Συνεργασία και όχι μονομερείς ενέργειες επιμένει η Μέρκελ

Την πλήρη και γρήγορη εφαρμογή του σχεδίου δράσης ΕΕ-Τουρκίας για την ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών και την καταπολέμηση των δικτύων διακινητών αναμένεται να ζητήσουν σήμερα οι 28 ηγέτες της ΕΕ από τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας που ξεκίνησε σήμερα στις 13:30 (ώρα Ελλάδος) στις Βρυξέλλες. Στις 14:00 ώρα Ελλάδος ξεκίνησε η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής, με βασικά θέματα την επιστροφή στην κανονικότητα του χώρου Σένγκεν και την ανθρωπιστική βοήθεια που θα παρασχεθεί στην Ελλάδα για τους πρόσφυγες.
Όσον αφορά την Τουρκία, οι 28 θα συμμετάσχουν σε ένα γεύμα εργασίας με τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου.

Η συνεργασία με την Τουρκία και όχι μονομερείς ενέργειες είναι το κλειδί βιώσιμης λύσης, επιμένει η Άνγκελα Μέρκελ, λέγοντας ότι αναμένει «δύσκολες διαπραγματεύσεις» που ως όλα δείχνουν θα είναι μαραθώνιες.

Το γεύμα των «28» με τον Αχμέτ Νταβούτογλου ξεκίνησε με καθυστέρηση μετά τις 14:30 (ώρα Ελλάδας).

Το πρόγραμμα διαφοροποιείται και ακυρώνεται η προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου, μετά το γεύμα, του πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και του Αχμέτ Νταβούτογλου. Μετά το γεύμα θα ακολουθήσει η Σύνοδος Κορυφής των «28» και μετά το τέλος της θα επιστρέψει ο Αχμέτ Νταβούτογλου για το δείπνο, σύμφωνα με δηλώσεις Ευρωπαίου αξιωματούχου.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, στόχος είναι πρώτα να παρουσιάσει ο Τούρκος πρωθυπουργός τις θέσεις του, έπειτα να συμφωνήσουν οι «28» σε κοινή θέση και να επιστρέψει στο δείπνο ο Τούρκος πρωθυπουργός για να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, στόχος της σημερινής Συνόδου, από την ευρωπαϊκή πλευρά είναι να υπάρξει συμφωνία, η οποία να πηγαίνει πέρα από τα όσα συμφώνησε ο Ντόναλντ Τουσκ με τον Αχμέτ Νταβούτογλου την περασμένη εβδομάδα στην Άγκυρα. Αυτό επί της ουσίας σημαίνει ότι η Τουρκία καλείται να δεχθεί την επανεισδοχή όχι μόνο όσων δεν έχουν δικαίωμα ασύλου, αλλά ενδεχομένως τους μη Σύρους πρόσφυγες ή ακόμα και τους ίδιους τους Σύρους, έτσι ώστε να τεθεί σε εφαρμογή μία διαδικασία επανεγκατάστασης απευθείας από την Τουρκία.

Η Τουρκία αναμένεται να ζητήσει αύξηση του ποσού των τριών δισ. ευρώ που έχει ήδη συμφωνήσει η ΕΕ να της χορηγήσει -χωρίς ακόμη να έχει διατεθεί- στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης του Νοεμβρίου.

Παράλληλα, ο Αχμέτ Νταβούτογλου θα ζητήσει περισσότερα ως προς το ξεπάγωμα της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας προς την ΕΕ (άνοιγμα κεφαλαίων), ενώ θα θέσει εκ νέου το ζήτημα της απελευθέρωσης της βίζας για τα ταξίδια των Τούρκων στην ΕΕ ως αντάλλαγμα για να επιτρέψει η Άγκυρα την επανεισδοχή μη Σύρων μεταναστών στην Τουρκία.

Σε προσχέδιο κοινού ανακοινωθέντος, στο οποίο κάνει αναφορά ο Guardian, επισημαίνεται ότι η ΕΕ θα διασφαλίσει μεγάλης κλίμακας και με διαδικασία fast-track επιστροφές παράτυπων μεταναστών που δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας στην Τουρκία. Ωστόσο, η όλη διαπραγμάτευση φαίνεται ότι εξελίσσεται σε «ανατολίτικο παζάρι», κατά δήλωση διπλωμάτη στους FT.

Ο βαλκανικός διάδρομος

«Δεν μπορεί να κλείσει οτιδήποτε» τόνισε σχετικά με το ζήτημα των συνόρων η Γερμανίδα καγκελάριος προσερχόμενη στη Σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας, σημειώνοντας ότι οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές «πρέπει να μειωθούν όχι μόνο για μερικές χώρες, αλλά για όλες, που σημαίνει και για την Ελλάδα».

Υπογράμμισε ότι απαιτείται «βιώσιμη λύση» που αφορά στην προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ «και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με τη συνεργασία της Τουρκίας», προκρίνοντας σταθερά την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης ΕΕ-Τουρκίας έναντι μονομερών λύσεων για το προσφυγικό.

«Ελπίζω ότι θα κάνουμε ένα παραπάνω βήμα σήμερα για την επίτευξη αυτών των στόχων, αλλά αυτό προϋποθέτει δύσκολες διαπραγματεύσεις, γι’ αυτό νομίζω ότι θα χρειαστούν μερικές ώρες μέχρι να έχουμε αποτέλεσμα» σημείωσε.

Στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου η Άνγκελα Μέρκελ αναμένεται να σταθεί ενάντια στη διατήρηση στα τελικά συμπεράσματα της φράσης που αναφέρεται στο «κλείσιμο του διαδρόμου των Δυτικών Βαλκανίων», εξέλιξη που δικαίωνε τις μέχρι τώρα ενέργειες της Αυστρίας.

Στην κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχαν Άνγκελα Μέρκελ και Αλέξης Τσίπραςπριν την έναρξη των εργασιών της Συνόδου ΕΕ-Τουρκίας εξέφρασαν από κοινού τη διαφωνία τους στην επίμαχη αναφορά.

Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε ότι ενώ μέχρι χθες, Κυριακή, είχε επικρατήσει η αυστριακή θέση για σαφή σχετική αναφορά στα συμπεράσματα, όπως φαίνεται και από το προσχέδιο των συμπερασμάτων που έχει διαρρεύσει, συντονισμένες αντιδράσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Γερμανίδα Καγκελάριο και την ελληνική κυβέρνηση είχαν ως αποτέλεσμα να αλλάξει η βάση διαπραγμάτευσης.

Ως εκ τούτου, λίγη ώρα πριν την έναρξη της Συνόδου, οι βασικές προτεραιότητες σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είναι να συνεχίσει η Ελλάδα τις εργασίες ολοκλήρωσης των hotspots, να φέρει αποτελέσματα η επιχείρηση του ΝΑΤΟ και της Frontex στο Αιγαίο, να δεχθεί η Τουρκία την επανεισδοχή των παράτυπων μεταναστών πριν από την 1η Ιουνίου και να ξεκινήσει διαδικασία μετεγκατάστασης προσφύγων απευθείας από την Τουρκία.

Ενισχύοντας την ίδια εικόνα, η εκπρόσωπος της Άνγκελα Μέρκελ χαρακτήρισε από το Βερολίνο «εικασίες» την αναφορά σε κλείσιμο του βαλκανικού διαδρόμου στο τελικό ανακοινωθέν, σημειώνοντας ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη.

«Έλαβα γνώση των πληροφοριών αυτών, ότι διατυπώνονται εικασίες για κλείσιμο του διαδρόμου των Βαλκανίων. Όμως θέλω να πω ότι πρόκειται για εικασίες, οι διαπραγματεύσεις, οι συζητήσεις εξακολουθούν να βρίσκονται σε εξέλιξη και πρέπει να περιμένουμε» δήλωσε η Κριστιάνε Βιρτς στους δημοσιογράφους.

«Δεν νομίζω ότι αυτή η Σύνοδος είναι μία Σύνοδος στην οποία θα κλείσουν πόρτες, αλλά το αντίθετο: ελπίζω ότι θα βρούμε λογικές και ανθρωπιστικές λύσεις να βοηθήσουμε τους πρόσφυγες, οι οποίοι χρειάζονται επειγόντως την προστασία μας» δήλωσε από πλευράς του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού ΚοινοβουλίουΜάρτιν Σουλτς πριν από την έναρξη της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για το προσφυγικό.

«Εδώ πρέπει να γίνει και η διαπίστωση ότι και άλλοι οι οποίοι ψάχνουν μια καλύτερη ζωή, χρειάζονται την προστασία μας» επισήμανε επίσης ο Σουλτς. «Έχω κατανόηση γι’ αυτό, αλλά σε αυτήν την προσφυγική κρίση πρέπει, επιφυλασσόμενοι να εξετάσουμε ειδικές περιπτώσεις, να απορρίψουμε το αίτημά τους και να τους αποστείλουμε πίσω, ώστε να καταστεί δυνατή η βοήθεια γι’ αυτούς που πράγματι την χρειάζονται, ιδίως για οικογένειες από τη Συρία και το Ιράκ. Σε αυτό χρειαζόμαστε και τη συνεργασία της Τουρκίας και ελπίζω ότι σήμερα θα κάνουμε μερικά βήματα» επισήμανε.

H Γαλλία υποστηρίζει ένα σχέδιο που βασίζεται στην προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, στη συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας και στην αλληλεγγύη προς την Ελλάδα, δήλωσε την ίδια στιγμή προσερχόμενος στις εργασίες της συνόδου ΕΕ-Τουρκίας ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ.

Σε ό,τι αφορά τη συνεργασία της Τουρκίας με την ΕΕ, ο Ολάντ τόνισε ότι πρέπει να είναι «ειλικρινής και αποτελεσματική». Όπως είπε, θα ζητηθεί η δέσμευση της Τουρκίας να καταπολεμήσει τους διακινητές, να δεχτεί την επανεισδοχή των οικονομικών μεταναστών που ήρθαν στην Ευρώπη από το έδαφός της, ενώ παράλληλα η Ευρώπη εξετάζει ένα πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων απευθείας από την Τουρκία.

Σε ό,τι αφορά την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων στο Αιγαίο, ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε ότι αναμένονται αποτελέσματα από τη ναυτική δύναμη του ΝΑΤΟ στην περιοχή.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ο Φρανσουά Ολάντ είπε ότι θα της παρασχεθεί βοήθεια, καθώς βρίσκεται στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης και είναι η πρώτη χώρα εισόδου για τους πρόσφυγες. Παραδέχτηκε ότι σήμερα ο δρόμος των Δυτικών Βαλκανίων είναι κλειστός και, όπως είπε, η Ελλάδα θα δεχτεί σημαντικό αριθμό προσφύγων που συνεχίζουν να έρχονται -και γι’ αυτό πρέπει να βοηθηθεί. Όπως είπε ο Γάλλος πρόεδρος, η λύση είναι να μειωθούν οι ροές των προσφύγων και γι’ αυτό χρειάζεται η συνεργασία με την Τουρκία.