Απλήρωτες υπερωρίες : Ένα βήμα

Ο σάλος που προκάλεσε η πρόθεση του υπουργείου Εργασίας να νομοθετήσει τρίωρες απλήρωτες υπερωρίες για τους εργαζόμενους που θα τεθούν σε καραντίνα λόγω κοροναϊού, φαίνεται να οδηγεί σε μια μικρή κυβερνητική αναδίπλωση και σύμφωνα με πληροφορίες το υπουργείο Εργασίας επεξεργάζεται αλλαγές στην αρχική διάταξη.

Αντί τριών, μία ώρα απλήρωτη υπερωρία

Η αρχική διάταξη καταργούσε ουσιαστικά το 8ώρο και επέβαλε το 11ωρο, ενώ τώρα το υπουργείο Εργασίας για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις θα επιβάλλει το 9ωρο. Και στην μία και στην άλλη περίπτωση η υπερωριακή αμοιβή καταργείται.

Στην αρχική επιλογή της κυβέρνησης προβλεπόταν ότι ο εργαζόμενος που μπαίνει σε προληπτική καραντίνα για 7 ή 14 ημέρες, όπως απαιτεί ο ΕΟΔΥ, θα λαμβάνει κανονικά τον μισθό του και θα καλύπτονται οι εισφορές του από τον εργοδότη.

Με τη λήξη της αναγκαστικής απουσίας από την εργασία, ο εργαζόμενος θα πρέπει να αναπληρώνει τις εργάσιμες ημέρες και ώρες της καραντίνας, εφόσον δεν είναι εφικτή η λύση της τηλεργασίας.

Η αναπλήρωση, θα γινόταν εντός 4 μηνών και έως τα τέλη του 2020, με επιπλέον απασχόληση έως και 3 ώρες ημερησίως, πέραν του ημερήσιου ωραρίου του μισθωτού.

Η επιπλέον αυτή εργασία δεν θα αμείβεται ως υπερεργασία ή υπερωρία, όμως θα πρέπει να τηρούνται οι σχετικές προστατευτικές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για τα χρονικά όρια εργασίας.

Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ο εργαζόμενος δεν δικαιούται κατά τον χρόνο αναπλήρωσης της απουσίας του από την εργασία καμία προσαύξηση ή αμοιβή για πρόσθετη εργασία.

Ουσιαστικά με τον τρόπο αυτό μετά την αναστολή των συμβάσεων και αυτό καθ’ αυτό το 8ωρο έμπαινε σε αναστολή και θεσμοθετούνταν το 11ωρο χωρίς πρόσθετη αμοιβή.

Το μέτρο όπως ήταν φυσικό προκάλεσε σοκ και το υπουργείο Εργασίας φέρνει τροποποιημένη διάταξη στην οποία θα προβλέπεται ότι οι μισές ημέρες της καραντίνας θα επιβαρύνουν τον εργοδότη (ο οποίος θα καταβάλλει το μισθό και τις εισφορές) ενώ οι άλλες μισές μέρες τον ίδιο τον εργαζόμενο που θα τις αναπληρώνει με απλήρωτες υπερωρίες που απλώς δεν θα υπερβαίνουν σε ημερήσια βάση τη μία ώρα.

Ατομική ευθύνη …του εργαζόμενου η ασθένεια

Ουσιαστικά αντί της αρχικής πρόβλεψης για απλήρωτη τρίωρη υπερωριακή απασχόληση, το υπουργείο Εργασίας νομοθετεί μία ώρα απλήρωτη υπερωριακή απασχόληση.

Το πρωτοφανούς βαρβαρότητας αντεργατικό αυτό μέτρο αποτελεί και την πιο κυνική εκδοχή της κυβερνητικής αντίληψης περί ατομικής ευθύνης για την πανδημία.

Οι μικροαλλαγές (9ωρο αντί 11ωρο) δεν αναιρούν το γεγονός ότι ουσιαστικά με το μέτρο αυτό η κυβέρνηση ρίχνει την ευθύνη στον εργαζόμενο επειδή νόσησε από τον κοροναϊό και αρνείται την υποχρέωση του εργοδότη να χορηγεί πλήρη άδεια για λόγους ασθενείας.

