Ο κόσμος κρατάει την ανάσα του μετά το θερμό επεισόδιο Τουρκίας-Ρωσίας

Είναι ακριβώς αυτό που πολλοί απεύχονταν μετά την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης στη Συρία. Η Τουρκία κατέρριψε ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος στη μεθόριο -στο πρώτο θερμό επεισόδιο μεταξύ κράτους-μέλους του ΝΑΤΟ και Ρωσίας στο συριακό μέτωπο. Διεθνές δικαίωμα και εθνικό καθήκον, λέει η Άγκυρα· αρνείται παραβίαση του τουρκικού εναέριου χώρου η Μόσχα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν να μιλά για «πισώπλατη μαχαιριά από συνεργούς τρομοκρατών».

Σύγχυση και ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες για την τύχη των πιλότων: Βίντεο φέρεται να εμφανίζει νεκρό τον έναν χειριστή, ενώ διοικητές των Τουρκομάνων στο σημείο της συντριβής ισχυρίζονται ότι οι δυνάμεις τους πυροβόλησαν και σκότωσαν τους χειριστές καθώς έπεφταν με το αλεξίπτωτο, και έχουν τις σορούς τους. Όμως, η Άγκυρα πιστεύει ότι οι δύο χειριστές είναι ζωντανοί και λέει ότι εργάζεται για να εξασφαλίσει την ασφαλή απελευθέρωσή τους από τα χέρια των αντικαθεστωτικών. Η Ρωσία λέει ότι ένας από τους πιλότους έχει σκοτωθεί «από πυρά στο έδαφος» και ότι η τύχη του δεύτερου παραμένει άγνωστη.

Υπό το φως των γεγονότων συνεδρίασε εκτάκτως το ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες κατόπιν τουρκικού αιτήματος. Παράλληλα, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικώνκάλεσε τους πρεσβευτές των μόνιμων κρατών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΗΠΑ, Ρωσίας, Γαλλίας, Κίνας και Βρετανίας) για ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις. Στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας εκλήθη ταυτόχρονα ο Τούρκος στρατιωτικός ακόλουθος για την επίδοση διαμαρτυρίας για «μη φιλική ενέργεια» της Τουρκίας.

Στην Άγκυρα ο Ταγίπ Ερντογάν συγκάλεσε την ίδια στιγμή έκτακτη σύσκεψη με τη συμμετοχή του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου, των επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών, του πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου και υψηλόβαθμων υπουργών της νέας κυβέρνησης που ορίστηκε σήμερα.

Το πρώτο σχόλιο από ευρωπαϊκής πλευράς ήλθε με σχόλιο του προέδρου της ΕΕΝτόναλντ Τουσκ στο Twitter, ο οποίος κάνει λόγο για «επικίνδυνη στιγμή»μετά την κατάρριψη του αεροσκάφους απευθύνοντας έκκληση προς όλες τις πλευρές για ηρεμία και ψυχραιμία.

Το τουρκικό Γενικό Επιτελείο ανακοίνωσε ότι στις 09:20 το πρωί της Τρίτης ότι αεροσκάφος παραβίασε τον εναέριο χώρο επάνω από την επαρχία Χατάι, και κατόπιν δέκα προειδοποιήσεων προς το μαχητικό να εγκαταλείψει τον εναέριο χώρο της Τουρκίας επενέβησαν στις 09:24 δύο F-16 στη βάσει των τουρκικών κανόνων εμπλοκής.

Η Άγκυρα δημοσιοποίησε επίσης ίχνος του ραντάρ:

Στην ανακοίνωση αποφεύγεται να γίνει αναφορά στην ταυτότητα του αεροσκάφους -γίνεται λόγος για αεροσκάφος αγνώστου ταυτότητας. Τούρκος κυβερνητικός αξιωματούχος ανέφερε εν συνεχεία πως η κατάρριψη δεν επρόκειτο για ενέργεια εναντίον συγκεκριμένης χώρας. «Τα F-16 μας έλαβαν τα αναγκαία μέτρα για την υπεράσπιση της κυρίαρχης επικράτειάς μας» δήλωσε.

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας επιβεβαίωσε την κατάρριψη ρωσικού αεροσκάφους SU-24, όμως επέμεινε ότι ουδέποτε εγκατέλειψε τον συριακό εναέριο χώρο «και αυτό μπορεί να αποδειχθεί» -λέγοντας επίσης ότι καταρρίφθηκε από πυρά που προήλθαν από το έδαφος.

«Το SU-24 βρισκόταν σε ύψος 6.000 μέτρων και οι προκαταρκτικές πληροφορίες υποδεικνύουν ότι καταρρίφθηκε από πυρά από το έδαφος» ανέφερε αρχική δήλωση του υπουργείου Άμυνας. Σε δηλώσεις του πάντως αργότερα οΒλαντιμίρ Πούτιν έκανε λόγο για κατάρριψη του μαχητικού από πύραυλο αέρος-αέρος από τουρκικό F-16.

Σε βαρύ τόνο ο Ρώσος πρόεδρος κατήγγειλε «πισώπλατη μαχαιριά από συνεργούς τρομοκρατών», τονίζοντας ότι το μαχητικό καταρρίφθηκε πάνω από την επικράτεια της Συρίας και συνετρίβη στο συριακό έδαφος σε απόσταση τεσσάρων χιλιομέτρων από την Τουρκία. «Ούτε οι πιλότοι μας, ούτε το μαχητικό απείλησαν την επικράτεια της Τουρκίας» δήλωσε προειδοποιώντας ότι θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες. «Θέλουν να κάνουν το ΝΑΤΟ να υπηρετήσει την ISIS;» ανέφερε.

