Γιατί προτιμάμε “Ελληνική Γλώσσα” και όχι “Ελληνοφωνία”

ΓΝΩΜΗ

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΛΑΣΠΙΝΑ

Μετά την αρθρογραφία του κ. Νίκου Σαραντάκου  γύρω από το θέμα της «Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνοφωνίας» και τον σχολιασμό του στο δικό μας παρεμφερές άρθρο όπου, εν όψει της δημόσιας διαβούλευσης,  διατυπώναμε το ερώτημα: γιατί,  «Παγκόσμια Ημέρα Ελληνοφωνίας και Πολιτισμού» και όχι «Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας και Ελληνικού Πολιτισμού», θέλουμε –για την ευχαρίστηση του διαλόγου, αλλά και για την ουσία του πράγματος,  να αντιπαραθέσουμε τα ακόλουθα:

Στην υποστηρικτική επιχειρηματολογία της άποψής του, ο κ. Σαραντάκος, ότι προτιμάει «την αναφορά σε «ελληνοφωνία» και όχι στην ελληνική γλώσσα», μεταξύ άλλων σημειώνει και πως: «αν εστιάσεις στην ελληνική γλώσσα, τότε περιορίζεις σχεδόν αυτόματα την εκδήλωση σε άγονα υμνολόγια για την τελειότητα της αρχαίας ελληνικής (…) ενώ με την έμφαση στην ελληνοφωνία ο προβολέας αμέσως πέφτει πάνω σ’ αυτούς που μιλάνε σήμερα την ελληνική γλώσσα…»

Η αφίσα που κυκλοφόρησε χθες για τις προγραμματιζόμενες εορταστικές δηλώσεις στην Αθήνα, από την εταιρία Social Investments Society (Εταιρία Κοινωνικών Επενδύσεων)  μετά το αποκαλυπτικό δημοσίευμα της panhellenicpost, το Σάββατο 7 Μαίου 2016, με την είδηση ότι ο πρώην Πρόεδρος της ΟΕΚΑΙ Γιάννης Κορίνθιος ζήτησε να μην γίνουν εκδηλώσεις στην Αθήνα, παρά μόνο στη Νάπολη.

Ας το πούμε από την αρχή. Σε ένα πράγμα συμπίπτουμε απολύτως με τον κ. Σαραντάκο. Ότι είναι άλλο πράγμα η «ελληνοφωνία» και άλλο πράγμα η «ελληνική γλώσσα».

Μένει λοιπόν να ξεκαθαρίζουμε κάτι ακόμη. Ποιοι μιλάνε σήμερα την ελληνική γλώσσα. Και, γιατί και ποιους ενοχλεί «η τελειότητα της αρχαίας ελληνικής»;

Στο πρώτο θέμα, η απάντηση πιστεύουμε ότι είναι αυτονόητη.  Στην ελληνική γλώσσα, έχουμε γραπτά κείμενα από τον 15ο αιώνα π.Χ. μέχρι σήμερα.  Και δεν είναι καθόλου «άγονα υμνολόγια για την τελειότητα της αρχαίας ελληνικής» η ιστορική αλήθεια ότι υπήρξε η πιο διαδεδομένη γλώσσα στην Μεσόγειο και σε όλη στην Νότια Ευρώπη, κατά περιόδους δε και στην Μικρά Ασία, την Αφρική και αλλού.

Επομένως, αυτή την γλώσσα θέλουμε να την τιμήσουμε αφιερώνοντάς της μία Παγκόσμια Ημέρα. Και όχι αυτούς που την ομιλούν, ή την μαθαίνουν από τον (την ) σύντροφο, ή την σπουδάζουν.

Η διάδοση της νέας ελληνικής «…είτε στους Έλληνες της διασποράς» (sic) “…είτε στους ελληνομαθείς όπου γης, είτε σε όσους μιλάνε ελληνικά και μετέχουν της ελληνικής παιδείας επειδή είναι μετανάστες στη χώρα μας”, είναι για μεν τους Έλληνες του εξωτερικού οι ρίζες τους, αυτές που τους στηρίζουν ηθικά και τους κατατάσσουν σε ένα ευρύτερο ομοιογενές κοινωνικό σύνολο, ώστε να μην νιώθουν ως καλαμιά στον κάμπο. Για δε τους «μετέχοντας της ελληνικής παιδείας επειδή είναι μετανάστες στη χώρα μας» το αναγκαίο εργαλείο για να επιβιώσουν και να προκόψουν στην νέα τους πατρίδα.

