Έχουμε ακόμη δικαίωμα στο όνειρο !

Να ξεφύγουμε από την πολιτική της μιζέριας καε ξένα κέντρα λήψεως των αποφάσεων που αφορούν το μέλλον μας

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη*

Το 2014 θά είναι μια εξίσου δύσκολή χρονιά όπως και το 2013. Η κληρονομιά είναι πολύ βαριά και η διαχείριση της ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα. Κληρονομούμε δύσκολα προβλήματα και η μόνη ευχή που θα μπορούσε κανείς να κάνει είναι να τα διαχειριστούμε καλύτερα απ΄ότι το κάναμε τη χρονιά που μας πέρασε. Ανάμεσα σ΄αυτά η οικονομική κρίση θα παραμείνει η αχίλλειος πτέρνα του διεθνούς συστήματος και ειδικά της Ευρώπης. Κάτι που φυσικά θα επηρεάζει άμεσα Ελλάδα και Κύπρο. Κι όσο και να μας υπόσχονται οι πολιτικοί «επανεκκίνηση», ακόμη και «αναγέννηση», ξέρουμε πως οι υποσχέσεις τους είναι επιταγές χωρίς αντίκρυσμα.

Η Ευρώπη θα περάσει την δοκιμασία των ευροεκλογών με την ακροδεξιά να έχει το απάνω χέρι και τον ευρωσκεπτικισμό να κερδίζει συνεχώς έδαφος. Εκτός κι αν ανατραπούν τα σημερινά δεδομένα, κάτι που δεν φαίνεται στον ορίζοντα, η ευρωπαϊκή ιδέα θα δεχτεί ένα καίριο πλήγμα. Οι λαοί δεν εμπιστεύονται ούτε την γερμανική Ευρώπη, ούτε την Ευρώπη των τραπεζιτών και των μονοπωλίων, μια Ευρώπη της λιτότητας και της μιζέριας. Η διάταξη των δυνάμεων και των ισορροπιών θα φανεί επίσης στις Βρυξέλλες με την νέα σύνθεση της Κομισιόν και την εκλογή του νέου της προέδρου. Πέρα από την οικονομική κρίση, η Ευρώπη έχει να χειριστεί τις σχέσεις της με τη Ρωσία, ειδικά με την κρίση που προέκυψε λόγω της Ουκρανίας. Οι ψύχραιμοι πολιτικοί αναλυτές γνωρίζουν ότι χωρίς την οικοδόμηση μιας σχέσης εμπιστοσύνης με την Ρωσία, το μέλλον της Ευρώπης θα παραμένει μετέωρο. Εξίσου σημαντικές είναι και οι σχέσεις με τις ΗΠΑ. Το στοίχημα είναι να υπάρξουν σχέσεις ισοτιμίας με μια Ευρώπη με συλλογική ηγεσία και όχι αυτή που θα καταντήσει να την εκπροσωπεί το Βερολίνο.

Τα προβλήματα της Μέσης Ανατολής είναι γνωστά και έχουν αναλυθεί κατ΄επανάληψη από αυτή τη στήλη. Ούτε και από την περιοχή αυτή τα μηνύματα είναι αισιόδοξα, αν εξαιρέσει κανείς την αμερικανο-ιρανική προσέγγιση. Η κρίση στην Τουρκία προσθέτει ακόμη ένα στοιχείο αβεβαιότητας. Είναι γεγονός πάντως ότι οι αποτυχίες της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, αλλά και η εσωτερική κατάσταση της χώρας, ξεθωριάζουν το νεο-οθωμανικό όνειρο. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως η Άγκυρα έχει εγκαταλείψει τις ηγεμονικές της φιλοδοξίες για την περιοχή. Απλώς η πραγματοποίηση τους σήμερα φαντάζει περισσότερο χλωμή απ΄ότι στο παρελθόν και μετατίθεται χρονικά.

Στην Ασία όπου έχει σταδιακά μεταφερτεί το κέντρο βάρους της παγκόσμιας οιονομίας και όπου παίζεται το μεγάλο γεωπολιτικό παιχνίδι, προκαλεί ανησυχία η στρατιωτικοποίηση της Ιαπωνίας και η ένταση που πρατηρείται στις σχέσεις της με την Κίνα. Η Ουάσιγκτον στηρίζει από τη μια την Ιαπωνία, αλλά δεν παύει να ανησυχεί για την επάνοδο του ιαπωνικού μιλιταρισμού. Μια σύγκρουση εξάλλου ανάμεσα στις δύο χώρες θα τίναζε στον αέρα την παγκόσμια οικονομία κα φυσικά αυτό ανησυχεί ιδιαίτερα την Ουάσιγκτον. Άλα θερμά σημεία στην Ασία παραμενουν η Βόρεια Κορέα και το Πακιστάν.

Παρά τα όσα συμβαίνουν στο πλανητικό μας χωριό, εδώ στη δική μας γωνιά, και αναφέρομαι στην Ελλάδα και την Κύπρο, έχουμε δικαίωμα ακόμη στο όνειρο! Οι ανακατατάξεις στην περιοχή δημιουργούν ευκαιρίες, ανοίγουν νέους δρόμους. Το θέμα είναι να αρπάξουμε τις ευκαιρίες και να οικοδομήσουμε τις αναγκαίες στρατηγικές συμμαχίες που θα μας επιτρέψουν να ξεφύγουμε από την πολιτική της μιζέριας και της υποδούλωσης σε ξένα κέντρα λήψεως των αποφάσεων που αφορούν το μέλλον μας. Οι δυνατότητες υπάρχουν, όσο και να μας έχει σκοτώσει η ηττοπάθεια. Είναι αδιανόητο η Ελλάδα να έχει ουσιαστικά εγκαταλείψει ένα τόσο ζωτικό χώρο όπως αυτός της Ανατολικής Μεσογείου. Τη νέα πραγματικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο την συνθέτουν τεράστια συμφέροντα που φέρνουν την Κύπρο στο κέντρο σημαντικών γεωπολιτικών ανακατατάξεων, εξαιτίας των υδρογονανθράκων της περιοχής. Η στήριξη της Αθήνας θα μπορούσε να δώσει στην Κύπρο την δυνατότητα να διευρύνει το ρόλο της στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι όμως δυνατό να οικοδομηθούν οι νέες αυτές στρατηγικές συμμαχίες ανάμεσα στην Κύπρο και άλλες χώρες της περιοχής την στιγμή που στο Κυπριακό ακολουθείται μια χρεοκοπημένη πολιτική που θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια τον τόπο κάτω από την τουρκική ομηρεία. Καμιά χώρα στην περιοχή δεν θα είχε συμφέρον να οικοδομήσει μια στρατηγική συμμαχία με την Κύπρο, αν διέβλεπε μια λύση του Κυπριακού που θα την έθετε υπό την στρατηγική επιρροή και ομηρία της Τουρκίας.

Έχουμε λοιπόν δικαίωμα στο όνειρο για μια Κύπρο πραγματικά κυρίαρχη και ανεξάρτητη χώρα η οποία να μην τελεί υπό την στρατηγική ομηρία κανενός κράτους και προπάντων της Τουρκίας. Το ερώτημα είναι αν έχουμε τους ηγέτες εκείνους που θα συλλάβουν τα μηνύματα των καιρών.

Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

* .E-mail stephanos.constantinides@gmail.com

Ο “Φιλελεύθερος”, 05\01\2014