Η χαοτική στρατηγική της «Γαλάζιας Πατρίδας» του Ερντογάν – Πού αποσκοπεί, πώς αντιδρά η Αθήνα

Erdogan kostidis photo

Το υπουργείο Εξωτερικών απαντά με σαφήνεια στο παραλήρημα του Ερντογάν και των συνεργατών του.

Στο ερώτημα «ποιες από τις απειλές του Ερντογάν πρέπει να υπολογίζει περισσότερο η Ελλάδα» η απάντηση δεν είναι απλή. Η γκάμα άλλωστε της επιθετικής ρητορικής του Τούρκου προέδρου είναι μεγάλη: «Γαλάζια Πατρίδα», casus belli για την πιθανότητα επέκτασης των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, αναγνώριση του ψευδοκράτους, αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών με την αμφισβήτηση της κυριαρχίας τους, ο διαμοιρασμός των ορυκτών πόρων του Αιγαίου, η Ελλάδα που δεν σέβεται τους μετανάστες και βέβαια το τελευταίο ανησυχητικό αφήγημα περί «εφόδου νύχτας ξαφνικά». Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθούν το τουρκολιβυκό μνημόνιο, οι παραβιάσεις, οι υπερπτήσεις, οι εκτοξεύσεις πυραύλων με εμβέλεια την ελληνική πρωτεύουσα και οι προειδοποιήσεις για την εξοπλιστική πολιτική της Αθήνας.

Ποιος είναι ο στόχος της τουρκικής στρατηγικής

Είναι πολλοί οι αναλυτές που συμφωνούν πως η κεντρική και βασική «στρατηγική» είναι η «Γαλάζια Πατρίδα». Δηλαδή το Αιγαίο μοιρασμένο μεταξύ Τουρκίας, Ελλάδας και πληθώρας ελληνικών νησιών υπό τουρκικό πέπλο. Στόχος είναι αυτός ο όρος να ξεπεράσει τα σύνορα της χώρας και να αποκτήσει διεθνή υπόσταση. Και στην Άγκυρα υποστηρίζουν πως σε μεγάλο βαθμό αυτός ο σκοπός έχει επιτευχθεί. Ποιο είναι το μεγάλο πρόβλημα; Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν δυναμικά χαρακτηριστικά. Καθημερινά είτε ανακύπτουν νέα ζητήματα είτε όταν δεν υπάρχουν πολύ απλά τα δημιουργεί ο Ερντογάν. Ακόμα και ένα απλό περιστατικό αλιείας μπορεί να διογκωθεί από την Άγκυρα προκειμένου να αναδείξει κάτι που τη συμφέρει. Σε κάθε περίπτωση με τη βοήθεια του Μπαχτσελί ο Τούρκος πρόεδρος συγκρατεί ένα μεγάλο κομμάτι του εθνικιστικού ακροατηρίου του που κινδυνεύει να χάσει από την Ακσενέρ και την κεμαλική αντιπολίτευση. Με το βλέμμα πάντα στραμμένο στις εκλογές…

Από το υπουργείο Εξωτερικών ανώτατες διπλωματικές πηγές απαντούν ανά τακτά χρονιά διαστήματα με σαφήνεια σε όλο αυτό το παραλήρημα. «Τα “νέο-οθωμανικά νταηλίκια” βαίνουν κλιμακούμενα καθώς προσεγγίζουμε χρονικά το εκλογικό 2023, με εφαλτήριο (και αυτό είναι μάλλον το πιο ανησυχητικό) όχι μόνο τις ιδιοτελείς προεκλογικές μεθοδεύσεις των Ερντογάν και Μπαχτσελί αλλά και τις “υπερκομματικές” αναθεωρητικές τουρκικές διεκδικήσεις που έχουν επίσης κλιμακωθεί κατά τρόπο προκλητικό». Η κλιμάκωση παρατηρείται από την απόπειρα του πραξικοπήματος του 2016 και μετά.

Το παζάρι με τη Δύση συνεχίζεται

Σε αυτό το περιβάλλον το παζάρι του Ερντογάν με τη Δύση συνεχίζεται. Ο βολικός εξωτερικός εχθρός είναι μέρος της στρατηγικής ισχύος και επίδειξης δύναμης που θέλει να δείξει. Μέσα σε ένας άκρως άστατο διεθνές περιβάλλον με τον πόλεμο στην Ουκρανία να είναι σε εξέλιξη οι απειλές φαίνεται να απέχουν πολύ από το να γίνουν πράξη. Παρόλα αυτά ο εκλογικός πυρετός στον οποίο ζει ο Τούρκος πρόεδρος και οι υπουργοί του δεν μπορεί να αποκλείσει τίποτα. Εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του για τη νέα συμφωνία Ελλάδας – Αιγύπτου και τώρα αναμένεται να στραφεί προς άλλα μονοπάτια. Η  Hurriyet έγραψε πως το πλοίο «Αμπντουλχαμίτ Χαν» βρίσκεται στο λιμάνι Τάσουτζου και κάνει ετοιμασίες προκειμένου να ξεκινήσει γεωτρήσεις στη Μεσόγειο τις προσεχείς ημέρες. Το έργο αυτό το έχουμε ξαναδεί πολλές φορές. Είναι γεγονός πως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από το επίπεδο που βρίσκονται οι επαφές της Άγκυρας με τις ΗΠΑ. Είναι άλλωστε το παιχνίδι που έχει ανοίξει ευρύ και επικίνδυνο μαζί. Τώρα έχει επεκταθεί και πάλι στη Συρία και πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι αυτό που θέλει να πετύχει ο Ερντογάν με τις επιχειρήσεις κατά των Κούρδων είναι «επιτέλους μια νίκη».