Η σωτηρία της ψυχής μας, εδώ στους Αντίποδες του 2023

Η ΦΩΝΗ της λυρική και μελωδική. Αναγνωρίσιμη εδώ και τόσες δεκαετίες και σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, όπου έδωσε το παρών, συντροφεύει τόσο τις μικρές μοναξιές μας όσο και τις μεγάλες μας διαδρομές της φαντασίας, του συναισθήματος και της παρέας μας. Είναι μια μεγάλη παρέα τα τραγούδια και η γλώσσα της μουσικής που ακουμπάει τα πολλά σύμφωνα, τα πολλά φωνήεντα της ψυχοσύνθεσής μας. Όλα τα πλήκτρα μας δηλαδή σε πλήρη εναρμόνιση.

Τραγούδια και στίχοι που χορεύουν εν διαρκεία και ηρεμία ψυχής και σώματος, με μελωδίες και εικόνες και ηχοχρώματα που πάλλονται και επικοινωνούν με τα κομμάτια του εντός μας κόσμου αλλά και των βιωμάτων μας, ακούστηκαν και στην σαββατιάτικη συναυλία στο κέντρο της πόλης στην πάλαι ποτέ ελληνική γνώριμη γωνιά της ομογένειας. Μένουμε όμως -γιατί αυτό είναι το ζητούμενο- στην χώρα και στο χρόνο των τραγουδιών και στο πώς η αύρα τους από την σκηνή πήγαινε στο κοινό που βρέθηκαν στο χώρο της συναυλίας του φετινού Φεστιβάλ “Αντίποδες”, του 2023. Μέσα σε αυτή την μεγάλη αγκαλιά των τραγουδιών είναι και τα τραγούδια της Αλκηστης Πρωτοψάλτη.

Διαχρονικές δημιουργίες. Η Άλκηστις Πρωτοψάλτη στην κεντρική σκηνή του φετινού Φεστιβάλ “Αντίποδες”, στην Μελβούρνη του 2023, έδωσε ρυθμό και χρώμα στην νύχτα αυτή του Φλεβάρη. Ο παλμός και το πάθος από μια δημιουργό, δρομέα κυριολεκτικά μεγάλων αποστάσεων στην μουσική και στην καλλιτεχνία, σε κάθε της τραγούδι έβγαινε αβίαστα. Από ροκιές, από μπαλάντες, από τα λαϊκά, από τα έντεχνα – τι να αφήσεις απ’ έξω…

Με πολλές επιτυχίες στο ενεργητικό της, στην καριέρα της αλλά και με συνεργασίες επί σκηνής που άντεξαν στο χρόνο αλλά και αγαπήθηκαν ιδιαιτέρως, εδώ και σχεδόν 40 χρόνια, δεν είναι κάτι που περνάει απαρατήρητο. Επιμένω και μένω στην φωνή της και στην ποιότητα των τραγουδιών που έχει πει μέχρι τώρα και που αγαπήθηκαν και θα μείνουν στο μουσικό στερέωμα αλλά και στα χείλη μας. Αφού τόσες μελωδίες της βρήκαν το ταλέντο της στην πιο γλυκιά κορύφωση και με μαεστρία εκπέμπονται και περνούν στην ψυχοσύνθεσή μας, τότε πάει να πει ότι κάτι μεγάλο και ουσιώδες έχουν να μας πουν.

Γραντζουνούν τις χορδές των αισθήσεων και των συναισθήσεών μας και τις ενώνουν και τις ηχούν σαν ηφαίστειο και λάβα που ξυπνά από ένα τέλμα, από μια σιωπή και ανοίγονται στο πέλαγος, στην καθημερινότητα και στον μπαξέ της ενσυναίσθησης. Όπως τότε, πριν δεκαετίες σε μουσική Ηλία Ανδριοπούλου, μας κερνούσε στην θάλασσα του Οδυσσέα Ελύτη και στους “Προσανατολισμούς” του ποίηση και λέξεις.

