Μ. Τετάρτη, το μυστήριο του Αγίου Ελαίου (Ευχελαίου)

ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΥΡΙΤΣΗ (Αρχιεπισκοπή Αμερικής)

Αποκλειστικά για την PanHellenic Post.

Η Αγία μας Εκκλησία, αγαπητοί αναγνώστες, έχει και πιστεύει στα επτά μυστήρια. Χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Η μεν πρώτη κατηγορία, απαρτίζεται από τα τέσσερα μυστήρια τα οποία είναι υποχρεωτικά αρχίζοντας με το μυστήριο της Βαπτίσεως, εν συνεχεία του Χρίσματος, μετά την βάπτιση και η μετάδοση της Θείας Κοινωνίας προς τον (ή την ) νεοφώτιστον.

Το δε τέταρτο είναι η Ιερά εξομολόγηση. Τα τέσσερα αυτά μυστήρια είναι απαραίτητα για κάθε Ορθόδοξο Χριστιανό. Το τέταρτο μυστήριο, δυστυχώς το έχουμε ξεχάσει. Γιατί όμως;

Λένε πολλοί, γιατί να πάω να εξομολογηθώ, σε ποιόν να τα πω τα παράπονά μου και τα βάρη της ψυχής μου; Πηγαίνω στην εικόνα του Χριστού και τα λέγω εκεί. Η Εκκλησία απαντάει: Αρρώστησες; Ναι. Θα πάς στο γιατρό; Ναι. Γιατί θέλεις να πας στο γιατρό, πήγαινε στη φωτογραφία του γιατρού και πες του, δέχεται να σε θεραπεύσει;

Σε θεραπεύει η φωτογραφία του γιατρού; όχι.

Ενώ, όμως, κάτω από το επιτραχήλιο του πιστού ιερέως, εξαγνίζεται η ψυχή. Το λευκό φόρεμα που μας έδωσε η Εκκλησία κατά τη βάπτιση, εν καιρώ λερώνεται και πρέπει να πλυθεί. Να φύγουν οι λεκέδες. Και οι αμαρτίες φεύγουνε κάτω από το επιτραχήλιο του εξομολογητή. Είναι απαραίτητο.

Η δεύτερη άλλη κατηγορία, απαρτίζεται από τρία μυστήρια τα οποία λέγονται προαιρετικά. Άμα θέλεις τα παίρνεις, άμα δεν θέλεις δεν τα παίρνεις.

Και ποιά είναι αυτά; Είναι ο γάμος, η χειροτονία, η ιεροσύνη, δηλαδή, όποιος θέλει γίνεται κληρικός, διάκος, ιερέας ή επίσκοπος. Όλα τα άλλα, Αρχιεπίσκοπος, Μητροπολίτης, όλα αυτά είναι τίτλοι. Στην ουσία, επίσκοποι είναι. Και πολλοί από τους επισκόπους, μόλις φορέσουν τη μίτρα, λησμονούν τον θεσμό της αρχιεροσύνης και, δυστυχώς, επαναλαμβάνω και πάλι, γίνονται μικροί Ναπολέοντες, μικροί αυτοκράτορες. Ενώ ο Απόστολος Πέτρος, πρωτοκορυφαίος του Χριστού Απόστολος, σε συνέδριο ιερέων αποκαλεί τον εαυτό του συμ-πρεσβύτερο. Ξέρετε τι εννοεί αυτό; Δεν λέει ότι είμαι δεσπότης, επίσκοπος παρά μόνον είμαι συμ-πρεσβύτερος, δηλαδή ένας από εσάς, τους ιερείς. Πού το βλέπουμε αυτό γραμμένο; Στην Δευτέρα Επιστολή του Αποστόλου Πέτρου, στο 5ο Κεφάλαιο Στίχος 1.

