«Ας γιορτάσουμε τον Ελληνικό πολιτισμό το 2021!»

Μελβούρνη.- Του χρόνου θα γιορτάσουμε τους δύο αιώνες από τη γέννηση της σύγχρονης Ελλάδας, τον Μάρτιο του 1821. Αυτό δίνει μία ευκαιρία να γιορτάσουμε και να αναδείξουμε τη συνεισφορά του Ελληνικού πολιτισμού στην ανθρωπότητα, σε όλες τις εκφάνσεις.

Πρόσφατα, η Ελληνική κοινότητα της Νέας Νότιας Ουαλίας ανακοίνωσε το πρόγραμμά της. Ως ο τόπος με την 3η μεγαλύτερη Ελληνική κοινότητα στον κόσμο, τι θα πράξει η Μελβούρνη;

Ακολουθούν ορισμένες ιδέες. Ως κάποιος, ο οποίος είχε το προνόμιο να μελετήσει τον κλασικό πολιτισμό, στο λύκειο και στο πανεπιστήμιο, πιστεύω ότι μπορεί να είναι μία σπουδαία ευκαιρία να έρθουν κοντά οι Ελληνικές κοινότητες της Αυστραλίας, αλλά και ανά τον Kόσμο.

Ο κλασικός πολιτικός -και ειδικότερα ο Ελληνικός πολιτισμός- είναι παντού γύρω μας. Η κληρονομιά της Ελληνικής αρχιτεκτονικής βρίσκεται τριγύρω μας καθώς περπατάμε στην πόλη μας.

Όταν κοιτάμε στο σπουδαίο κτίριο του κοινοβουλίου στην Spring Street, με τα αετώματα και τους κίονες, κοιτάζουμε στην κληρονομιά σπουδαίων αρχιτεκτόνων της αρχαίας Ελλάδας.

Όταν η κοινότητα παρελαύνει εμπρός από το Shrine of Remembrance, γιορτάζουν την ημέρα της Ελληνικής ανεξαρτησίας εμπρός από την αναπαράσταση του Μαυσωλείου της Αλικαρνασσού, ενός από τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου.

Και πόσο ταιριαστό είναι που το Ελληνικό Μουσείο Μελβούρνης στεγάζεται σε ένα ακόμη κτίριο της πόλης το οποίο έλκει κλασική έμπνευση στην κατασκευή του, το πρώην νομισματοποκείο.

Δεν αποτελεί έκπληξη πως όταν οι αρχιτέκτονες και οι σχεδιαστές της Μελβούρνης θέλησαν να δημιουργήσουν μία πόλη παγκόσμιας κλάσης αναζήτησαν έμπνευση στην εποχή της κλασικής Ελλάδας.

Ο συνδυασμός μεγαλείου και ισορροπίας, η κομψή αναλογία, αντιπροσώπευαν αυτό που όλοι μπορούμε να αναγνωρίσουμε ως σπουδαία αστική αρχιτεκτονική.

Έχοντας ζήσει για πολλά χρόνια στο προάστιο Prahran κατά τη διάρκεια του ΄70 και έπειτα, πηγαίνοντας στο Prahran High School, με τη ζωντανή πολυπολιτισμική του κοινότητα, συχνά περνούσα μέσα από τους κοντινούς κήπους για να πάρω το τραμ της High Street.

Δεν μπορούσα να μην παρατηρώ το άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης, που αντιπροσωπεύει τη νίκη, σε περίοπτη θέση, όπου ανεγέρθηκε από τους κατοίκους της περιοχής τη δεκατία του 1880, την εποχή που η Μελβούρνη αποκαλούνταν Θαυμάσια (Marvellous).

Όταν σπούδαζα λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο, οι σπουδαίοι συγγραφείς της κλασικής Ελλάδας, ορθώς θεωρούνταν μέρος του πάνθεον της δικής μας, αλλά και της παγκόσμιας, λογοτεχνίας.

Ποιος μπορεί να ξεχάσει τη φρικτή ανθρώπινη κληρονομιά του πολέμου όπως την περιγράφει ο Αισχύλος στους «Πέρσες», την τραγωδία για τους πολίτες στον πόλεμο στις «Τρωάδες» του Ευρυπίδη, τα ηθικά διδάγματα του ίδιου στα έργα του «Ιφιγένεια», «Ηλέκτρα», «Μήδεια».

