Ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο Θουκυδίδης!

Ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει στον τρίτο μήνα του και σύμφωνα με αναλυτές που μελετούν την ιστορία έχει πολλά κοινά με τον Πελοποννησιακό πόλεμο. Όπως αναφέρει ο καθηγητής αρχαίας ελληνικής ιστορίας Τζον Ντίλον από το Trinity College του Δουβλίνου, Αθήνα και Σπάρτη ομοιάζουν πάρα πολύ με την Ουκρανία και τη Ρωσία αντίστοιχα.

Η συλλογιστική του καθηγητή που στηρίζεται στα κείμενα του Θουκυδίδη με αναγωγή στα σημερινά δεδομένα ανάμεσα στις δυο χώρες. Αρχικά επιχειρεί να σκιαγραφήσει τα αίτια. Γράφει λοιπόν ότι η Αθήνα και η Σπάρτη κατά τη διάρκεια της κλασσικής εποχής (μιας εποχής με τις μεγαλύτερες προόδους ανθρώπινης, κοινωνικής, και πνευματικής δημιουργικότητας που έχει καταγραφεί ποτέ), ενεπλάκησαν σε έναν αδυσώπητο πόλεμο που τελικά κατέστρεψε και τους δυο σε βάθος χρόνου.

«Τα δύο κύρια κράτη του ελληνικού κόσμου ενεπλάκησαν σε μια μακροχρόνια και αμοιβαία καταστροφική σύγκρουση, η οποία τράβηξε και το μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου ελληνικού κόσμου, ακόμη και μέχρι τη Σικελία και τη νότια Ιταλία» γράφει και συνεχίζει πως σύμφωνα με τον Θουκυδίδη:

«Η πραγματική, αιτία του πολέμου ήταν η ανάπτυξη της αθηναϊκής δύναμης και ο φόβος της Σπάρτης για την ανάπτυξη αυτή.» και ο κ. Ντίλον συνεχίζει πως ξεκινώντας από την οξυδερκή αυτή ανάλυση του Θουκυδίδη καλό θα είναι να μελετήσουμε το τι συμβαίνει σήμερα με την Ουκρανία και τη Ρωσία, και τι θα γίνει εάν το πρόβλημα δε λυθεί σύντομα.

«Αυτό που οδήγησε τον Θουκυδίδη στο συμπέρασμά του ήταν, εν συντομία, το εξής: Στον απόηχο της ήττας της περσικής εισβολής στην Ελλάδα το 479, η Αθήνα κινήθηκε γρήγορα για να ιδρύσει μια αμυντική ένωση ελληνικών κρατών ενάντια σε ενδεχόμενη επανάληψη της περσικής επιθετικότητας.

Αθήνα – Σπάρτη

Κατά τα επόμενα 30 χρόνια, αυτή η ένωση είχε γίνει κάτι που έμοιαζε περισσότερο με αθηναϊκή αυτοκρατορία παρά με ένωση ανεξάρτητων κρατών.» Και συνεχίζει με την ταύτιση του σήμερα: «Στο τελευταίο μέρος αυτής της περιόδου, η Αθήνα είχε την τάση να εγγράψει στη συμμαχία μια σειρά από κράτη τα οποία η Σπάρτη θα θεωρούσε ότι εμπίπτουν στη σφαίρα των συμφερόντων της.»

Σας θυμίζει κάτι αυτό; Κάτι από την Ουκρανία που μέχρι πρόσφατα θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν μια χώρα «Ρωσικών συμφερόντων» και η οποία ήθελε να ενταχτεί στο ΝΑΤΟ, αλλά η Ρωσία ως σύγχρονη Σπάρτη θεωρεί ότι ή χώρα αυτή εμπίπτει στη σφαίρα των συμφερόντων της;

Και συνεχίζει: «Σε αντίθεση με την Αθήνα, η οποία ήταν μια ανοιχτή, μάλλον ελεύθερη δημοκρατία, που ενθάρρυνε τις τέχνες, τις επιστήμες και την ελευθερία του λόγου, η Σπάρτη ήταν σε μεγάλο βαθμό ένα κλειστό κράτος – μια μάλλον ζοφερή, μιλιταριστική ολιγαρχία, που ασκούσε ηγεμονία στους άμεσους γείτονές της στην Πελοπόννησο. Η Αθήνα την θεωρούσε (τη Σπάρτη) ως μια διαρκώς διαφαινόμενη απειλή, και η Σπάρτη έβλεπε την Αθήνα ως τον ατελείωτα καινοτόμο και ανήσυχο επιτιθέμενο.»

Ουκρανία – Ρωσία

Και φτάνουμε στην Ουκρανία ξανά. «Όταν μια εξέγερση με κλίση προς τη Δύση πέτυχε το 2014 να ανατρέψει την κυριαρχία του Βίκτορ Γιανουκόβιτς, οι κώδωνες του κινδύνου ήχησαν στο Κρεμλίνο – και αυτοί ήχησαν πολύ πιο δυνατά όταν, όπως φαίνεται, ο Πετρ Ποροσένκο, ο οποίος ανέλαβε την προεδρία, υποσχέθηκε τη ρωσική ναυτική βάση στην Κριμαία, στο ΝΑΤΟ με την προϋπόθεση να επιτραπεί η ένταξη της Ουκρανίας σε αυτό.»

Για τον Πούτιν, ήταν σίγουρα η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι και οδήγησε στην ανάκτηση της Κριμαίας για τη Ρωσία, και τελικά στην παρούσα κατάσταση.» Και ο καθηγητής αναφέρει:

«Ας γυρίσουμε όμως για λίγο στον Θουκυδίδη. Ποια ήταν, κατά την άποψή του, η τελευταία πρόκληση που οδήγησε στον Πελοποννησιακό Πόλεμο; Ήταν μια σύγκρουση που προέκυψε στην Κέρκυρα, ένα νησί που η Σπάρτη θεωρούσε ότι βρισκόταν σταθερά στη σφαίρα επιρροής της, που περιελάμβανε μια σύγκρουση με τη μητρική της πόλη Κόρινθο, η οποία με τη σειρά της ήταν σύμμαχος της Σπάρτης.

Τότε η Κέρκυρα για να ανταπεξέλθει στη σύγκρουση (αν και υπό την Σπαρτιατική επιρροή) ζήτησε τη βοήθεια του Αθηναϊκού στόλου. Κάτι που αποδέχτηκε η Αθήνα αλλά εκνεύρισε την Σπάρτη. Έτσι άρχισε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος.»

Και ο καθηγητής Ντίλον καταλήγει: «Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος διήρκεσε το καλύτερο μέρος των 30 χρόνων και έσκισε τα σπλάχνα από την Ελλάδα για μια γενιά. Ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος είναι μάλλον πιο πιθανό να διαρκέσει περίπου 30 λεπτά και θα πρέπει να σημαίνει το τέλος του πολιτισμού όπως τον ξέρουμε.»