Ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου κ. Κυρ. Κενεβέζος, μιλάει αποκλειστικά στo «Panhellenic Post»
Συνέντευξη στο Νίκο Σουτόπουλο
Eίχα την ευκαιρία να συναντήσω τον κ. Κυριάκο Κενεβέζο αρχές Μαρτίου 2013 στην Πάφο στα πλαίσια των πολιτιστικών εκδηλώσεων «Ευαγόρεια 2013», μόλις λίγες μέρες μετά τις Προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, την επικράτηση του κ. Νίκου Αναστασιάδη και την ανάληψη των καθηκόντων του ως νέου Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου.
Πρόσχαρος και ευγενικός, έδειχνε με ενδιαφέρον να ρωτά τους αρμόδιους για θέματα και προβλήματα που αφορούν την κυπριακή εκπαίδευση και τον πολιτισμό. Μου ανέφερε ότι κατάγεται από τη Λεμεσό, όπως και η σύζυγός του Χρυσαίμιλη Ψηλογένη, όπου σήμερα διατηρεί και δικηγορικό γραφείο, αφού σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Το 2000 εξελέγη για πρώτη φορά μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Δημοκρατικού Κόμματος και το 2005 εξελέγη μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του Δημοκρατικού Κόμματος. Τον Μάρτιο του 2007 εξελέγη Γενικός Γραμματέας του ΔΗΚΟ, θέση στην οποία επανεξελέγη τον Μάρτιο του 2009. Κατείχε επίσης τη θέση του Επιτρόπου Δικαιοσύνης και Νομικών Υποθέσεων του Δημοκρατικού Κόμματος.
Στη συνάντησή μας στο υπουργικό γραφείο του στη Λευκωσία είδα ξεκάθαρα την αγωνία του για το μέλλον της κυπριακής εκπαίδευσης σε μια δύσκολη συγκυρία, το όραμά του για μια ελληνική παιδεία, στην οποία μέσα από σύγχρονα αναλυτικά προγράμματα και βιβλία, μέσα από τις κατάλληλες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις και τη διαπολιτισμική αγωγή θα παρέχει τα εφόδια τόσο στη νέα γενιά των ελληνο-κύπριων αλλά και στα παιδιά από τις διάφορες εθνικές και θρησκευτικές κοινότητες για μια ισότιμη και σύγχρονη εκπαίδευση που θα τα προετοιμάζει για να βγουν ανταγωνιστικά σε μια ευρωπαϊκή κοινωνία.
Δεν παρέλειψε να μου πει με ευθύτητα την άποψη του για την πορεία του εθνικού ζητήματος της Κύπρου, τις τελευταίες γεω-στρατηγικές εξελίξεις μετά την ανακήρυξη της κυπριακής ΕΟΖ, τις κυβερνητικές προτεραιότητες για να ανταπεξέλθει η κυπριακή κοινωνία με επιτυχία στις απαιτήσεις της οικονομικής κρίσης και βέβαια τους βασικούς άξονες της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Όλα αυτά σε μια ενδιαφέρουσα και αποκαλυπτική συνέντευξη:
– Η εκλογή του κ. Αναστασιάδη ως Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας τι νέο θα φέρει στην πολιτική ζωή του τόπου, την εξωτερική πολιτική και το εθνικό ζήτημα της Κύπρου;
– Είναι γεγονός ότι η Κυβέρνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη ανέλαβε τα καθήκοντά της σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, αφού η Κύπρος βρέθηκε μια ανάσα από την οικονομική κατάρρευση.. Σε αυτή την κρίσιμη ώρα της οικονομικής δοκιμασίας μας, σε αυτή τη δραματική ώρα της ζωής μας, η διάσωση της οικονομίας μας αποτελεί πρώτη προτεραιότητα. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να μπει η οικονομία σε πορεία σταθεροποίησης και ανάπτυξης
Ταυτόχρονα, βασική επιδίωξη της Κυβέρνησης είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς με ριζοσπαστικές αλλαγές, εκσυγχρονισμό του κράτους και αποκατάσταση σε απόλυτο βαθμό της αξιοκρατίας. Θα εφαρμόσουμε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα διαθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων στο κράτος και στην οικονομία μας.
