Η κατά Θουκυδίδη έννοια του «λέγοντας την αλήθεια» για την ομογένεια -Δεύτερο

ΣΕΙΡΑ ΑΡΘΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ – ΔΕΥΤΕΡΟ

Μια εντελώς διαφορετική εικόνα της δυναμικής της εν Αμερική ομογένειας, από εκείνη της  αποκαρδιωτικής περιγραφής των τριών προβεβλημένων ομογενών (Μαν. Βελιβασάκης, Πολ Κοτρότσιος και Νίκος Μούγιαρης) που είδαμε στο χθεσινό πρώτο μέρος του άρθρου μας, δίνει το αφιέρωμα του παλιού περιοδικού του Λονδίνου «Κρίκος» του Λεφτέρη Γιάλλουρου (Τεύχος 312 Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1978). Αναφερόμενο στην ομογένεια της Αμερικής, την υπό εξέταση περίοδο 1947-1977 αναφέρει τα εξής:

«…Θα έκανε, τότε, η ομογένεια της Αμερικής τα πρώτα  σταθερότερα βήματα  προς την κορυφή των κατακτήσεών της. Θα έσπαζε το φραγμό  του πολιτικού  αποκλεισμού της. Θα άνοιγε τις πύλες των πανεπιστημιακών εδρών σ΄ ολόκληρη την αμερικανική επικράτεια. Θα ανέβαινε, με αξιοζήλευτη αυτοπεποίθηση σ΄ επίζηλες ηγετικές θέσεις  στην ιεραρχία  των μεγάλων ανωνύμων εταιρειών. Θα καλυτέρευε  σταθερά το οικονομικό, κοινωνικό και πνευματικό της επίπεδο. Θα έκτιζε νέους καλύτερους ελληνορθόδοξους ναούς.  Θα καθιέρωνε την συμμετοχή της Ελληνικής Εκκλησίας στην τελετή ορκωμοσίας του Προέδρου των ΗΠΑ στο Καπιτώλιο, που την εγκαινίασε ιστορικά για την ομογένεια, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής,  ο από Κορινθίας Μιχαήλ. Θα έδινε, τέλος, νέες διαστάσεις στο όραμα, την οντότητα και το δυναμισμό της ελληνοαμερικανικής κοινωνίας».

Να, λοιπόν, που συνεχίζοντας την παράθεση «διαφορετικών πραγμάτων» προσεγγίζουμε στο κατά Θουκυδίδη «λέγοντας την αλήθεια», όπως τουλάχιστον την διέγνωσε, το 1978, το περιοδικό  «Κρίκος». Σταχυολογώντας, μάλιστα, τα σπουδαιότερα, μέχρι τότε, επιτεύγματα, έγραφε: «Οι πρώτοι Ελληνοαμερικανοί θα άρχιζαν σιγά-σιγά  να εισέρχονται στο κογκρέσο. Δύο, μάλιστα, από αυτούς, οι Πωλ Σαρμπάνης  και Τζων  Μπραδήμας θα ξεχώριζαν  σαν κορυφαίες πολιτικές προσωπικότητες της χώρας. Συγχρόνως , ο Σπύρος Άγκινου, θα εκλέγονταν, δύο φορές Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ. Εκατοντάδες άλλοι Ελληνοαμερικανοί θα κατόρθωναν να καταλάβουν  επίζηλα ομοσπονδιακά, πολιτειακά, διοικητικά και δικαστικά αξιώματα σ΄ ολόκληρη την Αμερικανική Συμπολιτεία».

Μιλάμε, πράγματι, για χρόνια περίλαμπρα, για επιτεύγματα σπουδαία που έβαλαν τα θεμέλια για ακόμη μεγαλύτερη και καλύτερη προκοπή της ομογένειας τα επόμενα χρόνια, που την ανέδειξαν πρώτη σε μόρφωση και δεύτερη σε πλούτο εθνική μειονότητα των ΗΠΑ. Επιτεύγματα που οφείλονταν στην ομαδική προσπάθεια, στην σκληρή εργασία και στην σύμπνοια που είχε επιτευχθεί. Τυχαία; Το ίδιο το περιοδικό, αναζητώντας «απάντηση» στο τι συνέβαλε στην ραγδαία ανάπτυξη της ομογένειας στην συγκεκριμένη τριανταετία, κατέληξε στο συμπέρασμα πως «σ΄αυτά, θεμιτό και δίκαιο είναι, πιστεύουμε, να συμπεριλάβουμε και την κορύφωση της ακμής του Εθνικού Κήρυκος επί των ημερών του Μπάμπη Μαρκέτου».

Φθάσαμε, λοιπόν, σε ένα  ολοκάθαρο πρώτο «λέγοντας την αλήθεια». Που δεν είναι άλλη από την ηγετική πνοή που εμφύσησε στην ομογένεια ο αξέχαστος εκδότης Μπάμπης Μαρκέτος (1912-1998). «Από τη θέση του, την αγωνιστική του διάθεση, τη συνέπειά του, το κύρος και την επιβολή που απόκτησε επί των ημερών του ο Εθνικός Κήρυξ, σαν σύνδεσμος  ευθύνης και παρουσίας μιας σοβαρής κριτικής, ηγετικής  καθοδηγήσεως και προτροπής – ακολούθησε και κάποτε ωδήγησε στην άνοδό της την ομογένεια», σχολιάζει το ίδιο πάντα περιοδικό στα πλαίσια «αφιερώματος στην Απόδημη Δημοσιογραφία».