Ξεκίνησε πρωτόλεια με τον Δήμο Μούτση, το 1975, τραγουδώντας Κώστα Καρυωτάκη, Γιάννη Ρίτσο, Γιώργο Σεφέρη και Κ.Π. Καβάφη. Από τότε η πορεία της επιτυχίας της ήταν ανοδική. Τι να πρωτοδιαλέξεις από το έργο της; Το “Παραδέχτηκα”, το “Δικαίωμα”, το “Τρίτο Στεφάνι”, ο “Άγγελός μου”, τις “Υδρόγειες σφαίρες”, την “Μαλάμω”, την “Χαβάη”… Όλοι αυτοί οι δρόμοι ταξιδιών και οι φωνές των μελωδιών σαν τους ψίθυρους της πόλης, σαν τα κύματα του απείρου του ωκεανού, μέσα από τους στίχους αυτούς στον ουρανό και στα βήματά μας, είναι μια όαση, αλλά και διέξοδο, παρηγοριά, έμπνευση, δίνουν αλλά και κάνουν παιγνίδι με το είναι μας. Είναι δε όλα τα τραγούδια της μια ενότητα και σύνολο μέθεξης, αλλά και το καθένα τους ένα κομμάτι και έχουν ένα ιδιαίτερο άγγιγμα. Και η φωνή και η κίνησή της επί σκηνής τα αναδεικνύει και τα κεντάει θαυμάσια.

Μα και αναδεικνύουν για πολλοστή φορά, ότι η σωτηρία της ψυχής είναι πολύ, μα πολύ μεγάλο πράγμα. Φυσικά, πράγμα μιας χρήσης και υλικών δεν είναι μόνο η πολυπόθητη σωτηρία. Είναι πολλά τα υλικά της, σαν ταξιδάκι με ένα κρυμμένο, μικρό, μεγάλο τραύμα που το κουβαλάμε μέσα μας και σε κάτι κασέτες παλιές, σε λόγια και αγκαλιές, πάντα όμως με ψυχή το ζούμε και είμαστε σε διαρκή διάλογο μαζί του.

Είναι σε άλλη τροχιά φωτός οι μελωδίες τούτες και απευθύνονται σε όλους και όλες, όπου Γης και χρόνου. Και φάνηκε και πάνω στην σκηνή, ότι αυτή η αύρα των τραγουδιών με την φωνή της έχει αντοχή και περνάει και στα χείλη μας πολύ γρήγορα και άνετα. Μα όχι μόνο εκεί. Πηγαίνουν και σε άλλα ημισφαίρια, κύτταρα και κύματα μας, τα λόγια και τα ηχοχρώματα αυτά.

Παραφράζοντας, ακούγοντας ξανά, λοιπόν, ένα από τα πολλά της τραγούδια που αποτέλεσαν σταθμό στην δισκογραφία με την σύμπραξη, ασφαλώς, της Λίνας Νικολακοπούλου και του Σταμάτη Κραουνάκη -μιλάμε για το “Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ” (έκδοση δίσκου το 1985)- στους στίχους και την μουσική αντίστοιχα καταλαβαίνει, αισθάνεται ο καθείς και η καθεμιά στο άκουσμά του, ότι το ταξιδάκι αναψυχής -της ψυχής δηλαδή- έχει πολλές παραμέτρους, σιωπές και ξέφωτα.

Και η Άλκηστις το έχει αναδείξει, το έχει πει, το νιώθει και το υπερασπίζεται με τα τραγούδια της, αλλά και με την στάση ζωής της γενικότερα στα κοινωνικά δρώμενα, πολύ καθαρά, διακριτικά και με πολύ σαφήνεια και ρεαλισμό, εδώ και χρόνια.

Στον καιρό της πανδημίας, φερειπείν πάνω σε μια πλατφόρμα φορτηγού, έκανε με την βόλτα των τραγουδιών της στην πόλη και στις γειτονιές της Αθήνας, τον κόσμο τον κλειστό των τοίχων, των διαμερισμάτων, να βγει στα μπαλκόνια και στα παράθυρά του. Δεν είναι λίγο αυτό. Αν καλοσκεφτεί κανείς το όλο αυτό σκηνικό, αυτή την ιδέα -που θέλει φαντασία και ψυχή για να γίνει- είναι κάτι που σε συνεπαίρνει. Ακόμη και ο απόηχος των τραγουδιών της να περνάει από τις γειτονιές και τους δρόμους, γίνεται, είναι και αποκτά από μόνος του μια άλλη πορεία, σημασία και λειτουργία.

Έτσι λοιπόν με το διθέσιό της, στη σωτηρία της ψυχής και στα πάλκα μας, με τα πιο ωραία λαϊκά, η φωνή και ο λόγος των τραγουδιών αυτών μένουν, μας συγκακατοικούν αλλά και μας συνταξιδεύουν. Είναι τελικά μάθημα πολιτισμού αυτά τα συναπαντήματα ψυχής όπου μέσα από την δίνη και την ποιότητα των τραγουδιών είναι και γίνονται απογείωση και ανάταση ψυχής.