Ως προς την εξωτερική πολιτική, είναι θέση μας ότι η Κύπρος, παρά την όποια απογοήτευση ενδεχομένως επικρατεί λόγω ορισμένων αποφάσεων, ανήκει στην Ευρώπη. Χωρίς παρεκκλίσεις, χωρίς αμφιταλαντεύσεις, χωρίς εξαιρέσεις. Θα αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία μας στον Ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο. Απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε θέλουμε την Ευρώπη στο πλευρό μας. Από τη δική μας πλευρά, θα φανούμε απόλυτα συνεπείς και θα τιμήσουμε τις υποχρεώσεις μας.
Μια από τις πρώτες ενέργειες μας θα είναι η υποβολή αιτήματος ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη. Η εξωτερική μας πολιτική θα είναι εξωστρεφής και θα επιδιώκει τη συνεργασία με όλα τα κράτη χωρίς αποκλεισμούς, σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.
Τέλος, η επίλυση του εθνικού μας θέματος παραμένει ύψιστος στόχος. Μια λύση που θα οδηγεί σε μια πατρίδα σύγχρονη, ευρωπαϊκή που θα δημιουργεί τις προοπτικές για πρόοδο, προκοπή και ευημερία, όλων των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σε αυτή μας την προσπάθεια θα επιδιώξω να έχουμε την ενεργό στήριξη και συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όλων των άλλων φίλων χωρών που ειλικρινά επιθυμούν τον τερματισμό μιας απαράδεκτης για τα ευρωπαϊκά και διεθνή δεδομένα κατάστασης.
– Η οικονομική κρίση που πλήττει την Κύπρο μετά την Ελλάδα, θα οδηγήσει σε μια πιο στενή πολιτική συνεργασία με τη γείτονα και ομοεθνή χώρα, καθώς είναι κοινή η μοίρα των δύο αδελφών λαών;
– Η συνεργασία με την Ελλάδα, σε όλα τα επίπεδα, θα αποτελέσει ξανά κορυφαία πολιτική προτεραιότητα. Σε σχέση με την εθνική μας υπόθεση, η ενότητα και η συλλογικότητα θα αποτελέσουν πλέον τον ακρογωνιαίο λίθο της κοινής μας προσπάθειας.
– Η ανακήρυξη της Κυπριακής ΑΟΖ οδήγησε στη γεω-στρατηγική αναβάθμιση της μεγαλονήσου στο διεθνή χώρο;
– Η πρόσφατη ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κύπρου, σε συνδυασμό με παλαιότερες ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην οικονομική ζώνη του Ισραήλ, δημιουργεί νέα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα στον χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου και ανοίγουν νέες προοπτικές για την χώρα μας, τις οποίες θα πρέπει να αξιοποιήσουμε κατάλληλα, ώστε η χάραξη μιας εθνικής στρατηγικής για την ενέργεια να έχει θετικές επιδράσεις και στο εθνικό μας πρόβλημα.
Εθνικός στόχος είναι η Κύπρος να καταστεί Ενεργειακό Κέντρο της περιοχής για τη διαχείριση και αξιοποίηση όχι μόνο των δικών της κοιτασμάτων, αλλά και των κοιτασμάτων των γειτονικών μας χωρών, με στόχο την κάλυψη των δικών μας αναγκών, αλλά κυρίως την εξαγωγή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη με όλα τα συνεπαγόμενα γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα, αλλά και προς την Ανατολή, όπου οι αγορές είναι ακόμα πιο προσοδοφόρες.
