Χρέος όσων αγαπούν την γλώσσα να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που την απειλούν
ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΛΟΙΖΙΔΗ*
Επαναστατικό είναι το νέο εκπαιδευτικό σύστημα του Σύριζα από όλες τις πλευρές. Επαναστατικό δε από όλες τις πρωτοπορίες του η κατάργηση των αρχαίων. Δικαιολογία; Ότι τα αρχαία δεν καθιστούν πλέον ζωντανή πηγή έμπνευσης και προβληματισμού αλλά μια νεκρή μουσειακή αξία. Βέβαια η κάθε εποχή έχει το δικό της ιδεώδες και τα δικά της κριτήρια. Δεν έχει σημασία με ποιο τρόπο εκφράζει κανείς την αλήθεια, υπάρχουν άλλωστε πολλοί δρόμοι και ποικίλες μορφές.
Η Ευτυχία Λοϊζίδη, στην Ελένη του Ευριπίδη.
Στη σημερινή εποχή οι σύγχρονοι δημιουργοί ενδιαφέρονται περισσότερο για την πρωτοτυπία και λιγότερο για την πρωτοπορία. Και αυτό διότι πρωτοποριακός είναι εκείνος που ξεπερνά την εποχή του σε πρόοδο και εξέλιξη. Σαν εκείνους που κατάφεραν αμέτρητες φορές να «κρατηθούν» βρισκόμενοι στα χείλια της καταστροφής. Αναρωτιέστε ποιοι; Οι Έλληνες. Που μπόρεσαν να αποτινάξουν από πάνω τους θεωρίες «Φαλμεράυερ». Πώς; Πώς τα κατάφεραν να κρατηθούν Έλληνες; Με την ίδια γλώσσα -φυσικά και εξελιγμένη. Οι καταβολές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας είναι πολύπλευρες όπως το ίδιο συμβαίνει όσο αφορά την ιστορία όλων των εθνών.Η συνείδηση του σύγχρονου Έλληνα για την κλασική του κληρονομιά είναι προ ιόν (ως ένα σημείο), της δυτικής επιστήμης.
Ας το παραδεχτούμε, την ανακάλυψη του κλασικού παρελθόντος οι Έλληνες την οφείλουν σε φιλέλληνες επιστήμονες και αρχαιολόγους αλλοεθνής οι οποίοι μετέδωσαν μια σαφέστερη εικόνα για τους κλασικούς προγόνους. Και το θεάρεστο της υπόθεσης, οι Έλληνες αφοσιώθηκαν με όλη τους την ψυχή στη μελέτη της αρχαίας Ελλάδας, και εισήγαγαν τις κλασικές σπουδές στο εκπαιδευτικό τους σύστημα. τέτοιου είδους συνείδηση κατέληξε στη διεξαγωγή του πρώτου απελευθερωτικού αγώνα τους, από το 1821 ως το 1833.
Ακόμα και όταν οι Ρωμαίοι κατέλαβαν τον αρχαίο ελληνικό κόσμο ο ελληνόφωνος πληθυσμός επέζησε, επιβάλλοντας σε μεγάλο βαθμό τον πολιτισμό αυτόν στις δυνάμεις του κατακτητή. Δεν είναι τυχαίο που ο Κωνσταντίνος επέλεξε το Βυζάντιο πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας. Η κίνησή του αυτή ήταν μια προσεκτικά υπολογίσιμη ενέργεια οποία δεν αποσκοπούσε στην αυτοεξύμνησή του. Στο ανατολικό μέρος υπερίσχυσε η ελληνική γλώσσα και επιβλήθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά στις περιοχές εκείνες όπου οι νεοφερμένοι από τη Δύση παντρεύτηκαν Ελληνίδες. Η ίδια γλώσσα εξαιτίας της πλατιάς διάδοσής της στο ανατολικό τμήμα της αυτοκρατορίας έγινε η γλώσσα της χριστιανικής Εκκλησίας.
Και αυτή η ενιαία πολιτική ταυτότητα, με κοινά ενδιαφέροντα έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης οι Έλληνες λόγιοι πήγαιναν στο πανεπιστήμιο της Πάδουας, πανεπιστήμιο που ανήκε στη Βενετία και από εκεί η νεοαριστοτελική φιλοσοφία διοχετεύτηκε στην Ελλάδα.
Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι εμείς οι σύγχρονοι Έλληνες μας δένει με την αρχαία Ελλάδα διπλός δεσμός. Είμαστε κληρονόμοι των αρχαίων Ελλήνων μια συνείδηση η οποία δεν θα ήταν εφικτή αν δεν υπήρχε η συνέχεια της γλώσσας, Καθώς επίσης είμαστε κληρονόμοι της Βυζαντινής Ελλάδας η οποία είχε πολύ βαθιές ρίζες στον ελληνιστικό κόσμο-και αυτός κατασυνέπεια είχε της καταβολές του στην κλασική Ελλάδα. Πριν συμβεί το χειρότερο, πριν ακρωτηριαστεί και φτωχύνει ανεπανόρθωτα, έχουν χρέος όσοι αγαπούν την γλώσσα, όσοι έχουν αντιληφθεί ότι η γλώσσα είναι ο καθρέφτης ενός λαού και ο φορέας του πολιτισμού του, να αντιμετωπίσουν χωρίς χρονοτριβή τους κινδύνους που την απειλούν.
*Η Ευτυχία Λοϊζίδη είναι ηθοποιός και σκηνοθέτης. Μαζί με τον Κύπριο σύζυγό της, επίσης σκηνοθέτη, Λεωνίδα Λοϊζίδη, παρουσιάζουν στο κοινό της Αμερικής αρχαίες ελληνικές τραγωδίες αναδεικνύοντας τον πολιτισμό μας.
Σχόλια Facebook