Και βέβαια, την «Ιλιάδα» και την «Οδύσεια» του Ομήρου με τους πολεμικούς μύθους, την εκδίκηση και τη λύτρωση.

Οι συγγραφείς αυτοί αιχμαλώτισαν μία καθολική ευαισθησία, η οποία διασφάλισε την επιρροή τους σε άλλους συγγραφείς ανά τους αιώνες, από τον Chaucer και τον Shakespeare μέχρι την James Joyce, για να αναφέρω λίγους μόνο εκπροσώπους της Αγγλικής λογοτεχνίας.

Γι’ αυτό δεν είναι απορίας άξιο επίσης γιατί η Ελλάδα όταν κέρδισε την ελευθερία της από την Οθωμανική αυτοκρατορία, στην επανάσταση που ξεκίνησε το 1821, «κοίταξε» στην εποχή της κλασικής εποχής της για να γιορτάσει την αναγέννησή της ως σύγχρονο κράτος.

Ήταν στον 19ο αιώνα όταν η κλασική αρχιτεκτονική κληρονομιά της Ελλάδας βρέθηκε στο επίκεντρο της εθνικής αναβίωσης.

Ανά τη χώρα ξεκίνησε η διαδικασία αναστήλωσης σημαντικών κτιρίων και αρχαιολογικών χώρων -η οποία συνεχίζεται έως σήμερα- όπως ναοί στην Κόρινθο και στους Δελφούς, καθώς και το αχανές αμφιθέατρο της Επιδαύρου.

Πολλοί φοιτητές της κλασικής εποχής και ειδικοί από όλο τον κόσμο, έσπευσαν για να βοηθήσουν τη νεαρή Ελλάδα, ως εθελοντές και συνέβαλαν στην επανάσταση του 1821. Ανάμεσά τους ο λόρδος Βύρων και ο ναύαρχος Κόχραν.

Ο σπουδαίος Παρθενώνας, το σύμβολο του Ελληνικού κλασικού πολιτισμού αναδείχθηκε σε κεντρικό εμβληματικό ρόλο, όπως του άξιζε.

Και όταν νέα αστικά κτίριο και μεγάλα σπίτι χτίστηκαν κατά τον 19ο αιώνα ανεγέρθηκαν με νεοκλασικό ρυθμό, με το «βλέμμα στραμμένο» στο παρελθόν, σε μία εποχή μεγαλείου.

Η κληρονομιά του Ελληνικού πολιτισμού ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο, προς και από την Ελλάδα, συνδέοντάς μας όλους. Είναι αυτή η κληρονομιά, η οποία θα πρότεινα να είναι στον πυρήνα των εορτασμών του χρόνου.

Αρχικά οι εορτασμοί μπορούν να φέρουν μαζί τις καλλιτεχνικές, συγγραφικές και άλλες κοινότητες της Μελβούρνης σε ένα φεστιβάλ που θα γιορτάζει την κληρονομιά του Ελληνικού πολιτισμού.

Παραστάσεις και αναγνώσεις μπορούν να γίνουν με χορηγίες, όπως και να ανατεθούν νέα έργα. Αναγνώσεις του «Οδυσσέα» της Joyce μπορούν να «παντρευτούν» με άλλες του Ομήρου, φέρνοντας μαζί όσους αγαπούν και τους δύο συγγραφείς στη Μελβούρνη.

Τι σπουδαίος εορτασμός διαπολιτισμικής έμπνευσης. Μία αναβίωση έργων του Ευρυπίδη μπορεί να είναι κεντρικό μέρος του προγραμματισμού των εκδηλώσεων.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως αυτές έχουν τη δυναμική να φέρουν μαζί τις ακαδημαϊκές, φοιτητικές, λογοτεχνικές και θεατρικές κοινότητες της Μελβούρνης.

Οι σημαντικές τοπικές Ελληνικές πολιτισμικές ομάδες, όπως ο Ελληνοαυστραλιανός Πολιτιστικός Σύνδεσμος (Greek Australian Cultural League), μπορούν να έχουν κομβικό ρόλο στο να πραγματοποιηθεί αυτό.