Εξορθολογισμός…

Αξίζει να σημειωθεί ότι συγκεκριμένα για το θέμα των απλήρωτων υπερωριών ο κοροναϊός είναι ένα βολικό άλλοθι για την κυβέρνηση για να ικανοποιηθεί ένα αίτημα του ΣΕΒ που θεωρεί «ανελαστικό» το καθεστώς της εφαρμογής των υπερωριών.

Μάλιστα υπάρχει σχετικό άρθρο στην ιστοσελίδα του ΣΕΒ με τίτλο «επικίνδυνη υπερωρία» στο οποίο αναφέρεται ότι οι υπερωρίες «ενώ δεν προστατεύουν την υγεία των εργαζομένων, βλάπτουν σοβαρά την υγεία των επιχειρήσεων».

Υπογραμμίζεται παράλληλα ότι στην πολυδιαφημισμένη έκθεση Πισσαρίδη γίνεται λόγος για «εξορθολογισμό της χρήσης και του κόστους των υπερωριών».

«Η ευελιξία στη χρήση υπερωριών είναι σημαντική για την οικονομική δραστηριότητα. Το κόστος των υπερωριών πρέπει να ευθυγραμμιστεί με εκείνο σε άλλα κράτη – μέλη της Ε.Ε. Τέτοιες υποχρεώσεις πρέπει να απλοποιηθούν και να εξορθολογιστούν. Στην αντίθετη περίπτωση οδηγούν είτε σε περιορισμό της επιχειρηματικής δραστηριότητας είτε σε επέκταση ‘παράνομων’ πρακτικών…» τονίζεται χαρακτηριστικά.

Ξηλώνει ότι απέμεινε από το εργατικό δίκαιο

Αυτό που προκύπτει είναι πως η κυβέρνηση αξιοποιεί την πανδημία του κοροναϊού για να ξηλώσει ακόμα περισσότερο το ήδη χτυπημένο και αποδιοργανωμένο από τα μνημόνια εργατικό δίκαιο.

Το μέτρο των απλήρωτων υπερωριών έρχεται σε συνέχεια των αναστολών συμβάσεων και της γενίκευσης των ελαστικών μορφών απασχόλησης με τη χρησιμοποίηση της εκ περιτροπής εργασίας (πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ), καθώς και της μη ρύθμισης του πλαισίου της τηλεργασίας.

Στο πλαίσιο αυτό χρειάζεται να επισημανθεί ότι η εφαρμογή έστω και της μίας ώρας απλήρωτης υπερωριακής εργασίας λόγω καραντίνας μετατρέπεται σε παράθυρο για την εργοδοτική αυθαιρεσία.

Άλλωστε κατά την περίοδο του lockdown υπήρξαν πλήθος καταγγελιών από εργαζόμενους και σωματεία για καταχρηστική εφαρμογή από τους εργοδότες μιας σειράς διατάξεων που θεσπίστηκαν «εκτάκτως» λόγω κοροναϊού. Με τον ίδιο τρόπο μπορεί να λειτουργήσει και σε ότι αφορά το ωράριο αλλά και τις αμοιβές η νομοθέτηση της απλήρωτης υπερωρίας λόγω …καραντίνας και κοροναϊού.

Αντεργατική εμμονή

Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης ήταν σφοδρές από την πρώτη στιγμή.

Η τομεάρχης Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ Έφη Αχτσιόγλου κάλεσε την κυβέρνηση να μην διανοηθεί να προχωρήσει σε τέτοια ρύθμιση, τονίζοντας ότι «ο εργασιακός μεσαίωνας φαντάζει παράδεισος μπροστά στα νέα σχέδια του κ. Βρούτση»

«Ο κ. Βρούτσης, αλλά βρήκε μία φοβερή ευκαιρία με την πανδημία για να σαρώσει ότι υπάρχει και να αφήσει στον αέρα τους εργαζόμενους» ανέφερε η κα Αχτσιόγλου κάνοντας λόγο για «σκόπιμη αντεργατική εμμονή» της κυβέρνησης.

