Τριμερής: Επιτάχυνση διαβουλεύσεων για οριοθέτηση θαλασσσίων ζωνών

Στους τομείς συνεργασίας που τέθηκαν στο επίκεντρο της τριμερούς Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου, αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά τις κοινές δηλώσεις των τριών αρχηγών μετά την τριμερή.

Ο πρωθυπουργός είπε ότι συζήτησαν για ενεργειακά δίκτυα και τις εξελίξεις στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής, για την ανακάλυψη του κοιτάσματος Zhor στην Αίγυπτο, την περαιτέρω αξιοποίηση των κυπριακών κοιτασμάτων, την προώθηση αγωγών ενέργειας μέσα από τον ελλαδικό χώρο.

Παράλληλα, συζήτησαν την επιτάχυνση των διαβουλεύσεων για την οριοθέτηση των θαλασσσίων ζωνών των τριών χωρών, όπου αυτό είναι δυνατό και πάντα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Τόνισε ότι ξεκαθαρίζουν οτι η συνεργασία τους αυτή δεν εξελίσσεται στο πλαίσιο μιας λογικής αποκλεισμού τρίτων χωρών ή εναντίον τρίτων χωρών.

Ακόμα, συμφώνησαν από εδώ και στο εξής οι συναντήσεις τους να έρχονται ως επιστέγασμα υλοποίησης όσων έχουν συμφωνήσει και ότι στην επόμενη τους συνάντηση, που μετά από πρωτοβουλία του Αλ Σισι θα γίνει στο Κάιρο τον επομενο χρόνο, «ελπίζουμε ότι θα έχουμε να παρουσιάσουμε έργο που πιθανώς να εξειδικευτεί και με τα εγκαίνια συγκεκριμένων πρωτοβουλιών ή έργων, στο αιγυπτιακό έδαφος, αργότερα στο κυπριακό, το ελληνικό, που θα αφορούν την τριμερή συνεργασία των τριών κρατών».

Απόλυτα επιτυχή χαρακτήρισε την τριμερή ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, υπογραμμίζοντας ότι η Διακήρυξη της Αθήνας προάγει το Διεθνές Δίκαιο, την ασφάλεια και την ειρήνη.

Ο κ. Αναστασιάδης ανέφερε ότι «Κύπρος και Ελλάδα αποφασίσαμε να στηρίζουμε τα ζητήματα που προωθούν τις σχέσεις ΕΕ και Αιγύπτου».

Η τριμερής συμβολίζει την ακλόνητη δέσμευσή μας για την κοινή συνεργασία, είπε ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, εκφράζοντας ταυτόχρονα την ευγνωμοσύνη του για τα πρακτικά βήματα που αποφασίστηκαν.

Η Διακήρυξη των Αθηνών

Το κείμενο που δόθηκε στη δημοσιότητα μετά την τριμερή και έγινε γνωστό ως «Διακήρυξη των Αθηνών»:

«Εμείς, ο Αλέξης Τσίπρας, Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας, ο Abdel-Fattah Al-Sisi, Πρόεδρος της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου και ο Νίκος Αναστασιάδης, Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, έχοντας επίγνωση των τεράστιων προκλήσεων ως προς τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ευημερία της Ανατολικής Μεσογείου και της ανάγκης για συντονισμένη και συλλογική απάντηση, συναντηθήκαμε στην Αθήνα, στην Ελλάδα, στις 9 Δεκεμβρίου 2015, για την τρίτη Τριμερή Σύνοδο Κορυφής Ελλάδας, Αιγύπτου και Κύπρου προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά αυτές τις προκλήσεις και να ενισχύσουμε τις βάσεις της τριμερούς συνεργασίας μας στα επόμενα χρόνια, αξιοποιώντας τη σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί έως τώρα.

» Η τρίτη Τριμερής Σύνοδος Κορυφής υπογραμμίζει την παγιωμένη και συνεχή τριμερή μας συνεργασία με στόχο την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο σε διάφορους τομείς (στον πολιτικό, οικονομικό, εμπορικό, πολιτιστικό και τουριστικό τομέα).

» Δέσμευσή μας παραμένει η αποτελεσματική προώθηση των κοινών μας αξιών και συμφερόντων και η συνέχιση του έργου μας για τη βελτίωση της τριμερούς μας διαβούλευσης σε όλους τους τομείς.

