Καζακστάν – Επέμβαση του στρατού διέταξε ο πρόεδρος – Γιατί αγωνιά η διεθνής κοινότητα

Στρατιωτικές δυνάμεις σε δρόμο της πόλης Αλμάτι, επίκεντρου των κινητοποιήσεων στο Καζακστάν (φωτογραφία Reuters)

Έκρυθμη παραμένει για δεύτερη μέρα η κατάσταση στο Καζακστάν, με το Αλμάτι να γίνεται πεδίο συγκρούσεων ανάμεσα σε στρατιώτες και διαδηλωτές.

Νωρίτερα δόθηκε εντολή στο στρατό να επέμβει για να τερματιστούν οι ταραχές που προκλήθηκαν από την αύξηση στις τιμές των καυσίμων.

Συγκρούσεις

Θωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και δεκάδες στρατιώτες που κινούνται πεζή εισήλθαν σήμερα το πρωί στην κύρια πλατεία της Αλμάτι, της μεγαλύτερης πόλης και οικονομικής πρωτεύουσας του Καζακστάν, όπου έχουν συγκεντρωθεί εκατοντάδες άνθρωποι για να διαμαρτυρηθούν κατά της κυβέρνησης για τρίτη ημέρα, σύμφωνα με ανταποκριτές του Reuters που βρίσκονται εκεί.

Πυροβολισμοί ακούστηκαν καθώς οι στρατιώτες προσέγγιζαν το πλήθος, σύμφωνα με τους αυτόπτες μάρτυρες του Reuters.

Ο πρόεδρος του Καζακστάν Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ ανακοίνωσε νωρίτερα πως διέταξε τον στρατό να επέμβει για να αποκατασταθεί η τάξη και να τερματιστούν οι ταραχές που άρχισαν με αφορμή την αύξηση της λιανικής τιμής της ενέργειας, αλλά μοιάζουν να μετατράπηκαν πολύ γρήγορα σε εξέγερση.

Μάχη με αλεξιπτωτιστές

«Συμμορίες τρομοκρατών» ενεπλάκησαν σε μάχη με αλεξιπτωτιστές στην Αλμάτι, δήλωσε ο αρχηγός του κράτους, σύμφωνα με τον οποίο το Καζακστάν δεν είναι απλώς αντιμέτωπο με μια «απειλή» αλλά με κίνδυνο κατάλυσης «του κράτους».

Βίντεο με πολίτες να συλλαμβάνουν στρατιώτες

Ο κ. Τοκάγεφ επιβεβαίωσε επίσης ότι ζήτησε στρατιωτική βοήθεια από τον Οργανισμό του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ), θεσμό στον οποίο συμμετέχουν πρώην σοβιετικές δημοκρατίες υπό την ηγεσία της Ρωσίας.

Νωρίτερα, ο πρόεδρος του ΟΣΣΑ, ο αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν, επιβεβαίωσε πως θα αναπτυχθεί «ειρηνευτική αποστολή» στο Καζακστάν κατόπιν αιτήματος του Αλμάτι.

Ο Ερσάν Μπαμπακουμάροφ, αντιδήμαρχος της Αλμάτι, ανακοίνωσε ότι η κατάληψη του αεροδρομίου της πόλης τερματίστηκε.

Αρκετές αεροπορικές εταιρείες αναγκάστηκαν να ακυρώσουν πτήσεις προς και από την πόλη μετά την κατάληψή του από πλήθος ανθρώπων χθες Τετάρτη.

Σε αρκετά κανάλια στην πλατφόρμα Telegram έχουν αναρτηθεί βίντεο που απαθανατίζουν επιχειρήσεις του στρατού εναντίον διαδηλωτών, ορισμένα στην Αλμάτι. Στα βίντεο ακούγονται πυρά και ουρλιαχτά.

Οκτώ αστυνομικοί νεκροί

Πριν τις ανακοινώσεις του προέδρου Τοκάγεφ, το υπουργείο Εσωτερικών επιβεβαίωσε τους θανάτους οκτώ αστυνομικών και ανδρών της Εθνοφρουράς και τους τραυματισμούς άλλων 317.

Δεν έδωσε απολογισμό θυμάτων μεταξύ των διαδηλωτών. Υπάρχουν πληροφορίες για χιλιάδες τραυματίες.
Οι διαδηλώσεις εξαιτίας της αύξησης της τιμής του αερίου το Σαββατοκύριακο μετατράπηκαν σε αληθινές μάχες τις τελευταίες δύο ημέρες.

