Στο Φανάρι ο Πάπας Φραγκίσκος- Κοινή διακήρυξη

Ιστορική χαρακτήρισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος την επίσκεψη που πραγματοποιεί στο Φανάρι, ο Πάπας Φραγκίσκος, ο οποίος έγινε δεκτός με παρατεταμένες κωδωνοκρουσίες.

Στην είσοδο Πατριαρχικού Οίκου, τον Πάπα Φραγκίσκο και τη συνοδεία του, υποδέχθηκαν οι Μητροπολίτες Νικαίας Κωνσταντίνος και Χαλκηδόνος Αθανάσιος. Η παπική ακολουθία κατευθύνθηκε στην συνεχεία στα Προπύλαια του Πατριαρχικού Ναού όπου περίμεναν ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και η Σύνοδος του Οικουμενικού Θρόνου.
Ο Πάπας Φραγκίσκος εισήλθε στον πρόναο του Πατριαρχικού Ναού, άναψε κερί και στη συνέχεια μαζί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη προχώρησαν στον κυρίως ναό. Απευθυνόμενος στον Πάπα Φραγκίσκο ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος τόνισε ότι τον υποδέχεται «με χαρά, τιμή και ευγνωμοσύνη» διότι ήρθε από την Παλαιά, στη Νέα Ρώμη «γεφυρώνοντας συμβολικώς την Δύσιν και την Ανατολήν, κομιστής της αγάπης του Πρωτοκορυφαίου προς τον Πρωτόκλητο αυτάδελφο αυτού».

Ο Βαρθολομαίος σημείωσε επίσης ότι η έλευση του Πάπα αποτελεί συνέχεια των ανάλογων επισκέψεων που είχαν κάνει οι προκάτοχοί του Παύλος Στ’, Ιωάννης-Παύλος Β’ και Βενέδικτος ΙΣτ΄, και «μαρτυρεί τη βούληση της Εκκλησίας της Ρώμης να συνεχιστεί η σταθερά πορεία, προς αποκατάσταση της πλήρους κοινωνίας μεταξύ των Εκκλησιών».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης χαιρέτησε την επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στην έδρα της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης ως ιστορικό γεγονός, σε κρίσιμους καιρούς για την ανθρωπότητα.

Ο Πάπας Φραγκίσκος στην αντιφώνησή του εξέφρασε την εγκάρδια ευχαρίστησή του για την αδελφική υποδοχή που του επιφύλαξε ο Οικουμενικός Πατριάρχης.

«Αίσθανομαι ότι η χαρά μας είναι πιό μεγάλη γιατί η πηγή της βρίσκεται αλλού, όχι σε εμάς, όχι στο καθήκον μας και στις προσπαθείες μας, οι οποίες βεβαίως υπάρχουν, αλλά στην κοινή αφοσίωση στην πιστότητα του Θεού, που θέτει το θεμέλιο για την ανασυγκρότηση του ναού του που είναι η Εκκλήσια» ανέφερε ο Πάπας Φραγκίσκος.

Η συγκίνηση στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου κορυφώθηκε όταν ο δυο προκαθήμενοι, αντάλλαξαν τον ασπασμό της αγάπης.

Στη συνέχεια οι δυο προκαθήμενοι κατευθύνθηκαν στον Πατριαρχικό Οίκο, όπου είχαν κατ’ ιδίαν συνάντηση.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης δώρισε στον Πάπα εικόνα του Αγίου Γεωργίου που αγιογραφήθηκε στο ‘Αγιο Όρος, ενώ ο Πάπας του προσέφερε ως δώρα ένα αντίγραφο ελληνικού χειρογράφου του 11ου αιώνα, το πρωτότυπο του οποίου είναι αποθησαυρισμένο στη Βιβλιοθήκη του Βατικανού, καθώς και ένα αντίγραφο ψηφιδωτού με την παράσταση του Χριστού που κοσμούσε τον 9ο αιώνα το ναό του Αγίου Πέτρου, στη Ρώμη.

Η επίσκεψη του προκαθήμενου της Καθολικής Εκκλησίας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο θα κορυφωθεί, το πρωί της Κυριακής με την Πατριαρχική Θεία Λειτουργία για τη θρονική εορτή του Αγίου Ανδρέα, ιδρυτή της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης.

