Για την προσωπικότητα και το έργο ομογενών ποιητών, λογοτεχνών αλλά και ιστορικών ερευνητών στην Αυστραλία

Χρήστος Ν. Φίφης, Ελληνοαυστραλιανές αναφορές

Άρθρα και συζητήσεις

Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., 2016

Σελίδες 326

Τους τελευταίους μήνες του προηγούμενου χρόνου (2016) ο πανεπιστημιακός και ερευνητής Χρήστος Φίφης, έφερε στο φως ένα ακόμα βιβλίο μετά το έργο του «Από τους καθ’ ημάς Αντίποδες», στον οποίο ασχολήθηκε εκτενώς με στιγμές της παροικιακής μας ιστορίας στην Αυστραλία και κυρίως στη Μελβούρνη.

Στο νέο αυτό βιβλίο, «Ελληνοαυστραλιανές αναφορές – Άρθρα και συζητήσεις», ο Χρήστος Φίφης καταπιάνεται με την προσωπικότητα και το έργο ποιητών, λογοτεχνών αλλά και ιστορικών ερευνητών, που χωρίς αμφιβολία τόσο με το προσωπικό τους παράδειγμα όσο και με το ίδιο τους το έργο, έχουν αφήσει ανεξίτηλα τα σημάδια τους στο παροικιακό λογοτεχνικό και ιστορικό γίγνεσθαι. Και όπως μαρτυρά ο υπότιτλος του ανά χείρας έργου «Άρθρα και συζητήσεις», ο συγγραφέας παραθέτει εκτενή άρθρα, παρουσιάσεις, κριτικά σημειώματα και συνεντεύξεις, μάλιστα ανασύροντας μερικά από αυτά στην κυριολεξία από την «αφάνεια» και τη λήθη.

Περιέχονται εδώ πληροφορίες για το έργο αξιόλογων εργατών του λόγου αλλά και της ιστορικής έρευνας, πρώτης και δεύτερης γενιάς, που σχετίζονται άμεσα με καίρια ζητήματα τέχνης και ιστορίας της ελληνικής παροικίας στην Αυστραλία.

Στον 326 σελίδων αυτό τόμο, παρελαύνουν «τρανταχτά» ονόματα της παροικιακής λογοτεχνίας, με πρώτο και καλύτερο τον Αλέκο Δούκα, κατά μερικούς τον γενάρχη της ελληνοαυστραλιανής λογοτεχνίας, σε ένα κεφάλαιο όπου ο συγγραφέας παραθέτει τόσο ιστορικά και βιογραφικά στοιχεία όσο και κριτικές απόψεις για μερικές από τις πτυχές του έργου του.

Ακολουθεί ο Κώστας Μαλαξός-Αλεξάντερ, για τον οποίο ο συγγραφέας γράφει, βασιζόμενος κυρίως στον Νίκο Νινολάκη, ειδικά μέσα από την αλληλογραφία των δύο. Το εν λόγω κεφάλαιο, οφείλουμε να πούμε ότι είναι αρκετά κατατοπιστικό δεδομένου ότι κάποιοι από εμάς δεν γνωρίζαμε, ομολογουμένως, παρά ελάχιστα στοιχεία για τον Κώστα Μαλαξό-Αλεξάντερ.

Ακολουθεί, φυσικά, ο Νίκος Νινολάκης, ένας ποιητής, ο οποίος κατά τη γνώμη μου είναι ένας από τους πλέον εμβληματικούς εργάτες του στίχου που πέρασαν από τη Μελβούρνη, αν και στάθηκε άτυχος με τον πρόωρό θάνατό του. Ένα κεφάλαιο-ευγενής προσπάθεια του συγγραφέα να διατηρηθεί η μνήμη του.

Και από έναν μεγάλο ποιητή σε έναν, επίσης, μεγάλο ποιητή, τον σχεδόν πρόσφατα χαμένο Δημήτρη Τσαλουμά, τον πιο αναγνωρίσιμο, ίσως, ποιητή, που ανέδειξε η ελληνοαυστραλιανή κοινότητα της Αυστραλίας, που ακόμα και μέχρι σήμερα εξακολουθεί να αγνοεί η Ελλάδα, εκτός εξαιρέσεων. Αναδεικνύεται και εδώ, για μια ακόμα φορά, μέσα από βιογραφικά στοιχεία, κριτικές και συνεντεύξεις, η όλη προσωπικότητα και ο ποιητικός κόσμος του Τσαλουμά.

