ΑΠΟΨΗ: Από τις Κακουχίες των Πρώτων Μεταναστών

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΛΑΣΠΙΝΑ

Στο άρθρο μας με τίτλο: «Για τους Απόδημους Έλληνες χωρίς τους απόδημους»,  αναφερθήκαμε, μεταξύ άλλων, και στο γεγονός ότι «χιλιάδες Έλληνες μετανάστες, και μικρά Ελληνόπουλα πέθαναν από τις κακουχίες στο δρόμο για το Λάντλοου, το Πουέμπλο και τόσες άλλες πόλεις του κόσμου».

Επειδή ο ισχυρισμός αυτός ίσως να  φάνηκε υπερβολικός σε κάποιους αναγνώστες μας, θα παραθέσουμε εδώ λίγα μόνον στοιχεία, -από τα πολύ περισσότερα δημοσιευμένα παλιότερα και στην Panhellenic Post– για τις κακουχίες, τα βάσανιστήρια και τους θανάτους που έχουν καταγραφεί στην εποποιϊα των Ελλήνων μεταναστών στην Αμερική από τις αρχές ήδη του 18^ου αιώνα. Τα στοιχεία προέρχονται από το βιβλίο του Μπάμπη Μαρκέτου «Οι Ελληνοαμερικανοί»-Εκδόσεις  Παπαζήση 2006.

Ας δούμε, λοιπόν, με κάθε δυνατή συντομία, τις συνθήκες που αντιμετώπιζαν οι  Έλληνες μετανάστες εκείνα τα χρόνια..

Στη σελίδα 45 του βιβλίου, διαβάζουμε:

«…Από τους 1403 Έλληνες μετανάστες μόνο 1255 έφτασαν τελικά ζωντανοί στη Φλώριδα. 148 πέθαναν από τις κακουχίες του ταξιδιού κατά τη διαδρομή. Αλλά και αυτοί που έφτασαν σώοι, βρήκαν μία πραγματική κόλαση. (…)  Η Φλώριδα ήταν κάθε άλλο παρά η παραδείσια χώρα που είχαν ονειρευτεί. Κουνούπια, φίδια, τροπική ζέστη, ξαφνικές καταρρακτώδεις νεροποντές, ελονοσία  κι άλλες αρρώστιες, και σκληρή δουλειά, κυριολεκτικά αποδεκάτισαν τους Αποίκους της Νέας Σμύνης. Σ΄ ένα χρόνο, πάνω από 300  άνδρες και γυναίκες και κάπου 150 παιδιά υπέκυψαν στις απάνθρωπες συνθήκες…».

Αυτά,  σε μία μόνον περίπτωση…

Επιτρέψτε μου ακόμη μία παράγραφο: «Το κάθε άτομο ελάμβανεν εν μία χούφτα  αραποσίτι την ημέρα και δύο ουγγιές χοιρινό την εβδομάδα. Και τούτο θα ήρκει, εάν είχον οι άνθρωποι το δικαίωμα να αλιεύουν εις την παρακειμένην λιμνοθάλασσαν, ήτις έβριθεν ιχθύων. Αλλά δεν τους επετρέπετο, δια να μην χάνουν χρόνον από την καθημερινή τους εργασία εις τους αγρούς. Σκληροί επιστάτες  με το μαστίγιον ανά χείρας τους επέβλεπαν…»

Και παρακάτω:  «Σκέψου, επί παραδείγματι,  την περίπτωσιν εκείνου που υπεχρεώθη να μαστιγώση δια των χειρών του την συμβίαν του διότι είχε κλέψει ολίγον ψωμί να ταϊση τα δύστυχα τέκνα τους…».

