Η πρώτη έκθεση των Αρχείων Δαρδάλη στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου La Trobe αποτελεί θρίαμβο των προσπαθειών που καταβλήθηκαν για τη διάσωσή τους, μετά το κλείσιμο του ΕΚΕΜΕ το Δεκέμβρη του 2008.

Ο δικαστικός αγώνας με πρωτοβουλία και ολοκληρωτική κάλυψη των εξόδων από τον πρόεδρο της Εταιρίας Ελληνικών Μελετών, ομογενή Τάσο Ρέβη, για τη διάσωση του πολύτιμου υλικού βρήκε τη δικαίωσή του.

Η δέσμευση του Πανεπιστημίου La Trobe, να χρηματοδοτήσει τριετές πρόγραμμα για την καταγραφή, αξιολόγηση και, στη συνέχεια, ανάρτηση του υλικού στο διαδίκτυο, ώστε να είναι προσιτό και προσβάσιμο στους ερευνητές, αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο, βρίσκεται πολύ κοντά στην ολοκλήρωσή του. Έχει αξιολογηθεί και καταγραφεί το 75% του υλικού το οποίο βρίσκεται σε πάνω από 5.000 κιβώτια, το οποίο δε περιλαμβάνει φωτογραφίες που καταγράφουν την άνω των 130 χρόνων πορεία των ομογενών στην Πέμπτη Ήπειρο, χιλιάδες τόμους εφημερίδων, ταινίες κινηματογραφικές, σπάνια βιβλία, έγγραφα, παραδοσιακές στολές, αφίσες, έργα τέχνης, ομογενών που κινδύνευαν να μείνουν στην αφάνεια, μετά το κλείσιμο του ΕΚΕΜΕ.

Η ΕΚΘΕΣΗ

Στα εγκαίνια της έκθεσης είχαμε την ευκαιρία να δούμε ένα δείγμα μόνο του μουσειακού υλικού, πολύ αντιπροσωπευτικού εντούτοις του πλούτου και της ανυπολόγιστης αξίας του συνόλου.

“Τα εκθέματα έχουν επιλεγεί με μεγάλη προσοχή, ώστε να είναι αντιπροσωπευτικά της μεγάλης και αξιόλογης πορείας των Ελλήνων στην Αυστραλία. Σηματοδοτεί, μ’ έναν ιδιαίτερα εκφραστικό τρόπο την προσφορά τους σ’ αυτήν τη χώρα, εδώ και πάνω από ένα αιώνα”, είπε ο αντιπρύτανης, professor John Dewar.

To εκθεσιακό υλικό ήταν σε πέντε -συμβολικού χαρακτήρα- ενότητες, με τίτλους “Τα πρώτα κύματα της μετανάστευσης”, “Διατήρηση της κουλτούρας”, “Κρατώντας ζωντανή την Πίση”, “Στο χώρο της δουλειάς”, “Το χτίσιμο της παροικίας”, “Ελληνοαυστραλοί”, Φανερό ότι μελετήθηκε με ιδιαίτερη προσοχή η επιλογή του, ώστε σ’ αυτήν την πρώτη έκθεση, μα δοθεί το στίγμα της όλης προσπάθειας , αλλά και της ανυπολόγιστης αξίας του υλικού.

“Πρόκειται για μια έκθεση, μικρή μεν σε όγκο, μεγάλη όμως σε συμβολισμό. Δείχνει την εντυπωσιακή πορεία των Ελλήνων στην Αυστραλία και, συνάμα, την πολύπλευρη προσφορά τους στη χώρα που επέλεξαν να ζήσουν” είπε ο καθηγητής Chris Mackie, επικεφαλής της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου La Trobe και πρόεδρος της Επιτροπής Προγράμματος Ελληνικών Αρχείων (Greek Archives Project Committee).

