“Φωτεινά Διαβήματα” στην αβέβαιη εποχή μας

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΛΑΣΠΙΝΑ

Σε μία σεμνή εκδήλωση, το βράδυ της Τρίτης 29 Σεπτεμβρίου, 2015, παρουσιάστηκε επίσημα το νέο βιβλίο του Μητροπολίτου Πριγκηποννήσων Ιακώβου, με τίτλο: «Φωτεινά Διαβήματα».  Πρόκειται, ουσιαστικά για την έντυπη έκδοση των κηρυγμάτων του Μακαριστού Μητροπολίτου Ικονίου Ιακώβου (1916-1965) Πνευματικού Πατέρα και Γέροντα του νυν Μητροπολίτου Πριγκιποννήσων κ. Ιακώβου.

Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο καλαίσθητο, σύγχρονο Πολιτιστικό Πολυχώρου, του Δήμου Παλαιού Φαλήρου με την παρουσία του Δημάρχου κ. Διονυσίου Χατζηδάκη, του Μητροπολίτου Νέας Σμύρνης κ. Συμεών, βουλευτών, εκπροσώπων Πριγκηποννησιακών και Μικρασιατικών Συλλόγων και πολυπληθούς ακροατηρίου, το οποίο κατέκλυσε την μεγάλη θεατρική αίθουσα του Πολιτιστικού.

Όπως αναφέρει ο Ιεράρχης-συγγραφέας, προβληματίστηκε πριν την έκδοση του βιβλίου για το «εάν και κατά πόσον θα ήθελε ο Γέροντας, με τα γνωστά χριστιανικά ιδανικά και την βαθείαν ταπεινωσή του» την έκδοσή τους, δεδομένου ότι, όπως προσθέτει εις τον πρόλογο του βιβλίου, «ούτος ουδέποτε επεδίωξε την αυτοπροβολήν και, γενικώτερον, την επίδειξη γνώσεων, παρά την αρίστην ελληνομάθειαν και τας πολλάς γνώσεις του, διαπιστωθείσας και επισημανθείσας, πολλάκις τόσον εις την υπεύθυνον θέσιν της Αρχιγραμματείας, όσον και αργότερον εις τας θέσεις του καθηγητού και  Σχολάρχου».

Εν τέλει, όπως σημειώνει ο Μητροπολίτης κ. Ιάκωβος, «εθεώρησα τούτο (σ.σ. την έκδοση) ηθικόν και υλικόν χρέος πνευματικού υιού προς τον Γέροντα και επιπλέον συμβολήν εις την εμβάνθυσιν της προσωπικότητος ενός θεόφρονος Ιεράρχου της Μητρός Εκκλησίας».

Η εκδήλωση ξεκίνησε με τις ευχαριστίες του Δημάρχου Παλιού Φαλήρου κ. Διονυσίου Χατζηδάκη προς το ακροατήριο και την επίδοση τιμητικής πλακέτας υπό του Μητροπολίτου προς τον δραστήριο Δήμαρχο.

Το βιβλίο, τις διδαχές, αλλά και την προσωπικότητα του Μακαριστού Μητροπολίτη Ικονίου, περιέγραψαν με γλαφυρόρτητα οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, Νικόλαος Ξεξάκης, Εμμανουήλ Βαρβούνης, Σπυρίδων Στεργίου και Ιωάννης Παναγιωτόπουλος,

Στην ομιλία του ο ομότιμος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Δρ. Νικόλαος Ξεξάκης, παρουσίασε ένα σύντομο βιογραφικό διάγραμμα του αειμνήστου Μητροπολίτη Ικονίου Ιακώβου, από το οποίο ανάγλυφα προέκυψε η προσωπικότητά του όπως αυτή διαμορφώθηκε στην περιώνυμη Ιερατική Σχολή της Χάλκης, όπου εφοίτησε και εις την οποία αργότερα (1951) ανέλαβε τα καθήκοντα του Σχολάρχη ενώ το 1955 παρητήθη για λόγους υγείας διατηρώντας τα καθήκοντα του Καθηγητή της Ποιμαντικής.

Ο  Μητροπολίτης Ιονίου, το 1965 εκοιμήθη εν Κυρίω  στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών σε ηλικία 49 ετών.

Ο μακαριστός Ιεράρχης άφησε ανεξίτηλη την σφραγίδα της προσωπικότητάς του.  Η θεολογική μόρφωση, το εκκλησιαστικό ήθος η σεμνότητα, η ευσέβεια, το ψυχικό σθένος, η συναίσθηση της ευθύνης και η αφοσίωση στο καθήκον προς τον Θεό, ήσαν βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της προσωπικότητάς του, όπως τα απαρίθμησε ο ομιλητής.

Ο Καθηγητής της Σχολής κλασσικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Εμμανουήλ Βαρβούνης αναφέρθηκε στην σημασία του Κηρύγματος του θείου Λόγου που αποτελεί, όπως είπε συστατικό στοιχείο της Ορθόδοξης λατρείας, καλλιεργηθέν συστηματικά στην Μεγάλη Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως.

Επιφανές κομμάτι της σύγχρονης Εκκλησιαστικής Ρητορικής αποτελούν, είπε, τα Κηρύγματα του Ικονίου Ιακώβου, τα οποία επιμελήθη υποδειγματικά και εξέδωσε το πνευματικό του τέκνο, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Πριγκηποννήσων κ. Ιάκωβος.

