ΑΝΑΛΥΣΗ: Περί των σεναρίων για την ψήφο των εκτός Ελλάδος Ελλήνων ψηφοφόρων

Η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, με τίτλο «Επιστολική ψήφος: Το σχέδιο 9 σημείων για να ψηφίσουν όλοι οι απόδημοι»,  παρουσιάζει πληροφορίες σχετικά με τα σενάρια που εξετάζει το Υπουργείο Εσωτερικών προκειμένου, στις επικείμενες διαβουλεύσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη με τους πολιτικούς αρχηγούς – δεδομένου ότι για να ισχύσει η νέα ρύθμιση απαιτούνται 200 ψήφοι στη Βουλή-  να επιτευχθεί σύγκλιση απόψεων για την «διευκόλυνση» των Ελλήνων του εξωτερικού να ψηφίζουν από τον τόπο κατοικίας τους.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, φαίνεται να προκρίνεται η επιστολή ψήφος. Τις τεχνικές παραμέτρους της κυβερνητικής πρωτοβουλίας για την επιστολική ψήφο επεξεργάζεται  το δίδυμο Τάκη Θεοδωρικάκου και Θοδωρή Λιβάνιου στο υπουργείο Εσωτερικών.

Ωστόσο, στο άλλο “ζέον” θέμα, της “μορφής” που έχει η ψήφος από το εξωτερικό,  η Κυβέρνηση, με βάση τις μέχρι στιγμής πληροφορίες της εφημερίδας, φαίνεται να προκρίνει οι Έλληνες ψηφοφόροι του Εξωτερικού να ψηφίζουν, με επιστολική ψήφο, κόμματα στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας και η ψήφος να προσμετράται στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα. Άγνωστο παραμένει το  εάν θα αυξηθεί ο αριθμός βουλευτών Επικρατείας.

Η εφημερίδα παραθέτει, στη συνέχεια, πληροφορίες για το σχέδιο της διαδικασίας που θα ακολουθήσει η επιστολική ψήφος καθώς και για τον έλεγχο των στοιχείων του ψηφοφόρου, τη διαδικασία αποστολής και παραλαβής του γράμματος με το ψηφοδέλτιο, αρχικά, και την ψήφο έπειτα. Την αναγγελία της ψήφου την ημέρα των εκλογών και ορισμένες ακόμη λεπτομέρειες, ως προς την εγκυρότητα της ψήφου που θα εξασφαλίζεται όχι με την ημερομηνία αποστολής της επιστολής, αλλά με την ώρα που αυτή θα φτάνει στην αρμόδια εφορευτική επιτροπή,  έως την ώρα που θα κλείνουν οι κάλπες στην Ελλάδα.

Εκείνο που συνάγεται από τις πληροφορίες αυτές –εάν αποδειχθούν έγκυρες- είναι ότι η Κυβέρνηση, παρά το ότι τα δύο νομοσχέδια που μέχρι σήμερα έχει καταθέσει (2006 και 2016) στη Βουλή και που προέβλεπαν ψήφο στις Εκλογικές Περιφέρειες που είναι εγγεγραμμένοι οι Έλληνες Ψηφοφόροι Εξωτερικού, άρα σταυρό προτίμησης στους υποψήφιους βουλευτές των κομμάτων, αλλάζει πλέον γραμμή (;) και «συμπλέει» με την Έκθεση Χαρίτση (Υπουργός Εσωτερικών επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ), που προβλέπει ψήφο στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας.

Αυτό, όπως και η υιοθέτηση της επιστολικής ψήφου, ίσως οφείλεται στην επιθυμία του Κυριάκου Μητσοτάκη να εξασφαλισθεί η ευρύτερη δυνατή πλειοψηφία, ει δυνατόν και οι 300 ψήφοι, ώστε να μην υπάρξουν πάλι «παλινωδίες» στο ευαίσθητο αυτό ζήτημα.

Αυτό είναι «παραδεκτό». Εκείνο, όμως, που, κατά την άποψή μας, είναι «απαράδεκτο», είναι η ψήφος των εκτός Ελλάδος Ψηφοφόρων  να είναι «δεύτερης κατηγορίας» και να μην έχει την ισχύ που δίνει ο «σταυρός» στον βουλευτή- κάτι που εντούτοις οι Έλληνες, αλλά και όσοι Έλληνες Ψηφοφόροι του εξωτερικού, την ημέρα των εκλογών θα βρίσκονται ενδεχομένως στην Ελλάδα ή θα ταξιδέψουν προς τούτο, θα έχουν! Δηλαδή οι ψηφί ζοντες «εντός» θα εκλέγουν βουλευτές, οι ψηφί ζοντες «εκτός» θα επιλέγουν κόμμα!

Είναι το ίδιο; Όχι.  Η ψήφος στο κόμμα είναι απρόσωπη, άρα αδύναμη. Η ψήφος σε πρόσωπο είναι ισχυρή. Και ισχυρή ισότιμη ψήφο με τους εν Ελλάδι δικαιούνται (και συνταγματικά τους κατοχυρώνεται) οι Έλληνες Ψηφοφόροι του Εξωτερικού.

Επομένως, ναι στην επιστολική, όχι στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Σ΄ αυτό, που διαμορφώνεται πάντα σύμφωνα με τις προσωπικές επιλογές του κάθε αρχηγού κόμματος, το οποίο σύμφωνα με το εκλογικό μέτρο δικαιούται να κατεβάζει ψηφοδέλτιο Επικρατείας, η ψήφος δεν ανοίγει δίαυλο επικοινωνίας ψηφοφόρου-βουλευτή, που αποτελεί και την πεμπτουσία των βουλευτικών εκλογών. Διότι στο καθ΄ ημάς εκλογικό σύστημα, εκλέγουμε βουλευτές και όχι κόμματα.

Επομένως, η ψήφος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας ενέχει (ίσως, διότι δεν είμαστε συνταγματολόγοι…) και θέμα αντισυνταγματικότητας.

Σε κάθε περίπτωση, εάν είναι να λυθεί το θέμα αυτό, που μας απασχολεί τα τελευταία 45 χρόνια, ας λυθεί κατά τρόπο που να εξασφαλίζει την ισοτιμία και την ισαξία της ψήφου. Επιστολική ψήφος και σταυρός προτίμησης.

Οι πληροφορίες, τέλος, περί 300.000 ψηφοφόρων από το εξωτερικό ηχούν αισιόδοξα, αλλά ίσως αποδειχθούν μακράν της πραγματικότητας την οποία, άλλωστε, ουδέποτε έχουμε απογράψει ως χώρα, μόνο την ρυθμίζουμε κάθε φορά ανάλογα των επιθυμιών ή προσδοκιών μας.

Μόνον μετά την πρώτη ψηφοφορία των Ελλήνων Ψηφοφόρων από το εξωτερικό θα γνωρίζουμε τον πραγματικό αριθμό των αποδήμων που θα έχουν δικαίωμα ή θα θελήσουν να συμμετάσχουν στην ελληνική εκλογική διαδικασία. Ένας αριθμός που και αυτός, όπως συμβαίνει και εγχωρίως, θα αυξομειώνεται από εκλογής σε εκλογή.

Ολοι οι υπόλοιποι ομογενείς (των εκατομμυρίων) που διαθέτουν τα τυπικά προσόντα εκλογέως, ανάλογα με την κατά χώρα νομοθεσία, ας εγγραφούν στους τοπικούς εκλογικούς καταλόγους και ας ψηφίζουν εκεί. Θα είναι και η ψήφος αυτή, ουσιαστική δική τους -και της Ελλάδας- δύναμη.