Σκέφτομαι εκδηλώσεις όπως η πετυχημένη παρουσίαση του «Οδυσσέα» του Ομήρου στο Stork Theatre της Μελβούρνης, που υποστηρίχθηκε από την Φιλανθρωπική Ένωση Ιθακήσιων (Ithacan Philanthropic Society) στο υπαίθριο MPavillion στους Queen Victoria Gardens το 2018, με διάφορους συγγραφείς και ηθοποιούς, μεταξύ των οποίων ο Έλληνας πρόξενος, Δημήτρης Μιχαλόπουλος, να διαβάζουν αποσπάσματα στο συνεπαρμένο κοινό για ένα ολόκληρο Σαββατοκύριακο.

Και αν ζωντανές παραστάσεις δεν είναι δυνατό να πραγματοποιηθούν, μπορεί να υπάρχει η επιλογή του live streaming.

Δεύτερον, ποιος καλύτερος τρόπος να παραμείνει μία μόνιμη κληρονομιά αυτού του σημαντικού εορτασμού από ένα αρμόζων φυσικό μνημείο, το οποίο και πάλι θα φέρει μαζί την ελληνική, και άλλες κοινότητες της Μελβούρνης.

Έχω ένα όραμα της αναπαράστασης ενός αναγνωρίσιμου συμβόλου της κλασικής εποχής να στέκει σε ένα πέτρινο πλίνθο, με μία επιγραφή στα Ελλληνικά και στα Αγγλικά.

Όσον αφορά στο σύμβολο που θα αναδημιουργηθεί, θα πρότεινα κάτι όπως το Χορηγικό Μνημείο του Λυσικράτη, το οποίο ανεγέρθη το 334 π.Χ. στην Αθήνα, σε αναγνώριση της θεατρικής αριστείας.

Το αρχαίο μνημείο του Ελληνικού πολιτισμού έχει αναπαραχθεί ανά τον κόσμο, από το Εδιμβούργο στην Σκωτία (όπου ανεγέρθηκε τον 18ο αιώνα κατά τη διάρκεια της εποχής που η πόλη ήταν γνωστή ως «Αθήνα του Βορρά»), στο Σίδνεϊ στην Αυστραλία (αναγέρθηκε τον 19ο αιώνα και αποκαταστάθηκε το 2016) με ένα θεατρικό βραβείο της ΝΝΟ να έχει ονομαστεί προς τιμήν του.

Τώρα είναι η κατάλληλη συγκυρία η Μελβούρνη να αποκτήσει ένα αντίγραφο αυτού του σημαντικού συμβόλου του Ελληνικού πολιτισμού.

Η επιγραφή σε αυτό μπορεί να δηλώνει ότι ανεγέρθηκε από την Ελληνική κοινότητα της Μελβούρνης το έτος εορτασμού δύο αιώνων ζωής της σύγχρονης Ελλάδας, σε αναγνλωριση του αντίκτυπου του Ελληνικού στον παγκόσμιο πολιτισμό.

Είναι προτιμητέο το μνημείο να αναγερθεί σε δημόσιο χώρο, σε ένα από τους κεντρικούς κήπους της Μελβούρνης, όπως οι Treasury Gardens.

Μία τοποθεσία κοντά στην περιοχή του Κοινοβουλίου, καθώς και στην πρώτη Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία της πόλης. Η τοποθέτησή του εκεί θα μπορούσε να ενισχύσει τους εορτασμούς καθώς θα φέρει κοντά και τις δύο κοινότητες.

Πόσο πρακτικές θα είναι αυτές οι προτάσεις;

Είμαι πεπεισμένος ότι η Ελληνική κοινότητα της Μελβούρνης θα έχει τη συνεργασία από όλα τα επίπεδα κυβερνήσεων, αλλά και σημαντικών φιλάνθρωπων στο να υλοποιήσει αυτές τις προτάσεις που ενώνουν.

Το πολιτιστικό πρόγραμμα ευθυγραμμίζεται με κυβερνητικές πρωτοβουλίες να ενισχυθούν καλλιτεχνικοί τομείς στης Βικτώριας και της Αυστραλίας, που έχουν υποστεί σημαντικό πλήγμα από τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19.

