Τα δάκρυα των Φαραώ

«Θα παρακολουθήσει ο κόσμος απαθής την καταστροφή των αιγυπτιακών κειμηλίων που αποτελούν την παγκόσμια κληρονομιά μας;». Με αυτό το απλό όσο και αφοπλιστικό ερώτημα άνοιγε η Guardian το ρεπορτάζ της για τις φρικαλεότητες που λαμβάνουν χώρα στην Αίγυπτο, όχι όμως υπό πολιτικό, αλλά υπό πολιτιστικό πρίσμα, επιχειρώντας να αναδείξει το θέμα των βανδαλισμών που συντελέσθηκαν πριν λίγες μέρες στο Εθνικό Μουσείο του Μαλάουι –και όχι μόνο- νότια του Καΐρου.

Το μουσείο φιλοξενούσε στις συλλογές του μοναδικά αριστουργήματα που εκτείνονται ιστορικά από την ελληνορωμαϊκή εποχή μέχρι την περίοδο του Φαραώ Ακενατών, και αποτελούσε σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα των πολιτιστικών εκθεμάτων που προσέλκυαν στην Αίγυπτο δυτικούς, λάτρεις των αρχαίων πολιτισμών από τη βικτωριανή εποχή μέχρι και τις μέρες μας.

Πόσοι αναρίθμητοι άνθρωποι επισκέπτονται το Μουσείο Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων του Καΐρου για να σταθούν με δέος μπροστά στο πρόσωπο του Τουταγχαμών, που απεικονίζεται στα βιβλία Ιστορίας της Τέχνης των πανεπιστημίων όλου του πλανήτη… Πόσα αμέτρητα εκατομμύρια φίλων της τέχνης και όχι μόνο έχουν ανατριχιάσει μπροστά στη θέα της μεγάλης Σφίγγας της Γκίζας, τα μάτια της οποίας έχουν παρακολουθήσει με το αγέρωχο βλέμμα τους την ανθρώπινη εξέλιξη μέσα στις χιλιετίες… Και πως λίγες στιγμές βαρβαρότητας αρκούν στο σήμερα για να σβήσει μια για πάντα το ανεκτίμητο πολιτιστικό παρελθόν του «χθες», που συνάμα αποτελεί κληρονομιά του «αύριο»;

Σύμφωνα με την αιγυπτιακή ιστοσελίδα Ahram Online μία επιτροπή ειδικών εκτιμητών αποκαλύπτει ότι το μουσείο της Μίνια στον Άνω Νείλο είναι ένα από αυτά που έχουν ήδη υποστεί σοβαρούς βανδαλισμούς κατά τη διάρκεια της εξέγερσης στη χώρα. Τα ελαφριά εκθέματα αφαιρέθηκαν και οι ειδικοί αναμένουν μάλιστα να βγουν στη «μαύρη» αγορά εντός των επόμενων μηνών, ενώ τα βαρέα, παραδόθηκαν στις ιστορικά ισοπεδωτικές ορέξεις των καταστροφέων.

Η καταμέτρηση των κλοπιμαίων έχει ήδη αρχίσει από την UNESCO και καταχωρούνται στην «Κόκκινη Λίστα» των κλεμμένων αρχαιοτήτων, σε μια ύστατη προσπάθεια παρεμπόδισης του ταξιδιού τους προς τα σαλόνια ζάπλουτων ιδιωτών – συλλεκτών.

(Εκλάπη…)

«Μα εδώ χάνονται εκατοντάδες ανθρώπινες ζωές, δεν υπάρχει το περιθώριο για πολιτιστικές ανησυχίες» θα πει κάποιος, ξεχνώντας ότι η απώλεια της μνήμης συνεπάγεται απώλεια του ίδιου μας του εαυτού. Παραλείποντας μέσα στη δίνη της άγνοιας την ανυπολόγιστη σημασία αυτού που οι άνθρωποι αποκαλούμε «συλλογική μνήμη». Είναι η ώρα να γίνει μια ύστατη προσπάθεια κατανόησης της ανυπολόγιστης αυτής καταστροφής. Σήμερα, γιατί αύριο θα είναι αργά.

Είναι η ώρα να αναληφθεί δράση, δράση άμεση και αποτελεσματική για την σωτηρία των αιγυπτιακών ιστορικών εκθεμάτων, αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι οι Σαρκοφάγοι, οι Πυραμίδες και το σύνολο των λίκνων του αιγυπτιακού πολιτισμού δεν είναι ένας «μαγνήτης» εσόδων, είναι μια κληρονομιά, που εκατομμύρια γενιές στα βάθη της ιστορίας διέσωσαν μέσα σε κάθε τύπου καταστροφής, για να παραδοθούν σε εμάς στο «σήμερα», με σκοπό να τα παραδώσουμε ανέγγιχτα και επιβλητικά στο «αύριο», για να τα θαυμάσει και αυτό με τη σειρά του και να διδαχθεί από αυτά. Για να μπορέσουν οι επόμενες γενιές να τα «αγγίξουν» και να τα «μυρίσουν» όχι τυπωμένα σε χαρτί, αλλά ορθωμένα μπροστά τους, όπως έστεκαν εδώ και χιλιάδες χρόνια.

*Οι φωτογραφίες προέρχονται από το Εθνικό Μουσείο του Μαλάουι, στην Αίγυπτο

Zoygla.gr