Βέβαια, έχουμε και το μυστήριο του Αγίου Ελαίου ή Ευχελαίου όπως το λέμε και το γνωρίζουμε. Το μυστήριο αυτό είναι για τους ασθενείς, τους αρρώστους: Λέγει η Επιστολή του Ιακώβου: Ασθενείς τις; Καλέστε τους Πρεσβυτέρους. Είναι κανένας άρρωστος από εσάς; Καλέστε τους Ιερείς, να έλθουν να τελέσουν το μυστήριο του Ευχελαίου που απαρτίζεται από πολλές ευχές, συγκεκριμένα επτά Αποστόλους και επτά Ευαγγελικές περικοπές. Ο Ιερεύς, ο τελών αυτό, -κανονικά πρέπει να είναι επτά ιερείς, δεν υπάρχουν τόσοι; έστω και λιγότεροι, εμείς στην Αμερική όταν δεν υπάρχουν άλλοι ιερείς, και ένας ιερεύς τελεί το μυστήριο-.

Το μυστήριο του Αγίου Ελαίου, το οποίο θέσπισε η Εκκλησία σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή, δια τους αρρώστους και τους ασθενείς. Αλλά η Εκκλησία, όμως, ως μεγάλη μητέρα των πιστών τέκνων της, μια φορά το χρόνο τελεί το μυστήριο αυτό δη όλους. Υγιείς και ασθενείς.

Το μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου έχει και μία άλλη ιδιότητα. Εκείνοι οι οποίοι είχαν προσέλθει στο μυστήριο της Θείας Εξομολογήσεως, και λησμόνησαν να τα ειπούν όλα όσα ήθελαν να πουν, το μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου έρχεται να καλύψει τα κενά. Αλλά εφόσον πρωτίστως γίνεται για τους ασθενείς, και υγιείς ακόμη τω σώματι, αλλά ασθενώντας  κατά το πνεύμα και την ψυχή και ως εκ τούτου, η Εκκλησία, σαν στοργική μανούλα δίνει το μυστήριο αυτό σε όλους την Μεγάλη Εβδομάδα. Είναι αυτό και μία προετοιμασία για την θεία Μετάληψη τόσο της Μεγάλης Πέμπτης, όσο και του Μεγάλου Σαββάτου και της Αναστάσεως.

Γιατί; Δεν βλέπουμε τους παλαιστές που αλείφονται με λάδι για να μην μπορεί ο αντίπαλος να τους πιάσει; Να γλιστράει; Και οι αρχαίοι Έλληνες έκαναν το ίδιο, όταν είχαν τους αγώνες τους.

Και έτσι το πνευματικό αυτό λάδι, το αγιασμένο αυτό λάδι γλιστράει στα χέρια του διαβόλου που θέλει να μας δαγκάσει και να μας πάρει μαζί του στην μεριά του. Στην τροχιά του.

Ο Μυστικός Δείπνος

Τελειώνοντας το μυστήριο του Αγίου Ελαίου, υπάρχει το δεύτερο μέρος στις Εκκλησίες κατά τις επτά η ώρα, είναι η ακολουθία του Μυστικού Δείπνου. Είναι και η ακολουθία όπου μετά το Δείπνο όπου ο Χριστός έπλυνε τους πόδας των μαθητών του. Δείχνοντας έτσι την άκρατη ταπείνωση. Ας παρακολουθήσουμε το μέγα μυστήριο.

Η ίδρυσης της Θείας Ευχαριστίας. Η ίδρυσης της Αγίας Κοινωνίας. Πού έλαβε χώρα ο Μυστικός Δείπνος; Εις το υπερώο της Ιερουσαλήμ. Είχα και εγώ την ευχή να ανέβω σε αυτό το υπερώο όπου έλαβε χώρα ο Μυστικός Δείπνος. Να γονατίσω και γω ο αμαρτωλός και ταπεινόφρων Ιερεύς για έξη δεκαετίες, φορώντας το επιτραχήλιο. Να γονατίσω και γω, να κλείσω τα μάτια μου και να φθάσω την ημέρα εκείνη που έλαβε χώρα ο Μυστικός Δείπνος. Στο υπερώων της Ιερουσαλήμ.