Έτσι,  το θετικό αποτέλεσμα, η ανοδική πορεία και η κορύφωσή της εκείνα τα χρόνια, ήταν και δική του και επιτυχία , στο βαθμό που υποστηρίχθηκε και υποστήριξε , έλαβε και έδωσε στην συλλογική προσπάθεια της ομογένειας να φθάσει  ασφαλής εκεί που έφθασε, για να  αναδειχθεί σε μια υπολογίσιμη δυναμική εθνική ομάδα με τα δικά της εθνικά χαρακτηριστικά που την ξεχώρισαν και την τίμησαν στην μεγάλη  ηγέτιδα χώρα.

Εδώ προβάλλει αποφασιστικά το δεύτερο «λέγοντας την αλήθεια» όπως το σηματοδοτεί το ίδιο το παλαιό περιοδικό: «Σ΄ αυτή την κοινή προσπάθεια, για την ευόδωση του κοινού σκοπού, στο εθνικό, θρησκευτικό, κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό ενεργητικό -γράφει το περιοδικό- η συμβολή του Μπ. Μαρκέτου, εκδότη-διευθυντή του ΕΚ –σαν προσωπική επιρροή στην περίοδο των επιτευγμάτων- είναι ανάλογη με το βαθμό της προσφοράς του  στην εφημερίδα, την ταύτισή του μαζί της και τις επιτυχίες του σ΄ ό,τι ανέλαβε  να φέρει σε πέρας με την άγρυπνη, όσο και γόνιμη σκέψη του και την ασίγαστη αγωνιστική του διάθεση».

Συμπερασματικά, η ηγετική παρουσία ενός (ή και περισσοτέρων) παραγόντων στο τιμόνι της Ομογένειας, είτε αυτό είναι μία εφημερίδα, είτε μία Εκκλησία είτε ένας πολιτικός θώκος, έχει τη δική της καθοριστική σημασία για την ανέλιξη του ομογενειακού συνόλου.

Άλλο τόσο είναι αληθές, ότι μέσα στην υπό εξέταση 30ετία, στην ομογένεια της Αμερικής συνέπεσε να έχουμε ταυτόχρονη παρουσία περισσοτέρων του ενός ηγετικών παραγόντων με όραμα, με ήθος και με αγωνιστικότητα.  Δίπλα στον Μπάμπη Μάρκέτο, ο Αρχιεπίσκοπος Μιχαήλ πρώτα, ο Αθηναγόρας, έπειτα (μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης) και ο Ιάκωβος. Τρεις Ιεράρχες με τρεις διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες, με ισχυρή, όμως και οι τρεις, προσωπικότητα. Ο Ιάκωβος, περισσότερο των άλλων ήταν ηγετική μορφή, αν και υπήρξε αμφιλεγόμενος ο ρόλος του. Ο Μιχαήλ και ο Αθηναγόρας ήταν περισσότερο θρησκευτικές φυσιογνωμίες, όπως και ο νυν Αμερικής, Γέρων Δημήτριος.

Παράλληλα, την ίδια πάντα εποχή, είχαμε εξέχουσες ομογενειακές προσωπικότητες στον επιχειρηματικό αλλά και πνευματικό κόσμο της Αμερικής με διάθεση ενεργούς συμμετοχής και προσφοράς στα ομογενειακά κοινά! Καθώς και πολιτικούς της ομογένειας τόσο σε Πολιτειακό όσο και σε Ομοσπονδιακό επίπεδο, με ισχυρή πατριωτική πνοή και πολιτική οξυδέρκεια. Κάποιοι από αυτούς έφτασαν μάλιστα μέχρι την πόρτα του Λευκού Οίκου και ίσως θα είχαμε ομογενή Πρόεδρο της Αμερικής το 1988 αν ο Ιάκωβος δεν διασπούσε την ενότητα της ομογένειας τασσόμενος δημόσια και δυναμικά στο πλευρό του Ρεπουμπλικανού Τζωρτζ  Μπους και ενάντια στην υποψηφιότητα του Δημοκρατικού ομογενή Μάικλ Δουκάκη! (Μια ακόμη «προεδρική» ευκαιρία θα είχαμε με τον Πολ Τσόγκα το 1992 εάν δεν τον κατέβαλε η επάρατος, για να καταλήξει τελικά το 1997 σε ηλικία 55 ετών).

Ωστόσο, δεν ήταν αυτή η μοναδική φορά που ο Ιάκωβος διατάρασσε την ενότητα της ομογένειας. Το 1970, στην 20^η Κληρικολαϊκή, επιχείρησε να βγάλει την ελληνική γλώσσα από τις Εκκλησίες, εισάγοντας επιχώριους γλώσσες, αλλά και να ανεξαρτοποιηθεί από το Φανάρι, ζητώντας αλλαγές στο αιωνόβιο λειτουργικό τυπικό. Δύο ολόκληρα χρόνια  βάσταξε ο ανένδοτος αγώνας του Μπ. Μαρκέτου με την συνδρομή του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Με την ισχύ του μέτρου, αποφεύχθηκε η Εκκλησιαστική διάσπαση, αλλά συγχρόνως διασώθηκαν τα Όσια και ιερά  της Εκκλησίας και του Έθνους. Και συνεχίστηκε απρόσκοπτα η ανοδική πορεία της Ομογένειας, εκείνα τα χρόνια.

Ήταν αυτό, εξιστορώντας «διαφορετικά πράγματα», ένα ακόμα, το τρίτο κατά τον Θουκυδίδη «λέγοντας την αλήθεια», γεγονός, το οποίο έρχεται να αντιπαραταθεί στην σημερινή εικόνα μιας αδρανούς και αποδυναμωμένης ομογένειας.

ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΜΕ ΑΥΡΙΟ.

.