Ελληνόγλωσσα σχολεία και ελληνόπουλα μετανάστες

Ρanhellenic Post: Μια ενδιαφέρουσα άποψη του Νίκου Ντάλλα, δημοσιεύεται στην ηλεκτρονική εφημερίδα neoskosmos.com αναφορικά με τα ελληνόγλωσσα σχολεία στην ελληνική παροικία της Μελβούρνης και τους νέους Έλληνες μαθητές που φθάνουν στην Αυστραλία, εξαιτίας της ελλληνικής οικονομικής κρίσης.

Αντιγράφουμε:

Μελβούρνη.- Οι μαθητές που θέλουν να παρακολουθήσουν προγράμματα Ελληνομάθειας στη Μελβούρνη έχουν πολλές επιλογές: κρατικά σχολεία, ιδιωτικά σχολεία, Βικτωριανή Σχολή Γλωσσών (VSL) και απογευματινά ή Σαββατιανά σχολεία, στα οποία έχουμε φοιτήσει πολλοί από μας. Τα τελευταία τα παρέχουν κοινοτικοί οργανισμοί, Ενορίες και ιδιώτες. Στις 40 περίπου μονάδες που λειτουργούν σε διάφορα προάστια της Μελβούρνης, φοιτά το μεγαλύτερο ποσοστό, περίπου 60%, των μαθητών. Ωστόσο, από το 2011 ο τομέας αυτός έχει υποστεί μείωση εγγραφών της τάξης του 12%. Η μείωση αυτή δεν είναι τόσο μεγάλη όσο αυτή που έχουν υποστεί τα προγράμματα των κρατικών και ιδιωτικών σχολείων και η οποία οφείλεται σε διαφορετικούς λόγους.
Αλλά γιατί να ανησυχούμε με αυτά τα στοιχεία, όταν θεωρούμε δεδομένο ότι με κάθε γενιά θα υπάρχει κάποια φθορά στον τομέα της Ελληνομάθειας, αφού η αφομοίωση είναι αναπόφευκτη; Αυτή η μακρόχρονη και σταθερή παρακμή φαίνεται λογική.

Οι εγγραφές σε προγράμματα Ελληνομάθειας έφτασαν στα ύψη στη δεκαετία του ’80 και έκτοτε παρουσιάζουν συνεχή και σταθερή κάμψη. Τα στοιχεία που έχουμε από την Αυστραλιανή Ομοσπονδία Συνδέσμων Εθνικών Σχολειών, δείχνουν μια μείωση μαθητών της τάξης του 12% στα απογευματιανά και Σαββατιανά σχολεία (από 7.225 σε 6.384 μαθητές).

Απογευματινά και Σαββατιανά Ελληνικά Σχολεία
‘Ετος      Εγγεγραμμένοι Μαθητές
2011       7225
2017      6384

Διαφορά -841 ( -12% )

Γιατί, όμως, μια τέτοια ανησυχία σε κάτι που αποτελεί φυσική ροή των πραγμάτων; Υπάρχει ανησυχία, διότι αυτή η περίοδος συμπίπτει με την οικονομική κρίση στην Ελλάδα. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, έχουν φτάσει στην Αυστραλία περίπου χίλια παιδιά σχολικής ηλικίας από την Ελλάδα και την Κύπρο, τα οποία θεωρητικά έπρεπε να ενισχύσουν τις εγγραφές ή, τουλάχιστον, να περιορίσουν τη μείωση. Πιο συγκεκριμένα, τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής του 2016 από την Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία, δείχνουν ότι 959 παιδιά, 18 ετών και κάτω, έχουν φτάσει στην Αυστραλία στο διάστημα μεταξύ Αυγούστου 2005 και Αυγούστου 2016.