Την ίδια στιγμή, ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου διατράνωνε ότι η Τουρκία έχει το δικαίωμα να αντιδράσει εάν ο εναέριος χώρος της παραβιάζεται παρά τις επαναλαμβανόμενες προειδοποιήσεις. Στη διάρκεια ομιλίας του στην Άγκυρα διαμήνυσε ότι ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει ότι η Τουρκία «θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο» για να εγγυηθεί την ασφάλεια της χώρας.

Το επεισόδιο σημειώθηκε κοντά στην τουρκοσυριακή μεθόριο μεταξύ Αλεξανδρέττας και Λαττάκειας. Το SU-24 κατέπεσε σε περιοχή Τουρκομάνων στο συριακό έδαφος.

Απόλυτη σύγχυση επκρατεί ως προς την τύχη των πιλότων. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας αναφέρει ότι οι δύο χειριστές χρησιμοποίησαν το σύστημα αυτόματης εκτίναξης. Σημειώνει ότι ο ένας εκ των δύο πιλότων σκοτώθηκε «από πυρά στο έδαφος», ενώ άγνωστη παραμένει η τύχη του δεύτερου.

Βίντεο το οποίο δημοσιεύτηκε από συριακή αντικαθεστωτική οργάνωση φέρεται να εμφανίζει αιμόφυρτο Ρώσο πιλότο στο έδαφος, ενώ μέλος της οργάνωσης δηλώνει ότι είναι νεκρός. «Ένας Ρώσος πιλότος» ακούγεται να λέει μία φωνή από μία ομάδα συγκεντρωμένων ανδρών. «Ο Θεός είναι μεγάλος» λέει άλλη φωνή. Ουδεμία αναφορά γίνεται στην τύχη του δεύτερου πιλότου στο βίντεο η γνησιότητα του οποίου δεν έχει επαληθευτεί.

Το δίκτυο CNN Turk μετέδωσε την ίδια στιγμή ότι οι δύο πιλότοι βρίσκονται στα χέρια τουρκομάνων ισλαμιστών ανταρτών. Κατ’ άλλες, επίσης ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, το πρακτορείο Dogan μετέδωσε ότι διοικητές των τουρκομάνων δήλωσαν ότι οι δυνάμεις τους πυροβόλησαν και σκότωσαν τους πιλότους καθώς έπεφταν με το αλεξίπτωτο και έχουν τις σορούς τους. Στο βίντεο μάλιστα οι αντάρτες ακούγονται να μιλούν μεταξύ τους στα τουρκικά και οριμένοι εξ αυτών ζητούν από τους υπόλοιπους να σταματήσουν τους πυροβολισμούς για να πάρουν τους πιλότους αιχμαλώτους.

Όμως, Τούρκος κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε στο Reuters πως η Άγκυρα θεωρεί πως οι δύο πιλότοι είναι ακόμα ζωντανοί και η κυβέρνηση εργάζεται για την απελευθέρωσή τους. «Οι μονάδες μας, που έλαβαν πληροφορίες ότι οι δύο πιλότοι είναι ζωντανοί, εργάζονται για να τους πάρουν από τους αντάρτες με ασφάλεια» δήλωσε.

Νωρίτερα, είχε δοθεί στη δημοσιότητα από το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu άλλο βίντεο, στο οποίο εμφανιζόταν το ρωσικό αεροσκάφος να πέφτει φλεγόμενο και στη συνέχεια να εμφανίζονται στον ουρανό δύο στίγματα, που όπως όλα δείχνουν, είναι οι πιλότοι που πέφτουν με αλεξίπτωτα.

Φωτογραφία που φέρεται να δείχνει τον έναν από τους δύο χειριστές χωρίς αισθήσεις δημοσιεύτηκε και από άλλον χρήστη του Twitter από το σημείο της κατάρριψης. 

Το βίντεο που φέρεται να δείχνει τον Ρώσο πιλότο δημοσιοποιήθηκε από αντικαθεστωτική ομάδα που δρα στην βορειοδυτική Συρία, όπου επιχειρούν οργανώσεις όπως ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός και άλλες ισλαμιστικές οργανώσεις αλλά δεν υπάρχει παρουσία μαχητών του Ισλαμικού Κράτους.

Ένα στρατηγικής σημασίας ύψωμα στην περιοχή αποτέλεσε τις τελευταίες ημέρες στόχο σφοδρών βομβαρδισμών από ρωσικά μαχητικά.

Στο συγκεκριμένο ύψωμα έχει οχυρωθεί ομάδα Τουρκομάνων ισλαμιστών, που σύμφωνα με δημοσιεύματα του αριστερού τουρκικού Τύπου συνδέονται με ένοπλη σουνιτική ισλαμιστική οργάνωση που έδρασε τις προηγούμενες δεκαετίες στην Τουρκία και σήμερα έχει υπόγειες σχέσεις με τουρκικές μυστικές υπηρεσίες. Μάλιστα, το θέμα των Τουκρομάνων και των ρωσικών βομβαρδισμών στην περιοχή σκόπευε η Τουρκία να το φέρει σε διεθνή φόρα, όπως είχε εκφραστεί από επίσημα χείλη.

Γιάννης Μανδαλίδης – Ευαγγελία Μπίφη
Newsroom ΔΟΛ