλοι.

Εύλογα στις αγορές επικράτησε πανικός αρχικά που γρήγορα όμως καταλάγιασε και μάλιστα πολλοί χρηματιστηριακοί δείκτες γύρισαν στο πράσινο. Το σφυροκόπημα το δέχτηκαν οι τράπεζες καθώς μέχρι να περάσει ένα διάστημα ο κίνδυνος μετάδοσης του κινδύνου υπάρχει. Και η Κριστίν Λαγκάρντ πάντως και στο εσωτερικό της χώρας ο Γιάννης Στουρνάρας διαβεβαίωσαν ότι το ευρωπαϊκό-ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει γερά θεμέλια.

Εκτός από τον κίνδυνο μετάδοσης, η τάση σύμφωνα με τους ειδικούς θα είναι για κάποιο διάστημα οι τράπεζες να είναι σφιχτές ως προς την δανειοδότηση γεγονός βεβαίως που επηρεάζει τις προοπτικές της ανάπτυξης , επαναφέροντας στην επικαιρότητα την ύφεση.

Εκφράζοντας τον φόβο της ύφεσης, η τιμή του πετρελαίου υποχώρησε στα 72$/βαρέλι, που αποτελεί χαμηλό από τις αρχές Δεκεμβρίου του 2022.

Ταυτόχρονα όταν τα χρηματιστήρια μετρούν απώλειες, οι επενδυτές ψάχνουν ασφαλή καταφύγια. Κάπως έτσι ο χρυσός έφτασε μετά από ένα χρόνο τις 2000$/ουγγιά ενώ άνοδο καταγράφουν και τα κρυπτονομίσματα.

Μέσα σε αυτό το κλίμα οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να απαντήσουν στο ερώτημα της συνέχισης ή όχι αύξησης των επιτοκίων. Ο πληθωρισμός παραμένει πολύ ψηλός αλλά είναι ακριβώς αυτές οι απότομες αυξήσεις που εκθέτους τους πιο αδύναμους κρίκους του συστήματος προκαλώντας την αναταραχή και υπονομεύουν την ανάπτυξη. Η προσοχή όλων στραμμένη στη FED που αποφασίζει αύριο.