Δύο τινά μπορεί να συμβαίνουν: Πρώτον, η μείωση του αριθμού των Ελληνοαυστραλών μαθητών είναι παραπάνω από 12% – κάτι που είναι πολύ σοβαρό και το οποίο χρειάζεται ξέχωρη συζήτηση και εξέταση. Το ζήτημα σε ένα μεγάλο βαθμό είναι ποιοτικό και έχει να κάνει με τη φοίτηση σε προγράμματα Ελληνικών κατά τα πρώτα σχολικά χρόνια, αλλά δεν θα απομακρυνθώ από το κυρίως θέμα. Δεύτερον, μεγάλο ποσοστό νεοφερμένων παιδιών που ήδη μιλούν Ελληνικά, δεν παρακολουθούν κανένα πρόγραμμα Ελληνομάθειας. Τολμώ να πω ότι αυτό το ποσοστό μπορεί να πλησιάζει και το 40%, δηλαδή περίπου 400 μαθητές. Τέτοιες πληροφορίες δεν συγκεντρώνονται ούτε παρέχονται από τις σχολικές αρχές, όμως δεν πιστεύω ότι έχω πέσει πολύ έξω στις εκτιμήσεις μου, διότι σε μεγάλο βαθμό γνωρίζουμε πού βρίσκονται οι εγγεγραμμένοι μαθητές.

Καταρχάς, παραπάνω από 200 μαθήτες φοιτούν στα τμήματα της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης στο Σίτι και το Μάλβερν, που εξυπηρετούν τις ανάγκες των μαθητών που έχουν την Ελληνική ως πρώτη γλώσσα. Αρκετά παιδιά βρίσκονται στα ιδιωτικά σχολεία Άλφινγκτον, Άγιο Ιωάννη, Oakleigh Grammar καθώς και στο κρατικό Γυμνάσιο South Oakleigh που έχουν Νέα Ελληνικά στο πρόγραμμά τους. Τα υπόλοιπα είναι διασκορπισμένα στα διάφορα άλλα σχολεία.

Μπορούμε να υποθέσουμε τους λόγους της μη συμμετοχής. Όταν μια οικογένεια μεταναστεύει στην Αυστραλία, οι προτεραιότητές της είναι να βρουν στέγη, εργασία και ένα ημερήσιο σχολείο για τα παιδιά τους. Αυτή η διαδικασία σπάνια είναι ομαλή και χρειάζεται κάποιο χρόνο, σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και κάμποσα χρόνια, μέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάσταση. Για πολλούς το ελληνικό σχολείο θεωρείται κάτι επιπλέον, μια πολυτέλεια, την οποία θα δουν αφού πρώτα τακτοποιηθούν οι υπόλοιπες εκκρεμότητες. Οι ίδιοι οι μαθητές δίνουν έμφαση στην προσαρμογή στο καινούργιο σχολικό περιβάλλον, στην εκμάθηση της Αγγλικής γλώσσας και της απόκτησης φιλικού κύκλου. Για τα μικρότερα παιδιά, η Αγγλική γίνεται η πρώτη τους γλώσσα σε χρόνο μηδέν και η φθορά της Ελληνικής γλώσσας, προφορικής και γραπτής, επέρχεται σχεδόν αμέσως δίχως την τακτική επαφή με το ελληνικό σχολείο.

Άλλοι λόγοι είναι ότι οι γονείς είναι κακώς ενημερωμένοι: τα παιδιά ήδη μιλούν Ελληνικά, δεν είναι απαραίτητο το ελληνικό σχολείο, τα Αγγλικά είναι που πρέπει να προσέχουν. Σε άλλες περιπτώσεις, οι γονείς είναι ανέτοιμοι να διαθέσουν χρόνο δεσμευόμενοι το να πηγαίνουν τα παιδιά στο ελληνικό σχολείο.

Είναι αναγκαίο ως παροικία να πλησιάσουμε αυτές τις οικογένειες και να ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή των παιδιών τους σε προγράμματα Ελληνομάθειας. Για πολλούς από μας που μεγαλώσαμε στην Αυστραλία, το ελληνικό σχολείο ήταν δεδομένο. Είναι ένας θεσμός που έχει εδραιωθεί και μεταβιβαστεί και στις επόμενες γενιές. Γι’ αυτόν το λόγο, τα Νέα Ελληνικά ως κοινοτική γλώσσα έχουν αρκετά μεγάλο ποσοστό συμμετοχής, παρ’ ότι ο μέσος μαθητής είναι τρίτης και τέταρτης γενιάς. Τα πλεονεκτήματα της γλωσσομάθειας, ιδιαίτερα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, είναι γνωστά. Όταν υπάρχουν τέτοιες ευκαιρίες, δεν πρέπει να χάνοντα