Έλληνες και Φιλέλληνες φοιτητές δημοσίευσαν επιστημονικό άρθρο για την Ανώτατη Παιδεία στην Ελλάδα

Αθήνα.- 26 Έλληνες και Φιλέλληνες ξένοι φοιτητές ιατρικής και βιοεπιστημών από πανεπιστήμια της Ελλάδας, της υπόλοιπης Ευρώπης και των ΗΠΑ και δημοσίευσαν υπό μορφή γράμματος προς τον εκδότη του επιστημονικού περιοδικού “Clinical Chemistry and Laboratory Medicine”,  άρθρο που αφορά στις ανάγκες για αλλαγές στην Ανώτατη Εκπαίδευση της Ελλάδας.

Η δημοσίευση του άρθρου σε διεθνές επιστημονικό περιοδικό σε συνδυασμό με την ηλικία και την ιδιότητα των γραφόντων, καθώς και η συμμετοχή ξένων φοιτητών στη συγγραφή, επισημαίνουν τη σοβαρότητα του άρθρου και το καθιστούν ιδιαίτερης σημασίας για την Ελλάδα εν μέσω συζητήσεων για την αναθεώρηση του Συντάγματος.  

Συντάκτες του άρθρου είναι ο Ιωάννης Μπακογιάννης  και η Βερονίκη Τσερντίντσεβα, μεταπτυχιακοί φοιτητές στο Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου και το Πανεπιστήμιο της Αθήνας, αντίστοιχα. Τη συντακτική επίβλεψη του πρωτόλειου άρθρου έκαναν ο Καθ. Ελευθέριος Διαμαντής (University of Toronto, Canada) και ο Επικ. Καθ. Κωνσταντίνος Δροσάτος (Temple University, USA).

Το άρθρο:

Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει αποτελέσει μάρτυρα ενός ευρέος φάσματος κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών ανακατατάξεων και αναταραχών. Λόγω αυτών των δυσκολιών, ο αριθμός των ανθρώπων που αναζητούν και επιζητούν μια καλύτερη ποιότητα ζωής στο εξωτερικό, συνεχώς αυξάνεται. Σήμερα, το φαινόμενο της «απορρόφησης μυαλών», γνωστό ως «brain drain», το οποίο περιγράφει τη μετανάστευση των νέων και φιλόδοξων επιστημόνων προς τις άλλες χώρες, εμφανίζεται πολύ συχνά.

Οι παράγοντες που έχουν επιφέρει αυτά τα αποτελέσματα είναι πολλοί. Πρωτίστως, η έρευνα είχε περιοριστεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Οι πηγές χρηματοδότησης καθώς και οι ερευνητικές επιχορηγήσεις μειώθηκαν σε λιγότερο από 50%. Ακόμη υπάρχει έλλειψη εθνικής χρηματοδότησης στα ερευνητικά κέντρα, η οποία θέτει σε κίνδυνο τη διαθεσιμότητα των υλικών και του εξοπλισμού. Η πλειοψηφία των μεταπτυχιακών φοιτητών έχουν χάσει τους μισθούς τους, ενώ παράλληλα δεν έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν ένα. Τέτοιου είδους προβλήματα αποτελούν περιοριστικό παράγοντα για την ακαδημαϊκή και ερευνητική αριστεία. Ως εκ τούτου, προφανείς επιλογές για τους νέους επιστήμονες αποτελούν είτε η αλλαγή επαγγέλματος ή η εγκατάλειψη της χώρας, προς εύρεση μιας περισσότερο υποσχόμενης θέσης του ενδιαφέροντός τους στο εξωτερικό. Ωστόσο, καμία από αυτές δεν αντιπροσωπεύουν τα όνειρα των νέων και φιλόδοξων φοιτητών από όλο τον κόσμο όταν αποφασίσουν να εισέλθουν στην Ακαδημαϊκή Κοινότητα και στον κόσμο της Επιστημονικής Έρευνας.