Ιδιαίτερη ικανοποίηση για την εξέλιξη των Αρχείων Δαρδάλη, εξέφρασε ο πρόεδρος της Εταιρείας Ελληνικών Μελετών (Society of Hellenic Studies) κ. Τάσος Ρέβης: “Πιστεύω ότι είναι μια θετική εξέλιξη της όλης μακρόχρονης διαδικασίας, πρωτίστως να σωθούν και, στη συνέχεια, να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα Αρχεία Δαρδάλη. Πίστευα και εξακολουθώ να πιστεύω ότι θα ήταν τραγικό -αν όχι και ασυγχώρητο λάθος- να μέναμε αδρανείς και να αφήναμε τα πράγματα στην τύχη τους, μετά το κλείσιμο του ΕΚΕΜΕ από το ίδιο το Πανεπιστήμιο. Προσωπικά θα το θεωρούσα μεγάλη ήττα αν αδρανούσαμε. Ήμουν διατεθειμένος να επιτύχω τη διάσωσή τους, με οποιοδήποτε υλικό κόστος το οποίο και επιβαρύνθηκα ο ίδιος. Σήμερα, με την έκθεση αυτή, πιστοποιούμε, αν θέλεις, μ’ έναν πολύ χειροπιαστό τρόπο ότι ο αγώνας που κάναμε με τα μέλη της Επιτροπής, Νίκο Κατρή, Σπύρο Ρομποτή, Γιώργο Πάγκαλη και Γιώργο Παπαδόπουλο, δεν πήγε χαμένος. Η δέσμευση του Πανεπιστημίου LaTrobe την οποία επιτύχαμε για τη διάσωση και αξιοποίηση του υλικού, είναι όντως χειροπιαστή. Εδώ θα ήθελα να τονίσω και τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Βασίλης Παπαστεργιάδης στη διάσωση του υλικού, κάτι το οποίο αναγνωρίζουμε και τον ευχαριστούμε ιδιαίτερα”.

ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΑΡΧΗ

Όσον αφορά την μελλοντική εξέλιξη του μουσειακού υλικού των Αρχείων Δαρδάλη, ο καθηγητής Mackie, θα πει ότι “η έκθεση αυτή δεν είναι παρά μόνο μία αρχή. Υπάρχουν πάρα πολλές προοπτικές για την αξιοποίησή του τις οποίες θα εξερευνήσουμε και θα εκμεταλλευτούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Θα μπορούσαν , για παράδειγμα , να γίνουν θεματικές, επιμέρους εκθέσεις, όπως για το ελληνικό ποδόσφαιρο στην Αυστραλία, τον πολιτισμό, τον εργασιακό χώρο, τομείς που σήμερα έχουμε απλά αγγίξει σήμερα. Βασική, βέβαια, προϋπόθεση, το ενδιαφέρον της παροικίας.

Μ’ αυτήν την έκθεση μας δίνεται η ευκαιρία να σφυγμομετρήσουμε, αν θέλεις, πως η ίδια η ομογένεια επιθυμεί να αξιοποιηθεί αυτό το υλικό”.

“Δεν υπάρχει η ελάχιστη αμφιβολία ότι το ενδιαφέρον της παροικίας είναι ένας σοβαρός παράγων πάνω στον οποίο θα στηριχτεί το μέλλον του ομογενειακού αυτού θησαυρού. Να υπολογίσουμε ότι μόνο στον τομέα των εφημερίδων, εκτιμάται ότι η συλλογή είναι η μεγαλύτερη της διασποράς. Ο χώρος δε του Πανεπιστημίου, όπως εκτιμάται και από ειδικούς, όπως είναι ο καθηγητής, Γιώργος Μπαμπινιώτης, είναι ο πιο κατάλληλος για τη στέγαση και την αξιοποίηση του υλικού. Οπότε, το υλικό ενδέχεται να ταξιδεύει μεν, σε τελική όμως ανάλυση, θα πρέπει πάντα να επιστρέφει στο “σπίτι” του, το Πανεπιστήμιο La Trobe” τόνισε ο κ. Ρέβης.

Η έκθεση στεγάζεται στην Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου και θα είναι ανοιχτή μέχρι τις 4 Δεκεμβρίου 2015.

Παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και είναι βέβαιο ότι θα συγκινήσει πάρα πολλούς οι οποίοι θα αναγνωρίσουν σε πολλά δείγματα φωτογραφιών τον εαυτό τους, φίλους, συγγενείς, γνωστούς παράγοντες.