Αλλά και πολύ αργότερα, τη δεκαετία του 1950, τα πράγματα δεν ήταν πολύ καλύτερα. Στη σελίδα 55, διαβάζουμε: «…Οι περισσότεροι Έλληνες μετανάστες ήταν αναγκασμένοι να κάνουν δουλειές του ποδαριού, να γίνουν «λούστροι» μικροπωλητές, αχθοφόροι, πιατάδες. Ζούσαν μέσα σε τρώγλες, τέσσερεις και πέντε μαζί σ΄ ένα δωμάτιο, για να οικονομήσουν μερικά δολλάρια να τα στείλουν στους δικούς τους στην Ελλάδα. (…)

Τώρα να μιλήσουμε για τον κατατρεγμό  και τις επιθέσεις εναντίον των Ελλήνων μετανστών από την Κου -Κλουξ -Κλαν; Να γράψουμε για τα σύγχρονα δουλοπάζαρα των σιδηροδρομικών γραμμών που έστρωσαν χιλιάδες Έλληνες στην “Άγρια Δύση”;  Για τις απάνθρωπες συνθήκες στα Ορυχεία;

<<Δεν ήταν μόνον η διαφορετική γλώσσα, η έλλειψη πείρας, η άγνοια των νόμων, η διαφορετική κουλτούρα, που έκαναν δύσκολη τη ζωή των πρώτων μεταναστών.

Ηταν και η σκληρή στάση που έδειχναν απέναντι στους νεοφερμένους, ιδίως από τις μεσογειακές χώρες, πολλοί από τους βορειοευρωπαϊκής καταγωγής Αμερικανούς.

(…) Υπήρχε μια μορφή ρατσισμού , από συναίσθημα υπεροχής που είχαν οι βορειοευρωπαίοι έναντι των μεσογειακών λαών και των Σλαύων>>. Τα τελευταία δεν είναι λόγια δικά μας. Είναι ελάχιστα άπό όσα είναι διαχρονικά γραμμένα σε εργασίες ομογενών καθηγητών κλπ. και σε διαφορετικές πηγές.

Ωστόσο, πρέπει να πούμε ότι με τα χρόνια, τη σκληρή δουλειά, τη μόρφωση κυρίως των παιδιών των ομογενών, με την φλόγα της προόδου, το ελληνικό σπινθηροβόλο, ανήσυχο και συγχρόνως δημιουργικό πνεύμα και, κυρίως, με την αυταπάρνηση της ελληνίδας συζύγου – μητέρας – γιαγιάς, που μεγάλωσαν με ελληνοπρεπή αξιοπρέπεια και αυταπάρνηση τα παιδιά τους μέσα στο ξένο περιβάλλον, και κυρίως, με τα κατορθώματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τις ηρωικές νίκες των Ελλήνων κατά του άξονα, ξεπεράστηκαν οι προκαταλήψεις, τα εμπόδια και οι ρατσιστικές διαθέσεις και οι Έλληνες μετανάστες έλαβαν στα μάτια των ξένων μορφή και μέγεθος ηρώων.

‘Έτσι, άρχισαν σιγά-σιγά να σκαρφαλώνουν με αποφασιστικά βήματα προς την κορυφή των σημερινών τους κατακτήσεων όχι μόνον στην Αμερική αλλά και σχεδόν σε κάθε χώρα εγκατάστασης. Έκτισαν, με τα χέρια τους, τις Εκκλησιές τους. Μπήκαν με το σπαθί τους στα πανεπιστήμια. Άνοιξαν, με την αξία τους, τις πόρτες της Γερουσίας ακόμα και του Λευκού Οίκου στην Αμερική αλλά και σε άλλες χώρες. Κατέκτησαν, με τη σκληρή δουλειά, επίζηλες διευθυντικές θέσεις σε κολοσσιαίες πολυεθνικές επιχειρήσεις. Έγιναν οι ίδιοι, με την εργατικότητα και την ευρηματικότητά τους, σπουδαίοι επιχειρηματίες. Χρειάστηκε, όμως, να περάσουν περίπου εκατό χρόνια μέχρι να βγουν από την απομόνωση του γκέτο…

Για όλα αυτά το Hellenic Congress of America, ο Πρόεδρός Νίκος Αποστολόπουλος και το Δ.Σ. ανέθεσαν πρόσφατα στον ομογενή καθηγητή Δημοσθένη Τριανταφύλλου και συνεργάτες του την συγγραφή της Ιστορίας των Ελλήνων της Αμερικής.  ‘Ενα τεράστιο έργο που, κατά την άποψή μας, θα πρέπει να τύχει στήριξης πανταχόθεν.