Ο Χριστός, σαν ένας πατέρας περιτριγυρισμένος από τα πνευματικά του παιδιά, τους 12  Μαθητές, συντρώγει μαζί τους. Το τελευταίο Δείπνο. Παίρνει στο χέρι του ένα κομμάτι ψωμί, ένα κομμάτι άρτο, παίρνει έναν άρτο. και όταν λέμε άρτο εννοούμε ψωμί ζυμωμένο με ζυμάρι. Ενώ οι άλλες Εκκλησίες, όπως είναι η Ρωμαιοκαθολική, έχουν άλλα, την θεία Κοινωνία τους αυτοί την κάνουν με ψωμί που δεν έχει ζυμάρι.

Κοιτάξτε, εάν πάρουμε ένα κομμάτι ζύμης και πιέσουμε λιγάκι το χέρι μας, θα πάει προς τα κάτω και μόλις τραβήξουμε το δάχτυλο ξανασηκώνεται και πάλι. Και το ψωμί, ο άρτος, το ζυμάρι, γι αυτό λέγεται άρτος, διότι τα άλλα είναι άζυμα, δεν έχουν ζύμη, είναι ξερά. Το πατάς και τίποτε δεν γίνεται. Γι αυτό η Εκκλησία μας λέγεται ορθοδοξότατη ορθοδοξία και ορθοπραξία διότι ακολουθεί πιστά το έργο του Κυρίου.

Λαμβάνοντας λοιπόν στο χέρι του ο Χριστός άρτο, διότι την επομένη ημέρα άρχισαν τα άζυμα, άρχισε να δακρύζει. Ήθελε να τους παραδώσει την Θεία Ευχαριστία. Έλαμψε σαν τον ήλιο όταν με το δεξί του χέρι ευλογούσε το ψωμί και μία από τις φωτεινές αχτίδες το περιέλουσαν. Έπειτα έκοψε το αγιασμένο ψωμί, το έτεινε στους μαθητές του και είπε: Λάβετε φάγετε. Δεν είναι άρτος αυτός που σας προσφέρετε, είναι το σώμα Του. Που κομματιάστηκε για σας. Εις άφεσιν αμαρτιών.

Οι μαθητές επήραν από το χέρι του Διδασκάλου και εκοινώνησαν. και έπειτα έλαβε στο χέρι το ποτήρι και είπε: Πείετε εξ αυτού πάντας. Δεν είναι κοινό νερό αυτό που σας προσφέρω. Είναι το αίμα μου. Που χύνεται για σας και για πολλές χιλιάδες ακόμα. Εις άφεσιν αμαρτιών. Το Ποτήριον είχε οίνον. και όταν λέμε οίνον, τα σταφύλια είχανε πατηθεί, είχαν μπει στο βαρέλι ωρίμασε το υγρό αυτό, έγινε κρασί και με εκείνο εκοινώνησαν οι μαθητές. Εκτός από έναν. Τον Ιούδα τον Ισκαριώτη.

Ο Μέγας Αρχιερέας, ο Κύριος Ημών Ιησούς Χριστός, παραδίνει και στους μαθητές του το μυστήριο της παρηγοριάς. Και της Σωτηρίας. Στα χέρια των ανθρώπων μια ουράνια κληρονομιά για να στηρίζονται οι κλονισμένοι. Για φως των σκοτισμένων, για δύναμη των αδυνάτων, για παρηγοριά των πονεμένων, για σωτηρία όλων που άξια θα πλησιάσουμε αυτά. Τούτο ποιείτε εις την εμεί ανάμνηση.

