Ηφαίστειο που βράζει η Ευρώπη για το Ενεργειακό: Μέτρα και πιέσεις για έκτακτη Σύνοδο Κορυφής

Αντιμέτωποι με πρωτοφανείς καταστάσεις αναμένεται να βρεθούν τον χειμώνα οι Ευρωπαίοι πολίτες, με τις κυβερνήσεις των κρατών να αναζητούν μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, τόσο σε επίπεδο προμήθειας, όσο και σε επίπεδο υψηλών τιμών και ακρίβειας.

Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αρχίσει, το ένα μετά το άλλο, να εκφράζουν τις ανησυχίες τους για το τι μέλλει γενέσθαι, καθώς η κρίση ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση, πρωτίστως με αφορμή την εισβολή στην Ουκρανία, δείχνει ότι θα τραβήξει σε βάθος χρόνου. Ήδη πολλές χώρες εξετάζουν το ενδεχόμενο να επαναδιαπραγματευτούν με την Gazprom τους όρους παράδοσης φυσικού αερίου, ήτοι να αποπληρώνουν σε ρούβλια το φυσικό αέριο που προμηθεύονται. Στις Βρυξέλλες έχουν αρχίσει να σκέφτονται ως ανάγκη τη λήψη συνολικών μέτρων, τόσο για την εξοικονόμηση ενέργειας, όσο και για την ελάφρυνση του κόστους για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, καθώς πλέον, ακόμη και στις κεντρικές και βόρειες πλούσιες χώρες, έχουν ξεκινήσει περικοπές εξόδων, υπό το φόβο μίας πιθανής εκτράχυνσης της κατάστασης.

Η Τσεχία, που αυτήν την περίοδο έχει αναλάβει την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πιέζει τις Βρυξέλλες να ανακοινώσουν έκτακτη Σύνοδο Κορυφής το αμέσως επόμενο διάστημα, ώστε να τεθεί επί τάπητος το νέο πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί και να ληφθούν αποφάσεις που θα θίγουν την ουσία του προβλήματος και όχι επιδερμικά μέτρα, όπως αυτά που έχουν αποφασιστεί μέχρι σήμερα.

Η τσεχική προεδρία τονίζει ότι πρέπει να συζητηθούν άμεσα μέτρα για να μπει «φρένο» στο ράλι ανόδου που ακολουθούν οι τιμές στην ενέργεια, κυρίως δε, του φυσικού αερίου, από το οποίο ορίζονται και οι τιμές των υπολοίπων, επαναφέροντας την πρόταση για πλαφόν.

Όπως αναφέρει το Bloomberg, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν δαπανήσει πάνω από 280 δισεκατομμύρια ευρώ για την αντιμετώπιση της κρίσης, τα οποία, ωστόσο, αποδεικνύονται εξαιρετικά λίγα.

«Η αγορά έχει ξεφύγει από τον έλεγχο σε κάποιο βαθμό, έχει σταματήσει να αντιδρά σε καλά νέα με αποτέλεσμα μόνο κακά νέα να συσσωρεύονται ωθώντας τις τιμές προς τα πάνω», δήλωσε ο Τσέχος υπουργός Βιομηχανίας Τζοζεφ Σικέλα σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων CTK. «Είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει όλη την Ευρώπη και εφόσον έχουμε ευρωπαϊκή αγορά και ευρωπαϊκό πρόβλημα, τότε η ευκολότερη λύση μπορεί να βρεθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο», είπε ο Σικέλα σημειώνοντας ότι η χώρα του θα στήριζε ως μέτρο αντιμετώπισης του προβλήματος, τον καθορισμό μέγιστης ευρωπαϊκής τιμής ενέργειας στην περίπτωση που η ΕΕ αποφάσιζε να το εξετάσει.

Δηλώσεις ανησυχίας από τους Ευρωπαίους ηγέτες

Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε χθες Τετάρτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Πρωθυπουργό της Τσεχίας και προεδρεύοντα του Συμβουλίου της ΕΕ, Πετρ Φαϊαλα, συζήτησαν μεταξύ άλλων και για την ενεργειακή κρίση. Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η Ελλάδα στηρίζει με εθνικά μέτρα την κοινωνία, θα συνεχίσει όμως να διεκδικεί ευρωπαϊκή λύση στην ενεργειακή κρίση, καθώς κανένας εθνικός προϋπολογισμός δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την πρωτοφανή αυτή κρίση μόνος του.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι δήλωσε χθες ότι οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να συμφωνήσουν ένα ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου που εισάγουν από τη Ρωσία.

Η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν ήδη συμπιέσει τα τιμολόγια του φυσικού αερίου, ενώ η Γαλλία έχει περιορίσει τις αυξήσεις των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, με τον εκπρόσωπό της να δηλώνει πάντως ότι αυτό δε μπορεί να διατηρηθεί για πάντα.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουελ Μακρόν προειδοποίησε ότι η εποχή της αφθονίας έχει παρέλθει και ότι τους ερχόμενους μήνες θα χρειαστούν θυσίες καθώς ο πόλεμος και η κλιματική κρίση αλλάζουν το ενεργειακό τοπίο.

Η γερμανική κυβέρνηση ενέκρινε μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας στους δημόσιους χώρους περιορίζοντας το φωτισμό και τη θέρμανση και υπέγραψε παράλληλα συμφωνία εισαγωγής υδρογόνου από τον Καναδά με ορίζοντα το 2025.

