Απεργία για τα Αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά στη …Γαλλία!

Με στόχο να επαναφέρουν το γαλλικό εκπαιδευτικό σύστημα στην πρότερη «χρυσή του εποχή» και να σταματήσουν τη συνεχή διολίσθησή του στις διεθνείς κλίμακες αξιολόγησης, ο Φρανσουά Ολάντ και η τρίτη κατά σειρά υπουργός Παιδείας του επανασχεδιάζουν πλήρως το πρόγραμμα σπουδών για το γυμνάσιο (ηλικίες 11-15 ετών) και τα σχέδιά τους βρίσκουν αντίθετο το 60% της κοινής γνώμης.

Εκτός από την αντικατάσταση των Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών που θεωρούνται από το υπουργείο «ελιτίστικα» μαθήματα, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση προβλέπει επίσης την κατάργηση του ενισχυμένου προγράμματος ξένων γλωσσών για τα 12χρονα παιδιά που έχουν κλίση στις γλώσσες (σε μεγαλύτερη τάξη προστίθεται η επιλογή δεύτερης γλώσσας).

“ΕΛΙΤΙΣΜΟΣ”
Και τα δύο αυτά μέτρα γίνονται στη βάση της κατάργησης του λεγόμενου «ελιτισμού», καθώς οι μαθητές που παρακολουθούν τα παραπάνω μαθήματα ανέρχονται σε 16% και προέρχονται από οικογένειες υψηλότερης κοινωνικής τάξης. Επιπλέον, το 20% των μαθημάτων θα είναι διαθεματικά και θα οργανώνονται από καθηγητές διαφόρων ειδικοτήτων, ενώ οι διευθυντές των σχολείων θα έχουν πλέον περισσότερη αυτονομία στη διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών.

Χρόνο με τον χρόνο ο αριθμός των μαθητών που εγκαταλείπουν το σχολείο χωρίς να έχουν βασικές γνώσεις Γαλλικών και Μαθηματικών αυξάνεται και η γαλλική κυβέρνηση ελπίζει ότι με τον επανασχεδιασμό του προγράμματος σπουδών -σε βάρος των κλασικών μαθημάτων- θα καταφέρει να αναζωογονήσει την παιδεία.

ΕΠΙΚΡΙΝΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ

Οι αντιδράσεις είναι ποικίλες. Μερικά από τα μεγαλύτερα συνδικάτα καθηγητών αλλά και πολλοί γονείς επικρίνουν έντονα την «κατάργηση» των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών. Θεωρούν ότι αυτές οι αλλαγές θα παρακινήσουν τις μεσοαστικές οικογένειες να στείλουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά καθολικά σχολεία, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο τον διαχωρισμό των τάξεων αντί να τον μειώνουν, όπως υποτίθεται είναι ο στόχος του υπουργείου. Η υπουργός Παιδείας Ναζά Βαλό-Μπελκασέμ ισχυρίζεται ότι τα μαθήματα αυτά δεν θα καταργηθούν αλλά θα διδάσκονται σε ένα διαφορετικό πλαίσιο, στην πραγματικότητα δεν θα είναι υποχρεωτική η διδασκαλία τους.

«Δεν θεωρώ φυσιολογικό να βάζουμε όλους τους μαθητές στο ίδιο τσουβάλι. Ας επιτρέψουμε στους καλούς μαθητές να δουλέψουν», ανέφερε ένας γονέας, ο Σεντρίκ, σχετικά με τη διδασκαλία των αρχαίων γλωσσών, ενώ στις χθεσινές πορείες καθηγητές κρατούσαν πλακάτ που επέκριναν τη δραματική μείωση των ωρών διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών.

Πάντως η υπουργός Παιδείας χαρακτήρισε «ψευτοδιανοούμενους» όσους υποστηρίζουν ότι το νέο πρόγραμμα στερεί από τους μαθητές τεράστια τμήματα της πολιτιστικής κληρονομιάς της Γαλλίας. Το Βερολίνο, από την πλευρά του, και οι καθηγητές γερμανικής γλώσσας ανησυχούν ότι με τη μεταρρύθμιση για τις «δίγλωσσες τάξεις» θα υποβαθμιστεί σημαντικά η διδασκαλία των Γερμανικών. Τα αριστερά κόμματα αντιδρούν περισσότερο στη μεγαλύτερη αυτονομία που θα δίνεται στους διευθυντές των σχολείων, η οποία, υποστηρίζουν, θα οδηγήσει σε «α λα καρτ» σύστημα παιδείας και σε διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα σε φτωχές και πλούσιες γειτονιές.

Οσο για τα δεξιά κόμματα, εκφράζουν την ανησυχία τους για το ότι στο νέο πρόγραμμα σπουδών προωθείται περισσότερο το ισλάμ από τον χριστιανισμό και ότι «παρουσιάζει την Ευρώπη μόνο μέσα από το πρίσμα της αποικιοκρατίας και του εμπορίου σκλάβων». Εντονες αντιδράσεις έχει επίσης προκαλέσει και η σχεδιαζόμενη αλλαγή για το 2016 του μαθήματος της Ιστορίας, καθώς οι ενότητες για τις ιδέες του Διαφωτισμού θα ενταχθούν στην προαιρετική ύλη.

ΤΑ ΔΥΟ ΚΛΑΣΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ’50
Από το ’90 η παρουσία τους μειώνεται

Από τη δεκαετία του ’50 η φιλοσοφία του γαλλικού συστήματος εκπαίδευσης σε ό,τι αφορούσε στη μέση παιδεία θεωρούσε την κλασική κουλτούρα ως κοινό κτήμα όλων, γι’ αυτό Λατινικά και Αρχαία Ελληνικά ήταν ενταγμένα κανονικά στο ημερήσιο πρόγραμμα του γυμνασίου και η διδασκαλία τους διαδραμάτιζε πρωταρχικό ρόλο στη γαλλική εκπαίδευση.

Ωστόσο, από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, η παρουσία τους άρχισε να φθίνει στο ημερήσιο πρόγραμμα. Από το 1996 λοιπόν, τα Λατινικά διδάσκονταν δύο ώρες την εβδομάδα από τη Β’ Γυμνασίου, τρεις στη Γ’, ενώ στη Δ’ οι μαθητές μπορούσαν να επιλέξουν και τα Αρχαία Ελληνικά, επίσης τρεις ώρες την εβδομάδα. Τα δύο αυτά μαθήματα διδάσκονταν και στο λύκειο.

Είχε και τότε επιχειρηθεί η κατάργησή τους, κάτι που δεν έγινε μετά τη σφοδρή αντίθεση της ομοσπονδίας καθηγητών που είχε δηλώσει ότι «σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να περιθωριοποιηθούν τα Αρχαία Ελληνικά». Το 2000, το σύνολο των μαθητών που παρακολουθούσαν Λατινικά ήταν 20%, ποσοστό που από το 2006 άρχισε να μειώνεται για να φτάσει σήμερα στο 15,8% στην Γ’ Γυμνασίου. Το ποσοστό των μαθητών που επιλέγουν σήμερα τα Αρχαία δεν ξεπερνάει το 2,2%.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως τα Αρχαία Ελληνικά αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του κύκλου των ανθρωπιστικών σπουδών σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, είτε ως μάθημα υποχρεωτικό στα γυμνάσια θεωρητικής κατεύθυνσης ή σε επιλεγμένα σχολεία, είτε ως μάθημα επιλογής.

ΕΡΗ ΠΑΝΣΕΛΗΝΑ-ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΡΟΥ

“Hellenic Affairs Forum”