Ακραίοι σχεδιασμοί

Σκληρή ανακοίνωση εξέδωσε και ο Τομέας Εργασίας του ΚΙΝΑΛ για τις απλήρωτες υπερωρίες.

«Σε απλήρωτες υπερωρίες για 4 μήνες υποχρεώνει η κυβέρνηση τους εργαζόμενους που θα τεθούν σε καραντίνα, αν στην επιχείρηση που δουλεύουν εντοπιστεί κρούσμα κορονοϊού.

Η πρωτοφανής αυτή πρόβλεψη για υποχρεωτική-καταναγκαστική εργασία περιλαμβάνεται σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και εισάγει τον «κοινωνικό αυτοματισμό» μεταξύ των εργαζομένων για το «ποιος φταίει». Οι εργαζόμενοι που θα τεθούν σε καραντίνα για 14 ημέρες θα κληθούν να επιστρέψουν χρόνο 120 ωρών δωρεάν στον εργοδότη. Άρα τους στρέφει ομαδικά κατά του «κρούσματος 0» που μπήκε στην επιχείρηση.

Παράλληλα, όπως γίνεται αντιληπτό, η εν λόγω ρύθμιση δεν αφορά τη προστασία της Κοινότητας από την πανδημία, , έστω και καταπατώντας το Σύνταγμα.

Γιατί ουδείς νοήμων άνθρωπος και οπωσδήποτε το νομικό μας σύστημα, δεν μπορεί να υποχρεώσει έναν άνθρωπο σε αναγκαστική εργασία όταν ο ίδιος προσφέρεται να εργαστεί και άλλοι λόγοι, ανεξάρτητοι ή ανώτεροι από την θέλησή του, δεν επιτρέπουν την εκτέλεση της εργασίας.

Μέσα στον αντεργατικό του οίστρο ο κ. Βρούστης και στην προσπάθειά του να μεταφέρει στις πλάτες των πιο αδυνάτων το κόστος της κρίσης, δεν διστάζει να υπονομεύσει την κοινή προσπάθεια για τον περιορισμό της πανδημίας.

Καλούμε την κυβέρνηση να αποσύρει αμέσως αυτούς τους ακραίους σχεδιασμούς και να αντιμετωπίσει τυχόν τέτοιες περιπτώσεις με τις προβλέψεις του ΕΟΠΥΥ (άδεια ασθενείας) και με πρόσθετα κονδύλια από τον προϋπολογισμό».

Εντατικοποίηση και απλήρωτη δουλειά

«Δεν φτάνει που τα μέτρα προστασίας στους χώρους δουλειάς έχουν γίνει κουρελόχαρτα, που η μεγαλοεργοδοσία αποκρύπτει κρούσματα, η κυβέρνηση τιμωρεί κι από πάνω τους εργαζόμενους που μπαίνουν σε προληπτική καραντίνα με καθημερινή 3ωρη υπερωριακή απλήρωτη εργασία. Έτσι απαντάει η κυβέρνηση στην ανάγκη για μέτρα προστασίας στους χώρους δουλειάς: Εντατικοποίηση κι απλήρωτη δουλειά για τους εργαζόμενους, προνόμια για τους επιχειρηματικούς ομίλους» τονίζει το ΚΚΕ.

Παράθυρο στην εργοδοτική αυθαιρεσία

Εξοργιστική ιδέα χαρακτήρισε τις απλήρωτες υπερωρίες ο εκπρόσωπος Τύπου του ΜέΡΑ25 Μιχάλης Κριθαρίδης, σημειώνοντας ότι πρόκειται «για μία ακόμα αντεργατική ρύθμιση της κυβέρνησης εν μέσω πανδημίας που ανοίγει ένα ακόμα τεράστιο παράθυρο για εργοδοτική αυθαιρεσία».