“Πυρά” της αντιπολίτευσης για το Νόμο για το Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών»

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΛΑΣΠΙΝΑ

Αθήνα.- Τα πυρά της αντιπολίτευσης προσέλκυσε το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εξωτερικών, με τίτλο «Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών και άλλες διατάξεις» καθώς οι αλλαγές που επιφέρει το ΥΠΕΞ στο Ν. 3566/2007 αξιολογήθηκαν ως έχουσες προφανή επιδίωξη τον πολιτικό έλεγχο της κυβέρνησης επί του Ινστιτούτου.

Χαρακτηριστική είναι η αποστροφή του λόγου του κ. Σάββα Αναστασιάδη, βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας, « Το νομοσχέδιο που φέρνετε, έχει σκοπό την άλωση του Ινστιτούτου και τη μετατροπή του σε κέντρο εξυπηρέτησης συμφερόντων, (…)  ενισχύεται η ασκούμενη εποπτεία επί του Ινστιτούτου από πλευράς των συναρμόδιων Υπουργείων Παιδείας και Εξωτερικών, κυρίως του Εξωτερικών».

Ακόμη, ο κ. Αναστασιάδης, μεταξύ άλλων, επεσήμανε πως αντίθετα με τις επιδιώξεις της κυβέρνησης, τη Βουλή έπρεπε να απασχολήσουν  τα σημαντικά σημεία, όπως: «η διερεύνηση και η διεύρυνση των δράσεων και η διαφύλαξη του βασικού σκοπού του Ινστιτούτου (…) όπως προβλέπεται από τη σύστασή του σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου το 1951, κάτι που έγινε αποδεκτό και αυτό είναι προς τιμήν του Υπουργού (…) Επίσης, η δημιουργία επιστημονικού συμβουλίου με ισχυρή παρουσία της Ακαδημίας Αθηνών, η έγκριση κυλιόμενου τριετούς προϋπολογισμού και επιστημονικού προγράμματος που να ενισχύει τη διαφάνεια με ενισχυμένο οικονομικό έλεγχο».

Στον αντίποδα, όπως επεσήμαναν και άλλοι ομιλητές από την αντιπολίτευση, με το ψηφισθέν νομοσχέδιο – το οποίο θα γίνει νόμους του Κράτους μόλις δημοσιευθεί στο ΦΕΚ- ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου καθώς και ο Οικονομικός Διευθυντής (θέση που θεσπίζεται για πρώτη φορά στο Ινστιτούτο) θα διορίζονται απευθείας από τον Υπουργό των Εξωτερικών ο οποίος, μαζί με το υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων (σ.σ. για τις εκπαιδευτικές δράσεις του Ινστιτούτου), θα εποπτεύουν άμεσα του Ινστιτούτου. Αυτό, κατά την αντιπολίτευση, προσδίδει πλέον πολιτικά χαρακτηριστικά στο Ινστιτούτο Βενετίας.

Μετά τη συζήτηση και ψήφιση επί της αρχής, των άρθρων, των τροπολογιών και του συνόλου του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εξωτερικών, με τίτλο «Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών και άλλες διατάξεις» οι κυριότερες αλλαγές που επέρχονται είναι οι ακόλουθες:

1. Ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου θα είναι ουσιαστικά διευθυντής του Ινστιτούτου.
2. Ορίζεται θέση Οικονομικού Διευθυντή.
3. Επανακαθορίζονται οι οργανικές θέσεις, μειώνεται κατά 1 το διοικητικό προσωπικό, μειώνεται κατά 1 το βοηθητικό προσωπικό.
4. Στη διαχειριστική Επιτροπή συμμετέχει, χωρίς δικαίωμα ψήφου, ο Οικονομικός Διευθυντής.
5. Το Ινστιτούτο είναι αυτοχρηματοδοτούμενο και διευρύνονται οι πόροι, με κρατικές παροχές, κονδύλια, και άλλες δράσεις.

Την γενική εποπτεία αναλαμβάνει το Υπουργείο Εξωτερικών και την εποπτεία μορφωτικών και εκπαιδευτικών δράσεων το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.

Η Εποπτική Επιτροπή διευρύνεται, από τριμελής σε πενταμελή, με την προσθήκη δύο εκπροσώπων του Υπουργείου -ενός καθηγητή ή λέκτορα και ενός ατόμου με γνώση και εμπειρία στα θέματα του Ινστιτούτου.

Να σημειωθεί ότι όταν το σχέδιο νόμου είχε αναρτηθεί στην «Διαύγεια» (open gov) είχαν επισημανθεί ορισμένα «τρωτά» σημεία, όπως ο διορισμός με απόφαση του Υπουργού Εξωτερικών του Προέδρου του Ινστιτούτου προσδίδει πολιτικά χαρακτηριστικά, και είχε προταθεί η επιλογή Προέδρου με ευρύτερες συναινέσεις.

Επίσης, είχαν χαρακτηρισθεί ως «ασαφείς» η σύνθεση της εποπτικής Επιτροπής, η απουσία ακαδημαϊκών κριτηρίων και είχε προταθεί τα μέλη της να διορίζονται με διαφανείς διαδικασίες.

Τέλος είχε προταθεί η φιλοξενία Ελλήνων και ξένων Επιστημόνων- τρόπος επιλογής υποτρόφων-ερευνητών καθώς και η σύνδεση του Ινστιτούτου με την Ακαδημία Αθηνών.

Πάντως, οι βουλευτές της πλειοψηφίας επεσήμαναν ότι με τις αλλαγές επιτυγχάνεται η καλύτερη και ορθολογική διοικητική και οικονομική διαχείριση του ΝΠΔΔ καθώς και ένα αποτελεσματικότερο πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας.

Όπως μάλιστα τόνισε ο ο Βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης «Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εξωτερικών είναι καταλυτικό, εξυγιαντικό, είναι φιλί ζωής για το Ινστιτούτο της Βενετίας και ταυτόχρονα εξυγίανσης και αποκατάστασης της νομιμότητας (…) ένας θεσμός ελέγχου, εξορθολογισμού, νοικοκυρέματος, με σαφή προσδιορισμό για το ποιος έχει την τελική ευθύνη και η τελική ευθύνη ανήκει στην ελληνική πολιτεία και στο Υπουργείο Εξωτερικών, που καλείται να διαχειριστεί ένα τεράστιο θησαυρό».

ΡΗΡ