Προσωπικά δεν γνωρίζω οι Αμερικανοί ή οι Γάλλοι να τιμούν τους Έλληνες που εργαζόμενοι στις χώρες τους, μιλούν αγγλικά ή γαλλικά αντιστοίχως. Το θεωρούν φυσική συνέπεια. Αντίθετα, ενθαρρύνουν και τιμούν τους Έλληνες μετανάστες που διατηρούν δεσμούς αγάπης με τη γενέτειρά τους και –φυσικά- με τη μητρική τους γλώσσα, με το εξής πολύ «δυνατό» σκεπτικό:

Πως, «αν ο μετανάστης δεν αγαπά αληθινά την πρώτη του πατρίδα, ούτε τη δεύτερή του πατρίδα θα αγαπήσει ποτέ πραγματικά».

Τους τιμούμε, λοιπόν, όλους εκείνους «της ελληνικής παιδείας μετέχοντες», με το να τους θεωρούμε Έλληνες. Την ελληνική Γλώσσα, όμως, την τιμούμε με την Ημέρα της.

Εξάλλου, τι θα πει «γαλλόφωνοι» για να ευστοχήσει και ο όρος «ελληνόφωνοι»;  Οι Γάλλοι είχαν και πάμπολλες αποικίες και εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να έχουν,  ενώ, όσες έχασαν ονειρεύονται να τις αποκτήσουν ξανά. Οι αποικίες είναι «γαλλόφωνες» γιατί πολλοί κάτοικοί τους είναι «γαλλόφωνοι». Οι Κεμπεκιώτες είναι στην πλειονότητα γαλλικής καταγωγής και γι’ αυτό η επαρχία είναι επισήμως γαλλόφωνη.

Εμείς είναι κάτι αιώνες που πάψαμε να έχουμε αποικίες. Μήτε ελληνόφωνες Επαρχίες έχουμε.  Άρα δεν έχουμε ούτε  «ελληνόφωνες» χώρες. Μήτε «ελληνόφωνους» κατοίκους. Έχουμε Έλληνες του εξωτερικού που μιλούν (ή δεν μιλούν) τα ελληνικά.  Και έχουμε Έλληνες Κυπρίους που επίσης μιλούν ελληνικά (έστω και με ιδίωμα, αλλά και στη Βόρειο Ελλάδα όπως και σε άλλες περιοχές της επικράτειας έχουμε άφθονους ιδιωματισμούς).

Τώρα, ναι, «..το μεγαλείο της ελληνοφωνίας το βλέπουμε σε συναντήσεις και συνέδρια όπου ένας Ρώσος μιλάει ελληνικά, νέα ελληνικά βέβαια, με μια Ισπανίδα, διότι ο ένας μεταφράζει Βαλτινό ενώ η άλλη κάνει διατριβή στον Κ. Θεοτόκη (…)  το βλέπουμε όμως, και πιο συχνά, στον Μαροκινό που ερωτεύεται Φιλιππινέζα και μιλάνε φυσικά ελληνικά αναμεταξύ τους και με τα παιδιά τους». Άποψή μας είναι ότι δεν χρειάζονται αυτοί «Ημέρα ελληνοφωνίας». Και γιατί είναι σπάνιες οι περιπτώσεις και γιατί τότε θα έπρεπε να γιορτάζει και η κυρά Μαριγούλα στο χωριό (δεν έχω τίποτε το προσωπικό και ιδιαίτερα τις τιμώ)  που λέει yes και no συχνότερα από ότι λέει Ναι ή όχι. Και, ασφαλώς, κάθε Έλληνας που περνά  τις περισσότερες ώρες και μέρες της ζωής του στο “living room”…

Και φυσικά, δεν πρόκειται για «γλωσσικό εθνικισμό». Η Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας και Ελληνικού Πολιτισμού, σήμερα, ή μια παγκόσμια τοιαύτη αύριο, θα είναι απλά μία ακόμη αφορμή να θυμόμαστε την κοινή καταγωγή μας,  οι εντός και οι εκτός τειχών Έλληνες. Και να νιώθουμε υπερήφανοι. Είναι κακό αυτό;