Στην πανηγυρική Πατριαρχική Θεία Λειτουργία θα προεξάρχει ο Οικουμενικός Πατριάρχης και θα συμμετέχουν τα μέλη της Αγίας και Ιεράς Συνόδου. Θα πραγματοποιηθούν ομιλίες των δύο Προκαθημένων και ακολούθως θα ευλογήσουν τους πιστούς από τον εξώστη του Πατριαρχείου. Αμέσως μετά στην Αίθουσα του Θρόνου ο Πάπας Φραγκίσκος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα υπογράψουν κοινή Διακήρυξη, ανάλογη με εκείνη που υπέγραψαν στην πρόσφατη συνάντησή τους στα Ιεροσόλυμα.

Τον Πάπα Φραγκίσκο υποδέχθηκε στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης ο Oικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, συνοδευόμενος από τους μητροπολίτες Περγάμου Ιωάννη και Αμερικής Δημήτριο.

Ο ποντίφικας έφτασε στην Κωνσταντινούπολη, κύριο σταθμό της επίσκεψής του στην Τουρκία, προερχόμενος από την Άγκυρα όπου είχε πραγματοποιήσει μονοήμερη επίσημη επίσκεψη υπό την ιδιότητά του ως αρχηγού του κράτους του Βατικανού.

Ο προκαθήμενος της Καθολικής Εκκλησίας και η συνοδεία του έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη το πρωί του Σαββάτου.

Στη συνέχεια, ο Πάπας κατευθύνθηκε στην παλαιά Πόλη και τη βασιλική της Αγίας Σοφίας καθώς και στο Μπλε Τζαμί.

Το μεσημέρι τέλεσε θεία λειτουργία στον ρωμαιοκαθολικό Ναό του Αγίου Πνεύματος, στην οποία παρέστη και ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ενώ το απόγευμα τελέστηκε δοξολογία στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου.

Ο Πάπας Φραγκίσκος βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη, ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, συνεχίζοντας την παράδοση που έχει ξεκινήσει, με την άρση του σχίσματος ανάμεσα στην Ανατολική και τη Δυτική Εκκλησία και τον θεολογικό διάλογο που άρχισε με τις συναντήσεις του Πατριάρχη Αθηναγόρα και του Πάπα Παύλου του 6ου, τη δεκαετία του ’60.

Δείτε ζωντανά τη μετάδοση από το κανάλι του Βατικανού

Σε κοινή διακήρυξή τους, οι δύο θρησκευτικοί ηγέτες δήλωσαν ότι δεν θα δεχτούν μία «Μέση Ανατολή χωρίς χριστιανούς».

«Εκφράζουμε την κοινή μας ανησυχία για την κατάσταση στο Ιράκ, τη Συρία και όλη τη Μέση Ανατολή» αναφέρει η διακήρυξη.

«Πολλοί από τους αδελφούς και τις αδελφές μας διώκονται και έχουν οδηγηθεί με τη βία μακριά από τα σπίτια τους. Μοιάζει ακόμα και να έχει χαθεί η αξία της ανθρώπινης ζωής, να μην μετρά πια ο άνθρωπος και να μπορεί να θυσιάζεται από άλλα συμφέροντα. Και η τραγωδία είναι ότι αυτό συναντά την αδιαφορία πολλών» αναφέρει η διακήρυξη. Οι δύο θρησκευτικοί ηγέτες ζήτησαν να υπάρξει «κατάλληλη απάντηση από τι διεθνή κοινότητα».

Οι δύο θρησκευτικοί ηγέτες προσευχήθηκαν και για την ειρήνη στην Ουκρανία και κάλεσαν όλες τις πλευρές «να επιλέξουν την οδό του διαλόγου και του σεβασμού της διεθνούς νομοθεσίας, προκειμένου να μπει τέλος στη διαμάχη και να μπορούν όλοι οι Ουκρανοί να ζουν αρμονικά».

Μετά την υπογραφή της κοινής διακήρυξης ακολούθησε γεύμα στο οποίο παρακάθισε και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών, Ευάγγελος Βενιζέλος. Μετα το πέρας του γεύματος ο Πάπας ολοκλήρωσε την επίσκεψή του και αποχώρησε εν μέσω κωδωνοκρουσιών και ισχυρών μέτρων ασφαλείας.

