H ζωή στο Διάστημα «επιταχύνει τη γήρανση»

Πειράματα σε καλλιέργειες ανθρώπινων κυττάρων στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό δείχνουν ότι το περιβάλλον μικροβαρύτητας προκαλεί αλλαγές που σχετίζονται με τη γήρανση και την αρτηριοσκλήρυνση, αναφέρουν ερευνητές στην Ιταλία.

Η ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου και του ιταλικού Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας μελέτησε τα ενδοθηλιακά κύτταρα που επενδύουν το εσωτερικό τοίχωμα των αιμοφόρων αγγείων. Κάποιες από τις καλλιέργειες παρέμειναν στη Γη, ενώ άλλες μεταφέρθηκαν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και καλλιεργήθηκαν στο ίδιο χημικό περιβάλλον.

Οι αναλύσεις αποκάλυψαν ότι η παραμονή σε  περιβάλλον μικροβαρύτητας επηρεάζει την έκφραση (λειτουργία) περισσότερων από 1.000 γονιδίων. Επιπλέον, τα κύτταρα που καλλιεργήθηκαν στο διάστημα παρήγαγαν μεγαλύτερες ποσότητες κυτοκινών, ουσιών που σχετίζονται με τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις.

Αυτό τελικά προκάλεσε φλεγμονή, οξειδωτικό στρες και τελικά κυτταρικό θάνατο, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση The FASEB Journal.

Τα αποτελέσματα του πειράματος έρχονται να προστεθούν σε προηγούμενες μελέτες που είχαν δείξει ότι η παρατεταμένη παραμονή στο διάστημα προκαλεί ατροφία των μυών, απώλεια οστικής μάζας και άλλα προβλήματα υγείας.

Οι συντάκτες της νέας μελέτης εκτιμούν τώρα ότι πολλές από αυτές τις παρενέργειες προκύπτουν από βλάβες στα αγγεία. «Η έκθεση στη μικροβαρύτητα προκαλεί αλλαγές παρόμοιες με αυτές που σχετίζονται με ασθένειες του γήρατος όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η οστεοπενία, η μυική ατροφία και η εξασθένηση της ανοσολογικής απόκρισης. Η δυσλειτουργία του ενδοθηλίου είναι κοινός παρονομαστής».

Όπως σχολίασε Τζέραλντ Ουάiσμαν, αρχισυντάκτης του The FASEB Journal, «έχουμε εξελιχθεί να εξαρτώμαστε από τη βαρύτητα για τη ρύθμιση της βιολογίας μας και, χωρίς αυτή, οι ιστοί μας παθαίνουν σύγχυση. Το χειρότερο από όλα είναι ότι γερνούν ταχύτερα!»

Ο μηχανισμός του φαινομένου παραμένει πάντως άγνωστος.