Οι σύντροφοί του, όταν παρέλαβαν αυτά στα χέρια τους, αισθάνθηκαν τον εαυτό τους εξαντλημένο και τότε άρχισαν να νιώθουν το διδάσκαλο. Και μόνο μια καρδιά έμεινε πέτρινη. Το πάθος την είχε περιτυλίξει. Και δεν άφηνε ούτε μία θεϊκή ακτίνα να την περάσει.

Ο προδότης μαθητής, Ιούδας ο Ισκαριώτης. Είχε κάμει όλες τις συμφωνίες και περίμενε την κατάλληλη στιγμή. Και ο Χριστός είπε κάμποσα γι αυτόν. Μα η καρδιά εκείνου ήταν πέτρινη.

Σηκώθηκε και τράβηξε για το σκοπό του.

Ο Χριστός, σηκώθηκε από την τράπεζα, μελαγχολικός ως άνθρωπος, και τράβηξε αμίλητος προς το χείμαρρο των Κέδρων. Ωραίος δρόμος, καλός, αληθινός, με σκυφτό το πρόσωπό του. Πίσω οι μαθητές του. Αμίλητος αυτός που ποτέ του δεν σίγησε. Kαι όταν έφθασε στο λόφο των Ελαιών, τον αγαπημένο του τόπο όπου πήγαινε για προσευχή, γονάτισε και έκανε την ουράνια προσευχή.

Αισθάνθηκε μια δίψα ακατανίκητη και είπε: Καθίστε, να με περιμένετε εδώ. Κι αυτός τραβήχτηκε λίγο παραπέρα ολομόναχος, γονατιστός, προσεύχεται. Ο ιδρώτας τρέχει από το μέτωπό του σταλαγματιές-σταλαγματιές. Βλέπει άνθρωπο μπροστά του κρατώντας το ποτήρι του θανάτου και λέγει: Πατέρα το ποτήρι αυτό να ξεφύγω. Μα αν είναι αυτό η δόξα που ξανοίγω στο όνομά σου Πατέρα, ας γίνει το θέλημά Σου. Αλησμόνητη νύχτα.

Το φεγγάρι κατακόκκινο, πηχτό, έριχνε τις χοντρές αχτίνες του στο ιδρωμένο πρόσωπο του Χριστού. Απολύτως τίποτε δεν ακούγεται, παρά μόνον ένα αηδόνι πάνω σ ένα ανθισμένο κλαδί ελιάς, εξαπέλυε χιλιάδες τόνους γεμάτους παράπονο, σαν να ήθελε να δώσει στον Άνθρωπο ό,τι του είχαν αρνηθεί οι άνθρωποι. Οι μαθητές, με όλο το παράπονο που τους έκανε ο Διδάσκαλος, τίποτε δεν ακούγεται.

Ξαφνικά, ένας απόμακρος θόρυβος και οχλοβοή, κόβει τη μοναξιά της ερημιάς. Έρχεται ο προδότης επικεφαλής σπείρας. για να παραδώσει σε κείνους με ένα προδοτικό φίλημα το Διδάσκαλό του. Τόσα χρόνια μαζί του, είχε ακούσει τα γλυκύτερα και υψηλότερα λόγια από όσα ποτέ βγήκαν από ένα ανθρώπινο στόμα. Τόσες φορές τον είχε δει να ανακατεύει το δάκρυ του με το δάκρυ του ανθρώπινου πόνου. Αγιάτρευτες πληγές. και τον έφερε το πάθος στο σημείο να προδώσει το δάσκαλό του για τριάκοντα αργύρια…

Εύχομαι από τα τρίσβαθα της ταπεινής μου ψυχής να συγκρατήσουμε και μείς τον τρόπο της προσευχής, για να μεταλαμβάνουμε συχνά το τίμιο και παν-άσπιλο Σώμα και Αίμα του Κυρίου Υμών Ιησού Χριστού. Προς άφεση αμαρτιών και ζωήν αιώνιον.