Η παράδοση των οστών Ελλήνων πεσόντων και αγνοουμένων του 1974
Παραδόθηκαν χθες τα λείψανα επτά Ελλήνων πεσόντων και αγνοουμένων, οι οποίοι έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι κατά την τουρκική εισβολή και τα οστά τους ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA, ήρθαν να παραλάβουν, μετά από 41 χρόνια, 18 συγγενικά τους πρόσωπα, τα οποία, έφτασαν χθες το πρωί στην Κύπρο από την Αθήνα. Οι στιγμές συγκινητικές…
Μια τραγωδία του Ελληνισμού, μια πληγή που ακόμα όμως αιμορραγεί. Μόλις επτά από τους πολλούς ακόμα Έλληνες αγνοουμένους ταυτοποιήθηκαν και παραδόθηκαν σε μια συγκινητική και σεμνή τελετή σήμερα το πρωί στις οικογένειές τους που βιώναν από κοινού με πολλούς συγγενείς Ελληνοκυπρίων την αγωνία για την τύχη των ανθρώπων τους επί 41 ολόκληρα χρόνια.
Η τελετή πραγματοποιήθηκε στο προαύλιο του ΓΕΕΦ, παρουσία του Επιτρόπου Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα Φώτη Φωτίου, του Αναπληρωτή Υπουργού Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας Δημήτριου Βίτσα, του εκπροσώπου της ε/κ κοινότητας στη ΔΕΑ Νέστορα Νέστορος, της στρατιωτικής και θρησκευτικής ηγεσίας, των αρχηγών και εκπροσώπων των κομμάτων αλλά και συγγενών των πεσόντων και αγνοουμένων.
Τα οστά που παραδόθηκαν σήμερα ανήκουν στον Συνταγματάρχη Σωτήριο Σταύρου, τους στρατιώτες Δημήτριο Τσούκα και Ζαχαρία Καρδάρα, τον έφεδρο Ανθυπασπιστή καταδρομέα Νικόλαο Καβροχωριανό, και τους έφεδρους Ανθυπασπιστές Θεοφάνη Λουκάκη και Νικόλαο Τσαγκιρόπουλο. Οι τρεις πρώτοι ανήκαν στον κατάλογο των αγνοουμένων της ΔΕΑ και οι άλλοι τρεις στον κατάλογο της Κυπριακής Δημοκρατίας των Ελλαδιτών πεσόντων κατά την εισβολή.
Ο Συνταγματάρχης Σωτήριος Σταύρου, του οποίου ταυτοποιήθηκε και παραδόθηκε μόλις ένα μικρό οστό, υπηρετοσε τον Αύγουστο του 1974 στο 361 τάγμα πεζικού και θεάθηκε για τελευταία φορά στις 15 Αυγούστου 1974. Το οστό εντοπίστηκε από τη ΔΕΑ σε μαζικό τάφο που έτυχε σκόπιμης επέμβασης στην τοποθεσία Κορνόκηπου κοντά στη Χαλεύκα.
Οι στρατιώτες της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου Δημήτριος Τσούκας και Ζαχαρίας Καρδάρας απήχθησαν κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας τους και εκτελέστηκαν από εξτρεμιστές Τουρκοκύπριους, ο πρώτος στις 3 Φεβρουαρίου 1965 και ο δεύτερος στις 2 Φεβρουαρίου 1966. Τα λείψανα τους βρέθηκαν από τη ΔΕΑ σε τοποθεσία του τουρκοκυπριακού χωριού Χαμίτ Μάνδρες στις παρυφές του Πενταδακτύλου.
Ο Έφεδρος Ανθυπασπιστής καταδρομέας Νικόλαος Καβροχωριανού συμμετείχε στην ηρωική αποστολή των ΝΟΡΑΤΛΑΣ, το βράδυ της πρώτης ημέρας της τουρκικής εισβολής. Μέρος των λειψάνων του ταυτοποιήθηκαν μετά την εκταφή τους από το στρατιωτικό κοιμητήριο Λακατάμειας.
Σε ομιλία του στην τελετή, ο κ. Φωτίου ανέφερε ότι το θέμα των αγνοουμένων είναι η τραγικότερη από τις πτυχές του κυπριακού προβλήματος και δυστυχώς, δεν υπήρξε όλα αυτά τα χρόνια η απαιτούμενη συνεργασία για επίλυσή του από την τουρκική πλευρά. Ανέφερε πως η απόφαση από το στρατό κατοχής για το άνοιγμα 30 έως 35 σημείων εντός των λεγόμενων στρατιωτικών ζωνών, πιθανόν να οδηγήσει στον εντοπισμό ενός αριθμού λειψάνων αγνοουμένων σε διάστημα μιας τριετίας.
