Στα επείγοντα του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΛΑΣΠΙΝΑ

Μια περιπέτεια υγείας στο Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας, στα επείγοντα περιστατικά, όταν έχει αίσιο τέλος, γίνεται απλώς, εκτός από σωματική ταλαιπωρία και κόπος των δικών σου ανθρώπων, αφορμή να δεις ορισμένα πράγματα διαφορετικά,  «από μέσα» όπως λέει ο λαός. Και τότε κάνεις πιο σωστές παρατηρήσεις, αποκτάς «ιδίαν αντίληψη» των δυσκολιών, των ελλείψεων και των προσπαθειών.  Περιγράφεις, τουλάχιστον και την άλλη πλευρά! Αυτή που δεν φαίνεται έξω από την αίθουσα, στους διαδρόμους, όπου τα σχόλια περισσεύουν είτε από άγνοια, είτε από πόνο…

Θα ξεκινήσουμε από τις  προσπάθειες των γιατρών.  Των Νοσηλευτών.  Των τραυματιοφορέων.  Και θα ξεκινήσουμε από αυτές γιατί τα πρόσωπα αυτά είναι «στη βιτρίνα» με αποτέλεσμα να συγκεντρώνουν και τις “βολές” των επικριτών.

Μετρήσαμε στο Τμήμα «Παθολογικό, Πνευμονολογικό και Νευρολογικό» –η  πόρτα της άλλης, της απέναντι πλευράς, (όπως λέμε δυό πόρτες έχει η ζωή!),  η πίσω , της ίδιας αίθουσας,  έγραφε στην πινακίδα και «Γαστρεντερολογικό»!- πέντε ή έξι γιατρούς.  Μετρήσαμε κατά  περιόδους μέχρι και σαράντα φορεία μέσα στην αίθουσα των περίπου 90 τ.μ. (με το μάτι).  Που σημαίνει 40 ασθενείς ο κάθε ένας με το πρόβλημά του, που φυσικό είναι ο ίδιος  και οι συνοδοί του να το ιεραρχούν ως κατεπείγον. Επομένως και να φωνάζουν για να έχουν από πάνω τους συνεχώς το γιατρό!

Το γιατρό που έκανε, φυσικά τη δική του επιστημονική ιεράρχηση στα διάφορα περιστατικά. Π.χ. –και αυτό μοιάζει να μην το γνωρίζει ο πολύς κόσμος, ένα σοβαρό περιστατικό αλλεργικού σοκ θεωρείται σοβαρότερο ενός καρδιακού επεισοδίου και προηγείται σε αντιμετώπιση!

Πέντε ή έξι γιατροί  –ίσως περιοδικά  και  κανένας-δύο ακόμη, – πώς να μετρήσεις από το φορείο με ακρίβεια μέσα στο γενικό χαμό!- για να ανταπεξέλθουν σε 40 ασθενείς μέσα, διπλάσιους  που περίμεναν απέξω,  και που συνεχώς κατέφθαναν κι άλλοι, και που μέσα στο διάστημα της εφημερίας (8 το πρωί με 8 το επόμενο πρωί) μπορεί να ξεπερνούν τις αρκετές εκατοντάδες, και μάλλον τσιγκούνικα υπολογίζω…

Οι άνθρωποι αυτοί, οι γιατροί, πιστέψτε με, δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για να ανταποκριθούν.  Θα το γράψουμε έτσι όπως το βιώσαμε: Οι γιατροί δίνουν ηρωική μάχη με την κάθε ασθένεια, τις πάσης φύσεως και αιτίας αντιξοότητες και την κακή οργάνωση.

