H Μήδεια παρουσιάζεται από τον από σκηνής φιλόσοφο ως η απατημένη σύζυγος;
ΕΥΤΥΧΙΑ ΛΟΙΖΙΔΗ*
H Μήδεια παρουσιάζεται από τον από σκηνής φιλόσοφο ως η απατημένη σύζυγος ή ως θύμα μιας κοινωνίας μεγάλων φυλετικών διακρίσεων και ανισοτήτων?
Υπάρχει όμως και μία άλλη καινοτομία, η οποία δεν έχει τονιστεί αρκετά μέχρι σήμερα, και έχει να κάνει με το επαναστατικό μήνυμα και την κοινωνική διάσταση της ευριπίδειας εκδοχής του μύθου. Κατανοώντας το μέγεθος της καινοτομίας του θα πρέπει να αναρωτηθούμε το εξής: γιατί δημιούργησε μια γυναίκα- μητέρα παιδοκτόνο και ποιους σκοπούς εξυπηρετεί η παιδοκτονία. Ας μη ξεχνάμε πως το στυγερό αυτό έγκλημα ήταν καθαρά επινόηση του Ευριπίδη. Ο Έλληνας δραματουργός σκοπίμως μεταποίησε το μύθο αλλά γιατί? Ίσως για να εντάξει σε αυτόν το δικό του νόημα.
Το νόημα δεν είναι λίγοι εκείνοι που το έχουν ταυτίσει με το δριμύ κατηγορητήριο όσο αφορά την κατώτερη θέση της γυναίκας. Σίγουρα ο μονόλογος της μπορεί να μας επιβεβαιώσει αυτόν τον κανόνα αλλά είναι όμως έτσι?
Πιστεύω εντούτοις ότι στόχος του ποιητή δεν είναι να παρουσιάσει μία ζηλιάρα σύζυγο, μια αχρεία μάνα, έναν άκαρδο πατέρα και τα κακοποιημένα τους παιδιά.
Η τραγωδία δεν ήταν ΠΟΤΕ φθηνό μελόδραμα. Ο τρόπος του σκέπτεσθαι του κορυφαίου δραματουργού είναι εντελώς διαφορετικός. Να παρουσιάσει το έγκλημα της Μήδειας, ως αποτέλεσμα ενός προβληματικού συστήματος….που μετατρέπει τον καταπιεσμένο σε εγκληματία.(δεν είναι ακόμη η στιγμή να εξετάσουμε αν το άρμα της Μήδειας ως κόρη του ήλιου μπορεί να ταυτισθεί μεταφορικά με την αυτοπυρπόληση…..κάτι τέτοιο θα ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον στη σημερινή εποχή…αλλά μας λείπουν πολλά όσο αφορά της χημικές ενώσεις που “ανακάλυψαν” οι Βυζαντινοί με την βοήθεια των Αράβων σε μεταγενέστερες εποχές….)
Όμως αναρωτιέμαι στ΄ αλήθεια, η Μήδεια παρουσιάζεται από τον από σκηνής φιλόσοφο ως η απατημένη σύζυγος ή ως θύμα μιας κοινωνίας μεγάλων φυλετικών διακρίσεων και ανισοτήτων?
Η φέρουσα υποχρεωμένη να δεχτεί ως σύζυγο κάποιον που δε γνωρίζει? Να θυμίσω ό,τι πριν φύγει από την Κολχίδα επέλεξε να…..σκοτώσει τον πατέρα της και να διαμελίσει τα κομμάτια του αδερφού της πετώντας τα στη θάλασσα.
Ας το πάμε τώρα στη σφαίρα του συλλογικού. Η Αθηναϊκή κοινωνία θεωρούσε ατιμωτικό για μιαν άλλη σύμμαχο (σύζυγο) να ζητά το διαζύγιο. Σε μια κοινωνία όπου οι πολίτες ζούσαν σε ένα δημοκρατικό μεν, αυστηρά δε θεσμοθετημένο νομικό πλαίσιο ένα τέτοιο εγχείρημα ως σκέψη θα ήταν ασύλληπτο πόσο μάλλον σαν πράξη προκλητικό!
Για κάποιους που δεν έχουν πληροφορίες για το πως ξεκίνησε ο Π.Πόλεμος, θα δώσω άλλον παραλληλισμό για να γίνει ευκόλως διακριτός.
