Η “αυθεντία” των δημοσκοπήσεων κατέρρευσε στην Βρετανία

Το αποτέλεσμα των βρετανικών εκλογών ήταν ένα τεράστιο χαστούκι για τους Εργατικούς του Μίλιμπαντ και τους Φιλελεύθερους του Κλεγκ, οι οποίοι τώρα ψάχνουν για νέα ηγεσία. Ήταν όμως και ένα εξίσου ηχηρό χαστούκι για τις εταιρείες δημοσκοπήσεων: προέβλεπαν ντέρμπι και τελικά προέκυψε περίπατος.
«Οι ερευνητές της κοινής γνώμης θα πρέπει να ερευνήσουν για να δουν τι πήγε στραβά» έσπευσε να πει ο δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον.
Εδώ και μήνες, τα ινστιτούτα προέβλεπαν ένα αμφίρροπο αποτέλεσμα χωρίς αληθινό νικητή, με τους Τόρις και τους Εργατικούς να έρχονται στήθος με στήθος.
Ακόμη και την παραμονή της ψηφοφορίας, τα ινστιτούτα YouGov, ICM και Survation έκαναν λόγο για ισόπαλο αποτέλεσμα.
Άλλες τρείς δημοσκοπήσεις που δημοσιεύθηκαν από τα ινστιτούτα TNS, Opinium και Comres έδιναν στους Συντηρητικούς προβάδισμα 1%, ενώ το Panelbase έδινε 2% προβάδισμα στους Εργατικούς.
Οι τίτλοι όλων των εφημερίδων περιέγραφαν την ψηφοφορία ως την πιο αμφίρροπη εδώ και τέσσερις δεκαετίες.

Όταν δημοσιοποιήθηκε το κοινό exit poll του BBC/Sky/ITV στις 24:00, το σοκ ήταν μεγάλο. Κανείς δεν μπορούσε ή δεν ήθελε να το πιστέψει. Ακόμα και η Νικόλα Στέρτζεον του SNP, έσπευσε να συστήσει υπομονή στους οπαδούς της. Και ας έδιναν τα exit poll στους σκωτσέζους εθνικιστές σχεδόν όλες τις έδρες της Σκωτίας στη Βουλή των Κοινοτήτων.
Σοκαρισμένος εμφανίστηκε στο BBC ο Πάντι Άσνταουν, ιστορικός ηγέτης των Φιλελεύθερων, ο οποίος με το γνωστό βρετανικό φλέγμα, υποσχέθηκε στους τηλεθεατές να «φάει το καπέλο του», αν επιβεβαιωνόταν το βατερλώ του κόμματός του.
Όλη την υπόλοιπη μέρα, όσο προχωρούσε η εκπομπή του BBC και η ροή των αποτελεσμάτων, το «καπέλο» είχε γίνει πρώτο θέμα. Το πρωί ο Άσνταουν επανήλθε σε τηλεοπτικό πάνελ και ο δημοσιογράφος τον περίμενε με ένα καπέλο.
Για τα ινστιτούτα ήταν το πιο μεγάλο χαστούκι μετά το φιάσκο του 1992, όταν είχαν δώσει νικητή τον Νιλ Κίνοκ των Συντηρητικών, ενώ τις εκλογές κέρδισε για τους Συντηρητικούς ο Τζον Μέιτζορ, ο πολιτικός που διαδέχθηκε το 1990 την Μάργκαρετ Θάτσερ.

Πάντως, αρκετοί από τους αρμόδιους έσπευσαν σε όλα τα πάνελ να υπενθυμίσουν την ακρίβεια πρόβλεψης του αποτελέσματος του 2010. Αλλά και για τις νυν δημοσκοπήσεις έσπευσαν να υπενθυμίσουν ότι -τουλάχιστον- έπεσαν μέσα στην περίπτωση της Σκωτίας.
Και τώρα όλοι ψάχνουν να δουν τι συνέβη. «Μήπως το συντηρητικό εκλογικό σώμα αφυπνίσθηκε αργά; Μήπως ήταν πρόβλημα μεθοδολογίας; Θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να αναλυθεί η αποτυχία των δημοσκόπων» υπογράμμισε ο Τόνι Τράβερς, πολιτειολόγος στο London School of Economics
Ένα ενδεχόμενο είναι να υπήρξε μια κινητοποίηση την τελευταία στιγμή των συντηρητικών ψηφοφόρων, οι οποίοι είναι παραδοσιακά πιο απρόθυμοι να αποκαλύψουν τις προτιμήσεις τους.

Στο παρελθόν, οι δημοσκόποι είχαν συχνά την τάση να υπερεκτιμούν τη δύναμη των Εργατικών.
Οι δημοσκόποι απέτυχαν κυρίως να μεταφράσουν τα ποσοστά της πρόθεσης ψήφου στο σωστό αριθμό εδρών, γνωρίζοντας ότι οι βουλευτικές εκλογές είναι ένα σύνολο αποτελεσμάτων ατομικών μαχών σε 650 εκλογικές περιφέρειες.
«Προβλέψαμε τις μεγάλες τάσεις της βραδιάς: τους σκωτσέζους εθνικιστές που καταβρόχθισαν το Εργατικό Κόμμα στη Σκωτία, την επίδραση που είχαν στους Φιλελεύθερους τα πέντε χρόνια που συμμετείχαν στην κυβέρνηση συνασπισμού» ανέφερε η Μισέλ Χάρισον του ινστιτούτου TNS, μιλώντας στο Skynews.