Κορονοϊός: Η “Εκθετική αύξηση” και γιατί τρομάζει τους επιστήμονες

Η εκθετική αύξηση των κρουσμάτων κορονοϊού που καταγράφηκε στη χώρα μας, σε συνδυασμό με την πίεση στο σύστημα Υγείας, μετά την άνοδο του αριθμού των νοσηλευομένων που απαιτούν διασωλήνωση, οδήγησε τον Πρωθυπουργό να πάρει την απόφαση για δεύτερο πανελλαδικό lockdown. Τι είναι όμως η εκθετική αύξηση και τι σημαίνει για την εξάπλωση της πανδημίας; Η Αθηνά Λινού, καθηγήτρια Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος του Ινστιτούτου Προληπτικής, Περιβαλλοντολογικής και Εργασιακής Ιατρικής Prolepsis, εξηγεί στο enikos.gr.

“Το τελευταίο διάστημα αναφέρεται όλο και πιο συχνά ο όρος εκθετική αύξηση των κρουσμάτων του κορονοϊού και σε σπανιότερες περιπτώσεις εκθετική αύξηση των διασωληνωμένων συνάνθρωπων μας ή ακόμη και των θανάτων. Προκύπτει λοιπόν εύλογα το ερώτημα τι ακριβώς σημαίνει εκθετική αύξηση. Πρόκειται για μαθηματικό όρο που περιγράφει τον τρόπο με τον οποίον αυξάνεται κάποιο μέγεθος, στην προκειμένη περίπτωση η εμφάνιση θετικού κρούσματος κορονοϊού. Γιατί λοιπόν μας ανησυχεί είναι η εκθετική αύξηση;

Ο λόγος της ανησυχίας προκύπτει από το γεγονός ότι στην περίπτωση της εκθετικής αύξησης τα κρούσματα πολλαπλασιάζονται (πχ διπλασιάζονται ή τριπλασιάζονται ) σε τακτά χρονικά διαστήματα, ενώ στην περίπτωση της γραμμικής αύξησης τα κρούσματα αυξάνονται με τον ίδιο αριθμό, στα ίδια τακτά χρονικά διαστήματα. Ένας απλός τρόπος για να κατανοήσουμε την διαφορά θα ήταν να προσπαθήσουμε να υπολογίσουμε πόσα χρήματα θα έχουμε σε δύο μήνες αν ξεκινήσουμε στην τράπεζα με 1 ευρώ και μας προσθέτει 1 ευρώ κάθε μέρα. Αυτό θα σήμαινε ότι σε 60 μέρες θα είχαμε 61 ευρώ. Αντίθετα, αν η τράπεζα υποσχόταν ότι θα διπλασίαζε το ποσό των χρημάτων που έχουμε κάθε μέρα και ξεκινούσαμε την ίδια μέρα με κατάθεση 1 ευρώ σε 60 μέρες θα ήμασταν ήδη εκατομμυριούχοι. Αυτή ακριβώς η μορφή αύξησης τρομοκρατεί τους επιστήμονες σε όλο τον κόσμο στην περίπτωση επιδημίας της οποίας η καμπύλη παρουσιάζει εκθετική αύξηση.

Αν δηλαδή ξεκινούσαμε σήμερα με ένα κρούσμα και τα κρούσματα διπλασιάζονται κάθε μέρα, σε διάστημα δύο μηνών ένα εκατομμύριο συμπολίτες μας θα είχαν ήδη νοσήσει από κορονοϊό. Συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο στην πράξη στη χώρα μας; Όχι βέβαια τόσο δραματικά, όμως, όντως, το τελευταίο διάστημα τα κρούσματα φαίνεται να διπλασιάζονται περίπου κάθε 7- 10 μέρες. Αντιστοίχως, παρατηρείται διπλασιασμός των διασωληνωμένων συμπολιτών μας, με καθυστέρηση όμως περίπου 15 ημερών περίπου. Βεβαίως, η ροή αυτή της αύξησης των κρουσμάτων μπορεί να διαφοροποιείται με διάφορες παρεμβάσεις. Στην περίπτωση της τραπεζικής αύξησης του κεφαλαίου η αύξηση θα μπορούσε πχ να ανακοπεί με ένα κούρεμα ή με αλλαγή της συμφωνίας. Στην περίπτωση της επιδημίας του κορονοϊού η αύξηση των κρουσμάτων και των διασωληνώσεων μπορεί να ανακοπεί με τη λήψη και την εφαρμογή σοβαρών μέτρων. Αυτό ακριβώς προσπαθεί να επιτύχει Πολιτεία με τη λήψη περιοριστικών μέτρων ή άλλων θετικών παρεμβάσεων, η επιτυχία των οποίων εξαρτάται και από την συμπεριφορά των πολιτών αλλά και κυρίως από την ευκολία με την οποία οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν τα μέτρα.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε μέτρο για να οδηγήσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα θα πρέπει εκτός από την από αποτελεσματικότητά του να είναι και αποδεκτό από τον πληθυσμού, ενώ ταυτόχρονα η εφαρμογή του θα πρέπει να είναι εφικτή. Στην παρούσα κατάσταση η επιθυμητή εξέλιξη της πανδημίας θα ήταν η εκθετική μείωση των κρουσμάτων”.