Το Χάρβαρντ τίμησε τον εκλιπόντα ομογενή καθηγητή Δημήτρη Τριχόπουλο

Το συμπόσιο «Cutter Lecture on Preventive Medicine» γίνεται κάθε χρόνο στο Χάρβαρντ από το 1912 και φέτος ήταν αφιερωμένο στον κορυφαίο επιδημιολόγο και θαυμάσιο άνθρωπο Δημήτρη Τριχόπουλο, που πέθανε την 1η Δεκεμβρίου του 2014, «το πάθος του οποίου για την επιστήμη του οδήγησε σε κρίσιμης σημασίας ευρήματα για τον καρκίνο του μαστού, του πνεύμονα και του ήπατος, καθώς και για άλλα νοσήματα» σύμφωνα με ανακοίνωση του Πανεπιστημίου.

Στις 2 Δεκεμβρίου 2015 περισσότεροι από 20 ομιλητές περιέγραψαν στο ολοήμερο συμπόσιο πώς η αγάπη του καθηγητή για τη μάθηση και για τη διδασκαλία οδήγησε σε μοναδικές ανακαλύψεις, που άφησαν το στίγμα τους στην ανθρωπότητα – όπως ότι το παθητικό κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνο του πνεύμονα ή ότι ο ιός της ηπατίτιδας Β αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος.

Μνημειώδης, εξ άλλου, έχει παραμείνει η εργασία του, που συσχέτισε το ψυχολογικό στρες, έπειτα από τον μεγάλο σεισμό της Πάρνηθας, με αυξημένο κίνδυνο καρδιακού θανάτου – εργασία, η οποίαεντάχθηκε από την κορυφαία ιατρική επιθεώρηση «The Lancet» στις 27 εργασίες, που αξίζουν να αποτελέσουν τον πυρήνα της ιατρικής βιβλιογραφίας, που κάθε γιατρός πρέπει να διαβάσει.

Ο καθηγητής “έφυγε” από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου σε ηλικία 76 ετών. Από το 1966, οπότε δημοσιεύθηκε η πρώτη εργασία έως και τον περασμένο Νοέμβριο έχουν δημοσιευθεί στις μεγαλύτερες ιατρικές επιθεωρήσεις του πλανήτη σχεδόν 1.000 (σ.σ. είχε υποβάλλει για δημοσίευση αρκετές, οι οποίες δημοσιεύονται μετά θάνατον).

«Ήταν γενναιόδωρος, είχε ευγενική ψυχή και μία αέναη ερωτική σχέση με την επιστήμη της Επιδημιολογίας» είπε στην εναρκτήρια ομιλία της η Δρ Μισέλ Ουϊλιαμς, καθηγήτρια Δημοσίας Υγείας και πρόεδρος του Τμήματος Επιδημιολογίας του Χάρβαρντ, στο οποίο ο Δημήτρης Τριχόπουλος διατέλεσε επί δεκαετίες καθηγητής. Η Δρ Ουϊλιαμς παρέθεσε απόσπασμα από συνέντευξη που είχε κάνει με τον καθηγητή και είχε δημοσιευθεί στην επιθεώρηση «Epidemiology».

Ερωτηθείς για τις απόψεις του για τον τομέα του, είχε απαντήσει: «Η Επιδημιολογία ήρθε για να μείνει. Είναι σημαντική. Έχει κρίσιμη σημασία. Έχει ήδη επεκταθεί στην αξιολόγηση της φροντίδας υγείας και τις επιδόσεις των θεραπειών και των εκβάσεων των ερευνών… Πολλοί πιστεύουν ότι είναι εύκολο να την εξασκήσουν, αφού διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνολογία. Δεν είναι έτσι. Στην Επιδημιολογία μπορεί να έχεις τα εργαλεία, τα στατιστικά πακέτα, τους πόρους, τα στοιχεία, αλλά και πάλι χρειάζεσαι τον επιδημιολόγο».

Ο Δρ Ντέιβιντ Χάντερ, κοσμήτορας της Σχολής Δημοσίας Υγείας του Χάρβαρντ, ο οποίος, πλέον, έχει την έδρα του εκλιπόντος καθηγητή, θυμήθηκε τα χρόνια που ήταν φοιτητής του. «Δεν είχε διαφάνειες, απλώς μιλούσε. Και όλη η αίθουσα τον άκουγε μαγεμένη. Δεν θα ξεχάσω ποτέ πόσο με πίεζε, όταν ακόμα βρισκόμουν στις αρχές της σταδιοδρομίας μου, να δημοσιεύω τις εργασίες μου. Αυτό το επίπεδο αισιοδοξίας και γενναιοδωρίας τον έκανε τόσο ξεχωριστό».

Αποκάλυψε, επίσης, ότι τις τελευταίες εβδομάδες της ζωής του, ο εκλιπών εμφανίσθηκε μία μέρα με τη βαλίτσα στο χέρι στο Χάρβαρντ, καθώς μόλις είχε πάρει εξιτήριο από νοσοκομείο της Βοστώνης – μία ακόμα απόδειξη του «πόσο πολύ αγαπούσε τη δουλειά του και τους συναδέλφους του».

Η Δρ Χριστίνα Μπάμια, από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, ήταν μία από τις συμμετέχουσες στο συμπόσιο, που μίλησαν για τη συμβολή του καθηγητή στο Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα CHANCES και άλλες μεγάλες μελέτες στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Είπε, επίσης, ότι το Ελληνικό Ίδρυμα Υγείας (ΕΙΥ), το οποίο ίδρυσε ο καθηγητής μαζί με τη σύζυγό του, καθηγήτρια Αντωνία Τριχοπούλου, θα μετονομαστεί προς τιμήν του.

Στη δική του ομιλία ο Δρ Φρανκ Σακς, καθηγητής Πρόληψης Καρδιαγγειακής Νόσου στο Χάρβαρντ, περιέγραψε τη συνεργασία του μαζί του για την καθιέρωση της μεσογειακής διατροφής, ως υγιεινότερης από την λίγων λιπαρών διατροφή.

Τέλος, η Δρ Λόρελαϊ Μούτσι, αναπληρώτρια καθηγήτρια Επιδημιολογίας, αποκάλεσε τον εκλιπόντα μέντορα και φίλο. «Ο Δημήτριος ήταν ένα από τα πιο εκπληκτικά άτομα που γνώρισα ποτέ. Ενθάρρυνε εμάς, τους φοιτητές του, να ήμαστε τολμηροί με τις επιστημονικές υποθέσεις μας, αλλά, επίσης, να μην φοβόμαστε να παραδεχθούμε ότι κάναμε λάθος. Παρατηρώντας τον έμαθα ότι η καλοσύνη και η γενναιοδωρία είναι δύο από τις σημαντικότερες αρετές στην επιστήμη, αρετές που πρέπει να φιλοδοξείς να διαθέτεις. Ήταν γενναιόδωρος σε κάθε πλευρά της ζωής του. Και μας λείπει καθημερινά».