Μάθημα σωστής δημοσιογραφίας

Την έκρηξη του Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε η επιμονή του γνωστού δημοσιογράφου Κρις Γουάλας να διαψεύδει τον αμερικανό πρόεδρο κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης FOX News.

Μια συνέντευξη θεωρείται πετυχημένη όταν αμέσως μετά την προβολή/δημοσίευσή της προκαλεί αντιδράσεις, πόσο μάλλον όταν τις προκαλεί από την προβολή και μόνο ενός τρέιλερ της μερικών δευτερολέπτων.

Εδώ και κάποιες ώρες το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο FOX NEWS  διαφημίζει τη συνέντευξη του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στον δημοσιογράφο Κρις Γουάλας, που θα προβληθεί αύριο, Κυριακή, 18 Ιουλίου.

Η συνάντηση αυτή βέβαια είχε όλες τις προδιαγραφές για ένα εκρηκτικό αποτέλεσμα.

Όταν ο Τραμπ συνάντησε τον Γουάλας

Στη μία γωνία,  ο στρυμωγμένος, λόγω COVID-19 και οικονομικής ύφεσης, νυν πρόεδρος των ΗΠΑ, και αγχωμένος λόγω των δημοσκοπήσεων υποψήφιος για επανεκλογή, Ντόναλντ Τραμπ.

Στην άλλη γωνία, ο Κρις Γουάλας, εγγεγραμμένος Δημοκρατικός και γνωστός για την τόλμη και την παρρησία του έμπειρος δημοσιογράφος και παρουσιαστής.

Οι δυο τους συναντήθηκαν στο FOX News, το μεγάλο συντηρητικού και φιλορεπουμπλικανικό τηλεοπτικό διίκτυο που όμως τους τελευταίους μήνες δεν διάγει και τις φωτεινότερες ημέρες των σχέσεών του με τον ρεπουμπλικανό πρόεδρο των ΗΠΑ.

Όταν ο Τραμπ κάθησε απέναντι στον Γουάλας, πιθανότατα θα θυμόταν όσα είχε αναφέρει ο δημοσιογράφος τον Δεκέμβριου του 2019:

«Πιστεύω πως ο πρόεδρος Τραμπ, αναμιγνύεται στην πιο ευθεία και παρατεταμένη επίθεση κατά της ελευθερίας του τύπου στην Ιστορία μας» προσθέτοντας ότι  ο Τραμπ «κάνει ό,τι μπορεί για να υποσκάψει τα ΜΜΕ, για να προσπαθήσει να μας εξουδετερώσει».

Τι πρόλαβε όμως να συμβεί μέσα στα λίγα δευτερόλεπτα του αποσπάσματος που προβλήθηκε από τη συνέντευξη, ώστε τα δημοσιογραφικά δίκτυα ολόκληρου του πλανήτη να μιλούν για αυτήν, πριν καν την παρακολουθήσουν;

Ο Γουάλας ζητά από τον Τραμπ να τοποθετηθεί στο ζήτημα της έξαρσης της βίας σε πολλές μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ:

–  Έχουμε δει θανάτους στη Νέα Υόρκη, θανάτους στο Σικάγο, πυροβολισμούς…Πώς το εξηγείτε και τι σκοπεύετε να κάνετε γι’ αυτό;

Ρωτά ο Γουάλας και ο Τραμπ του απαντά.

–  Το εξηγώ πολύ απλά, λέγοντας ότι είναι πόλεις που διοικούνται από Δημοκρατικούς. Διοικούνται φιλελεύθερα. Διοικούνται ανόητα.

Ο Γουάλας, όμως δεν πείθεται από την απάντηση και δεν το κρύβει:

–  Μα οι Δημοκράτες διοικούν πόλεις σε αυτήν τη χώρα εδώ και δεκαετίες

–  Ανεπιτυχώς…

Τον διακόπτει ο Τραμπ.

–  Ναι αλλά γιατί είναι τόσο άσχημα τώρα;

Επιμένει ο Γουάλας.

–  Τις διοικούν ανεπιτυχώς, ήταν πάντοτε άσχημα, τώρα όμως είναι απολύτως εκτός ελέγχου και το κάνουν επειδή θέλουν να διακόψουν τη χρηματοδότηση της αστυνομίας. Και ο Μπάιντεν θέλει να σταματήσει να τη χρηματοδοτεί.

Ο Γουάλας θα μπορούσε να μη σχολιάσει την τοποθέτηση του Τραμπ και να προχωρήσει σε επόμενο ερώτημα. Δεν το έκανε όμως. Αντίθετα τον διαψεύδει ακριβώς εκείνη τη στιγμή, διακόπτοντάς τον.

– Όχι, κύριε, [ο Μπάιντεν] δεν το θέλει.

Ο εκνευρισμός του Τραμπ ξεχειλίζει, όσο κι αν προσπαθεί να συγκρατηθεί, οι κινήσεις του σώματος και των χεριών του τον προδίδουν.

– Κοιτάξτε, λέει ο Τραμπ. [Ο Μπάιντεν] υπέγραψε πολιτικό πρόγραμμα με τον Μπέρνι Σάντερς…

– Και δεν λέει τίποτα για παύση της χρηματοδότησης της αστυνομίας…

Τον ξαναδιακόπτει ο Γουάλας, αναγκάζοντας τον Τραμπ να καταφύγει στη βοήθεια του επιτελείου του, και να πει φανερά εκνευρισμένος, χτυπώντας τα χέρια του στα πόδια:

– Πάμε. Φέρτε μου το πρόγραμμα παρακαλώ.