Η κυβέρνηση υπέβαλε την παραίτησή της στον πρόεδρο, που ανακοίνωσε πως την αποδέχθηκε. Οι φήμες που κυκλοφορούσαν πως ο ίδιος ο κ. Τοκάγεφ επρόκειτο επίσης να παραιτηθεί ή να φύγει από τη χώρα διαψεύστηκαν κατηγορηματικά από τον ίδιο.

Η παραίτηση της κυβέρνησης κάθε άλλο παρά αποκλιμάκωσε τις διαμαρτυρίες. Ολη η χώρα κηρύχθηκε εξάλλου χθες σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.

Η διακοπή της πρόσβασης στο Διαδίκτυο, που πιστεύεται ότι έγινε κατ’ εντολή των αρχών για να δυσκολέψει η επικοινωνία μεταξύ οργανωτών των διαδηλώσεων, δυσχεραίνει τις επικοινωνίες.

«Εξαλείφθηκαν»

Στο μεταξύ, η αστυνομία της Αλμάτι, της μεγαλύτερης πόλης και οικονομικής πρωτεύουσας του Καζακστάν, ανακοίνωσε ότι δεκάδες ταραξίες «εξαλείφθηκαν», μεταδίδει το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Ίντερφαξ.

Ο μεγαλύτερος παραγωγός ουρανίου

Το βλέμμα των μεγάλων δυνάμεων βρίσκεται στραμμένο στο Καζακστάν καθώς η χώρα της Ασίας διαθέτει σχεδόν το μισό της παγκόσμιας προσφοράς ουρανίου και κατατάσσεται πρώτο στην παγκόσμια παραγωγή ουρανίου.

Η εθνική εταιρεία εξόρυξης ουρανίου του Καζακστάν, η Kazatomprom, είναι η μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ουρανίου στον κόσμο. Ωστόσο, η χώρα της Κεντρικής Ασίας έρχεται στη δεύτερη θέση όσον αφορά τα αποθέματα ουρανίου.

Οι εξορυκτικοί πόροι ουρανίου παρέχουν το βασικό καύσιμο για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας τα τελευταία 60 χρόνια και σήμερα η πυρηνική ενέργεια εξυπηρετεί το 10% των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών.

Εργαζόμενος της Kazatomprom ελέγχει το επίπεδο ακτινοβολίας του οξειδίου του ουρανίου, στο ορυχείο ουρανίου East Mynkuduk PV-19, στο νότιο Καζακστάν (φωτογραφία αρχείου Reuters)

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η παγκόσμια ζήτηση ουρανίου θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, και θα είναι ένας παράγοντας που θα επηρεάσει θετικά την τιμή του ουρανίου.

Η παγκόσμια παραγωγή ουρανίου το 2019 έφτασε τους 53.656 τόνους U3O8.

Οι πέντε κορυφαίες χώρες παραγωγής ουρανίου στον κόσμο είναι το Καζακστάν, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Ναμίμπια και ο Νίγηρας, οι οποίες προσφέρουν τη συντριπτική πλειονότητα αυτής της παραγωγής.

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η παγκόσμια ζήτηση ουρανίου θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, και θα είναι ένας παράγοντας που θα επηρεάσει θετικά την τιμή του ουρανίου.

Η παγκόσμια παραγωγή ουρανίου το 2019 έφτασε τους 53.656 τόνους U3O8.

Οι πέντε κορυφαίες χώρες παραγωγής ουρανίου στον κόσμο είναι το Καζακστάν, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Ναμίμπια και ο Νίγηρας, οι οποίες προσφέρουν τη συντριπτική πλειονότητα αυτής της παραγωγής.

Υδρογονάνθρακες και… γεωπολιτική

Το Καζακστάν είναι επίσης εξαγωγέας καθαρής ενέργειας καθώς διαθέτει μεγάλα αποθέματα πετρελαίου, φυσικού αερίου, άνθρακα και ουρανίου.

Και κατέχει εξέχουσα γεωστρατηγική θέση καθώς η Ρωσία το θεωρεί ανάχωμα έναντι της Κίνας, που διεισδύει σταθερά στην Κεντρική Ασία, σε περιοχές που για χρόνια αποτελούσαν μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.

Πηγή: ΑΠΕ, Wikipedia, bankingnews.gr, Bloomberg, in.gr