– Ποια είναι τα βασικά σημεία και οι αλλαγές στην επιχειρούμενη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στην Κύπρο;
– Η Παιδεία είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες της Κυβέρνησης Αναστασιάδη. Πιστεύουμε πως χρειάζεται μια νέα εκπαιδευτική πολιτική που να μπορεί να ανταποκριθεί με επιτυχία στις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας. Και μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι να δώσουμε όραμα, χειροπιαστή ελπίδα στους νέους και στις νέες μας που βιώνουν τις σκληρές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και της ανεργίας.
Μία νέα ολοκληρωμένη εκπαιδευτική πολιτική οφείλει να αναβαθμίζει τόσο τις υποδομές όσο και το ανθρώπινο δυναμικό. Να ισχυροποιεί την ιστορική ταυτότητα και την εθνική συνείδηση. Και να συνδέει την απόκτηση γνώσης από τους νέους ανθρώπους με τις πραγματικές ανάγκες του σήμερα και του αύριο στην αγορά εργασίας.
Οι πέντε άξονες της εκπαιδευτικής μας πολιτικής είναι :
- Ανάπτυξη, Επιμόρφωση και Ποιοτική αναβάθμιση του Ανθρώπινου Δυναμικού της Εκπαίδευσης,
- Εκσυγχρονισμός Διοικητικών δομών του εκπαιδευτικού συστήματος και των σχολικών μονάδων,
- Αναβάθμιση του περιεχομένου και της αποτελεσματικότητας της εκπαίδευσης,
- Στήριξη και ενίσχυση του κάθε εκπαιδευόμενου και αναγνώριση της διαφορετικότητας,
- Ενίσχυση και αναβάθμιση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
– Όσον αφορά την «Κυπριακή» γλώσσα, το μάθημα των θρησκευτικών και την αποδόμηση της ιστορίας της Κύπρου από τις ελληνικές ρίζες της, τι πολιτική ακριβώς θα ακολουθήσετε;
– Η Κύπρος έχει ανάγκη από μία σύγχρονη παιδεία με θεμέλια την πολιτισμική ιστορική συνέχεια και τη στήριξη της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Τα θέματα που αναφέρετε στο ερώτημά σας δεν έχουν θέση στην δική μας εκπαιδευτική πολιτική, αφού δεν κινούνται στα πλαίσια της δικής μας φιλοσοφίας για την ελληνική παιδεία της Κύπρου.
– Εξυπηρετεί τις αρχές και τους στόχους της διαπολιτισμικής αγωγής το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα στην Κύπρο σήμερα; Έχει προβλέψει την ομαλή εκπαιδευτική ένταξη των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων;
– Στόχος μας είναι η στήριξη και ενίσχυση κάθε εκπαιδευόμενου, με αναγνώριση της διαφορετικότητας και ανάπτυξη ενεργού πολιτότητας, Μέσα από εκπαίδευση ίσων ευκαιριών για αδύνατους και χαρισματικούς, καθώς και χάραξη πολιτικής για αλλόγλωσσους μαθητές και Διαπολιτισμική Εκπαίδευση.
Θα παρέμβουμε άμεσα για την εξάλειψη σειράς στρεβλώσεων, που έχουν ήδη παρατηρηθεί, σε σχέση με τους αλλόγλωσσους σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Θα προωθήσουμε την έγκαιρη εκμάθηση της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας, σε τάξεις υποδοχής και φοίτηση σε απογευματινά προγράμματα, για να μπορούν όλοι οι μαθητές να επωφελούνται από την παραμονή τους στο σχολείο.
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια θα αναπτύξουμε την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών τόσο σε θέματα διαπολιτισμικότητας και στις διαδικασίες εποικοδομητικής ένταξης των αλλόγλωσσων μαθητών στο σχολείο, όσο και εκπαίδευσης που δεν αφήνει κανένα μαθητή να «πάει χαμένος», είτε είναι μαθητής με υστέρηση είτε χαρισματικό ταλέντο.