Και περνάμε στον Αριστείδη Παραδείση, μια πολυτάλαντη και πολύπλευρη λογοτεχνική προσωπικότητα για την οποία ελάχιστα είναι γνωστά και ακόμα και ελάχιστα έχει διαβαστεί το έργο του, κυρίως γιατί αυτό δεν γράφτηκε στην ελληνική γλώσσα. Σε πολλούς από εμάς, μεταγενέστερους, ο Αριστείδης Παραδείσης είναι, στην ουσία άγνωστος, όπως σχετικά άγνωστοι είναι και οι Μαλαξός-Αλεξάντερ και Ν. Νινολάκης.

Τα επόμενα δύο κεφάλαια αφορούν δύο προσωπικότητες, διαφορετικές μεταξύ τους από κάθε άποψη, αλλά που τους ενώνει ένα αόρατο, θα λέγαμε, νήμα, αυτό της αναψηλάφησης και συγκρότησης αυτού που σήμερα ονομάζουμε ιστορία των Ελλήνων της Αυστραλίας. Πρώτα ο πρώην πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα Hugh Gilchrist, στο πρωτοπόρο έργο του οποίου πιστεύω ότι θα πρέπει να χρωστάμε την απόκτηση ιστορικής συνείδησης ως παροικία, μέσα από τρία κείμενα του συγγραφέα που είχαν δημοσιευτεί ή είχαν αποτελέσει μέρος άλλων εργασιών. Δεύτερον, του ιστορικού από την Αδελαΐδα Μιχάλη Τσούνη, ο οποίος θεωρείται ο κατ’ εξοχήν ιστορικός των Ελληνικών Κοινοτήτων αλλά και των πολιτικών αγώνων της παροικίας στην Αυστραλία.

Επανερχόμαστε στο λογοτεχνικό πεδίο με τον ποιητή (αλλά και ζωγράφο) Νίκο Νομικό, μία άλλη μεγάλη μορφή των ελληνοαυστραλιανών Γραμμάτων, ο οποίος είχε την καλή τύχη να δει έργο του να μεταφράζεται και παρουσιάζεται πρόσφατα και στην αγγλική γλώσσα, μια προσπάθεια η οποία συνεχίζεται.

Στο επόμενο κεφάλαιο γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στον Ελληνοκύπριο δάσκαλο, δημοσιογράφο και γνωστό για την πολύχρονη δράση του στην ελληνική παροικία της Μελβούρνης Χάρη Σιαμαρή.

Το τελευταίο κεφάλαιο αφορά τον ίδιο τον συγγραφέα του τόμου Χρήστο Φίφη, που εν είδει, ας πούμε, αυτοπαρουσίασης, παραθέτει συνεντεύξεις για τη ζωή και το έργο του στους Σταύρο Μεσσήνη, Αρετή Βελή (από το ελλαδικό λογοτεχνικό περιοδικό «Παρουσία»), Θύμιο Χαραλαμπόπουλο και εφημερίδα «Παροικιακό Βήμα» Αδελαΐδας.

Τέλος, παρατίθεται εκτενής σχετική βιβλιογραφία.

Να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των κειμένων του ίδιου του Χρήστου Φίφη, είναι ήδη δημοσιευμένα σε διάφορα περιοδικά και μέσα, με περίοπτη θέση να κρατά το περιοδικό «Αντίποδες» του Ελληνο-Αυστραλιανού Πολιτιστικού Συνδέσμου. Ωστόσο, όπως αναφέρεται και στο πίσω εξώφυλλο του παρόντος βιβλίου «χωρίς αμφισβήτηση, οι συγγραφείς και οι ερευνητές αποτελούν το ζωοποιό αίμα της πολιτιστικής προόδου, καθώς καταγράφουν την έκφραση και διατηρούν τη μνήμη μιας κοινωνίας, ιδιαίτερα όσον αφορά τις ελληνικές παροικίες του εξωτερικού. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για πολύτιμη συνεισφορά αυτογνωσίας, επειδή διαπιστώνουν από πού έρχονται τα μέλη της κάθε παροικίας, ποιοι είναι, τι θέλουν, ποιες είναι οι επιτυχίες και οι αποτυχίες τους, ποια η σημασία της παράδοσης και της πολιτιστικής τους κληρονομιάς». Αυτά τα συμπεράσματα ασφαλώς μπορούν να εκτιμηθούν διαφορετικά, όμως η γνώση και η πρόοδος έρχονται με την έρευνα και τη σχετική συζήτηση.

Από αυτή την άποψη το νέο βιβλίο του Χρήστου Φίφη έρχεται να αποτελέσει ένα ακόμα εργαλείο έρευνας και ανάδειξης της λογοτεχνικής και ιστορικής παρουσίας των Ελλήνων στην Αυστραλία.

πηγή:neoskosmos.com