Περί “Στρατηγικού Σχεδίου” για τον Απόδημο Ελληνισμό

ΓΝΩΜΗ: ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΛΑΣΠΙΝΑ

Σχεδόν παραμονές εκλογών ο  υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για τον Απόδημο Ελληνισμό κ. Ανδρέας Κατσανιώτης,  ανακοίνωσε στο πλαίσιο του 11ου συνεδρίου περιφερειακής ανάπτυξης, που οργανώνει στο συνεδριακό και πολιτιστικό κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, και σε  συζήτηση που είχε με τον δημοσιογράφο, ότι «Για πρώτη φορά έχουμε προχωρήσει και θα παρουσιαστεί σύντομα μία στρατηγική για τον απόδημο ελληνισμό, σε πολλά επίπεδα, με πολλούς αποδεκτές και με μεγάλη γεωγραφική κάλυψη».

Πρόκειται για ένα στρατηγικό Σχέδιο που έχουν εκπονήσει οι αρμόδιοι παράγοντες του Υπουργείου Εξωτερικών και το οποίο επιγράφεται ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ 2023-2026 και έχει καταχωρηθεί στη σελίδα του ΥΠΕΞ από τη Διεύθυνση Στρατηγικού & Επιχειρησιακού Σχεδιασμού του Υπουργείου Εξωτερικών. Στο Σχέδιο αυτό έχει αναφερθεί σε ομιλία του ήδη από τον Ιούλιο του 2022 ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.

Το Στρατηγικό Σχέδιο του Υπουργείου Εξωτερικών επιδιώκει την διαφάνεια και την συνεκτική διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής, την αποτελεσματική διαδικασία λήψης αποφάσεων και την βελτίωση της οργάνωσης της λειτουργίας του.

Συμβάλλει στην ανάπτυξη στοχευμένων πρωτοβουλιών και στην ταχύτερη προσαρμογή στα νέα διεθνή δεδομένα, διασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό την ανθεκτικότητα της εξωτερικής πολιτικής απέναντι στις προκλήσεις των καιρών.

Το Στρατηγικό Σχέδιο του Υπουργείου Εξωτερικών αναπτύσσεται σε έξι (6) Στρατηγικούς Άξονες.  Ο 6^ος στρατηγικός Άξονας αφορά τον Απόδημο Ελληνισμό> και, ειδικότερα, όπως επιγράφεται , στην «Ενδυνάμωση των δεσμών με την Ελληνική Διασπορά» (sic). Αυτό θα υλοποιηθεί με έξι στόχους και αυτοί είναι:

6.1 Υποστήριξη και ανάπτυξη δικτύων και δομών της ομογένειας με έμφαση στους νέους τρόπους οργάνωσής της.

6.2 Αξιοποίηση της παρουσίας του ομογενειακού στοιχείου για προώθηση θεμάτων ελληνικού ενδιαφέροντος

6.3 Διατήρηση δεσμών με την Ελλάδα – ενίσχυση της ελληνικής γλώσσας, παράδοσης και πολιτισμού με έμφαση στη νέα
γενιά

6.4 Διατήρηση και ενδυνάμωση δεσμών με τους εκκλησιαστικούς θεσμούς της Ορθοδοξίας ως συνεκτικού παράγοντα μητροπολιτικού κέντρου-
ομογένειας

6.5 Ενίσχυση των διμερών και πολυμερών συνεργασιών στον τομέα της διασποράς

6.6 Αναβάθμιση των παρεχόμενων προξενικών υπηρεσιών.

Πάνω στους στόχους αυτούς -οι οποίοι θεωρητικά βρίσκονται στην ορθή κατεύθυνση-   εργάζονται στο Υπουργείο των Εξωτερικών για την περίοδο 2023-2026 και σ΄ αυτούς στηρίζεται η  «στρατηγική για τον απόδημο ελληνισμό». Τα όσα αναμένεται, κατόπιν των δηλώσεών του, να εξαγγείλει ο Υφυπουργός εικάζεται ότι θα αφορούν στην εξειδίκευση των αξόνων του Σχεδίου αυτού.

Ασχέτως του «στοιχήματος» το οποίο ο κ. Κατσανιώτης προσδιόρισε στους  νέους της διασποράς (sic)  να μπορέσουν “να μπολιαστούν με την ελληνικότητα και την αγάπη για την πατρίδα”, και ασχέτως του γεγονότος ότι το Στρατηγικό Σχέδιο αποτελεί “ομαδική εργασία” του ΥΠΕΞ, για μία ακόμη φορά καταγράφεται η απουσία της οργανωμένης Ομογένειας από τον σχεδιασμό της στρατηγικής που την αφορά. Βέβαια, όπως μας έλεγε στέλεχος του ΥΠΕΞ η επαφή με ομογενείς είναι συνεχής είτε με επισκέψεις που πραγματοποιούν  ομογενειακοί παράγοντες στην Αθήνα είτε με τα ταξίδια αρμοδίων του Υπουργείου στο εξωτερικό. Και, επομένως, εκτιμούν ότι ουτοτρόπως γίνεται μία “άτυπη” ανταλλαγή απόψεων…

Ωστόσο, όσο και εάν είναι απαραίτητες και χρήσιμες οι επισκέψεις αποδήμων σε κυβερνητικούς παράγοντες και το αντίστροφο,  η ανταλλαγή απόψεων του Υπουργείου με την Ομογένεια δεν μπορεί να βασίζεται μόνον σε ατομικές απόψεις και θέσεις που εκφράζουν ομογενείς που επισκέπτονται την Ελλάδα, ακόμη και όταν οι συγκεκριμένοι παράγοντες συμβαίνει να γνωρίζουν τα προβλήματα και τα θέματα. Εκείνο που ομογενειακοί παράγοντες θεωρούν ως  αναγκαίο να γίνει,  είναι να υπάρξει μία θεσμική εκπροσώπηση της Ομογένειας και πάλι, όπως στο παρελθόν με το ΣΑΕ, σε βελτιωμένη, όμως, “έκδοση”.   Να προχωρήσει η από το Σύνταγμα (Άρθρο 108) -αλλά και από τον Νέο Εσωτερικό κανονισμό του ΥΠΕΞ- προβλεπόμενη επανα-λειτουργία του ΣΑΕ (το ΝΕΟ ΣΑΕ) το οποίο από το Σύνταγμα έχει αποστολή του “την έκφραση όλων των δυνάμεων του απανταχού ελληνισμού”  ώστε η γενέτειρα να έχει και πάλι έναν θεσμικό συνομιλητή, απαλλαγμένο από τα όποια λάθη του παρελθόντος,  και όχι “μοναχικούς περιπατητές“ για τα θέματα του Απόδημου Ελληνισμού. Αυτό, μαζί με την σύγκρότηση ενός υπουργείου Αποδήμου Ελληνισμού, θα αποτελούσε, όπως υποστηρίζουν οι ίδιοι κύκλοι, μία “φυγή στο μέλλον” για την αξιοποίηση των τεράστιων δυνατοτήτων του Οικουμενικού Ελληνισμού.

Πέραν τούτων, αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον να πληροφορηθούμε τις επιμέρους λεπτομέρειες και την εξειδίκευση του “σχεδίου δράσης” επί της στρατηγικής του Υπουργείου Εξωτερικών για την Ομογένεια,  έστω και παραμονές εκλογών…