“Τι γίνεται όμως με όλους τους άλλους; Γιατί η σιωπή και η προσπάθεια απόκρυψης της αλήθειας; Γιατί, ακόμα, και αυτή η ένοχη καθ’ όλα σκόπιμη μετακίνηση των οστών μιας πλειάδας αγνοουμένων από τους αρχικούς τάφους σε άλλα, άγνωστα μέχρι στιγμής, σημεία; Αυτά είναι ερωτήματα που για δεκαετίες τώρα βασανίζουν τις ψυχές των συγγενών για τους αγαπημένους τους”, είπε ο κ. Φωτίου, διαβεβαιώνοντας πως οι προσπάθειες θα συνεχιστούν τόσο μέσω της ΔΕΑ όσο και σε κυβερνητικό επίπεδο.
“Τι γίνεται όμως με όλους τους άλλους; Γιατί η σιωπή και η προσπάθεια απόκρυψης της αλήθειας; Γιατί, ακόμα, και αυτή η ένοχη καθ’ όλα σκόπιμη μετακίνηση των οστών μιας πλειάδας αγνοουμένων από τους αρχικούς τάφους σε άλλα, άγνωστα μέχρι στιγμής, σημεία; Αυτά είναι ερωτήματα που για δεκαετίες τώρα βασανίζουν τις ψυχές των συγγενών για τους αγαπημένους τους”, είπε ο κ. Φωτίου, διαβεβαιώνοντας πως οι προσπάθειες θα συνεχιστούν τόσο μέσω της ΔΕΑ όσο και σε κυβερνητικό επίπεδο.
Ο Έλληνας Αναπληρωτής Υπουργός Άμυνας είπε πως η Κύπρος και η Ελλάδα αποτίουν φόρο τιμής στους πεσόντες για την πατρίδα, τα οστά των οποία παραδόθηκαν σήμερα. “Φόρο τιμής που ποτέ δεν θα είναι ο οφειλόμενος γιατί η θυσία σας θα τον υπερβαίνει πάντοτε”, είπε.
Ο Δημήτριος Βίτσας είπε στη συνέχεια πως η Κύπρος και η Ελλάδα, δύο κράτη ειρήνης και σταθερής προσήλωσης στις πανανθρώπινες αξίες, δύο κράτη με μια ιστορία θα προσπαθήσουν μέχρι τη στιγμή που θα επικρατήσει η δικαιοσύνη.
Απευθυνόμενος στις οικογένειες των πεσόντων, ο Έλληνας αξιωματούχος εξέφρασε τον θαυμασμό του για την αστείρευτη καρτερικότητα τους, για την επιμονή με την οποία αναζητούσαν τις τύχες των αγαπημένων τους. Τους διαβεβαίωσε, παράλληλα, πως η πατρίδα δεν θα σταματήσει να τιμά όλους όσοι χάθηκαν για αυτή και θα συνεχίσει να αναγνωρίζει την προσφορά τους και να προσπαθεί να την ανταποδίδει στις οικογένειες τους.
Σε δηλώσεις της μετά το πέρας της τελετής, η εκπρόσωπος της Πανελλήνιας Επιτροπής Συγγενών και Γονέων Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων της Κυπριακής Τραγωδίας, Μαρία Καλπουτζή είπε πως η σημερινή παράδοση των οστών είναι η κτάληξη μιας τραγικής πορείας αναζήτησης πολλών χρόνων. Οι συγγενείς που παρέλαβαν σήμερα τα οστά των δικών τους ανθρώπων είναι από τις “τυχερές” γιατί έχουν κάτι που αντιπροσωπεύει τους ανθρώπους τους. Τόνισε, ωστόσο, ότι τα ερωτήματα παραμένουν και δεν μπορούν να απαντηθούν με την εξεύρεση κάποιων οστών και την επιστροφή τους στην Ελλάδα.
Πρόσθεσε πως οι οικογένειες από την Ελλάδα άρχισαν να ανταποκρίνονται σε επιστροφές λειψάνων, με αποτέλεσμα αυτό που είχε γίνει με τη λανθασμένη παράδοση να αποκαθίσταται σταδιακά έτσι ώστε στο μέλλον να έχουμε σαφέστερη εικόνα για τους αγνοούμενους.
“Επιτέλους μετά από 51 χρόνια θέλουμε να αναπαυθεί ο αδελφός μας”, είπε ο αδελφός του στρατιώτη Δημήτριου Τσούκα, ο οποίος είχε δολοφονηθεί το Φεβρουάριο του 1965 από Τ/κ εξτρεμιστές. Όπως είπε, με αυτό τον τρόπο θα αποκατασταθεί και η τιμή αυτών που σκοτώθηκαν πριν την εισβολή του 1974 και ήταν αγνοούμενος πάρα πολλά χρόνια.
