Η διάδοση της ελληνικής γλώσσας στις ελληνικές παροικίες. Μέρος IV.

Η Ελληνίδα ξενητεμένη ανάστηνε μόνη της τα παιδιά της. Και χωρίς να έχει κοντά της  μάνα, αδερφή, πεθερά.  Και χωρίς να ξέρουν τη γλώσσα να πουν μιά κουβέντα με τη γειτόνισσα να ελαφρώση λίγο η μοναξιά. Και χωρίς τηλέφωνο να τηλεφωνήσουν μια γνωστή τους Ελληνίδα σ’ άλλη άκρη της πόλης.  Τα υπόμεναν όλα με την ελπίδα πως τον άλλο χρόνο θα ήταν πια στην πατρίδα.

Τι ήταν εκείνο πού έκαμε αυτές τις πρωτοπόρες Ελληνίδες, τις τόσο άπλες κι’ αγράμματες, να σταθούν εξαί­ρετες σα σύζυγοι και μητέρες κι’ Ελληνίδες, ρωτούν πολ­λοί.  Και την ίδια ερώτηση κάνουν και τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Αγράμματες, να βγάλουν μια γενιά με τόση επίδοση στα γράμματα και τόσες επιτεύξεις! Ο Μπάμπης Μαρκέτος στο βιβλίο του “Οι Ελληνοαμερικανοί” δίνει την απάντηση:

“Ο άνθρωπος βέβαια έχει τη δύναμη να προσαρμόζε­ται στις καταστάσεις, στις ανάγκες (η να χάνεται, που τότε ξεχνιέται), και δε βρήκαν καλύτερες συνθήκες οι πρω­τοπόρες άλλης καταγωγής που προηγήθηκαν –η ελληνική μετανάστευση είναι από τις τελευταίες στην Αμερική.

Άλλος παράγουν είναι τό οτι οι πρωτοπόροι ήταν από γερό ανθρώπινο υλικό –στο σώμα, στο νου και στην ψυχή. Αλλοιώς δεν τολμούσαν να γυρεύουν τύχη στην άκρη του κόσμου, όπως ήταν τότε η Αμερική, όπως τη νόμιζαν. Ούτε και άφηνε ο γονιός, όση οικονομική ανάγκη κι’ αν είχε, να φύγη το αγόρι του, και περισσότερο το κορίτσι του, που εξασκούσε γερό έλεγχο επάνω του τότε, να μισέψη για κόσμο άγνωστο και μακρυνό, όπως ήταν εκείνους τους και­ρούς η Αμερική.

Έχει λοιπόν γερές, καλές, καταβολάδες η νέα γενιά, η ελληνοαμερικανική. Μα το κυριώτερο κεφάλαιο της σε ξεχωριστή μόρφωση και πνευματικά ανεβάσματα, π’ ανοί­γουν το δρόμο και σ’ άλλες δραστηριότητες, ίσως να ήτανε η μεγάλη στοργή της ελληνίδας μάνας. Ποιον άλλον είχε δικό της δίπλα της στο μεγάλο ξένο κόσμο που βρέθηκε απ’ τα παιδιά της, και τον άντρα της που όμως λίγο τον έβλεπε! Η αγραμματωσύνη της και η επιμονή της να μη μάθη τη γλώσσα του τόπου, και να μη τη μιλάη με τά παιδιά της και γίνουν πιο ξένα με τις ρίζες τους στάθηκε ευεργετική γι’ αυτά”.

Σε ό,τι αφορά τους μεικτούς γάμους τα πράγματα έχουν κάπως παρεξηγηθεί. Η αντίληψη ότι οι μεικτοί γάμοι σημαίνουν συρρίκνωση της ομογένειας είναι η μία μόνο πλευρά της αλήθειας. Η άλλη πλευρά είναι πως με τους μεικτούς γάμους, ιδιαίτερα εάν η νύφω είναι Ελληνίδα, κερδίζουμε κόσμο. Πρώτα απ΄όλα, κερδίζουμε τα παιδιά που πολύ συχνά η μητέρα τα οδηγεί στην Ελληνοορθοδοξία και στην Εκκλησία. Και τους μαθαίνει και τα ελληνικά.

Έπειτα, συχνά -όχι πάντα- κερδίζουμε και το σύζυγο που εκτός συγκεκριμένων εξαιρέσεων γίνεται φιλέλληνας και μαθαίνει και δυό-τρεις ελληνικές λέξεις… Σπανιότερα προσελκύεται και από την Ορθοδοξία.

Επομένως η αλήθεια για τους μεικτούς γάμους είναι και αυτή μεικτή. Πότε κερδίζουμε πότε χάνουμε (συχνά στην περίπτωση που ο άντρας είναι ο Έλληνας).  Πάντως το ισοζύγιο μέχρι σήμερα είναι θετικό. Αυγατίζει η ομογένεια με τους μεικτούς γάμους, δεν συρρικνώνεται. Όχι. τουλάχιστον σε ανησυχητικό βαθμό. Η αδυναμία του ελληνικού κράτους να μάθει ελληνικά τα παιδιά των Αποδήμων, αυτός ναι, είναι λόγος και αιτία να απομακρύνεται η ομογένεια από την μητέρα πατρίδα…

ΑΥΡΙΟ: Μέρος V.