Ο Πάπας Φραγκίσκος βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη, ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, συνεχίζοντας την παράδοση που έχει ξεκινήσει, με την άρση του σχίσματος ανάμεσα στην Ανατολική και τη Δυτική Εκκλησία και τον θεολογικό διάλογο που άρχισε με τις συναντήσεις του Πατριάρχη Αθηναγόρα και του Πάπα Παύλου του 6ου, τη δεκαετία του ’60.

Προσέγγιση με το Φανάρι – Διάλογος «κωφών» με την τουρκική ηγεσία

Κι ενώ Πάπας και Πατριάρχης διακήρυτταν την ενότητα, η πρώτη επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στην Τουρκία έδωσε την ευκαιρία για ένα πολιτικό διάλογο «κωφών» μεταξύ του προκαθήμενου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, υποστηρικτή της συμμαχίας των θρησκειών εναντίον της τρομοκρατίας, και των αρχών της Άγκυρας, οι οποίες επιμένουν να καταγγέλλουν την ισλαμοφοβία, αναφέρουν οι αναλυτές.
Μέσα στην πολυτέλεια του καινούριου και πολύ αμφιλεγόμενου τουρκικού προεδρικού μεγάρου, η αντίθεση ήταν εντυπωσιακή. Αμφότεροι εκνευρισμένοι παρά τις συνήθεις ευγένειες και τα χαμόγελα, ο ποντίφικας και ο τούρκος οικοδεσπότης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απήγγειλαν καθένας την ομιλία του, χωρίς να φανεί πως υπάρχει κάποιο σημείο επαφής.

«Ο Πάπας εκφράσθηκε στο πλαίσιο μιας ποιμενικής προοπτικής, ενώ ο πρόεδρος έβγαλε έναν πολύ πολιτικό λόγο», συνόψισε πολύ διπλωματικά για τους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Βατικανού, ο ιερέας Φεντερίκο Λομπάρντι.

Η ομιλία του Φραγκίσκου ήταν ευγενική, αλλά αυστηρή. Υπογράμμισε τη θέση της Τουρκίας ως «φυσικής γέφυρας» ανάμεσα στη Δύση και την Ανατολή και επέμεινε στο ρόλο προτύπου που πρέπει να διαδραματίσει σε ό,τι αφορά το διάλογο μεταξύ των πολιτισμών.

Ο αργεντινός πάπας κατήγγειλε επίσης τη νομική θέση της μικροσκοπικής χριστιανικής κοινότητας, η οποία έχει μόλις 80.000 μέλη σε μια Τουρκία με συντριπτική μουσουλμανική πλειοψηφία και γίνεται ανεκτή από τις αρχές, όμως εξακολουθεί να μην έχει επίσημο καθεστώς.

Η ομιλία αυτή, στην οποία επέμεινε στην κοινή κληρονομιά του χριστιανισμού και του ισλάμ, φαίνεται πως μικρή απήχηση βρήκε στις τουρκικές αρχές.

Σε εντελώς διαφορετικό ύφος, ο Ερντογάν επιδόθηκε σε ένα ανελέητο κατηγορώ εναντίον της ανόδου της ισλαμοφοβίας, της καταπίεσης των μουσουλμάνων στη Δύση και της «κρατικής τρομοκρατίας» που υποστήριξε πως ασκούν το συριακό καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ και το Ισραήλ στη Γάζα.

Ήταν μια πολύ επιθετική ομιλία στην οποία το Ισλάμ εμφανιζόταν στο ρόλο του θύματος, ενώ οι καταχρήσεις εναντίον των χριστιανών του Ιράκ ή της Συρίας μόλις που αναφέρθηκαν.

Στον ίδιο τόνο, ο υψηλότερος τούρκος θρησκευτικός αξιωματούχος, ο Μεχμέντ Γκιορμέζ, καταφέρθηκε επίσης εναντίον της «ισλαμοφοβικής παράνοιας» που, όπως υποστήριξε, χρησιμεύει ως πρόσχημα «για μαζικές πιέσεις, εκφοβισμούς, επιθέσεις εναντίον των αδελφών μας που ζουν στη Δύση».

Και μολονότι κατήγγειλε τις «εντελώς απαράδεκτες» πράξεις των ισλαμιστών στο Ιράκ ή τη Συρία, ο Γκιορμέζ τις απέδωσε σε «πληγωμένα πνεύματα», ώστε να υπογραμμίσει για άλλη μια φορά την ευθύνη της Δύσης για την άνοδο του ισλαμικού φονταμενταλισμού.

Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Γαλλικό, Associated Press