Άνετη χρήση της γλώσσας, και γνώση της προγενέστερης Εκκλησιαστικής γραμματείας, ανάπτυξη επιχειρημάτων και απολύτως λογική δόμηση του λόγου συνιστούν τα κύρια χαρακτηριστικά των Κηρυγμάτων του Μακαριστού Μητροπολίτου Ικονίου και τα οποία φέρουν την προσωπική του σφραγίδα, αλλά και την σφραγίδα ενός σπουδαίου ιεράρχη ο οποίος στη σύντομη ζωή του  έδωσε πολλά και θα μπορούσε ακόμη απείρως περισσότερα να προσφέρει εάν ο Κύριος δεν τον καλούσε κοντά του  τόσο γρήγορα, κατέληξε ο ομιλητής.

Ο Επίκουρος καθηγητής της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών, Σπυρίδων Στεργίου επεσήμανε ότι στην μελέτη ενός πονήματος τα καλοπροαίρετα ερωτήματα που έχει ένας αναγνώστης είναι πρωτίστως ο λόγος συγγραφής αυτού του έργου, καθώς και το επιστημονικό ή θεολογικό ενδιαφέρον  που μπορεί ενδεχομένως να υπάρχει.  Εδώ, πρόσθεσε, δεν είναι μόνον η καλαίσθητη καλλιτεχνική επιμέλεια του εξωφύλλου. Η πνευματικά επαφή του κοινού με αυτά τα Κηρύγματα, όπως εμφανίζονται μπορεί να αποτελέσει ψυχο-πνευματική ανάταση σε μια εποχή που όλοι μας την έχουμε ανάγκη.

Θα μπορούσε κανείς, είπε, να τα παραλληλίσει, τηρουμένων των αναλογιών, με την Οδύσσεια, ως ένα εγχειρίδιο της πορείας των ανθρώπων στην απελευθέρωση από τα πάθη και τους λογισμούς. Όλες αυτές οι βιωματικής αλήθειες του ιεράρχη, αναρωτήθηκε ο ομιλητής, που συναντούν τις συμβατικές αλήθειες του κόσμου αυτού και κυρίως του ευαγγελικού νόμου που υπηρετούσε δεν έχουν λόγο ύπαρξης και στο σήμερα, στον σύγχρονο άνθρωπο, στην σύγχρονη χριστιανική κοινωνία, που περιπλανιέται στο λαβύρινθο των παθών αναζητώντας μια φωτεινή διέξοδο;

Ο τέταρτος των ομιλητών, Λέκτορας της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννης Παναγιωτόπουλος, π. Γενικός Γραμματέας Μέσων Ενημέρωσης, επεσήμανε μερικές από τις σπουδαίες αναφορές που κάνει στα Κηρύγματά του ο Μακαριστός Μητροπολίτης, όπως στον Άγιο Φανούριο και τον Ευαγγελιστή Ιωάννη και το υπέροχο Κήρυγμα για τον Άγιο Νικόλαο, ο ποίος δεν είναι απλά, τόνισε, ένας θαλασσινός Άγιος. Είναι ο Άγιος που κουβαλάει  την παράδοση και την ενότητα και την σταθερότητα της πίστης ης Εκκλησίας της Ανατολής, που είναι Εκκλησία Μαρτύρων, μια εκκλησία θαύματος. Και αυτό εκφράζεται με συνέπεια και σαφήνεια από τον Μακαριστό Ιάκωβο.

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο κ. καθηγητής επεσήμανε ότι:  “αυτή η παράδοσή μας και αυτό το μείγμα που έχουμε πρέπει να το κρατήσουμε. Και πρέπει να το κρατήσουμε ζωντανό. Και ζωηρό. Ακόμη και σήμερα που τα πράγματα είναι δύσκολα. Πολύ πιο δύσκολα από όσο θέλουμε να λέμε. Να το κρατήσουμε ζωηρό και να το μεταλαμπαδεύσουμε στα παιδιά μας, ακέραιο, χωρίς να χάσουμε ούτε ένα κομματάκι του. Και αυτή είναι μία πολύ μεγάλη ευθύνη, την οποία πολλές φορές δεν συνειδητοποιούμε ως λαός. Αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε αυτή την κρίσιμη στιγμή είναι αυτό που μας δίνει αυτό το βιβλίο: Στέρεα, σταθερά, στην παράδοσή μας. Στέρεα, σταθερά σαν άνθρωποι της εποχής μας.  Στέρεοι και σταθερά να ατενίσουμε το μέλλον με πίστη, με ελπίδα , με τη βεβαιότητα της νίκης  και να μεταφέρουμε όλα όσα έχουμε κληθεί να μεταφέρουμε  γιατί η ιστορία μας και η ευθύνη μας ως λαός και ως έθνος, είναι τόσο μεγάλη που δεν μπορούμε να την απαρνηθούμε,  και θα ήμασταν προδότες του εαυτού μας”.

Ιδιαίτερα εντυπωσίασε η απόδοση επίκαιρων Βυζαντινών Ύμνων από τη χορωδία του Συνδέσμου των εν Αθήναις Μουσικόφιλων Κωνσταντινουπόλεως υπό την χοραρχία του τ. Β΄ Δομέστιχου κυρ Δημοσθένους Παϊκοπούλου.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πριγκιποννήσων  Ιάκωβος, έκλεισε την όλη εκδήλωση, αναπέμποντας ευχαριστίες στον Δήμαρχο Παλαιού Φαλήρου κ. Διονύσιο Χατζηδάκη, στους παριστάμενους επισήμους και μη, τους συντελεστές, τις εκδόσεις Παλίμψηστον και, τέλος, τους χορηγούς επικοινωνίας της εκδήλωσης, ανάμεσά τους και η Panhellenic post.com.