Σκεφτείτε την Ελλάδα να έβγαινε από την Ε.Ε.
Ο φόβος της Γερμανίας ήταν να μη τη χάσει (?) ή ότι ο πιο αδύναμος κρίκος μπορεί να γίνει δολιοφθορέας και συνακόλουθα παράδειγμα προς μίμηση?
Πριν απαντήσουμε ας θυμηθούμε:
Γιατί βγάζουμε κάποιον ηλίθιο (Γ.Παπανδρέου), όταν ξέρουμε πως από τα γεννοφάσκια του γνωρίζει από πολιτική? Ένα τότε δημοψήφισμα εαν δεν καταπνίγονταν από την πρώτη κι όλας στιγμή θα επέφερε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό διαμαρτυρίας των Ελλήνων.
Δεν είχε προλάβει να περάσει ακόμη ο πολύς χρόνος της ανάγκης …και η ανάγκη ξέρετε τί πείθει.
Έτσι λοιπόν πέρασε αρκετός χρόνος για να μπορεί ένα περίτρανο ΟΧΙ του ελληνικού λαού να γίνει ΝΑΙ με τη δικαιολογία φυσικά “Έλα μωρέ νέος είναι ακόμα….τί φταίει αυτός…αυτός δε μας έφερε σε αυτήν εδώ την δύσκολη θέση κλπ. Ποιός λοιπόν έχει συναισθηματική ωριμότητα?
Εκείνος που λέει : Παιδιά ας κλείσουν οι Αγορές, εγώ δεν μπορώ να αναλάβω τέτοια ευθύνη. Ο λαός πρέπει να αποφασίσει…αλλά τελικά τα παρελθοντικά του βαρίδια (άπλυτα) δεν του επέτρεψαν να αναρριχηθεί, και ήρθε το μετέπειτα μόρφωμα ενωτικής κυβέρνησης….ενός ακόμη μνημονίου?
Εκείνος που πάει σε δημοψήφισμα και το μόνο που επιτυγχάνεται τελικώς πεντακάθαρα είναι ότι ο Βαρουφάκης είναι σάικο?
ή ο ελληνικός λαός που επιμένει να μαθαίνει την ιστορία του αφού πρώτα την εμπιστευτεί σε θηρία “Με-γκάλων” καναλιών?
η απάντηση σε αυτό το σημείο που μπορώ να δώσω είναι στο πως μοιάζει η εσωτερική ωριμότητα.
Ένα παιδί παρακολουθεί ένα φιλικό αγώνα μπάσκετ.
Και ενώ το παιχνίδι ξεκινά … τα σφυρίγματα της δικαιοσύνης δίνουν και παίρνουν. Το παιδί που παρακολουθεί την ομάδα του -στην οποία είναι φιλικά προσκείμενο, να βρίσκεται σε ένταση. Αφενός γιατί η ομάδα του θέλει να κερδίσει τον αγώνα …αλλά από την άλλη παρατηρεί ότι ο καθείς παίχτης θέλει να κερδίσει τις εντυπώσεις. Ο μεν ψιλός – άσος στα τρίποντα αρχίζει και χάνει πόντους ύψους από το κορμί του εξαιτίας του ψυχολογικού κατσουφιάσματος, αφού τον παραγκωνίζουν οι άλλοι “συμμετρικοί” και δε του δίνουν μπαλιά. Τα λεπτά περνούν και τα σφυρίγματα δίνουν και παίρνουν. Αλλά οι παίχτες συνεχίζουν κατά τας γραφάς τους….Ο εγωισμός του επικεφαλή της ομάδας πληγώνεται από τους συμπαίχτες του και αποχωρώντας εκτοξεύει τη μπάλα από το χώρο δράσης. Το παιδί από χαρά τρέχει να την προφτάσει και προσφέροντάς τους την, αναφωνεί:
” Θα μπορούσα να παίξω” ?
Απουσία προπονητή: Γιατί ο Έλληνας ποτέ δε λειτουργεί με προπονητή. Και φυσικά το φιλικό παιχνίδι σε ομάδα Ελλήνων είναι μόνο ουτοπικό.
Ποιος ο προπονητής?
Συνεχίζεται.
*Η ΕΥΤΥΧΙΑ ΛΟΙΖΙΔΗ είναι Σκηνοθέτης – Ηθοποιός.
Σχόλια Facebook