Το “χαρτζιλίκι” άσκηση κοινωνικοποίησης

 Γράφει ο Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος Γιάννης Ξηντάρας*

Οι περισσότεροι γονείς, όταν τους ρωτάω αν δίνουν “χαρτζιλίκι” στα παιδιά τους, μου απαντάνε αρνητικά. Και δεν μιλάμε για μικρά παιδιά που ακόμα δεν έχουν μάθει αριθμητική ή την αξία των χρημάτων, αλλά για μεγαλύτερα, ακόμα και στην εφηβεία.

Συνήθως οι γονείς δίνουν στα παιδιά τους “όσα χρειάζονται κάθε φορά”, τους δίνουν χρήματα αναλόγως της περίστασης, όταν βγουν μία βόλτα ή όταν πρόκειται να πάρουν κάτι από το κυλικείο. Έτσι όμως χάνεται μία μεγάλη ”ευκαιρία”…

Γιατί το “χαρτζιλίκι” μπορεί να αποτελέσει μία θαυμάσια άσκηση κοινωνικοποίησης. Ένα μέσο προκειμένου τα παιδιά να μάθουν να διαχειρίζονται υπεύθυνα τα χρήματα τους, δηλαδή ένας προπομπός αυτοδιαχείρισης και υπευθυνότητας στην ενήλικη ζωή. Η οργάνωση της “άσκησης” είναι απλή: Κάθε οικογένεια ορίζει σε συνεννόηση και αμοιβαία συμφωνία με τα παιδιά τους ένα ποσόν που θα είναι το “εβδομαδιαίο εισόδημα” τους.  Ας πούμε π.χ. ότι αυτό ορίζεται στα 10 ευρώ…

Οι γονείς οφείλουν να τα δίνουν στα παιδιά τους κάθε φορά μία μέρα της εβδομάδας, την ημέρα που έχει οριστεί (π.χ. Δευτέρα ή Σάββατο). Αυτά με τη σειρά τους είναι υπεύθυνα να χρησιμοποιήσουν τα λεφτά τους κατά το δοκούν. Να ψωνίσουν απ’ το κυλικείο, να τα κρατήσουν για να αγοράσουν κάτι άλλο, να τα ξοδέψουν στην βόλτα τους ή απλά να κάνουν αποταμίευση…

Τα οφέλη είναι πολλά.

1. Τα μικρότερα παιδιά μαθαίνουν να μετράνε και να αντιλαμβάνονται τις έννοιες των ποσών και των συναλλαγών. ( Γι’ αυτό προτείνεται το “χαρτζιλίκι” να ξεκινάει από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, έστω και συμβολικά…).
2. Τα μεγαλύτερα παιδιά μαθαίνουν να συναλλάσσονται, να αγοράζουν, να πληρώνουν, να παίρνουν ρέστα, να κρατούν τα λεφτά τους στον κουμπαρά, να αποταμιεύσουν, να βάζουν στόχους για αγορές στο μέλλον…
3. Οι έφηβοι μαθαίνουν πιο ουσιαστικά και εμπράκτως να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους. Αρκεί και εμείς να τους εμπιστευτούμε το ποσόν που έχει συμφωνηθεί και να τους αφήσουμε ελεύθερους να δράσουν όπως οι ίδιοι κρίνουν καλύτερα… Ούτε λιγότερα, ούτε περισσότερα, όπως δηλαδή γίνεται και στην ενήλικη ζωή όπου ο καθένας ή η κάθε οικογένεια πρέπει να τα βγάλει πέρα με το μηνιαίο εισόδημά της…

Με το “ χαρτζιλίκι” τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να νιώσουν ικανά να διαχειριστούν τις υποθέσεις τους, να νιώσουν κύρια του εαυτού τους, να καταλάβουν τους όρους του “παιχνιδιού” και να μάθουν να προσαρμόζονται σε αυτό. Μία θαυμάσια και απλή ευκαιρία που κοστίζει μόνο λίγα ευρώ…

Και το πιο σημαντικό είναι ότι τα περισσότερα παιδιά ενθουσιάζονται με αυτήν την ιδέα.!

*Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος στην Αθήνα, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.