Ελλάδα: Το πανηγύρι της παράνοιας και της διαφθοράς;

του Δημήτρη Μάρδα

Καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ

H Ελλάδα γίνεται επιτέλους Σουηδία!!! Πράγματι, σύμφωνα με τις πρόσφατες  ρυθμίσεις του Υπουργείου Οικονομικών, τα εισοδήματα των μισθωτών θα  προκαταγράφονται στη φορολογική τους δήλωση από τις σχετικές υπηρεσίες του Υπουργείου και όχι από τους ενδιαφερόμενους. Για να γίνει βέβαια αυτό, οι εταιρίες οφείλουν έως τις 28 Μαρτίου, να στείλουν στο Υπουργείο με ηλεκτρονικό τρόπο, όλα τα στοιχεία που αφορούν στις αποδοχές των εργαζομένων τους.

Έτσι, με το άνοιγμα της προσωπικών σελίδων των φορολογικών μας δηλώσεων, θα βλέπουμε και το ποσό των αμοιβών μας (ακαθαρίστων, καθαρών κ.λπ), που θα είναι εκεί ήδη σημειωμένο. Οπότε δε θα παρεμβαίνουμε, με τις γνωστές συνήθεις εγγραφές του παρελθόντος. Βέβαια οι φορείς (επιχειρήσεις κ.λπ) που μας μισθοδοτούν, είναι υποχρεωμένοι να μας δίνουν ένα αντίγραφο της  βεβαίωσης των ετησίων αποδοχών μας, έτσι ώστε να έχουμε τη δυνατότητα ελέγχου των ποσών, που ήδη θα έχουν καταγραφεί στη φορολογική μας δήλωση από τις σχετικές υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών. 

Αυτό γίνεται στη Σουηδία, όπως και αλλού, εδώ και δεκαετίες! Βέβαια, η προσαρμογή του συγκεκριμένου σωστού κατά τα άλλα  μέτρου, εμπεριέχει ως συνήθως, τον αέρα της εφαρμογής του «αλά Ελληνικά». Ειδικότερα, διαβάζουμε στα Δελτίου Τύπου του Υπουργείου Οικονομικών – είναι της μόδας να νομοθετεί το εν λόγω Υπουργείο με Δελτία Τύπου– τα ακόλουθα αξιοσημείωτα:

Αν οι μισθωτοί διαπιστώσουν λάθος ανάμεσα στα ποσά που σημειώνονται στη βεβαίωση των αποδοχών που έχουν  στα χέρια τους και σε εκείνα που έχουν γραφεί στην ηλεκτρονική φόρμα της φορολογικής δήλωσης και… τολμήσουν να το αναφέρουν στις  Εφορίες, τότε θα… τιμωρηθούν, αν και φυσικά δεν ευθύνονται!!!. Το συγκεκριμένο Δελτίο Τύπου γράφει κατά λέξη ότι, στην περίπτωση που διαπιστωθεί ένα τέτοιο λάθος, αυτό «…θα έχει ως αποτέλεσμα αφενός τη στοχοποίηση(!)  των συγκεκριμένων φορολογουμένων για περαιτέρω τον έλεγχο των δηλώσεών τους(!!) και αφετέρου το ενδεχόμενο(!!!)  προστίμου προς την εταιρία που έστειλε λανθασμένη βεβαίωση!». Δηλαδή για ένα λάθος, που αφορά στο σύνολο της μισθοδοσίας  των εργαζομένων  και  για το οποίο ευθύνεται η  εταιρία  ή ακόμη  η σχετική υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομικών, στην… γκιλοτίνα θα δούμε πάλι το κεφάλι του φορολογουμένου!

Ως προς το «ενδεχόμενο του προστίμου» στις εταιρίες, εδώ έχουμε μια απειλή στον αέρα, που θέτει το εύλογο ερώτημα: Με τι κριτήρια θα επιβληθεί αυτό; H ορθότερα με τι κριτήρια θα γίνει ο ορισμός ή η διαπραγμάτευση του προστίμου σε κάποια γραφεία της Εφορίας; Επίσης, ποιος θα είναι ο κριτής του αυθαίρετου ύψους αυτού του προστίμου; Μετά αναρωτιόμαστε γιατί η χώρα καταλαμβάνει την 80η θέση στη κλίμακα της διαφοράς, όπως αυτή ορίζεται από τη  «Διεθνή Διαφάνεια».

Παρόμοιες ασαφείς ρυθμίσεις, που αφήνουν μεγάλα περιθώρια διαφθοράς μέσω της επιβολής ενός μικρού ή μεγάλου προστίμου σε εμπόρους ναρκωτικών, υφίστανται και στον «υπερσύγχρονο» νόμο (4139/20-3-2013) της χώρας για τα ναρκωτικά!.

Εκεί, ενδεικτικά σημειώνεται ότι  σύμφωνα με το Άρθρο 26 παρ.1, ο Διευθυντής του ΣΔΟΕ να επιβάλλει πρόστιμο στον έμπορο ναρκωτικών που κυμαίνεται από 100 χιλιάδες έως 1.000.000 ευρώ Τα κριτήρια επιβολής παραμένουν κατά κύριο  λόγο υποκειμενικά, παρά την ύπαρξη κάποιων νεφελωδών προϋποθέσεων σε άλλα άρθρα, που κατευθύνουν, κατά την άποψη του συντάκτη τους, τον Διευθυντή του ΣΔΟΕ ως προς την επιλογή του ύψους του εν λόγω προστίμου.

Υποθέτω φαντάζεστε τι μπορεί  να συμβεί, όταν πριν την επιβολή αυτού του προστίμου, επισκέπτεται το γραφείο του εν λόγω Διευθυντή –ο οποίος αμείβεται με 1200 περίπου ευρώ το μήνα– ο κατηγορούμενος έμπορος  συνοδευόμενος από έναν  μεγαλοδικηγόρο!.

Δεν αμφισβητούμε με τα προαναφερθέντα την εντιμότητα των συναδέλφων οικονομολόγων εφοριακών στο σύνολό τους –κάτι που το δείχνει η πλειοψηφία τους – εκφράζουμε όμως τις επιφυλάξεις μας για τον τρόπο λειτουργίας κάθε τέτοιου προστίμου, εξαιτίας της «πόρτας» που αφήνει ανοιχτή στο ενδεχόμενο «πανηγύρι της διαφθοράς», που θεσμοθετεί αυτή  η ίδια η νομοθεσία της χώρας.

Αντίθετα αν το πρόστιμο για τα ναρκωτικά (όπως και για κάθε παρόμοια περίπτωση) ήταν, βάσει ενός απλού μαθηματικού τύπου, συνάρτηση της ποσότητας, του τύπου του ναρκωτικού που κατασχέθηκε, την επανάληψη του αδικήματος, και άλλων κριτηρίων γνωστών εκ των προτέρων, η οποιαδήποτε μορφή διαπλοκής των ενδιαφερομένων μερών θα ήταν ανέφικτη!.