Σοκ στην Κολομβία, απορρίφθηκε οριακά στην κάλπη η συμφωνία με τις FARC

Μπογκοτά.- Ισχυρό πλήγμα στην ειρηνευτική διαδικασία στην Κολομβία: Οι ψηφοφόροι απέρριψαν τη συμφωνία με τις FARC την συμφωνία που θα έκλεινε οριστικά την μάχη μισού αιώνα. Στο δημοψήφισμα, η συμφωνία απορρίφθηκε με 50,24% με τον πρόεδρο να λέει ότι «δεν παραδίνεται» και θα «συνεχίσει μέχρι το τέλος της θητείας του την επιδίωξη για ειρήνη».

Ως μέρος της συμφωνίας, οι FARC θα κατέβαζαν οριστικά τα όπλα και θα μετεξελίσσονταν σε πολιτικό κόμμα μέσα σε ένα εξάμηνο. Η απόρριψη της συμφωνίας στην κάλπη δεν εκτροχιάζει απαραίτητα την ειρηνευτική διαδικασία, όμως την επαναφέρει στο καθεστώς αβεβαιότητας που επικρατούσε καθ’ όλη τη διάρκεια των αρκετά δύσκολων και μακρόσυρτων διαπραγματεύσεων.

Η έκβαση του δημοψηφίσματος είναι πλήγμα και προσωπικά για τον ίδιο τον πρόεδρο Χουάν Μανουέλ ντε Σάντος. Επικεφαλής του στραστοπέδου του «όχι» ήταν ο τέως πρόεδρος Άλβαρο Ουρίμπε.

«Δεν εγκαταλείπω την προσπάθεια, θα συνεχίσω να επιδιώκω την ειρήνη για το υπόλοιπο της θητείας μου, διότι αυτός είναι ο τρόπος να αφήσουμε μια καλύτερη χώρα στα παιδιά μας» είπε ο πρόεδρος Σάντος. Διαβεβαίωσε ότι η αμοιβαία και οριστική κατάπαυση του πυρός η οποία κηρύχθηκε την 29η Αυγούστου «είναι ακόμη έγκυρη και θα παραμείνει σε ισχύ».

«Σας κάλεσα να αποφασίσετε εάν υποστηρίζετε ή όχι αυτό που συμφωνήθηκε για τον τερματισμό του πολέμου με την οργάνωση FARC, και η πλειοψηφία, έστω κι αν είναι μια πολύ μικρή πλειοψηφία, είπε “όχι”», δήλωσε ο Σάντος, προσθέτοντας «η άλλη μισή χώρα είπε “ναι”».

«Θα καλέσω όλες τις πολιτικές δυνάμεις, και ιδίως εκείνες που τάχθηκαν υπέρ του “όχι”, για να τις ακούσω, για να αρχίσω έναν διάλογο και να αποφασίσω ποιον δρόμο θα ακολουθήσουμε», πρόσθεσε ο Σάντος.

«Έδωσα οδηγίες στον επικεφαλής διαπραγματευτή της κυβέρνησης (Ουμπέρτο ντε λα Κάγιε) και στον ύπατο επίτροπο για την ειρήνη (Σέρχιο Χαραμίγιο) να μεταβούν αύριο στην Αβάνα για να ενημερώσουν τους διαπραγματευτές των FARC για τα αποτελέσματα αυτού του πολιτικού διαλόγου», διευκρίνισε ακόμη ο Χουάν Μανουέλ Σάντος.

Το δημοψήφισμα, η συμμετοχή στο οποίο δεν ήταν υποχρεωτική και το αποτέλεσμα του οποίου δεν είναι δεσμευτικό, οργανώθηκε με πρωτοβουλία του προέδρου Σάντος για να δοθεί «η μέγιστη δυνατή νομιμοποίηση» στην ειρηνευτική συμφωνία που συνήφθη με τις Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας.

Ο Άλβαρο Ουρίμπε, σφοδρός επικριτής της συμφωνίας ειρήνης, ειδικά της «ατιμωρησίας» των ανταρτών, κάλεσε από την πλευρά του να υπάρξει μια «μεγάλη εθνική συμφωνία». «Θέλουμε να συμβάλλουμε σε μια μεγάλη εθνική συμφωνία. Μας φαίνεται θεμελιώδες ότι δεν πρέπει, στο όνομα της ειρήνης, να τεθούν σε κίνδυνο οι αξίες που την καθιστούν εφικτή», είπε ο πρώην αρχηγός του κράτους (2002-2010) από το Ριονέγρο, στη βορειοδυτική Κολομβία, αντιδρώντας στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.

Από την Αβάνα, ο Ροντρίγκο Λοντόνιο, πιο γνωστός ως Τιμολέον Χιμένες ή Τιμοσένκο, ο ηγέτης των FARC, εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι «η καταστροφική δύναμη αυτών που σπέρνουν το μίσος και την εχθρότητα επηρέασε την κρίση του κολομβιάνικου λαού», αλλά διαβεβαίωσε ότι οι αντάρτες «δεν θα χρησιμοποιούν παρά μόνο τις λέξεις ως όπλο για την οικοδόμηση του μέλλοντος».

Με το 99,98% των ψήφων καταμετρημένο, το «όχι» επικρατεί (50,21%) του «ναι» (49,78%). Η συμμετοχή στην ψηφοφορία δεν ξεπέρασε το 37,43%.

Για την Κέρστι Μπράιμελοου, βρετανίδα δικηγόρο, διευθύντρια της Bar Human Rights Committee, η οποία διευκόλυνε τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων που οδήγησαν στις συμφωνίες ειρήνης, είναι σαφές ότι «η αποχή κέρδισε και η χώρα έχασε». Το αποτέλεσμα «θυμίζει το Brexit», πρόσθεσε, αναφερόμενη στο δημοψήφισμα του Ιουνίου για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση που προκάλεσε πολιτική κρίση στη Βρετανία.

Ο Στρατός Εθνικής Απελευθέρωσης (ELN), η έτερη οργάνωση ανταρτών της Κολομβίας, αντέδρασε στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος καλώντας να συνεχιστεί η αναζήτηση μιας «λύσης μέσω διαπραγματεύσεων» στην ένοπλη σύρραξη που σπαράσσει τη χώρα επί μισό αιώνα και πλέον.

Ο ELN τόνισε σε μια ανάρτησή του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter ότι «παρά το αποτέλεσμα» του δημοψηφίσματος, πρέπει να «συνεχίσουμε να μαχόμαστε για την ειρήνη». «Καλούμε την κοινωνία της Κολομβίας να συνεχίσει να επιδιώκει τον τερματισμό της ένοπλης σύρραξης μέσω διαπραγματεύσεων», ανέφερε η οργάνωση, που επίσης αναμένεται να διεξαγάγει ειρηνευτικές συνομιλίες με την κυβέρνηση του προέδρου Σάντος, όπως είχε ανακοινωθεί τον Μάρτιο.

Ο ELN είχε εκφράσει τη διαφωνία του με ορισμένα από τα σημεία της συμφωνίας ειρήνης στην οποία κατέληξαν η Μπογοτά και οι FARC. Ωστόσο, διεβεβαίωσε ότι θα τη σεβαστεί και κήρυξε μονομερώς κατάπαυση του πυρός από την 30ή Σεπτεμβρίου ως την 5η Οκτωβρίου, με σκοπό να διευκολύνει τη συμμετοχή των Κολομβιανών στο χθεσινό δημοψήφισμα.