Ο αριθμός των Ελλήνων επιστημόνων που είχαν ολοκληρώσει με επιτυχία τις σπουδές τους στον τομέα του ενδιαφέροντός τους στην Ελλάδα, και αυτή τη στιγμή εργάζονται στο εξωτερικό, είναι τεράστιος. Κάποιοι από αυτούς, έχουν αποκτήσει μια επιτυχημένη ακαδημαϊκή καριέρα και το έργο τους ήδη αποτελεί ιδιαιτέρως μεγάλη συμβολή στις κοινωνίες στις οποίες ζουν. Δεν αξίζει και η Ελλάδα ένα τόσο εξειδικευμένο και γεμάτο πάθος εργατικό δυναμικό; Φαίνεται ότι η σημασία της επιστήμης στη ζωή της κοινωνίας, υφίσταται ανεπαρκούς αναγνώρισης ακόμα και από την ίδια την κοινωνία. Τα ελληνικά Πανεπιστήμια, μάλιστα, βρίσκονται αρκετά χαμηλά στην παγκόσμια κατάταξη σε σύγκριση με άλλα πανεπιστήμια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Είναι επίσης γεγονός ότι δεν επιτρέπεται να ιδρυθούν μη δημόσια πανεπιστήμια στην Ελλάδα δια του νόμου. Ακόμη και η έννοια των ιδιωτικών ή μη δημόσιων πανεπιστημίων είναι ανεπαρκώς κατανοητή στην Ελλάδα. Από την άλλη πλευρά, τα δημόσια πανεπιστήμια, παρά τις υψηλές δυνατότητες πολλών εκ των φοιτητών και του διδακτικού προσωπικού, αντιμετωπίζουν πρωτοφανείς διαφθορές που απειλούν την διατήρηση της αξιοκρατίας και της αριστείας.

Εμείς, οι φοιτητές ελληνικών Πανεπιστημίων καθώς και του εξωτερικού, οραματιζόμαστε ένα πανεπιστημιακό σύστημα δίχως την ύπαρξη πολιτικών παρατάξεων καθώς και της εμπλοκής αυτών στη λειτουργία του Πανεπιστημιακού χώρου, η οποία περιπλέκει τις καταστάσεις. Υπάρχει σίγουρα εναλλακτικός δρόμος για την καλλιέργεια των φοιτητών σε ψυχικό, πνευματικό και σωματικό επίπεδο, όπως λαμβάνει χώρα σε Πανεπιστήμια άλλων χωρών. Αυτές οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν ομάδες ψυχολογίας, εκμάθησης ξένων γλωσσών, αθλητισμού, βιβλιοαπασχόλησης κ.ο.κ. οι οποίες μπορούν να προσφέρουν στο φοιτητή ευκαιρίες εμπλουτισμού των γνώσεών τους και αυτο-βελτίωσης.

Η Ελλάδα βιώνει μια περίοδο Συνταγματικής Τροπολογίας, γεγονός που αποτελεί χρυσή ευκαιρία για ριζικές αλλαγές στη χώρα. Αναρίθμητος είναι ο κατάλογος των Πανεπιστημίων που σκαρφαλώνουν στην κορυφή της λίστας με τα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου και δεν είναι δημόσια. Ο συνδυασμός δε της πολιτείας καθώς και Μη Κερδοσκοπικών Ιδρυμάτων μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερες ακαδημαϊκές ευκαιρίες. Αυτό βέβαια συμβαίνει επί χρόνια στην υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένου και του Ηνωμένου Βασιλείου, που προσελκύει τους καλύτερους νέους ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Ωστόσο, είναι εντυπωσιακό πως αυτό δεν επιτρέπεται στη χώρα μας. Είναι αδιαμφισβήτητο πως νέα Ιδρύματα θα ενίσχυαν την ποιότητα εκπαίδευσης αλλά και έρευνας στην Ελλάδα, και πιθανώς να προσέλκυε φοιτητές από διάφορες εθνικότητες λόγω του χαμηλού κόστους διδάκτρων αλλά και ζωής. Λαμβάνοντας υπόψιν ότι χώρες όπως οι Σκανδιναβικές και η Γερμανία έχουν ήδη δημιουργήσει προγράμματα σπουδών, τόσο στη μητρική τους γλώσσα όσο και στην Αγγλική, ήρθε η ώρα να συμμετέχει και η Ελλάδα, να ανταγωνιστεί και να συνεργαστεί μαζί τους. Αυτό θα μπορούσε να εμψυχώσει ερευνητές και να τους προσφέρει το κίνητρο προκειμένου να έρθουν στη χώρα μας για ερευνητικούς σκοπούς. Από την άλλη, θα μπορούσε να φέρει πίσω και Έλληνες που είχαν προηγουμένως καταφύγει στο εξωτερικό για την υλοποίηση των ερευνητικών τους στόχων. Με αυτόν τον τρόπο, θα πετυχαίναμε ένα εξαιρετικό ερευνητικό περιβάλλον που θα προερχόταν τόσο από δημόσια όσο και από ιδιωτικά Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, το οποίο θα αποτελούσε ένα ισχυρό όπλο εθνικού εργατικού Ακαδημαϊκού Δυναμικού. Δε θα μπορούσε, άλλωστε, να αποφευχθεί με καλύτερο τρόπο η «απορρόφηση ελληνικών μυαλών» που υφίσταται η χώρα, δεδομένου των δύσκολων οικονομικών ή μη, καταστάσεων, αλλά και να οδηγήσει στην πρόοδό αυτής με ανακαλύψεις που θα οδηγήσουν σε νέα, πρωτοποριακά προϊόντα και εφαρμογές αυτών, έχοντας ως μόνο διεκδικητή των δικαιωμάτων των ανακαλύψεων τα Ιδρύματα της χώρας.

