Με επιτυχία το 30ο Αντάμωμα Βλάχων στο Μέτσοβο

Ρεπορτάζ για την ΡΗΡ: Νίκος Σουτόπουλος

Φωτογραφία: Μπάμπης Τράκας

ΜΕΤΣΟΒΟ: Με τον Μεγάλο Χορό στην Μηλιά Μετσόβου το πρωί της Κυριακής κορυφώθηκαν και έκλεισαν οι τριήμερες εκδηλώσεις (27 – 29 Ιουνίου 2014) για το 30ο Πανελλήνιο Αντάμωμα Βλάχων που φέτος πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στο Μέτσοβο από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων.

Αν και η καρδιά των Βλάχων χτυπά στον Ελλαδικό χώρο, στις εκδηλώσεις συμμετείχαν και Βλαχόφωνοι εκτός συνόρων (Αλβανία, FYROM, Βουλγαρία, Ρουμανία κ.ά.), ενώ το πρόγραμμα των τριήμερου Ανταμώματος στο οποίο γιορτάστηκαν τα 30 χρόνια ζωής και δράσης της Ομοσπονδίας περιελάμβανε ημερίδα όπου το παρόν έδωσαν ο βουλευτής Ιωαννίνων της ΝΔ Σταύρος Καλογιάννης, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης και ο Δήμαρχος Μετσόβου Νίκος Τσομπίκος οι οποίοι και αναφέρθηκαν στην σημασία της διοργάνωσης, αλλά και ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Κώστας Τζαφέας.

Στην ημερίδα έγιναν εισηγήσεις με τα παρακάτω θέματα: “1984-2014: 30 Χρόνια Αντάμωμα – 30 χρόνια ζωής και δράσης της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων” από τους τ. προέδρους ΠΟΠΣΒ: Κιλιπίρης Φώτιος-καθ. ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και Αδάμ Κωνσταντίνο – εκπαιδευτικό και Διευθυντή Γυμνασίου Μαυροχωρίου Καστοριάς, « Η ξυλογλυπτική τέχνη στο Μέτσοβο και οι Μετσοβίτες ταλιαδόροι » από το Σιούλη Τριαντάφυλλο – Δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Σχολικό Σύμβουλο ΔΕ και «Το όνομα του Μετσόβου» από το Λαΐτσο Στέργιο- ιστορικό/ερευνητή Πανεπιστημίου Βιέννης, που παρακολούθησε πλήθος ακροατών και επισκεπτών.

Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν το βράδυ της Παρασκευής με εκδήλωση για τον Βλαχόφωνο Ελληνισμό και την Εθνική Παλιγγενεσία κατά την διάρκεια της οποίας παρουσιάστηκαν χορευτικά δρώμενα με ιστορικές αφηγήσεις και προβολές από τον Σύλλογο Βλάχων Ν. Σερρών «Ο Γεωργάκης Ολύμπιος», στην κεντρική πλατεία του Μετσόβου.

Στο Παιδικό Εργαστήρι Πινακοθήκης Ε. Αβέρωφ υπήρξε παράλληλη εκδήλωση για παιδιά με θέμα: «Ζωγραφίζοντας το Αντάμωμα των Βλάχων»

Λίγα λόγια για τους Βλάχους

Οι Βλάχοι της Ελλάδας είναι γνωστοί με αυτή την ονομασία από τον 10ο αιώνα και αναφέρονται τότε στη Θεσσαλία και στη Δυτική Μακεδονία. «Πρόκειται για τους αναφερόμενους προηγουμένως περιφραστικά, από την περίοδο του αυτοκράτορα Ιουστινιανού, ως “Ρωμαίους της πατρώας φωνής”, δηλαδή λατινόφωνους Ρωμαίους. Η λατινογενής προφορική γλώσσα είναι το κύριο διαφοροποιητικό στοιχείο των Βλάχων από τους κατά περίπτωση όμορούς τους πληθυσμούς. Τα βλαχικά είναι κληρονοµιά της υπερχιλιετούς λατινόφωνης Ρωµιοσύνης. Είναι µια άλλη, λατινογενής, προφορική, αλλά όχι ξένη γλώσσα στην

πατρίδα µας» αναφέρει ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων κ. Μιχάλης Μαγειρίας.

«Ιδιαίτερη άνθηση γνώρισαν οι γνωστοί μας σήμερα ορεινοί βλαχικοί οικισμοί της Πίνδου, που συγκροτήθηκαν σε σημαντικά περάσματα του οδικού δικτύου της περιοχής κατά την πρώιμη Τουρκοκρατία, αφού εξασφάλισαν προνομιακό καθεστώς, μιας και τα σημαντικά κεφάλαια που τους απέφερε η φύλαξη των διόδων, ο έλεγχος και η συντήρηση του οδικού δικτύου για λογαριασμό της Υψηλής Πύλης στον χώρο τους, ευνόησαν την επένδυσή τους σε εμπορευματικές δραστηριότητες αρχικά σε περιφερειακό και στη συνέχεια σε διακρατικό επίπεδο. Ετσι δημιουργήθηκαν εκτεταμένα οικογενειακά και τοπικά δίκτυα στην αλλοδαπή» επισημαίνει ο κ. Μαγειρίας.

Η δραστηριότητα τους αυτή ευνόησε την ίδρυση ελληνοσχολείων και σε συνάρτηση με τα δίκτυα των εμπόρων των παροικιών της Διασποράς τη διάχυση των ιδεών και μηνυμάτων του Διαφωτισμού στις τοπικές βλαχικές κοινότητες. «Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν η σημαντική και πολύπλευρη συμβολή τους στον Νεοελληνικό Διαφωτισμό, στην προετοιμασία και χρηματοδότηση της Επανάστασης αλλά και στη συγκρότηση του νεοελληνικού έθνους-κράτους» καταλήγει ο κ. Μαγειρίας.

Εκτός από το Αντάµωµα η ΠΟΠΣΒ διοργανώνει και το ετήσιο διεπιστηµονικό «Συµπόσιο Ιστορίας, Λαογραφίας, παραδοσιακής Μουσικής και Χορού» σε συνεργασία με το αντίστοιχο της περιοχής πανεπιστημιακό ίδρυμα. Διοργανώνει επίσης περιβαλλοντικές εκδηλώσεις γνωριμίας με τα βουνά μας, εκδόσεις, εκθέσεις και εκδηλώσεις σχετικές µε τους Βλάχους σε συνεργασία µε φορείς κρατικούς και ιδιωτικούς.