Ο Τραμπ, ο Μπάιντεν και η αστυνομία

Το τρέιλερ της συνέντευξης τελειώνει εκεί, όμως ο Γουάλας δήλωσε πως ύστερα από λεπτομερή έλεγχο του προγράμματος Μπάιντεν – Σάντερς δεν βρέθηκε καμία ένδειξη ότι ο Μπάιντεν επιδιώκει την παύση της χρηματοδότησης και την κατάργηση της αστυνομίας.

Τζο Μπάιντεν και Μπέρνι Σάντερς

Ο ισχυρισμός του Τραμπ για τις προθέσεις του Μπάιντεν σχετικά με την αστυνομία εξελίσσεται σε ένα από τα βασικά του μέσα αποδόμησης του πολιτικού του αντιπάλου. Ο Τραμπ επιχειρεί προφανώς να προσελκύσει όσους περισσότερους συντηρητικούς αμερικανούς μπορεί, ποντάροντας και στη δυσαρέσκειά τους για τις διαδηλώσεις και τις ταραχές που ξέσπασαν ύστερα από τη δολοφονία του αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ, κατά της αστυνομικής βίας.

Αναφερόμενος την περασμένη Τρίτη, στην πολιτική ατζέντα των Μπάιντεν και Σάντερς, ο Τραμπ δήλωσε: «Τώρα θέλουν να καταργήσουν τα αστυνομικά μας τμήματα. Θέλουν να καταργήσουν και τις φυλακές μας φαντάζομαι»  ενώ 5 ώρες μετά την προβολή του αποσπάσματος της συνέντευξης, θέλοντας προφανώς να διασκεδάσει τις εις βάρος του εντυπώσεις ο Τραμπ ανέφερε στο Twitter « Ο διεφθαρμένος Τζο Μπάιντεν θέλει να σταματήσει τη χρηματοδότηση της αστυνομίας. Μπορεί να χρησιμοποιεί διαφορετικές λέξεις, αλλά όταν κοιτάξεις τη σύμβασή του με τον τρελό – Μπέρνι, αυτό είναι που θέλει να κάνει. Αυτό θα κατέστρεφε την Αμερική!»

Ο τρόπος βέβαια που ο Τραμπ προσπαθεί να επικρατήσει έναντι του πολιτικού του αντιπάλου δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη. Έτσι είναι ο τρόπος που ο Τραμπ κάνει τη δουλειά του.

(Απλά) Μαθήματα δημοσιογραφίας

Έκπληξη όμως, αν και δεν θα έπρεπε, προκαλεί ο τρόπος που κάνει τη δουλειά του ο Γουάλας. Σπάνια δυστυχώς βλέπεις δημοσιογράφους να έχουν απέναντί τους ανθρώπους με τέτοια πολιτική ισχύ και όχι μόνο να μην τους θέτουν ερωτήματα – χάδια, αλλά τη στιγμή που αντιλαμβάνονται ότι αυτό που υποστηρίζει ο προσκεκλημένος τους δεν ισχύει, να τον διακόπτουν επανειλημμένως αρνούμενοι να γίνουν φορείς μιας ψευδούς είδησης.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δίνει συνέντευξη στον Κρις Γουάλας

Για να το κάνει βέβαια κανείς αυτό, εκτός από την τόλμη και την αίσθηση της αμεροληψίας, θα πρέπει να έχει και την αίσθηση του καθήκοντος που επιβάλλει στον δημοσιογράφο να έχει μελετήσει σε βάθος τον άνθρωπο που έχει απέναντί του, τα επιχειρήματά του και φυσικά την αντικειμενική πραγματικότητα γύρω από τα θέματα που θα συζητηθούν. Τα χαρακτηριστικά αυτά ο Κρις Γουάλας τα έχει και ίσως και γι’ αυτό, αν και δηλωμένος υποστηρικτής των Δημοκρατικών, δεν υπήρξε ποτέ το αγαπημένο τους δημοσιογραφικό παιδί.

Το 2006, οι επίμονες ερωτήσεις του, υποχρέωσαν τον Μπιλ Κλίντον να του επιτεθεί λέγοντας του «Εχεις αυτό το χαζό μειδίαμα στο πρόσωπό και περνιέσαι για πολύ έξυπνος» ενώ χρειάστηκε να περάσουν 8 χρόνια για να δεχθεί ο Μπάρακ Ομπάμα να του δώσει συνέντευξη. «Για 8 χρόνια χτυπάς την πόρτα του κάστρου και δεν σου απαντάει κανείς», είχε δηλώσει τότε ο Γουάλας στο Politico.

Η αντικειμενικότητα στη δημοσιογραφία βέβαια δεν θα έπρεπε να θεωρείται ασυνήθιστο προσόν και ο Γουάλας είχε αναφερθεί σε αυτό, με τρόπο εξαιρετικό:

«Πολλοί άνθρωποι μιλούν για το πόσο δίκαιος είμαι. Μην με παρεξηγήσετε μου αρέσουν οι φιλοφρονήσεις (…) αλλά βρίσκω αυτή τη φιλοφρόνηση κάπως θλιβερή. Όταν άρχισα στη βιομηχανία της ενημέρωσης, πριν από μισό αιώνα, δουλεύοντας ως ρεπόρτερ στην Boston Globe, το να είσαι δίκαιος δεν ήταν κάτι για το οποίο ξεχώριζε κανείς, ήταν το βασικό, ελάχιστο απαιτούμενο για τη δουλειά σου. Σε επαινούσαν για τα ρεπορτάζ σου, για το γράψιμό σου ή αργότερα για το πώς ήσουν στον ‘αέρα’, αλλά το να είσαι δίκαιος ήταν αυτό που σε έσωζε από το να μην απολυθείς. Σήμερα είναι στοιχείο που σε κάνει να ξεχωρίζεις»