Ο εορτασμός της Αρμάτας στο λιμάνι των Σπετσών

Ο εορτασμός της Αρμάτας είναι μια ιδιαίτερα εντυπωσιακή γιορτή που λαμβάνει χώρα στο λιμάνι των Σπετσών κάθε χρόνο το δεύτερο Σάββατο του Σεπτεμβρίου.

Πρόκειται για μια σειρά εβδομαδιαίων πολιτιστικών και θρησκευτικών εκδηλώσεων με αποκορύφωμα την αναπαράσταση της πυρπόλησης ομοιώματος της τουρκικής ναυαρχίδας. Η εκδήλωση είναι αφιερωμένη στη μεγαλειώδη νίκη των Ελλήνων απέναντι στους Τούρκους στα νερά των Σπετσών, μία από τις σημαντικότερες στιγμές του αγώνα του 1821.

Στις 8 Σεπτεμβρίου 1822 ο Υψηλάντης από την ξηρά και η Μπουμπουλίνα από τη θάλασσα πολιορκούσαν ένα από τα τελευταία σημεία αντίστασης των Τούρκων το Παλαμήδι του Ναυπλίου.
Για να ενισχύσουν την αντίστασή τους οι Τούρκοι, έστειλαν μέρος του στόλου τους να καταστρέψει την Ύδρα και τις Σπέτσες για αντιπερισπασμό. Ήλπιζαν ότι η απειλή στα νησιά θα ανάγκαζε τις ελληνικές δυνάμεις να διασπαστούν.
Οι Έλληνες όμως δε μετακίνησαν τις δυνάμεις τους από το Παλαμήδι και η αντιμετώπιση των Τούρκων έγινε από άντρες των δύο νησιών. Προετοιμάζοντας οι έλληνες την αντίστασή τους, φυγάδευσαν τους κατοίκους των Σπετσών στην Ύδρα και στο νησί παρέμειναν 60 παλικάρια με πλοίαρχους τους Τσούρπα, Λάμπρου, Κριεζή και Κούτση για να αντιμετωπίσουν τον Τουρκικό στόλο.

Ύστερα από πολύωρη ναυμαχία στα νερά των Σπετσών, με τους Τούρκους να έχουν σαφή αριθμητική υπεροχή, οι Έλληνες με μπροστάρη το Σπετσιώτη πυρπολητή Κοσμά Μπαρμπάτση κατάφεραν να φτάσουν στην τουρκική ναυαρχίδα και να της βάλουν φωτιά. Μετά την παράτολμη αλλά γενναία ενέργεια των ελλήνων και την καταστροφή της ναυαρχίδας τους, οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν.
Οι Σπετσιώτες θεωρώντας ότι στη νίκη τους αυτή ενάντια στους πολυάριθμούς Τούρκους είχαν τη βοήθεια της Παναγίας, έδωσαν στο εκκλησάκι που βρίσκεται στο λιμάνι το όνομα Παναγία η Αρμάτα και το γιορτάζουν κάθε χρόνο στις 8 Σεπτεμβρίου.

Κατά την αναπαράσταση στο λιμάνι του νησιού, εξιστορούνται τα γεγονότα της ιστορικής εκείνης νύχτας και η ατμόσφαιρα είναι συγκινητική. Τα φώτα είναι όλα σβηστά και όλοι οι επισκέπτες περιμένουν να δουν το Τουρκικό πλοίο να τυλίγεται στις φλόγες και τελικά να βουλιάζει.
Μετά την καταστροφή της ναυαρχίδας ακολουθούν ιδιαίτερα εντυπωσιακά πυροτεχνήματα και βεγγαλικά που κάνουν μικρούς και μεγάλους να βγάζουν επιφωνήματα.
Η μοναδική ατμόσφαιρα είναι εκείνη που κάνει χιλιάδες έλληνες αλλά και ξένους τουρίστες να συρρέουν στις Σπέτσες το δεύτερο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου και να είναι πιστοί στην επίσκεψή τους κάθε χρόνο.