Όπως άλλωστε αναφέρει και ο Ιπποκράτης, «Η επούλωση πληγών εξαρτάται από τον χρονικό παράγοντα, αλλά μερικές φορές εξαρτάται και από την ευκαιρία που θα δοθεί». Αυτή είναι η ευκαιρία της Ελλάδας να εντροχιστεί στη σύγχρονη ανάπτυξη στην Ανώτατη Εκπαίδευση και Έρευνα.

Letter to the Editor Ioannis Bakoyiannis*, Veroniki Cherdyntseva*, Maria Aivalioti, Maria Barton, Davide Coda, Ioanna Douka, Angelina Evangelou, Christos Evangelou, Petros Ioannou, Vasiliki Kanta, Konstantinos Kapanidis, Ioannis Karagiannidis, Damianos Kokkinidis, Sofia Kouni, Jamie Lehnen, Andreas Patsalos, Julian Pei, Peristera-Ioanna Petropoulou, William Rodemer, Diego Scerbo, Alketa Stefa, Elizar Tsvetkov, Lazaros Vasilikos, Themistoklis Vasilopoulos, Aleksandra Vukojicic and Efthalia Zafeiropoulou

Great need for changes in higher education in Greece

DOI 10.1515/cclm-2017-0188 Received March 3, 2017; accepted March 7, 2017

Keywords: economic; education; international education; political.

To the Editor,

Over the past years, Greece has been witnessing a variety of social, economic and political upheavals. Due to such difficulties, the number of people seeking for a better quality of life abroad is continuously rising. Nowadays, the phenomenon of “brain drain”, which describes the migration of young and aspiring scientists towards such countries, is very much common.

Numerous factors have fortified these results. First of all, research was importantly eliminated during the economic crisis. Funding sources were reduced and research grants decreased to less than 50%. Research centers lack national funding, which compromises availability of materials and equipment. The majority of graduate students have lost their stipend coverage and do not have the chance to acquire one. Such burdens restrain and compromise academic and research excellence. Therefore, the apparent choices for the new scientists are either to change occupation or leave the country in order to find a promising position of their interest abroad. This is definitely not the future young and ambitious students from around the world dream about when they make the decision to enter the world of academia and scientific research.

The number of Greek scientists that had successfully completed their studies in the field of their interest in Greece and are currently working abroad is vast. Some of them have pursued successful academic careers and their work already constitutes a great contribution to the societies they live in. Does not Greece deserve such a skilled and passionate workforce? It seems that the Greek society is inadequately aware of the importance of science in life. Greek universities score quite low in global ranking studies compared to other universities of the European Union.