Η αντιπρόεδρος του οργανισμού Αδελφών Πόλεων (Sister-Cities Australia), κ. Χριστίνα Δεσποτέρη, η οποία όταν εργαζόταν για την κυβέρνηση είχε κομβικό ρόλο στην αδελφοποίηση της Μελβούρνης με τη Θεσσαλονίκη, εκτιμά ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα θα αναζωογονήσει τους δημόσιους εορτασμούς για τις Ελληνοαυστραλιανές σχέσεις.

Παρομοίως η πρόταση για το μνημείο θα προσελκύσει υποστήριξη από την κοινότητα και την κυβέρνηση, καθώς θα αποτελεί πόλο έλξης λόγω της ανάδειξης της Ελληνικής συνεισφοράς στην κοινή μας κληρονομιά.

Αυτός ήταν ο λόγος που η Επιτροπή Μνήμης Λήμνου Καλλίπολης (Lemnos Gallipoli Commemorative Committee – LGCC) κατάφερε να συγκεντρώσει τη σημαντική οικονομική στήριξη που απαιτούνταν για να πραγματοποιήσει το όραμά της να τιμήσει τον ρόλο του νησιού της Λήμνου στην ιστορία της Αυστραλίας για το ANZAC.

Η πρόταση είχε ευρεία απήχηση προς την Ελληνική κοινότητα καθώς και σε Αυστραλούς με προσωπικές συνδέσεις με την ιστορία της Λήμνου στο ANZAC. Και βέβαια, όλα τα επίπεδα της κυβέρνησης συνεργάστηκαν για να υποστηρίξουν το σχέδιο.

Το μνημείο από μόνο του ενισχύει αυτό το μήνυμα, συναδυάζοντας το ANZAC με τις απεικονίσεις στην Ελλάδα της κλασικής εποχής, την επιγραφή του στα Ελληνικά και τα Αγγλικά. Όσοι βλέπουν το μνημείο κατευθείαν εκτιμούν το συμβολικό του συνδυασμό της Ελληνικής και της Αυστραλιανής ιστορίας.

Ο κ. Λι Ταρλάμης, OAM MP, πρόεδρος της LGCC, υποστηρίζει την πρόταση για ένα μνημείο, όπως και η κ. Λίτσα Αθανασιάδη, πρόεδρος της Μέριμνας Ποντίων Κυριών της Ωκεανίας στη Μελβούρνη. Και οι δύο έχουν εμπειρία στην ανέγερση μνημείων και γνωρίζουν την συλλογική αξία της ενίσχυσης της επίγνωσης για τις Ελληνοαυστραλιανές σχέσεις.

Το Μνημείο της Λήμνου στο Albert Park και το Treloar Memorial στο Ballarat καταδεικνύουν τη σημασία που μελλοντικά σχέδια σαν και αυτά προσδίδουν στην κοινωνία μας.

Η υλοποίηση αυτών των προτάσεων θα φέρει κοντά την τοπική Ελληνική, με άλλες ευρύτερες κοινότητες, σε αναγνώριση του υπέροχου αντίκτυπου του Ελληνικού πολιτισμού στον κόσμο μας. Θα δημιουργήσει μία ταιριαστή κληρονομιά για το μέλλον, ενώ θα λαμβάνουν χώρα οι εορτασμό των δύο αιώνων από την αναβίωση της Ελλάδας στη σύγχρονη εποχή.

Τι σπουδαίο δώρο για τους ανθρώπους στη Μελβούρνη και τη Βικτώρια -σε όλη την Αυστραλία- να σηματοδοτήσουμε αυτό το σημαντικό ιστορικό ορόσημο με ενέργειες που γιορτάζουν την κοινή μας κληρονομιά.

*Ο Jim Claven είναι ιστορικός, συγγραφέας και γραμματέας της Lemnos Gallipoli Commemorative Committee από την ίδρυσή της το 2011.

Έχει γράψει το βιβλίο Lemnos & Gallipoli Revealed: A Pictorial History of the Anzacs in the Aegean, 1915-16.

Μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί του ηλεκτρονικά στο jimclaven@yahoo.com.au

πηγή:neoskosmos.com