» Αυτό το πλαίσιο χρησιμεύει ως πρότυπο περιφερειακού διαλόγου, μέσω, μεταξύ άλλων, στενού συντονισμού και συνεργασίας στα πολυμερή φόρα, καθώς και μέσω των προσπαθειών περαιτέρω προώθησης των σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και του Αραβικού κόσμου.

» Αναγνωρίζουμε τον αμοιβαία επωφελή χαρακτήρα της σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αιγύπτου. Συμφωνούμε ότι είναι ανάγκη η ΕΕ να υποστηρίξει πολιτικά και οικονομικά την Αίγυπτο, συμπεριλαμβανομένου του αγώνα της τελευταίας κατά της τρομοκρατίας, αναγνωρίζοντας τον κεντρικό της ρόλο για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

» Σε αυτό το πλαίσιο, αναγνωρίζουμε την ολοένα αυξανόμενη σημασία της ευρωμεσογειακής συνεργασίας για τις χώρες της περιοχής και υπογραμμίζουμε με την ευκαιρία της 20ης επετείου της Διακήρυξης της Βαρκελώνης, τον ενισχυμένο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ένωση για τη Μεσόγειο προς αυτό το σκοπό, όπως αποτυπώνεται στο Κοινό Ανακοινωθέν της ΕΕ σχετικά με την Αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας της 18ης Νοεμβρίου 2015. Χαιρετίζουμε την πρόσφατη Υπουργική Σύνοδο της Ένωσης στη Βαρκελώνη.

» Υπό το φως των πρόσφατων τρομοκρατικών επιθέσεων στη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη και την Αφρική, θα θέλαμε να επαναλάβουμε την πλήρη στήριξή μας στη συνολική, συλλογική και στοχευμένη δράση της διεθνούς κοινότητας για την καταπολέμηση της διεθνούς τρομοκρατίας.

» Καταδικάζουμε απερίφραστα όλες τις τρομοκρατικές ενέργειες και απευθύνουμε έκκληση σε όλα τα κράτη να αντιμετωπίσουν ενεργά και αποτελεσματικά αυτή την απειλή και να επιταχύνουν τη συνεργασία σε ζητήματα ασφάλειας με σκοπό να ηττηθούν αυτές οι οργανώσεις και να αποκαλυφθούν οι κύριοι υποστηρικτές τους.

» Η διεθνής τρομοκρατία συνιστά παγκόσμια και πρωτοφανή απειλή για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Σε αυτό το πλαίσιο, επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας για τη συλλογική διεθνή προσπάθεια του Παγκόσμιου Συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους (ISIS/Da’esh) καθώς και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων, σύμφωνα με τις προβλέψεις τους διεθνούς δικαίου και υπογραμμίζουμε την ανάγκη ενίσχυσης των προσπαθειών για να σταματήσει η ροή ξένων μαχητών και να αντιμετωπιστεί η προπαγάνδα του Ισλαμικού Κράτους (ISIS/Da’ esh) αλλά και να διακοπεί η παροχή οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας σε τρομοκρατικές οργανώσεις.

» Οι αυξημένες μεικτές μεταναστευτικές ροές, αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης αναταραχής στη γειτονία μας, χρειάζεται να αντιμετωπιστούν μέσω μιας προσέγγισης ολιστικής και συνολικής που θα εστιάζει στα γενεσιουργά αίτια του προβλήματος και ειδικότερα στην επίλυση των συρράξεων, την εξάλειψη της φτώχειας και την προώθηση της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης.

» Εκφράζουμε τη δέσμευσή μας να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να αποτραπεί, ως ζήτημα προτεραιότητας, οποιαδήποτε άλλη απώλεια ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, σε συνεργασία με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης και να καταπολεμηθούν οι δραστηριότητες των διακινητών. Εκφράζουμε εκ νέου την ετοιμότητά μας να συμβάλουμε στην αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών πτυχών της συνεχιζόμενης προσφυγικής κρίσης, σε συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες χώρες.

» Η κινητοποίηση της ΕΕ και όλων των κρατών μελών της είναι πρωταρχικής σημασίας καθώς η προσφυγική κρίση συνιστά σημαντική πρόκληση που μπορούμε να αντιμετωπίσουμε μόνο εάν συνεργαστούμε στενά και παραμείνουμε ενωμένοι στις προσπάθειές μας, επιδεικνύοντας αλληλεγγύη και υιοθετώντας μια γνήσια προσέγγιση συνεργασίας και επιμερισμού των ευθυνών και των βαρών.