Όπως ανέφερε ο άλλος του αδελφός βαθιά συγκινημένος, περίμεναν χρόνια για αυτή τη μέρα καθώς για χρόνια έψαχναν μάταια για την τύχη του μέσω Ερυθρού Σταυρού και μέσω άλλων τρόπων. Όπως είπε, έκαναν τόσες πολλές μάταιες προσπάθειες, και μάλιστα στην αρχή τους λέχθηκε από την Ελλάδα ότι ήταν λιποτάκτης.
Στον κατάλογοι της ΔΕΑ υπάρχουν 77 Ελλαδίτες αγνοούμενοι, οι 73 αγνοούμενοι ήταν από την τουρκική εισβολή και 4 από την περίοδο 1963-`67. Από αυτούς τους 77 αγνοούμενους ταυτοποιήθηκαν οι 14.
Ο Δημήτριος Βίτσας είπε στη συνέχεια πως η Κύπρος και η Ελλάδα, δύο κράτη ειρήνης και σταθερής προσήλωσης στις πανανθρώπινες αξίες, δύο κράτη με μια ιστορία θα προσπαθήσουν μέχρι τη στιγμή που θα επικρατήσει η δικαιοσύνη.
Απευθυνόμενος στις οικογένειες των πεσόντων, ο Έλληνας αξιωματούχος εξέφρασε τον θαυμασμό του για την αστείρευτη καρτερικότητα τους, για την επιμονή με την οποία αναζητούσαν τις τύχες των αγαπημένων τους. Τους διαβεβαίωσε, παράλληλα, πως η πατρίδα δεν θα σταματήσει να τιμά όλους όσοι χάθηκαν για αυτή και θα συνεχίσει να αναγνωρίζει την προσφορά τους και να προσπαθεί να την ανταποδίδει στις οικογένειες τους.
Σε δηλώσεις της μετά το πέρας της τελετής, η εκπρόσωπος της Πανελλήνιας Επιτροπής Συγγενών και Γονέων Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων της Κυπριακής Τραγωδίας, Μαρία Καλπουτζή είπε πως η σημερινή παράδοση των οστών είναι η κτάληξη μιας τραγικής πορείας αναζήτησης πολλών χρόνων. Οι συγγενείς που παρέλαβαν σήμερα τα οστά των δικών τους ανθρώπων είναι από τις “τυχερές” γιατί έχουν κάτι που αντιπροσωπεύει τους ανθρώπους τους. Τόνισε, ωστόσο, ότι τα ερωτήματα παραμένουν και δεν μπορούν να απαντηθούν με την εξεύρεση κάποιων οστών και την επιστροφή τους στην Ελλάδα.
Πρόσθεσε πως οι οικογένειες από την Ελλάδα άρχισαν να ανταποκρίνονται σε επιστροφές λειψάνων, με αποτέλεσμα αυτό που είχε γίνει με τη λανθασμένη παράδοση να αποκαθίσταται σταδιακά έτσι ώστε στο μέλλον να έχουμε σαφέστερη εικόνα για τους αγνοούμενους.
“Επιτέλους μετά από 51 χρόνια θέλουμε να αναπαυθεί ο αδελφός μας”, είπε ο αδελφός του στρατιώτη Δημήτριου Τσούκα, ο οποίος είχε δολοφονηθεί το Φεβρουάριο του 1965 από Τ/κ εξτρεμιστές. Όπως είπε, με αυτό τον τρόπο θα αποκατασταθεί και η τιμή αυτών που σκοτώθηκαν πριν την εισβολή του 1974 και ήταν αγνοούμενος πάρα πολλά χρόνια.
Όπως ανέφερε ο άλλος του αδελφός βαθιά συγκινημένος, περίμεναν χρόνια για αυτή τη μέρα καθώς για χρόνια έψαχναν μάταια για την τύχη του μέσω Ερυθρού Σταυρού και μέσω άλλων τρόπων. Όπως είπε, έκαναν τόσες πολλές μάταιες προσπάθειες, και μάλιστα στην αρχή τους λέχθηκε από την Ελλάδα ότι ήταν λιποτάκτης.
Στον κατάλογοι της ΔΕΑ υπάρχουν 77 Ελλαδίτες αγνοούμενοι, οι 73 αγνοούμενοι ήταν από την τουρκική εισβολή και 4 από την περίοδο 1963-`67. Από αυτούς τους 77 αγνοούμενους ταυτοποιήθηκαν οι 14.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
Δείτε τις φωτογραφίες:
Σχόλια Facebook