Και εάν αυτά μπορούν να ειπωθούν  και να αχνο-δικαιολογηθούν εν μέρει, λόγω και της αρνητικής Οικονομικής συγκυρίας,  εκείνο που είναι εν παντί απαράδεκτο είναι η συμπεριφορά πολλών «συνοδών». Ο άρρωστος, που υποφέρει πάνω στο φορείο, δικαιολογείται να μην έχει κάποτε τη σωστή αντίδραση. Αλλά οι υγιείς συνοδοί;  Δεν είναι δίκαιο, πρώτα για τους ίδιους τους αρρώστους που συνοδεύουν,  να υποχρεώνουν τους γιατρούς να εργάζονται σε καθεστώς αγχωτικής  έντασης σπαταλώντας  ένα μεγάλο μέρος του παραγωγικού τους  χρόνου σε στείρους καβγάδες  μαζί τους, προκειμένου να τους πείσουν για το αυτονόητο. Ότι  ΜΟΝΟΝ οι ασθενείς και ένας συνοδός  μένουν μέσα στην αίθουσα των επειγόντων περιστατικών.  Όχι τρεις-τέσσερεις για τον καθένα!  Η δε εμμονή τους να μην καταλαβαίνουν να ελευθερώσουν το χώρο, αποσυντονίζει τους γιατρούς, τους εμποδίζει να κάνουν με γρηγοράδα και ακρίβεια την περίθαλψη,  ενώ, συγχρόνως,  εκθέτουν άνευ ουσιαστικού λόγου τον εαυτό τους σε κίνδυνο πάσης φύσεως λοιμώξεων! Κατανοούμε, βέβαια και συμμεριζόμαστε την ανησυχία και τον πόνο για τον “δικό τους άνθρωπο”! Αν, όμως, τους έλεγε κάποιος ότι η σωτηρία του ανθρώπου τους κάποιες φορές εξαρτάται ΚΑΙ από τη δική τους υπομονή και τη δική τους παραμονή εκτός αιθούσης, δεν θα το προέκριναν; Εμπιστοσύνη στο γιατρό χρειάζεται. Και, πιστέψτε με, από ό,τι τουλάχιστον εγώ είδα (και οίδα) τη δικαιούνται και με το παραπάνω!

Με την ίδια αυταπάρνηση εργάζεται  και το νοσηλευτικό προσωπικό. Είναι λίγο.  Έρχεται στις εφημερίες αντιμέτωπο με  τεράστιες δυσκολίες, αντιμετωπίζει εγγενή προβλήματα, από αναλώσιμα υλικά μέχρι τη συνεννόηση με τους ασθενείς. Και μιλάμε για επείγουσες περιπτώσεις που μπορεί να έχουν να κάνουν με ναρκωτικά, με μεθυσμένους, με  παθολογικά αίτια, με νευρολογικά. Αριθμητικά δεν επαρκούν. Δίνουν, όμως, με επιτυχία, τη δική τους άνιση μάχη.  Όπως και οι τραυματιοφορείς.  Που να επαρκέσουν για τη διακίνηση τόσων ασθενών!  Καθυστερούν φυσιολογικά. Και όσο καθυστερούν τα «μποφόρ» αυτών που περιμένουν ανεβαίνουν! Όλοι μας θέλουμε έναν γιατρό, μια νοσηλεύτρια και ένα τραυματιοφορέα δίπλα μας, όπως κάθε ιδιοκτήτης θέλει μία πυροσβεστική έξω από το σπίτι του, που βρίσκεται σε πυροπαθή περιοχή.

Το ερώτημα είναι εάν μπορούμε να το έχουμε αυτό.  Δυστυχώς, όχι, δεν μπορούμε.

Στο οργανωτικό,  μερικές παρατηρήσεις, από όσα είδαμε, θα παραθέσουμε, ζητώντας εκ των προτέρων  κατανόηση από τη Διοίκηση του Νοσοκομείου για τυχόν αστοχίες, αφού όλο το κομμάτι αποτελεί «ζωντανό ρεπορτάζ» και όχι έρευνα σε βάθος…