» Υποστηρίζουμε σθεναρά την ενότητα και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και πιστεύουμε ότι οι συμμετέχοντες στη Διαδικασία της Βιέννης πρέπει να απέχουν από ενέργειες που ουσιαστικά υπονομεύουν το πνεύμα της συμφωνίας που υπογράψαμε εκεί. Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε τις προσπάθειες του Staffan de Mistura, Ειδικού Απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών για τη Συρία και θεωρούμε ότι οι δύο σύνοδοι της Βιέννης αποτέλεσαν σημαντικό βήμα προόδου τόσο για τη δέσμη των συμφωνηθέντων αρχών για τη μελλοντική κατάσταση της Συρίας, αλλά και για το χρονοδιάγραμμα που έχει οριστεί σχετικά με τα βήματα που πρέπει να γίνουν στο άμεσο μέλλον προκειμένου να σταματήσει η αιματοχυσία.

» Εκφράζουμε τις σοβαρές μας ανησυχίες για την κατάσταση της ασφάλειας στη Λιβύη, η οποία επηρεάζει την ασφάλεια και τη σταθερότητα στις γειτονικές χώρες. Υποστηρίζουμε τις προσπάθειες του Martin Kobler, Ειδικού Εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και απευθύνουμε έκκληση σε όλα τα μέρη να εργαστούν εποικοδομητικά με σκοπό τον άμεσο σχηματισμό Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας.

» Η κατάσταση στην Υεμένη συνεχίζει να αποτελεί απειλή για τη σταθερότητα στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Επαναλαμβάνουμε τη στήριξή μας στη νόμιμη κυβέρνηση της Υεμένης και τη διατήρηση της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητάς της.

» Οι προσπάθειες υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων μερών, χωρίς προϋποθέσεις, αποτελούν τη μοναδική ενδεδειγμένη οδό για την επίτευξη προόδου και χαιρετίζουμε τις προσπάθειες που καταβάλλονται από το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου, προκειμένου να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στις πρωτοβουλίες των Ηνωμένων Εθνών.

» Υπογραμμίζουμε την ανάγκη να αντιμετωπιστεί με αποφασιστικότητα η απειλή των εξτρεμιστικών και τρομοκρατικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην Υεμένη.

» Ανησυχούμε για την ανθρωπιστική κρίση και απευθύνουμε έκκληση για την ανεμπόδιστη πρόσβαση όλου του άμαχου πληθυσμού στην ανθρωπιστική βοήθεια.

» Επιβεβαιώνουμε τη στήριξή μας στην κυβέρνηση του Ιράκ και στις προσπάθειες που καταβάλλει για την επίτευξη σταθερότητας, ειρήνης και πολιτικής συνοχής, καθώς και για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η εδαφική ακεραιότητα, η κυριαρχία και η ενότητα του Ιράκ πρέπει να τύχουν σεβασμού. Καλούμε την ιρακινή κυβέρνηση να επιταχύνει τη διαδικασία εθνικής συμφιλίωσης με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών, χωρίς αποκλεισμούς.

» Θεωρούμε ότι η συμφωνία που υπεγράφη από την ομάδα των χωρών E3/EU+3 και το Ιράν στη Βιέννη σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του τελευταίου αποτελεί σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της διεθνούς και περιφερειακής ασφάλειας. Προσμένουμε την εφαρμογή της εν λόγω συμφωνίας σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα.

» Επαναλαμβάνουμε τη δέσμευσή μας για τη λύση των δύο Κρατών η οποία θα εγγυηθεί στον Παλαιστινιακό λαό ένα βιώσιμο, κυρίαρχο, ανεξάρτητο και με εδαφική συνέχεια Κράτος στα σύνορα του 1967 και με την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσά του, το οποίο θα συμβιώνει σε συνθήκες ειρήνης και ασφάλειας με όλους τους γείτονές του.

» Εκφράζουμε τη σταθερή πεποίθησή μας ότι το ιστορικό καθεστώς όλων των ιερών τόπων στην Ανατολική Ιερουσαλήμ πρέπει να γίνει πλήρως σεβαστό. Ανησυχούμε βαθύτατα για την τρέχουσα κλιμάκωση της βίας. Εκφράζουμε την ετοιμότητά μας να συνεργαστούμε στενά και με τις δύο πλευρές και τη διεθνή κοινότητα προκειμένου να βοηθήσουμε στην αποκατάσταση της ηρεμίας. Η βία μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω της επανέναρξης, το ταχύτερο δυνατό, μιας αξιόπιστης πολιτικής διαδικασίας που θα δημιουργεί τις συνθήκες ενός ξεκάθαρου πολιτικού τοπίου για την επίτευξη συνολικής συμφωνίας. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος της Αιγύπτου παραμένει ζωτικός.