Η Ισπανία ανακοίνωσε μέτρα εξοικονόμησης 

Οι Ισπανοί βουλευτές επικύρωσαν σήμερα τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας που αποφάσισε στις αρχές του μήνα η κυβέρνηση, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου για τη μείωση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου. Σε πρώτο πλάνο, περιορισμοί στη χρήση των κλιματιστικών μηχανημάτων.

Μολονότι η κυβέρνηση του Σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ δεν διαθέτει απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, υπέρ των μέτρων ψήφισαν 187 βουλευτές, κατά 161 (εκείνοι των κομμάτων της δεξιάς) και ένας απείχε. Τυχόν απόρριψη του νομοθετικού διατάγματος θα συνιστούσε οδυνηρή ήττα για τον Σάντσεθ, ο οποίος αυτήν την εβδομάδα πραγματοποιεί περιοδεία σε χώρες της Λατινικής Αμερικής. Θα σήμαινε επίσης την αυτόματη άρση των μέτρων, τα περισσότερα εκ των οποίων έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ από τις 10 Αυγούστου.

Μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι ο θερμοστάτης των κλιματιστικών το καλοκαίρι δεν θα πρέπει να πέφτει χαμηλότερα από τους 27°C στα περισσότερα εμπορικά καταστήματα, τους πολιτιστικούς χώρους (κινηματογράφοι, θέατρα), αλλά και στα αεροδρόμια και τους σιδηροδρομικούς σταθμούς. Παρομοίως, τον χειμώνα ο θερμοστάτης θα «κλειδώνει» στους 19 βαθμούς.

Ο φωτισμός στις βιτρίνες των καταστημάτων και τα δημόσια κτίρια θα πρέπει να κλείνει στις 22.00.

Οι κλιματιζόμενοι ή θερμαινόμενοι χώροι θα πρέπει υποχρεωτικά να εγκαταστήσουν μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου έναν μηχανισμό με τον οποίο θα κλείνουν αυτομάτως οι πόρτες τους ώστε να μην γίνεται σπατάλη ενέργειας.

Το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα καταψήφισε τα μέτρα κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι τα αποφάσισε χωρίς να συμβουλευτεί προηγουμένως τις τοπικές αρχές των περιφερειών και τους εργοδότες. Η κυβέρνηση ωστόσο κατάφερε να πείσει πολλά μικρά τοπικά κόμματα, αποδεχόμενη να τους επιτρέψει να προτείνουν εκ των υστέρων τροποποιήσεις σε μια νέα κοινοβουλευτική συζήτηση.

Επιπροσθέτως, η κυβέρνηση κατέφυγε σε μια δοκιμασμένη κοινοβουλευτική τεχνική, που συνίσταται στην ομαδοποίηση μέτρων που δεν έχουν καμία σχέση το ένα με το άλλο, ώστε η απόρριψη του συνόλου του νομοσχεδίου να συνεπάγεται πολιτικό κόστος για τα κόμματα. Έτσι, τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας δεν αποτελούσαν παρά μόνο ένα μικρό μέρος αυτού του νομοθετικού διατάγματος. Το μεγαλύτερο μέρος αφορά κοινωνικές παροχές στον τομέα των μεταφορών (όπως δωρεάν μετακινήσεις στους χρήστες των μέσων μαζικής μεταφοράς) και φοιτητικές υποτροφίες.

Ρεκόρ στις τιμές του ηλεκτρικού και του φυσικού αερίου

Νέα ρεκόρ καταγράφηκε για τις τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας. Οι τιμές επόμενης μέρας διαμορφώνονται στα 718 ευρώ στην Ιταλία, στα 706 στη Γαλλία, στα 699 στη Γερμανία.

Στην Ελλάδα, η τιμή υπολογίζεται στα 402 ευρώ την μεγαβατώρα και αποτελεί τη δεύτερη χαμηλότερη στην Ευρώπη με εξαίρεση την Iβηρική όπου Ισπανία και Πορτογαλία λόγω εξαιρέσεων έχουν τιμή στα 175,33 ευρώ.

Οι σημερινές τιμές του φυσικού αερίου ξεπέρασαν κάθε ρεκόρ στην Ευρώπη. Η τιμή διαμορφώθηκε στα 320 ευρώ ανά μεγαβατώρα εξαιτίας των εντεινόμενων ανησυχιών για τον εφοδιασμό της Ευρώπης.

Νωρίτερα, τα συμβόλαια του φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο ενέργειας του Άμστερνταμ άγγιξαν τα 300,50 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Η αύξηση αποτελεί απότοκο των φόβων για παρατεταμένη διακοπή της ροής μέσω ενός μεγάλου αγωγού.

Ο βασικός αγωγός Nord Stream θα σταματήσει για τρεις ημέρες συντήρησης στις 31 Αυγούστου, εγείροντας και πάλι ανησυχίες ότι δεν θα επιστρέψει σε λειτουργία όπως έχει προγραμματιστεί μετά τα έργα.

Στα 95.99 δολάρια το βαρέλι διαπραγματεύεται το αργό, στα 101,3 δολάρια το βαρέλι το Μπρεντ.

Οι προμήθειες φυσικού αερίου από τον ρωσικό αγωγό προς την Ευρώπη έχουν μειωθεί κατά περίπου 75% φέτος, επηρεασμένες από τις κυρώσεις στη Ρωσία.