It is also a fact that non-public universities are not allowed to be founded in Greece by law. Even the concept  of private or non-public university is insufficiently understood in Greece. On the other hand, public/state universities, despite the good quality of many students and some of the faculty, deal with unprecedented corruption that compromises meritocracy and excellence.

We, students from Greek and international universities, envision a university system without the involvement of any political parties in the operation of universities that makes things more complicated. There is clearly another way of student groups in colleges we dream of. This includes psychological, foreign language, sports, book reading and other societies and clubs that give students the opportunity to enrich their knowledge and self-improve.

Greece is now in the process of constitutional amendment, which constitutes an important opportunity for Greece to make some major changes. Various high-rank universities established abroad are not national/public. The combination of state and non-public non-profit institutions can lead to more academic opportunities. This occurs for centuries in other countries in Europe, including the UK, which attracts the best of the young people from around the world. However, in Greece, this is surprisingly not yet allowed by the constitution. It is certain that new universities would boost the quality of education and research in Greece and would attract international students due to low costs of both fees and life. Considering that countries such as Germany and countries of Scandinavia have already combined programs in both the mother language and English, it is time for Greece to join in, compete and collaborate with them. This would definitely motivate researchers of Greek descent, who live abroad, or non-Greek researchers to relocate to Greece. This will create an excellent research environment that will include researchers from both public and non-public universities in Greece, constituting a “reservoir” of a powerful national research workforce. This can definitely be a way of reversing the “brain drain” that Greece is currently confronting, and stimulate the economy via discoveries that will lead to new products and applications, of which Greek universities will hold the intellectual property rights.

As Hippocrates has said “Healing is a matter of time, but it is sometimes also a matter of opportunity”. This is the opportunity for Greece to catch up with modern developments in higher education and research.

Author contributions: All the authors contributed equally to this work, and have accepted responsibility for the entire content of this submitted manuscript and approved submission. Research funding: None declared. Employment or leadership: None declared. Honorarium: None declared. Competing interests: The funding organization(s) played no role in the study design; in the collection, analysis, and interpretation of data; in the writing of the report; or in the decision to submit the report for publication.

*Corresponding authors: Ioannis Bakoyiannis, Dublin City University, Dublin, Ireland; and National and Kapodistrian University of Athens, Laboratory of Experimental Surgery and Surgical Research “N.S. Christeas,” Medical School, Athens, Greece, E-mail: johnbakneuro@gmail.com; and Veroniki Cherdyntseva, University of Athens, Athens, Greece, E-mail: ch.veronica@yahoo.com Maria Aivalioti: Albert Einstein College of Medicine, Bronx, NY, USA Maria Barton and William Rodemer: Temple University, Philadelphia, PA, USA Davide Coda: Francis Crick Institute, London, UK Ioanna Douka: University of Patras, Panepistimioupoli Patron, Greece Angelina Evangelou, Vasiliki Kanta, Alketa Stefa and Themistoklis Vasilopoulos: Rutgers University, Newark, NJ, USA Christos Evangelou: University of Manchester, Manchester, UK Petros Ioannou: University Hospital of Heraklion, University of Crete, Crete, Greece Konstantinos Kapanidis: Aristotelian University of Thessaloniki, Thessaloniki, Greece Ioannis Karagiannidis: Städtisches Klinikum Dessau, Auenweg, Germany Damianos Kokkinidis: Denver VAMC, University of Colorado, Aurora, CO, USA Sofia Kouni: University of Athens, Athens, Greece Jamie Lehnen: University of Houston, Houston, TX, USA Andreas Patsalos: University of Debrecen, Debrecen, Hungary Julian Pei: University of Pennsylvania, Philadelphia, PA, USA Peristera-Ioanna Petropoulou, Diego Scerbo and Aleksandra Vukojicic: Columbia University, New York, NY, USA Elizar Tsvetkov: Medical University-Plovdiv, Plovdiv, Bulgaria Lazaros Vasilikos: University of Zurich, Zurich, Switzerland Efthalia Zafeiropoulou: University of Paul-Valéry, Montpellier III, France Brought to you by | Columbia University Authenticated Download Date | 4/24/17 7:15 PM 2      

Bakoyiannis et al.: Great need for changes in higher education in Greece

Bakoyainnis et al 2017