» Δεδομένου του πολιτικού κενού στο Λίβανο, υπογραμμίζουμε την επείγουσα ανάγκη για την εκλογή νέου Προέδρου. Υποστηρίζουμε σθεναρά τις προσπάθειες του Πρωθυπουργού, κ. Salam να διατηρήσει την κυβέρνηση σταθερή και λειτουργική και στεκόμαστε σταθερά στο πλευρό του Λιβάνου στον αγώνα που καταβάλλει κατά της τρομοκρατίας και στις προσπάθειές του για τη διατήρηση της ασφάλειας στη χώρα.

» Εκφράζουμε την πλήρη και αταλάντευτη στήριξή μας στη συνεχιζόμενη διαπραγματευτική διαδικασία, υπό την Αποστολή Καλών Υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών, για μια δίκαιη, βιώσιμη και συνολική επίλυση του κυπριακού ζητήματος, βάσει του διεθνούς δικαίου και των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

» Μια τέτοια λύση, η οποία θα επανενώσει τη νήσο, επί τη βάση του σεβασμού των δημοκρατικών αρχών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών όλων των Κυπρίων, δεν θα ήταν μόνο προς όφελος του κυπριακού λαού στο σύνολό του, αλλά θα συνέβαλε επίσης σημαντικά στη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή.

» Θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε εκ νέου ότι η ανακάλυψη σημαντικών αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης ανακάλυψης του κοιτάσματος φυσικού αερίου «Ζohr» στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Αιγύπτου, μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή. Ο εν λόγω σκοπός θα εξυπηρετείτο καλύτερα μέσω της προσχώρησης των χωρών της περιοχής στις παγιωμένες αρχές του διεθνούς δικαίου.

» Αναγνωρίζοντας τον οικουμενικό χαρακτήρα της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), στην οποία και οι τρείς χώρες είμαστε συμβαλλόμενα μέρη, συμφωνούμε να επιταχύνουμε τις διαπραγματεύσεις σχετικά με τα εκκρεμή ζητήματα της οριοθέτησης των παρακείμενων θαλάσσιων ζωνών των τριών χωρών μας.

» Αναγνωρίζοντας ότι η ναυτιλία και ο τουρισμός αποτελούν ζωτικά στοιχεία της οικονομίας των χωρών μας, συμφωνήσαμε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά με σκοπό να ενισχύσουμε την συνεργασία μας στην υλοποίηση κοινών έργων, με τη συμμετοχή φορέων τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης κοινών τουριστικών πακέτων και κρουαζιέρων και της ενίσχυσης της θαλάσσιας σύνδεσης μεταξύ των τριών χωρών για τη μεταφορά τόσο εμπορευμάτων όσο και επιβατών.

» Εκφράζουμε την ανησυχία μας για την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς των χωρών της Μέσης Ανατολής καθώς και για την οργανωμένη λεηλασία και παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών, στις οποίες εμπλέκεται, μεταξύ άλλων, το Ισλαμικό Κράτος (ISIS/Da’esh).

» Συμφωνούμε να εντατικοποιήσουμε τις δράσεις μας για την αντιμετώπιση αυτού του ανησυχητικού φαινομένου και υπογραμμίζουμε την ανάγκη για μία ισχυρή Απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών που θα προβλέπει περιορισμούς με παγκόσμια ισχύ σχετικά με την εμπορία και τη μεταφορά αντικειμένων τέχνης που προέρχονται από όλες τις εμπόλεμες ζώνες, με την υποχρέωση απόδειξης της νομιμότητας της εμπορίας να βαρύνει τους εμπόρους, τους οίκους δημοπρασιών και τους αγοραστές και όχι τα κράτη προέλευσης.

» Παραμένουμε πεπεισμένοι για τον στρατηγικό χαρακτήρα αυτής της τριμερούς συνεργασίας και θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά προκειμένου να απελευθερωθεί το πλήρες δυναμικό της συνεργασίας μας, προς όφελος των λαών μας και της ευρύτερης περιοχής.

» Για το σκοπό αυτό, αποφασίσαμε τη δημιουργία μιας διαρκούς Κοινής Επιτροπής Συνεργασίας, η οποία θα διαμορφώσει, θα αναπτύξει και θα προωθήσει πρακτικά σχέδια τριμερούς ενδιαφέροντος.»