Ο κ. Κυρ. Κενεβέζος με τον Υπουργό Παιδείας Ελλάδας κ. Κ. Αρβανιτόπουλο
– Σύγχρονα αναλυτικά προγράμματα και καινοτόμες δράσεις στην εκπαίδευση, αξιολόγηση εκπαιδευτικών, μείωση μισθών και δαπανών για την παιδεία, ενδεχόμενη κατάργηση του τρόπου διορισμού των εκπαιδευτικών με καταλόγους, σύγχρονη διοίκηση και νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση. Δώστε σύντομα την άποψη σας για την εκπαιδευτική πολιτική στα παραπάνω θέματα.
Τα βήματα που θα ακολουθήσουμε στην εκπαίδευση καθορίζονται σαφώς από το Πρόγραμμα Διακυβέρνησης Αναστασιάδη. Το Πρόγραμμα Διακυβέρνησης περιλαμβάνει τόσο τους στόχους όσο και τις προτεραιότητές μας, οπότε θα κινηθούμε με βάση το περιεχόμενό του. Ό,τι από τις παλιότερες πολιτικές και μεταρρυθμίσεις συνάδει με το πρόγραμμα διακυβέρνησης θα συνεχιστεί, ενώ ό,τι δε συμβαδίζει μαζί του θα επανεξεταστεί, θα επαναξιολογηθεί και, ενδεχομένως, θα αναθεωρηθεί.
Θα ήθελα από την αρχή να τονίσω ότι για την Κυβέρνηση αλλά και για την Κυπριακή κοινωνία, η εκπαίδευση αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα. Αυτό το δεδομένο δε διαφοροποιείται εξαιτίας της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης.
Η αναγκαία αναβάθμιση του εκπαιδευτικού μας συστήματος δε θα σταματήσει εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Μπορεί να γίνεται πιο δύσκολη η προσπάθεια αλλά είναι μονόδρομος και θα προχωρήσει.
Θα πρέπει ασφαλώς να σημειώσω ότι η τρέχουσα οικονομική κρίση μας επιβάλλει να προβληματιστούμε σοβαρά και να μελετήσουμε τρόπους για αποδοτικότερη αξιοποίηση των δαπανών για την παιδεία, ώστε η κάθε δαπάνη να αποδίδει θετικά εκπαιδευτικά αποτελέσματα.
Με τον τρόπο αυτό η κρίση μπορεί να αντιμετωπιστεί ως ευκαιρία να «νοικοκυρευτούμε», να περικόψουμε τις αλόγιστες δαπάνες και να βελτιώσουμε τις διαδικασίες σχεδιασμού και παρακολούθησης της υλοποίησης των πολιτικών μας. Αυτό όμως δε θα επηρεάσει την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης στους νέους και τις νέες.
Για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των επενδύσεων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, καθώς και η αποδοτικότητά τους στην επίτευξη ποιοτικών αποτελεσμάτων χρειάζεται κατ’ αρχήν ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των πολιτικών να στηρίζεται σε ερευνητικά δεδομένα. Στο θέμα αυτό ως Κύπρος δυστυχώς δεν έχουμε παράδοση. Ως Κυβέρνηση θα προχωρήσουμε με βάση τέτοια στοιχεία και ερευνητικά δεδομένα, ώστε να αξιολογήσουμε ποιες από τις μεταρρυθμίσεις μας αποδίδουν και ποιες όχι. Σε εκείνες οι πολιτικές που δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα θα γίνει το αναγκαίο νοικοκύρεμα και εξοικονομήσεις.
Η εισαγωγή ενός νέου, σύγχρονου και αξιοκρατικού συστήματος πρόσληψης εκπαιδευτικών, με τρόπο που να μην αδικούνται οι παλαιότεροι, αλλά να έχουν ευκαιρίες και οι νεότεροι, αποτελεί μια από τις βασικές επιδιώξεις της Κυβέρνησης. Το θέμα αυτό, που συνδέεται στενά με την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, χρονίζει, ενώ όλοι αναγνωρίζουν ότι το υφιστάμενο σύστημα έχει φτάσει σε ένα τέλμα.