1. Οι εκτός αιθούσης επειγόντων περιστατικών εντεταλμένοι φύλακες, πρέπει να βρίσκονται στη θέση τους και πρέπει να απαγορεύουν απολύτως την είσοδο στην αίθουσα επειγόντων περισσοτέρων του ενός συνοδού. Αν κάποιος πρέπει να σηκώσει το φορτίο της αντιπαράθεσης, να είναι αυτοί και όχι οι γιατροί.
2. Στην είσοδο όπου γίνεται ο πρώτος τυπικός έλεγχος από το γιατρό και λαβαίνει ο ασθενής αριθμό προτεραιότητας, πιστεύουμε σκόπιμο και εξυπηρετικό για όλους θα ήτανε εάν κάθε περιστατικό που ως εκ της κρισιμότητας του πρέπει να προηγηθεί άλλων ασθενών, ο αριθμός προτεραιότητας που λαβαίνει να αντικατασταθεί με ένα κόκκινο χαρτάκι όπου θα αναγράφεται «χρήζει απόλυτης προτεραιότητας» ή κάτι ανάλογο. Έτσι και ο φύλακας δεν θα ζητάει περιττές εξηγήσεις από τον ασθενή ή το συνοδό του και ο περίγυρος δεν θα διαμαρτύρεται προς τον ασθενή πολλές φορές έντονα, δημιουργώντας επεισόδια.
3. Θα επικαλεσθούμε πάλι το παράδειγμα του αλλεργικού σοκ. Η γιατρός, στην είσοδο, ευγενέστατη, μόλις αντελήφθη περί τίνος επρόκειτο, έδωσε στον ασθενή έναν τυπικό αριθμό προτεραιότητας, πάνω σε λευκό χαρτάκι. Ο συγκεκριμένος ήταν 102. Παράλληλα, όμως, είπε στον ασθενή : «Θα μπείτε κατευθείαν μέσα στην αίθουσα. Δεν θα περιμένετε τη σειρά σας. Θα πείτε είναι αλλεργικό σοκ». Εκείνη το είπε. Ο ασθενής το κατάλαβε, αλλά έπρεπε να δώσει μάχη έξω από την αίθουσα με τους άλλους ασθενείς, που περίμεναν κι αυτοί με επίπονη αδημονία τη σειρά τους… Τους εξηγείς: είναι επείγον. «Σου λένε, δικαίως:  και πού το γράφει; Το ίδιο χαρτάκι έχουμε και ΄μεις με έναν αριθμό σαν και τον δικό σου. Μόνο που ο δικός μου είναι 45. Άσε τις εξυπνάδες και κάτσε στη σειρά σου»…
4. Στα οργανωτικά, θεωρούμε επιτρεπτό να μεταφέρουμε τη γνώση της Δρ. Όλγας Σαραντοπούλου, όπως μας την εξέθεσε τηλεφωνικά στις ώρες της παραμονής μας στα επείγοντα. «Στη Βιέννη» (σ.σ. όπου κατέχει έδρα σε κρατικό Νοσοκομείο) μας είπε ότι  «η αναγγελία για ένα επείγον περιστατικό (πλην ατυχήματος,  δυστυχήματος ή τρομοκρατικής ενέργειας) γίνεται τηλεφωνικά σε έναν ειδικό αριθμό στο «γιατρό επειγόντων περιστατικών». Ο γιατρός επισκέπτεται  στο σπίτι  τον ασθενή για παροχή πρώτων βοηθειών.  Αξιολογεί το περιστατικό. Εάν πραγματικά χρήζει μεταφοράς στα επείγοντα, ειδοποιεί το ασθενοφόρο και προωθεί τον ασθενή στο εφημερεύον νοσοκομείο της περιοχής. Διαφορετικά του προσφέρει όλες τις  ιατρικές φροντίδες (μέχρι και ορούς κλπ.) επί τόπου.  Έτσι οι αίθουσες των επειγόντων περιστατικών αποσυμφορούνται  σε ένα μεγάλο ποσοστό. Και οι ασθενείς,  όπου αυτό είναι δυνατόν, αποφεύγουν την ταλαιπωρία της μετακίνησης και τον κίνδυνο ενδο λοιμώξεων…
5. Στα αναλώσιμα περί της επάρκειας ή μη των οποίων πολύ λόγος γίνεται και πολλά «ντουφέκια» πέφτουν αφού η ένταση δεν επικρατεί μόνον μέσα στην αίθουσα των επειγόντων αλλά –ως μη όφειλε- και στα υπουργικά γραφεία… Εκ τύχης βρεθήκαμε σε φορείο «παρκαρισμένο» δίπλα σε τραπεζάκι με τα αναλώσιμα υλικά. Και «πεταλούδες» υπήρχαν. Και γάντια μιας χρήσεως. Και μάσκες. Και 5-6 μπουκάλια Betadine solution, είδαμε και γάζες υπήρχαν. Οι οροί ήταν σε επάρκεια καθώς και τα φάρμακα.  «Μην κοιτάτε εδώ που είναι τα επείγοντα.  Η κατάσταση στους  θαλάμους των ορόφων είναι διαφορετική» μας είπε  ασθενής που είχε νοσηλευθεί πρόσφατα και επανήλθε. Εμείς, φυσικά δεν είχαμε τρόπο, από το φορείο, να το διαπιστώσουμε…
6. Καλή η ενημέρωση από τους γιατρούς. Χρειάζεται, όμως, και μια στοιχειώδης ενημέρωση των συνοδών και των ασθενών, που σε πολλές περιπτώσεις απουσιάζει κραυγαλέα. Παράδειγμα, επέμενε συνοδός ασθενούς με αλλεργικό σοκ να εξηγήσει στο γιατρό από πού ξεκίνησε πως απλώνονταν σιγά σιγά τα αλλεργικά στίγματα στο δέρμα. Πίστευε, προφανώς, ότι εάν ενημέρωνε το γιατρό θα είχαν καλύτερο αποτέλεσμα. Ο γιατρός αρνιότανε να ακούσει και καθώς το πρώτο «κοκτέιλ» ορού-φαρμάκων δεν είχε φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα,  τα «ντεσιμπέλ» άρχισαν να ανεβαίνουν. Ευτυχώς υπομονετικός ο γιατρός εξήγησε σε απλά ελληνικά: «Ξέρετε τι του προκάλεσε την αλλεργία;  Όχι.  Επομένως, δεν με ενδιαφέρει να μάθω πως ξεκίνησε. Με ενδιαφέρει να αντιμετωπίσω το σύμπτωμα. Γιατί εάν η αλλεργία προχωρήσει και φράξει τους αεραγωγούς στο λαιμό, θα χάσουμε τον ασθενή. Αυτό προέχει τώρα. Να σώσουμε τη ζωή του ασθενή. Όλα τα άλλα, μετά»…
7. Επειδή το βίωσα, το γράφω, Αλλοδαποί, πρόσφυγες ή ό,τι άλλο, που μιλούν μόνον τη μητρική τους γλώσσα και μεταφέρονται στα επείγοντα, σωτήριο για τη ζωή τους θα ήταν να έχουν μαζί ως συνοδό κάποιον που να μιλάει ελληνικά ή αγγλικά. Η αναμονή για εξεύρεση εκ των υστέρων διερμηνέα και η αναμονή να φθάσει αυτός στο νοσοκομείο,  μπορεί κάποτε να αποβεί μοιραία για τη ζωή τους…
8. Από εκεί που βρισκόμουν καθώς έφευγα, ώρα κοντά 3 το πρωί, είδα την αγωνία στα μάτια της έμπειρης γιατρού να σώσει τον ασθενή που «έφευγε». Σκαρφαλωμένη κυριολεκτικά πάνω στο φορείο έκανε με απόγνωση μαλάξεις στην καρδιά για να τον επαναφέρει.  Ήταν ένας νέος, το πολύ 30 ετών, όπως μπορούσα να συμπεράνω. Δυστυχώς, όπως προείπα, έφευγα και δεν μπόρεσα να δω το αποτέλεσμα των προσπαθειών της. Σκεπτόμουν, όμως, στο δρόμο προς το σπίτι, τι σπουδαίο πράγμα είναι να κρατάς στα χέρια σου μια ανθρώπινη ζωή και να τη σώζεις!
9. Κι όλα αυτά, για χίλια και κάτι ψιλά ευρώ το μήνα!!! Οι Έλληνες νοσοκομειακοί  γιατροί, στην πλειονότητα τους,  είναι θύματα του κακού συστήματος που ψαλιδίζει την καλή τους επιστημονική  κατάρτιση και φήμη. Αυτή την ίδια που στο εξωτερικό, λόγω σωστού συστήματος, τους καθιστά περιζήτητους.

Ονόματα μάθαμε. Προτιμήσαμε, όμως, το άρθρο μας να είναι «χωρίς ημερομηνίες και ονόματα». Ανειδιοτελές.