Θα εξετάσω τις προτάσεις που έχουν ετοιμαστεί διαχρονικά για το θέμα, θα εξετάσω και τους λόγους για τους οποίους απέτυχαν οι προηγούμενες προσπάθειες, θα συζητήσω το θέμα με τους εμπλεκόμενους και με βάση αυτή τη διαδικασία θα λάβουμε αποφάσεις για την προώθηση του θέματος.
Μην ξεχνούμε, επίσης, ότι τόσο το υφιστάμενο πλαίσιο προσλήψεων όσο και το σύστημα προαγωγών πάσχουν από εγγενείς αδυναμίες, τις οποίες οφείλουμε και δεσμευόμαστε να ξεπεράσουμε καθιερώνοντας αξιοκρατικές και εναλλακτικές λύσεις.
O εκσυγχρονισμός της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών μέσα από διαδικασίες ανάπτυξης και αυτοαξιολόγησης είναι ο βασικός άξονας της μεταρρύθμισης. Το θέμα των «ακατάλληλων» εκπαιδευτικών αποτελεί μια από τις πτυχές του εκσυγχρονισμού της αξιολόγησης και ως τέτοια θα εξεταστεί στα πλαίσια των αλλαγών που θα προωθήσουμε.
Ο Υπουργός Παιδείας Κύπρου Κυρ. Κενεβέζος με τον εκπαιδευτικό-δημοσιογράφο της «ΡΗΡ» Νίκο Σουτόπουλο στην Πάφο
Ταυτόχρονα, θα προωθήσουμε τον εκσυγχρονισμό των διοικητικών δομών του εκπαιδευτικού συστήματος και των σχολικών μονάδων, μέσα από την μερική παιδαγωγική και διοικητική αυτονόμηση των σχολικών μονάδων και Αποκέντρωση και εκχώρηση εξουσιών, τόσο στα επαρχιακά γραφεία όσο και στη σχολική μονάδα,
Η γραφειοκρατία που επικρατεί δυστυχώς μέχρι σήμερα είναι μία μεγάλη πληγή. Ήρθε όμως η ώρα να περάσουμε από τη διαπίστωση στη συλλογική δράση για τον περιορισμό της. Είναι ένα σημαντικό, πρακτικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση η διοικητική αυτονόμηση των σχολικών μονάδων και η προώθηση των διαδικασιών της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
– Ποια τα κυριότερα θέματα διαπραγμάτευσης με την «Τρόικα» (ΔΝΤ,ΕΚΤ,Ε.Ε.) όσον αφορά το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου λίγο πριν την υπογραφή του Μνημονίου και ποιο το αποτέλεσμα αυτών;
– Αυτή τη στιγμή δεν υφίστανται θέματα διαπραγμάτευσης με την Τρόικα. Στο Μνημόνιο που είχε συμφωνηθεί από την προηγούμενη Κυβέρνηση το Νοέμβριο είχε περιληφθεί μια πρόνοια που προέβλεπε την αύξηση των διδακτικών περιόδων κατά μία για όλους τους εκπαιδευτικούς. Μια από τις πρώτες ενέργειές μου ήταν η απάλειψη αυτού του μέτρου, με το οποίο θα έμεναν αδιόριστοι 500 εκπαιδευτικοί, κάτι το οποίο καταφέραμε μετά από σκληρή διαπραγμάτευση με την Τρόικα.
Θέση μας είναι ότι οι όποιες πολιτικές επηρεάζουν την ποιότητα ή υποβαθμίζουν την παρεχόμενη εκπαίδευση, μας βρίσκουν κάθετα αντίθετους, αφού η Παιδεία αποτελεί έναν από τους βασικότερους πυλώνες για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου. Ως εκ τούτου, οι όποιες ανάγκες εξορθολογισμού και νοικοκυρέματος των δημόσιων δαπανών δεν μπορούν να γίνουν με επίκεντρο την Παιδεία.
Ο Υπουργός γράφοντας την νεότερη ιστορία παιδείας σε ένα κυπριακό σχολείο.
Σχόλια Facebook